Geçtiğimiz hafta ortaya bir laf atıldı.
Neydi bu?
Konut kiralarından da stopaj kesintisi yapılmasının planlandığı.
Gerçi ilgili bakanlık bunu kısa bir açıklamayla yalanladı ama biliyorsunuz bizde işler böyle yürür.
Önce bir yoklama çekilir, sonra yeni bir vergi oranı fısıldanır, sonra da fısıldanan oranın daha altında bir oran pat diye açıklanıverir.
İşyeri kiracıları geçen yıllar içinde stopajın ne olduğunu hatta kaç bucak olduğunu gayet iyi öğrendiler ama konut kiracıları bu kavramla yeni tanışıyor.
Özetleyelim.
STOPAJ NEDİR?
Stopaj basit bir anlatımla, birine yaptığınız ve vergiye tabi ödeme için, vergi yasasının belirlediği ölçüye uygun olarak yapılan ve devlete yatırılan kesinti demek.
İşyerlerinin kira ödemelerinde uzun yıllardır kullanılan bir vergileme yöntemi bu.
Sistem şöyle çalışıyor:
Mesela siz bir işyeri kiralıyorsunuz değil mi?
Kirası 10 bin lira.
İlk başlarda siz 10 bin lira üzerinden % 20 kesinti yapıp 8 bin lirayı işyeri sahibine, 2 bin lirayı da devlete yatırıyordunuz.
Gel zaman git zaman işyeri sahipleri dediler ki, “Kardeşim bu nasıl iş? Ben alacağım net kirayı bilirim, sen bana net 10 bin lira vereceksin, stopajı da gidip devlete yatır.”
İşyeri kiracıları biraz da şaşkın “E peki bu nasıl olacak?” deyip de işi önümüze getirdiklerinde, formülü gayet net hazırlayıp anlattık.
Dedik ki “O zaman senin brüt kiran artık 12 bin 500 lira oldu, bunun % 20 si olan 2 bin 500 lira stopaj olarak kesilecek geriye kalan 10 bin lira da “net” olarak işyeri sahibine ödenecek.”
Yani işyeri kiracısının 10 bin lira zannettiği işyeri kirası, bir anda stopaj yüküyle 12 bin 500 liraya çıktı.
Yani işyeri sahipleri ve devlet aynayı vergiye tuttu, işyeri kiracısına yansıttı.
İşyeri sahipleri o gün bugündür kiralarının % 25 i kadarını da stopaj olarak devlete yatırıyor.
Üstelik işyeri sahipleri kendi vergi beyannamelerini verirken işyeri kiracısının ödediği bu stopajı da vergilerinden indirim konusu yapabiliyorlar ama o bambaşka bir konu.
NELER DÖNÜYOR SERHAT?
İşte işyerlerinde uygulanan bu stopaj sisteminin şimdi konut kiralarına da getirilmesinden bahsediliyor.
Tekraren yazıyorum, bu yalanlandı ama bu işler böyle başlar.
Eğer bu stopaj sistemi kiralara da uygulanmaya kalkarsa rahatlıkla diyebiliriz ki “kötü günler bitti, artık daha kötü günler başlıyor.”
Konut kiralarının da banka yoluyla ödenmesi mecburiyeti olduğuna göre idare için konu gayet kolay bir hal alıyor.
Mesela kiranız 10 bin lira mı ve ev sahibinizle yaptığınız kira sözleşmesinde de “NET 10 BİN LİRA” yazılı mı? Geçmiş olsun.
Bankaya 12 bin 500 lira götüreceksiniz.
Banka 12 bin 500 liranın % 20 si olan 2 bin 500 lirayı stopaj kesintisi olarak kesip devlete yatıracak.
Geriye kalan NET 10 BİN lirayı da ev sahibinizin hesabına alacak.
Ha siz derseniz ki ben 10 bin lira yatırırım, banka için bir şey fark etmez.
Banka bu defa da 10 bin liranın % 20 si olan 2 bin lirayı kesip devlete öder geriye kalan 8 bin lirayı da ev sahibinizin hesabına atar.
Ev sahibiniz de “sözleşme hükümlerine uymadığınız ve eksik kira yatırdığınız” için kapınıza dayanır, telefon açar, whatsappten mesaj atar falan filan.
AYIK OLUN
Konuyu özetle anlatmaya çalıştım.
Konut kiracıları yeni bir numarayla karşı karşıya kalabilirler.
Kiranız normal artışın dışında bir anda % 25 daha artabilir.
İşyeri kiracıları da zamanında “Böyle şey olur mu ya?” diyorlardı.
Olmaz denilen her şeyin olduğu bir ortamda, olmaz olmaz demeyin olmaz olmaz.
