11 Ocak 2019 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30652
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; 18/3/2018 tarihli ve 30364 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında, özel uzmanlık gerektiren konularda tasarımın gözetimi ve kontrolü hizmetini yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine dair usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107 nci maddesinin birinci fıkrası ile 18/3/2018 tarihli ve 30364 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esasların 1.3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Esaslar: Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin ekinde yer alan Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esasları,
c) İlgili idare: Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeleri, bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri, yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer idareleri,
ç) Özel binalar mühendislik komisyonu (Komisyon): Üyeleri Bakanlık tarafından görevlendirilen ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinde tanımlanan özel uzmanlık alanlarında belgelendirme iş ve işlemlerini yürüten komisyonu,
d) Özel binalar tasarım gözetmeni (tasarım gözetmeni): Binaların deprem etkisi altında tasarımı konusunda ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden Bakanlıkça verilmiş Özel Binalar Tasarım Gözetmenliği Belgesini haiz inşaat mühendisini,
ifade eder.
(2) Bu Tebliğde belirtilmeyen tanımlar için ilgili diğer mevzuatta belirtilen tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Tasarım Gözetmenliği Uygulama Esasları
Uygulanacak ilke ve kurallar
MADDE 4 – (1) Esaslar kapsamında tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti; Bakanlıktan aldığı tasarım gözetmenliği belgesi ile çalışan ve münhasıran akademik eğitim, proje tasarımı veya proje danışmanlığı işi ile uğraşan inşaat mühendislerince gerçekleştirilir.
(2) Esaslarda belirtilen işlerde yapı sahibi tarafından tasarım gözetmenlerinden tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti alınması ve ilgili gözetmen raporlarının ve tutanakların bir nüshasının yapı ruhsatı başvurusunda statik projelerle birlikte İdaresine verilmesi zorunludur.
(3) Statik proje müellifleri, tasarımını üstlendikleri projelerde Esaslar kapsamında tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti alınmadan proje işini sürdüremezler. Yapı ruhsatı başvurusu sırasında veya herhangi bir şekilde aksine davrandığı tespit edilenler, haklarında 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun ilgili maddeleri uyarınca işlem yapılmak üzere İdaresince İnşaat Mühendisleri Odasına bildirilir.
(4) Tasarım gözetmenleri, projelerin kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, yönetmelik, standart, fen, sanat ve sağlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle Esaslarda tanımlanmış tasarım performans seviyeleri için kabul edilen hasarların ötesinde ortaya çıkan yapı hasarından dolayı yapı sahibi ve ilgili idareye karşı, yürüttüğü hizmet dâhilinde kusuru oranında sorumludur. Ancak tasarım gözetmeni, yazılı ihtarına rağmen yapı sahibi ve/veya proje müellifi tarafından uyulmayan konulardan dolayı sorumlu değildir.
(5) Tasarım gözetimi ve denetimi süreçlerinde yapılan iş ve işlemler yapı denetim uygulamalarına engel teşkil etmez.
(6) Kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Tebliğ kapsamında yapılacak uygulamalarda hizmetin temini, sözleşme yapılması, hizmet bedeli gibi konularda kamu ihale mevzuatı hükümleri saklıdır.
Tasarım gözetmenliğine kabul şartları
MADDE 5 – (1) Tasarım gözetimi ve kontrolü faaliyetinde bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki şartlar aranır:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak.
b) Daha önce kendi isteği dışında tasarım gözetmenliği sicilinden çıkarılmamış olmak.
c) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten sürekli olarak yasaklanmamış olmak.
ç) Tasarım gözetmeninin gerçek kişi olarak kendi adına olan iş deneyim belgesi ya da diplomasını sunarak başvurmuş olduğu veya ortağı olduğu tüzel kişiliğin söz konusu belgeleri kullanarak başvurmuş olduğu ihalelerden dolayı herhangi bir nedenle yasaklama almamış olmak.
