Geçtiğimiz yıl salgının en sıkıntılı dönemlerinde Eldeki Poşetleri Eritmeye Bakın başlıklı yazımda;
- 01/07/2021 tarihinden itibaren daha önce uygulama ve esaslarda sayılan özellikleri taşıyan poşetlerin satışına başlanacağını,
- Plastik poşetlerin barkodlu olacağını,
- Poşetlerde sıfır atık logoları ile yine bakanlık tarafından belirlenmiş olan sloganların kullanılacağını,
- İşin son aşamasında 01/01/2022 tarihinden itibaren de üzerinde barkod, sıfır atık logosu ve bakanlık tarafından belirlenmiş sloganların yer almadığı plastik poşetlerin kullanımının tamamen yasak olacağını,
yazmıştım.
E PEKİ?
Şimdi işletmelerin verdiği bildiğimiz siyah poşetlere bakıp “E peki ne oldu?” diyebilirsiniz.
Gerçi bugün yaşanan ekonomik sıkıntıların içerisinde ne poşet ne de poşet parası kimsenin umurunda değildir, başından beri de kimsenin umursadığı yok zaten, bunu da biliyoruz. Arada sövme vesilesi oluyor o kadar. Bir de tüpün fiyatı 2 katına çıkınca sesimiz çıkmıyor da, işletme kasiyeri “Poşet istiyor musunuz?” diye sorup, onun bedelini de fişe ekleyince çok kızıyoruz.
İşte Bakanlık baktı ki, kimsenin bir şey umursadığı yok, ne yapsın, sessizce 01/07/2021 tarihinin geçmesini bekledi ve 2022 yılının başında yeni bir Plastik Poşetlerde “Sıfır Atık Logosu” ve “Çevreci Slogan” Kullanım Kriterleri yayımladı.
KRİTERLER
Şimdi kriter falan deyince herkes “Hah, bir poşetin kriteri eksik kalmıştı o da geldi tam oldu.” diyordur ama, kullanacağınız poşetlerin kriterleri Bakanlık tarafından şöyle açıklanmış:
- Ücretlendirme uygulamasına tabi tutulan plastik poşetlerin fiziksel olarak çift kat kalınlığının 40 mikron üzerinde olması ve barkod taşıması gibi belirli fiziksel gereksinimleri karşılaması yanında kullanılacak barkod, sıfır atık logosu ve çevreci slogan gibi görsel gereksinimleri de taşıması gerekmektedir.
- Plastik Poşetlerin etiketlenmesi/ işaretlenmesine ilişkin yükümlülüklerde aynı şekilde hem plastik poşet üreticilerinin hem de satış noktalarının sorumluluğundadır. Plastik poşetlerin sahip olması gereken ilave fiziki özellikler ile görsel özellikler “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” ile belirlenmiş olup bu özellikler gerek plastik poşet üreticileri gerekse de satış noktaları açısından bağlayıcılık arz etmektedir.
- Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar doğrultusunda satış noktalarında ücretli olarak verilecek plastik poşetler için sağlanması gereken görsel özellikler açısından;
- Asimetrik yüzey alanlarına sahip plastik poşetlerde “Çevreci Slogan ve Sıfır Atık Logosu” bulunması zorunlu olan yüzey olarak plastik poşetin en büyük yüzey alanına sahip olan yüzeyi kullanılmalıdır. Saplı plastik poşetlerde sap kısımları yüzey alanı hesaplamalarına dahil edilmeyecektir.
- Plastik poşetlerin “Barkod“ barındırmasında asli sorumluluk satış noktalarına ait olup barkodların asgari olarak plastik poşetin ücreti, boyutu ve kalınlığı ile satış noktasına ait ayırt edici bilgileri içermesi gerekmektedir. Barkodlar için minimal boyutun 25,00mm(Genişlik) X 15,00 mm (yükseklik) olması ve barkodun konulduğu alanın arka plan renginde barkodun başına ve sonuna yeterince geniş bir açıklık bırakılması sağlanmalıdır. Barkod, plastik poşetin düz yüzeylerine ve poşetin altından en az 10 mm yukarıya yerleştirilmelidir.
