08 Nisan 2016 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 29678
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 73 üncü maddesinin on yedinci fıkrasında, “Bakanlar Kurulu, bu maddede öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ekonomi Bakanlığı tarafından olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları 213 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre mücbir sebep hâli kabul edilenlerin, bu Kanun kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı idarelere mücbir sebep hâllerinin devam ettiği süre içinde ödemeleri gereken taksitlerin ödeme süreleri ile 213 sayılı Kanunun 15 inci maddesine göre doğal afet nedeniyle mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) doğal afetin vukuu tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, mücbir sebep hâlinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatmaya yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm ile Bakanlar Kuruluna, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesine göre doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere (münhasıran bu yerlerdeki dairelere) borçlu olan mükelleflerin 6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarının taksit ödeme sürelerini mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatma hususunda yetki verilmiştir.
(2) 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 168 inci maddesinde 6111 sayılı Kanunun Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Kısımları kapsamında yapılandırılan borçların taksit ödeme sürelerini, mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatma hususunda Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
(3) 6111 ve 6552 sayılı Kanunlarda, Bakanlar Kuruluna verilen bu yetki Artvin İline bağlı Murgul İlçesinde 11/11/2015-13/11/2015 tarihleri arasında meydana gelen doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından mücbir sebep hali ilan edilen yer esas alınarak 26/2/2016 tarihli ve 29636 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 11/1/2016 tarihli ve 2016/8423 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (Bu Tebliğde BKK olarak anılacaktır.) ile kullanılmıştır.
(4) Bu Tebliğde, BKK ile yapılan düzenleme kapsamında, Artvin İline bağlı Murgul İlçesinde bulunan Malmüdürlüğünce 6111 sayılı Kanuna ve 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesine göre yapılandırılan borçların mücbir sebep halinin başladığı ve sona erdiği döneme rastlayan taksitlerin ödeme sürelerine yönelik açıklamalara yer verilmektedir.
Taksitlerin ödeme sürelerini uzatan hal
MADDE 2 – (1) 6111 sayılı Kanunun 168 inci maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin on yedinci fıkrasına göre, 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanan borçluların, taksit ödeme sürelerinin Bakanlar Kurulunca uzatılabilmesi için bu borçluların 213 sayılı Kanunun verdiği yetkiye istinaden Bakanlığımız tarafından doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daireye borçlu bulunması gerekmektedir.
Mücbir sebep hali ilan edilen yer ve süreler
MADDE 3 – (1) 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25/2/2011 tarihi ile 6552 sayılı Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihinden sonra Artvin İline bağlı Murgul İlçesinde 11/11/2015-13/11/2015 tarihleri arasında meydana gelen doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından, 213 sayılı Kanunun 13 üncü ve 15 inci maddelerine istinaden, bu İlçenin genelinde 11/11/2015-29/2/2016 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) mücbir sebep hali ilan edilmiştir.
(2) Doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daireye 6111 sayılı Kanunun Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Kısımları ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında taksitlendirilmiş borcu bulunanların, bu daireye olan taksitlerinin ödeme süreleri BKK ile yeniden belirlenmiştir. Dolayısıyla, BKK ile yapılan bu düzenleme, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerin dışında bulunan dairelere 6111 sayılı Kanun ve 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında ödenmesi gereken taksitleri kapsamamaktadır.
6111 sayılı Kanun ve 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında birden fazla daireye taksitlendirilmiş borcu bulunanların, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daireye olan taksitlerinin ödeme süreleri BKK’ya göre uzatıldığı halde, bu yerin dışındaki dairelere olan taksitlerinin ödeme sürelerinin uzatılması yasal olarak mümkün değildir.
Örnek 1 – Artvin İli Murgul Malmüdürlüğüne ve Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Beypazarı Vergi Dairesine olan borçları 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında yapılandırılmış olan borçlunun, Murgul Malmüdürlüğüne olan borçlarının taksit ödeme süreleri BKK gereğince uzatılmış olmasına rağmen, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daire olmayan Beypazarı Vergi Dairesine olan borçlarının taksit ödeme süreleri uzatılmamıştır.
Taksit ödeme sürelerinin yeniden belirlenmesi
MADDE 4 – (1) BKK’nın 3 üncü maddesinin birinci fıkrasıyla, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daireye borçlu olanların, mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarih arasına rastlayan taksitlerinin (ödeme süresinin son günü mücbir sebep halinin sona erdiği tarihe rastlayan taksitler dâhil) ödeme süreleri;
a) Birincisi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda,
b) Sonrakiler ise birinci taksitin ödenmesi gereken ayı takip eden ikişer aylık dönemler halinde birbirini izleyecek şekilde,
ödenmek üzere uzatılmıştır.