(2) Daha önce yaptığı başvurusu mesleki olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe tasarım gözetmenliği yapmak için yeniden başvuruda bulunamazlar.
(3) Tasarım gözetmenliği belgesi aşağıdaki şartları haiz olup bunları belgelendiren inşaat mühendislerine verilir:
a) Mesleğinde fiilen en az beş yıldan beri çalışıyor olmak.
b) Tasarım gözetmenliği uzmanlık alanlarına göre Ek-2’de belirlenen yeterlilik koşullarını taşımak.
(4) Mesleki deneyim ve çalışma süreleri, çalışılan kuruluşlardan alınan ve çalışma alanı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca onaylanan belge ile belgelendirilir. Ayrıca, özel kuruluşlarda yapılan çalışmaları teyit etmek üzere ilgili Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan belgeler ibraz edilir.
Tasarım gözetmenliğine başvuru, seçilme usulü ve sicile kayıt
MADDE 6 – (1) Tasarım gözetmenliği belgesi başvurusu, Bakanlığa ilgili belgeler eklenmek suretiyle yazılı olarak yapılır. Başvurularda Bakanlık internet sitesinde duyurulan belgeler ile başvuruya özel gerekli görülen diğer belgeler istenir.
(2) Başvuru dilekçesine eklenmesi zorunlu belgelerin eksik olması hâlinde, başvuru sahibine belgeleri tamamlaması için on beş gün süre verilir. Eksik belgelerin tamamlanmaması hâlinde başvuru belgeleri Bakanlıkça iade edilir. Başvurusu bu şekilde reddedilenler otuz gün süreyle tekrar başvuruda bulunamazlar.
(3) Başvurular, Özel Binalar Mühendislik Komisyonu tarafından değerlendirilir. Komisyon karar verirken sicile kayıt bakımından öncelikle başvuranın 5 inci maddedeki şartları taşıyıp taşımadığını değerlendirir ve şartları taşıyanlar arasından başvuranın mesleki deneyimini, yayınlarını, eğitimlerini ve uzmanlığını gösteren belgeleri dikkate alarak liyakatli olanları seçer.
(4) Tasarım gözetmenliği belgesi başvuruları Ek-1’de belirtilen konular için ayrı ayrı yapılır. Ancak birden fazla konu için yapılan başvurularda konuya özel belgeler dışındaki ortak nitelikteki diğer belgeler tekrar istenmez.
(5) Tasarım gözetmenliği belgesi alabilmek için adayın, Ek-2’de belirtilen kriterlere göre Komisyon üyelerince yapılacak değerlendirme sonrası en az altmış (60) puan alması gerekir.
(6) Tasarım gözetmenliğine kabul edilenler, sicile beş yıl için kaydedilir. Bu sürenin sonunda yenilenmeyen belgenin kullanımına izin verilmez. Yenileme işlemlerinde başvuranın sicil bilgileri dikkate alınır; ancak, tekrar puanlama yapılmaz. Bunlardan 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususlara ilişkin güncel beyan istenir.
(7) Tasarım gözetmenliği siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadları, uzmanlık alanları ve unvanları gösterilmek suretiyle liste oluşturulur. Liste aleni olup, herkesin erişimine açıktır. Bakanlık tasarım gözetmenliği belgesi sahiplerinin bilgilerini internet sitesinde yayımlar.
(8) Tasarım gözetmenliği sicilinde, gözetmenin görev aldığı işler ve hazırlamış olduğu raporlar tutulur. Bu siciller, Komisyon üyelerinin erişimine açılır.