- Plastik poşetlerin yüzeylerinde “Sıfır Atık Logosu” bulundurulmasında asli sorumluluk satış noktalarına ait olup “Sıfır Atık Logosu” Bakanlığın web sitesinde gösterilen örneğe uygun olarak yüksek konsantrasyonlu tek renk (plastik poşet rengi ile aynı renk veya renk tonunda olmamak şartı ile) veya renkli olarak kullanılabilir. Sıfır Atık Logosu, zorunlu olarak bulundurulduğu yüzey alanın en az %15’ine eşit alana tekabül edecek alana yerleşecek büyüklükte olmalıdır.
- Plastik poşetlerin yüzeylerinde “Çevreci Slogan” bulundurulmasında asli sorumluluk satış noktalarına ait olup “Çevreci Sloganlar” Bakanlığın web sitesinde gösterilen örneklerden seçilerek yüksek konsantrasyonlu tek renk (plastik poşet rengi ile aynı renk veya renk tonunda olmamak şartı ile) veya renkli olarak kullanılabilir. Çevreci Slogan, zorunlu olarak bulundurulduğu yüzey alanın en az %40’ına eşit alana tekabül edecek alana yerleşecek büyüklükte olmalı ve slogan kelimeleri ayrılmamak şartı ve cümle bütünlüğü bozulmadan okuma kolaylığı sağlayacak şekilde farklı yerleşimlere sahip olabilecektir. Sloganlar, Bakanlığın web sitesinde yayımlanan yazı tipi ve işaretlemeleri korunarak aynı şekilde kullanılacak olup plastik poşetin yüzey alanının ölçüsüne bağlı olarak ve her bir harf için minimal boyutun 15,00mm (Genişlik) X 20,00 mm (Yükseklik) olması sağlanarak ölçeklendirilebilecektir. Harf özelliklerinin gerektirdiği durumlar özelinde %15 tolerans payı kullanılabilir.
- “Sıfır Atık Logosu” ve “Çevreci Sloganlar” plastik poşetin alt-üst ve yan yüzey kenarlarına en fazla 10 mm yaklaştırılabilecektir.
“Sıfır Atık Logosu” ve “Çevreci Sloganlar” ile belirlenen kriterlerin teknik olarak sağlanmasının mümkün olmadığının ispatlanması durumları özelinde ve/veya diğer işletme durumlarına yönelik Bakanlıkça yapılan değerlendirmelere istinaden Bakanlıkça ilave düzenlemelerde bulunulabilecektir.
- Plastik poşetlerde sadece aşağıda belirtilen “Çevreci Sloganlar” ın kullanılması gerekmektedir.
- Sağlıklı bir çevre için “Sıfır Atık!”
- Geleceğimize değer katmak için “Sıfır Atık!”
- Sağlıklı bir çevre için “Atıklar Geri Dönüşüme!”
- Çevreni sahiplen, Plastik poşeti doğaya atma!
- Sıfır atık hareketine katıl, Aşırı tüketimden kaçın!
- Sıfır atık hareketine katıl, Atıkları geri dönüşüme gönder!
- Geleceğini çöpe atma, Sıfır atık ile geleceğine sahip çık!
- Sorumlu Tüketim İçin “Sıfır Atık”
- Sıfır Atıkla İsrafa Hayır!
- Sıfır Atıkla Hediyeniz Gelecek Olsun
Bu kriterler doğrultusunda; “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” ile yapılan yeni düzenlemelere uygun poşetlerin mevcut uygulamaya dâhil edilmesi için 01/07/2022 tarihine kadar geçiş süreci öngörülmüş olup 01/01/2023 tarihi itibari ile de bu kriterleri sağlamayan poşetlerin satışı yasaktır.
ÖZETLEYECEK OLURSAK
Bütün bu cümleleri özetleyecek olursak, elinizdeki poşetleri 01/01/2023 tarihine kadar kullanabilirsiniz.
Umarım Bakanlık da o zamana kadar gerçekten dillere dolanacak bir slogan bulur.