Bu itibarla, Artvin İline bağlı Murgul İlçesinde meydana gelen doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından, bu İlçenin genelinde 11/11/2015-29/2/2016 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) mücbir sebep hali ilan edildiğinden, taksit ödeme sürelerinin mücbir sebep halinin sona erdiği 29/2/2016 tarihi esas alınarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir.
Örnek 2 – Artvin İli Murgul Malmüdürlüğü mükellefi (A), bu Malmüdürlüğüne olan borçlarını 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında yapılandırarak 9 eşit taksitte ödeme seçeneğini tercih etmiş olup, mücbir sebep halinin başlangıç tarihi olan 11/11/2015 tarihi itibarıyla mükellef madde hükümlerini ihlal etmemiştir.
Buna göre, mükellef (A)’nın mücbir sebep halinin başlangıç ve bitiş (11/11/2015-29/2/2016) tarihleri arasına rastlayan taksitlerinin yeni ödeme süreleri aşağıdaki tabloda gösterildiği şekildedir.
Bu itibarla, mükellef (A)’nın Aralık 2015 ve Şubat 2016 aylarında ödemesi gereken 7 ve 8 inci taksitlerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin sona erdiği Şubat 2016 ayını takip edecek şekilde yeniden belirlenmiştir.
BKK ile ödeme süresi uzatılan taksitlerin 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrası karşısındaki durumu
MADDE 5 – (1) 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, “Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
(2) 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendinde, “Bu maddeye göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az (2014 takvim yılı için bir) taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu madde hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla (2014 takvim yılı için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm alacaklı tahsil daireleri açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada yer alan hükümlere göre, 6111 sayılı Kanunun Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Kısımları ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında ödenmesi gereken taksitlerin bir takvim yılında en fazla iki defa (6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında 2014 takvim yılı içinde ödenmesi gereken taksitler için en fazla bir defa) ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının borçlunun başvuru sırasında tercih ettiği taksitlendirme süresinin son taksitini izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu taksitler için de Kanun hükümlerinden yararlanılır.
(4) 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrası hükmü, BKK ile uzatılan taksitler için de uygulanır. BKK ile ödeme süresi uzatılan taksitlerden sonuncusunun ödeme süresinin son gününün, 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanmak için yapılan başvuru ile tercih edilen taksit seçeneğine göre ödenmesi gereken son taksitin ödeme süresinden sonraki bir tarihe rastlaması halinde, 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi uygulamasında BKK ile ödeme süresi uzatılan en son taksit esas alınır.
(5) Mücbir sebep hali nedeniyle ödeme süresi uzamamış olan taksitlerin 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendine göre geç ödeme zammıyla birlikte ödenebileceği sürenin tayininde de BKK ile ödeme süresi uzatılan en son taksit esas alınır.
(6) Ödeme süreleri mücbir sebep halinin başladığı tarihten öncesine rastlayan, dolayısıyla ödeme süresi değişmemiş olan taksitlerin, geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi durumunda tahsili gereken geç ödeme zammının hesabında mücbir sebep halinin devam ettiği sürenin bir etkisi bulunmamaktadır. Bir başka anlatımla, bu taksitler için mücbir sebep halinin devam ettiği sürelere de geç ödeme zammı hesaplanır.
(7) BKK ile mücbir sebep halinin başlangıç ve bitiş tarihleri arasına rastlayan 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamındaki taksitlerin ödeme süreleri uzadığından, borçluların ödeme süresi uzayan taksitlerini süresinde ödememeleri halinde, taksitlerin BKK ile belirlenen ödeme süreleri esas alınarak 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi hükmü gereğince geç ödeme zammı hesaplanır.
(8) BKK ile ödeme süresi uzatılan taksitlerden, BKK’nın yürürlüğünden önce, 6111 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi hükmüne göre ödenen taksitler için tahsil edilmiş olan geç ödeme zammı, borçlunun öncelikle diğer taksitlerine mahsup edilmek üzere red ve iade edilir.
(9) BKK ile yapılan ödeme süresi uzatımından borçluların yararlanabilmeleri için mücbir sebep halinin başlangıç tarihi olan 11/11/2015 tarihinden önce 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinin ihlal edilmemiş olması gerekir.