Tasarım gözetmeninin çalıştırılması ve hizmetin yürütülmesi
MADDE 7 – (1) Proje tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti için tasarım gözetmeninden hizmet alımında aşağıdaki süreç takip edilir:
a) Yapı sahibi, proje müellifinin çalışmaya başlaması ile birlikte Esaslarda belirlenen konular için listede kayıtlı tasarım gözetmeni/gözetmenlerinden hizmet satın alır. Tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti; yapı sahibi ile tasarım gözetmeni/gözetmenleri arasında, Ek-5’e uygun olarak akdedilen hizmet sözleşmesi hükümlerine göre yürütülür. Hizmet sözleşmesinin yapı sahibince feshi halinde, yeni görevlendirilecek tasarım gözetmeni, yapı sahibinin başvurusu üzerine bu defa listeye kayıtlı tasarım gözetmenleri arasından uzmanlık alanı ve üstlendikleri iş miktarı dikkate alınarak elektronik ortamda belirlenir.
b) Tasarım gözetmenliğinin bir özel hukuk tüzel kişiliği tarafından üstlenilebilmesi için; tüzel kişiliğin toplam en az %51 hissesine Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği üyesi tasarım ve yapı sektörüyle ilgili ortakların sahip olması, tasarım gözetmenlerinden en az birinin hisse oranının %20’nin altında olmaması, tüm ortakların hisselerinin %20 oranının altında olması durumunda ise tasarım gözetmeninin, ortaklık payının en yüksek hisse sahibinden az olmaması ve ayrıca Esaslar kapsamındaki işlere münhasır tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili olması şarttır. Bu şekilde çalışan bir gözetmen gerçek kişi olarak tasarım gözetimi hizmeti veremez.
c) İşin mahiyetine göre farklı konularda olmak üzere birden fazla tasarım gözetmeni görevlendirilebilir. Yüksek binaların ve yalıtımlı binaların tasarım gözetimi Ek-3’e uygun olarak asgari iki gözetmenlik alanından oluşturulan bir gözetmenler heyeti tarafından yapılır.
ç) Yapılan sözleşmenin bir sureti yapı sahibince Ek-6 Form-1’e uygun bildirimle ilgili idareye ve proje müellifine verilir.
d) Tasarım gözetmeni, sözleşmenin imzalanmasını takiben beş işgünü içerisinde aldığı işi Bakanlıkça tutulan sicile kaydeder. İş süresince tasarım gözetimi sonucu kendisinin düzenlemiş olduğu raporları, imzalamış olduğu proje, rapor, hesap, tutanak ve benzeri belgeleri her bir safha sonunda, Bakanlıkça belirlenen formatta, tutulan siciline kaydeder. Hizmetin bitiminde ise Ek-6 Form-2’ye uygun iş bitirme tutanağını sicile işler.
e) TGUA-4 ve TGUA-5 uzmanlık alanlarında tasarım gözetmenlerinin aynı anda hizmet verebilecekleri iş sayısı beşi, toplam inşaat alanı 360.000 m2’yi geçemez. Tek bir iş üstlenilmesi halinde üst sınır uygulanmaz. Üst sınırın hesaplanmasında inşaat alanı, hizmetin ilişkili olduğu kısımla sınırlıdır.
f) Hizmet sözleşmesinde; taahhüt edilen hizmetin konusu, süresi, safhaları, yeri, yapının alanı ve hizmet bedeli yer alır.
g) Hizmet bedelinin, yapı denetim birim maliyetleri kullanılarak hizmete esas yapının yaklaşık maliyeti üzerinden ve her bir uzmanlık konusu için ayrı ayrı hesaplanması esastır. TGUA-4 ve TGUA-5 uzmanlık alanlarında toplam hizmet bedeli, toplam inşaat alanı 10.000 m2’ye kadar olan binalarda yapının yaklaşık maliyetinin %0,10’undan; 40.000 m2’yi geçenlerde ise %0,06’sından az olamaz. Ara değerler için doğrusal enterpolasyon uygulanır. TGUA-2b, 3a ve 3b alanlarında bu oranların yarısı, diğerlerinde dörtte biri uygulanır.
