Gerçek kişiler tarafından 2021 yılında elde edilen; ticari kazanç, zirai kazanç, ücret geliri, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar (değer artışı kazancı ve arızi kazançlar) için yıllık gelir vergisi beyannamesi 1–31 Mart 2022 tarihleri arasında verilecek.
Ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinin yıllık gelir vergisi beyannameleri elektronik ortamda zaten mali müşavirleri tarafından gönderiliyor.
Bu işleme ait bütün ayrıntılar zaten meslek mensupları tarafından takip ediliyor. Kazançlarına eklenecek mesken kira geliri varsa ne yapılacağı, işyeri kira gelirlerinin hangi noktadan sonra bildirime dahil edileceği gibi.
Bununla birlikte hesaplanacak ve ödenecek bir gelir vergisi ile karşı karşıya kalınacağı da herkesin malûmu.
SADECE KİRA GELİRİ ELDE EDENLER
İş sadece kira geliri elde edenlere geldiğinde ise durumlar biraz farklı. Fark hem beyan şeklinden hem de işyeri kira geliri elde edenlerin vergi vermeye “alışık” olmamasından kaynaklanıyor.
Geliri sadece kira geliri, ücret geliri, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler yıllık gelir vergisi beyannamelerini kendileri için önceden hazırlanmış olan Hazır Beyan Sistemi üzerinden vergi dairesine gitmeden kolay, hızlı ve güvenli şekilde verebiliyorlar.
Ancak ilk defa geçen yıl gelir vergisi ödemek gibi bir şeyle karşı karşıya kalmışlardı. Bunun geniş açıklamasını Kira Geliri Elde Edenler Vergi İadesini Unutsun başlıklı yazımızda anlatmıştım. Dileyenler göz atabilir.
İşyeri kira stopajlarının düşürülmesinden kaynaklanan bu durum, 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren stopajların yeniden 2 kat artırılması sonucu esnaf ve tüccarın kira stopajlarının % 125 oranında artmasına yol açmış ancak işyeri kira geliri elde edenleri de sevindirmişti.
GÖZLER YAŞLI
Şimdi aylık 1.000,00 TL net işyeri kira geliri elde eden birinin 2021 yılı gelir beyanında neyle karşı karşıya kalacağını hesaplayalım.
|
STOPAJIN % 20 OLDUĞU DÖNEM BEYANI |
TOPLAM
BEYAN 2021 |
|
| Net Kira (A) | 12.000,00 TL | 12.000,00 TL |
| Stopaj Oranı (B) | 12 Ay % 20 | 9 Ay % 10 – 3 Ay % 20 |
| Brüt Kira (C) = A / (1-B) | 15.000,00 TL | 13.749,99 TL |
| Stopaj Kesintisi (D) = C-A | 3.000,00 TL | 1.749,99 TL |
| Götürü Gider Öncesi
Vergi Matrahı (E) |
15.000,00 TL | 13.749,99 TL |
| Götürü Gider Oranı (F) | % 15 | % 15 |
| Hesaplanan Götürü Gider (G) | 2.250,00 TL | 2.062,50 TL |
| Vergiye Tabi
Beyan Edilecek Gelir (H) = E-G |
12.750,00 TL | 11.647,89 TL |
| Hesaplanan Vergi (I) = H * % 15 | 1.912,50 TL | 1.753,12 TL |
| ÖDENECEK
İADE EDİLECEK VERGİ (J) H-D |
-1.087,50 TL (İADE) | 3,13 TL (ÖDENECEK) |
Beyannameye ait 132,30 TL damga vergisini bir tarafa bırakırsak, görüldüğü gibi normalde 1.087, 50 TL iade alacak olan bir işyeri kira geliri sahibi, bu yıl da 3,13 TL vergi ödemesiyle karşı karşıya kalıyor.
Bu miktarın, kira gelirinin daha fazla olması durumunda üst basamak gelir vergisi oranlarına tabi tutulup daha da artacağı da belli.
Dolayısıyla gözler yaşlı.
SIZLANACAK BİR ŞEY YOK
Ama işin gerçeğini de konuşalım. Burada sızlanacak bir durum yok.
Hatta bir haksızlık bile var.
Madem ki ortada bir gelir var. O zaman bunun vergisi verilmeli.
Üstelik esnaf ve tüccarın sırtına sarılan bu stopaj uygulamasından vazgeçilip, “kesildiği varsayılan” stopajın işyeri kira geliri elde edenlerin hesaplanan vergilerinden indirilmesi uygulaması tamamen ve kalıcı olarak terk edilmeli.
Yani gözler yaşaracaksa, bırakın az da bizim gözlerimiz yaşarsın.