Örnek 3 – Örnek 2’deki mükellefin taksit ödeme alternatiflerine göre yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında BKK karşısındaki durumu aşağıdaki gibidir.
a) Mükellef (A)’nın mücbir sebep halinin başladığı 11/11/2015 tarihi itibarıyla Murgul Malmüdürlüğüne olan yapılandırılmış borçlarından 2015 takvim yılına ilişkin 4, 5 ve 6 ncı taksitlerini (Haziran, Ağustos, Ekim) ödememiş olması halinde, bu taksitler için BKK ile herhangi bir süre uzatımı söz konusu olmadığından, 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi hükmüne göre mezkur maddeden yararlanma hakkı kaybedilmiş olur.
b) Mükellef (A), 2, 3 ve 4 üncü taksitlerini süresinde ödediği halde, 5 ve 6 ncı taksitleri ödememiştir. Böyle bir durumda, 2, 3 ve 4 üncü taksitler süresinde ödendiğinden ve 7 nci taksitin de ödeme süresi BKK ile uzatıldığından, 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi kapsamında mükellefin 2015 takvim yılında süresinde ödenmeyen iki taksiti olacaktır. Dolayısıyla, mükellefin BKK’nın yayımlandığı tarih itibarıyla 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanma hakkı devam eder.
c) Mükellef (A), Ocak 2015 ayında ödemesi gereken 1 inci taksiti süresinde ödememiştir. Mükellef (A)’nın başvuru sırasında tercih ettiği taksit seçeneğine göre, son taksitin (9 uncu taksit) ödeme süresi Nisan 2016 ayı olmasına rağmen BKK ile 8 inci taksitin ödeme süresi Mayıs 2016 ayı olarak yeniden belirlenmiştir. Buna göre, mükellef (A), süresinde ödenmeyen 1 inci taksitini Haziran 2016 ayı sonuna kadar geç ödeme zammı ile birlikte ödemesi halinde, bu taksit için de 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinden yararlanabilir.
ç) Mükellef (A), 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında yapılandırılmış borcunun 1, 2, 3, 4 ve 5 inci taksitlerini süresinde ödediği halde, 6 ve 7 nci taksitlerini süresinden sonra 8/1/2016 tarihinde geç ödeme zammı ile birlikte ödemiştir. BKK ile 7 nci taksitin ödeme süresinin uzatılması nedeniyle, bu taksite ilişkin ödenmiş olan geç ödeme zammının mükellefin diğer taksitlerine mahsubu gerekir. Ancak, 6 ncı taksitin ödeme süresi BKK ile uzamadığından bu taksite ilişkin tahsil edilen geç ödeme zammının red ve iadesi söz konusu olmaz.
d) Mükellef (A)’nın 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında ödemesi gereken 7 ve 8 inci taksitlerinin ödeme süreleri BKK ile yeniden belirlendiğinden, 2016 takvim yılında bu mükellef tarafından toplam üç (7, 8, 9 uncu taksitler) taksit ödemesi yapılır. Böyle bir durumda, 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince bir takvim yılında iki taksit ödememe halinin tespitinde her bir taksit ayrı ayrı değerlendirilir.
Diğer hususlar
MADDE 6 – (1) BKK ile 6111 sayılı Kanun veya 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında yapılandırılan ve mücbir sebep hallerinin devam ettiği süre içinde ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri yeniden belirlenmiş olup, anılan Kanunlarda yer alan başvuru sürelerinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Bu nedenle, 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinden yararlanmak üzere süresinde başvuru yapmayan borçluların BKK ile yapılmış düzenlemelerden yararlanması söz konusu değildir.
(2) 6111 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasına istinaden başvuru sırasında tercih edilen taksit sayısı esas alınarak katsayı hesaplanmaktadır. BKK ile taksitlerin ödeme sürelerinin yeniden belirlenmesi katsayı hesabını etkilememektedir. Dolayısıyla, taksitlerin ödeme sürelerinin uzatılması başvuru sırasında tercih edilmiş taksit sayısını değiştirmediğinden, tercih edilen taksit sayısına göre hesaplanmış katsayılarda da herhangi bir değişiklik yapılmaz.
(3) 6111 sayılı Kanunun 168 inci maddesi ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin on yedinci fıkrası kapsamında doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerdeki daireye borçlu olanların, anılan Kanunlar kapsamında ödenmesi gereken taksitlerinin ödeme sürelerinin uzatılması mümkün olup, bunun dışında 213 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde sayılan diğer mücbir sebep halleri nedeniyle 6111 sayılı Kanun ile 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamındaki taksitlerin ödeme sürelerinin uzatılması Kanunen mümkün değildir.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