ğ) Tasarım gözetmeni, tasarımın gözetimi ve kontrolüne ilişkin belgeleri düzenlemek, bunları sicile kaydetmek ve işleri yapmakla, proje safhalarında belirtilen ücretin tümünü hak eder.
(2) 3/8/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 26 ncı maddesi kapsamındaki devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekât ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılar için bu kamu kurum ve kuruluşlarınca, sicile kayıt veya herhangi bir bildirim yükümlülüğü olmaksızın tasarım gözetmenliği hizmeti temin edilebilir.
Yetkinlik, etik ilkelere bağlılık ve mesleki özen
MADDE 8 – (1) Tasarım gözetmeni;
a) Görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.
b) Görevlendirmeyi yapan mercie ve kendi işverenine karşı bağımsız olup, görevini yalnızca uzmanlık alanındaki bilimsel verilere göre yerine getirir.
c) Bağımsızlığına zarar verebilecek veya böyle bir izlenim uyandırabilecek her türlü davranış ve ilişkiden uzak durur.
ç) Etik ilkelerle bağdaşmayan veya hukuka aykırı iş ve eylemlerde bulunmasının kendisinden talep edilmesi halinde ya da görevini yerine getirirken bu tür bir eylem veya işlemden haberdar olduğunda ya da 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen kabul şartlarını kaybettiğinde durumu gecikmeksizin Bakanlığa bildirir.
(2) Tasarım gözetmeni görevi süresince;
a) Sözleşme konusu işle ilgili doğrudan veya dolaylı olarak kendisine gelen uzman görüşü, danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir görevi kabul edemez; işle ilgili yapım, tasarım, denetim, malzeme satışı ve benzeri ticari faaliyetlerde bulunamaz.
b) Sözleşme konusu işin proje müellifinin gözetmen olduğu veya yapı sahibine ait başka bir işte proje müellifi veya danışman olarak görev alamaz, bu tür iş alan özel hukuk tüzel kişilerinin bünyesinde çalışamaz. Bunlarla ilgili yapım, tasarım, denetim, malzeme satışı ve benzeri ticari faaliyetlerde bulunamaz.
c) Raporlarında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.
ç) Kendisine tevdi olunan görevi bizzat yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez.
d) Yakınlarından kendilerini ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıklarını ilgilendiren veya iş ilişkisinin bulunduğu kişi, kurum veya kuruluşların, tarafı olduğu ya da ilgili bulunduğu projelerde görevlendirmeyi kabul edemez.
e) Görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz, hediye alamaz ve aracılıkta bulunamaz.
f) Görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, tasarım gözetim ve kontrolü görevi sona erdikten sonra da devam eder.
(3) Tasarım gözetmeni; görev almak amacıyla özel amaçlı arama motorlarına, rehberlerine, listelerine, veri tabanlarına ve benzerlerine kayıt olamaz, kayıt edilmesine rıza gösteremez. Ancak tasarım gözetmenliği görevi alma amacına yönelik olmamak kaydıyla, internet sayfasını özel amaçlı arama motorlarına kayıt edebilir, anahtar kelime olarak da; sadece adı soyadı ve mesleki unvanı ile bulunduğu şehrin adını kullanabilir.
(4) Özel hukuk tüzel kişilerinin bünyesinde tasarım gözetmeni olarak çalışacak kişiler bakımından da bu maddede sayılan tüm şartlar aranır ve düzenlenen rapor, tutanak, proje ve benzeri görevle ilgili belgelerde bu kişilerin adı ve soyadı ile imzası bulunur.
Tasarım gözetmenliği sicilinden ve listesinden çıkarılma
MADDE 9 – (1) Tasarım gözetmenleri, aşağıdaki şartlardan birinin gerçekleşmesi hâlinde sicilden ve listeden çıkarılır:
a) Tasarım gözetmenliğine kabul şartlarının kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının sonradan tespit edilmesi.
b) Komisyon tarafından resen veya şikâyet üzerine yapılacak performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli bulunulmaması.
c) Hizmet sözleşmesinin imzalanmasından sonra kanuni veya haklı bir sebep olmaksızın tasarım gözetmenliği yapmaktan kaçınılması veya alınan işin bırakılması veya raporların sözleşme ile belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak verilmemesi.
ç) Tasarım gözetmenliği görevi ve bu görevin gerektirdiği etik ilkelerle bağdaşmayan, güven duygusunu sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunulması.
d) 8 inci maddede belirtilen temel ilkelere aykırı olarak tasarım gözetmenliği faaliyetinde bulunulması.
e) Tasarım gözetmenliği süresinin dolmasına rağmen süresi içerisinde yenileme talebinde bulunulmaması.
f) Tasarım gözetmeninin sicilden çıkarılmayı talep etmesi.
(2) Birinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen hâllerde ihlalin niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma yaptırımı yerine uyarma veya bir yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma yaptırımı uygulanabilir. Ancak fiilin tekrarı halinde birinci fıkra uygulanır.
Denetim ve inceleme
MADDE 10 – (1) Tasarım gözetmenleri, görevleriyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladıkları raporların ilgili mevzuata uygunluğu bakımından Komisyon tarafından resen veya başvuru üzerine denetlenebilir. Bu denetim, raporların özel veya teknik bilgi yönünden denetlenmesini de içerebilir.
Tasarım gözetmenlerinin çalışma usulü
MADDE 11 – (1) Tasarım gözetimi ve kontrolü, projenin başlangıcında hizmetin gerekli olduğu proje safhası ile başlar ve ilgili safhanın tamamlanmasına kadar devam eder. Bu kapsamda, TGUA-4 ve TGUA-5 hizmetleri avan proje safhasından statik projenin tamamlanmasına kadar sürdürülür.
(2) Tasarım gözetimi ve kontrolüne konu proje, hesap, rapor, bilgisayar veri dosyaları gibi tüm belgeler ve elektronik veriler, proje müellifi tarafından, hizmetin yürütülmesine imkân verecek sürede ve içerikte, her bir proje safhası sonunda 13 üncü maddede belirtilen usule uygun olarak tasarım gözetmenine iletilir.
(3) Tasarım gözetmeni, yapacağı ön incelemede, incelemeyi gerçekleştirebilmesi için bazı hususların önceden araştırılması ve tespiti ile kendisine teslim edilen dosya ve belgelere ilave olarak başka kayıt ve belgelere ihtiyaç duyması halinde beş gün içinde proje müellifinden talepte bulunur.
(4) Tasarım gözetmeni, sözleşmede verilen süreler içinde Ek-3’te tanımlanan içeriğe uygun olarak tasarım gözetim ve kontrolünü gerçekleştirmek ve her bir proje safhasında Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Tutanağını sürekli olarak tutarak hazırladığı nihai raporunu proje müellifine ve yapı sahibine sunmakla ve Bakanlık siciline işlemekle yükümlüdür. Proje müellifi ile yapılan toplantılar da tutanakla tespit edilerek aynı şekilde sicile kaydedilir. Ancak işin niteliği itibarıyla verilen süre içinde raporun hazırlanmasına imkân bulunmazsa, talebi halinde tasarım gözetmenine ek süre verilebilir.
(5) Tasarım gözetmeni, detayları Ek-3’te açıklanan hizmetin sonunda, proje müellifi tarafından düzenlenerek imzalanmış olan yapı ruhsatına esas nihai proje/rapor/hesap ve benzeri belgelerden vermiş olduğu hizmetle ilişkili olanları imzalar.
(6) Üzerine aldığı bir işi, haklı bir sebep olmaksızın bırakan veya geciktiren tasarım gözetmeni, tamamladığı safhalar dışında hiçbir ücret talep edemez ve varsa peşin aldığı ücreti geri vermekle yükümlüdür. Buna avanslar da dâhildir. Sözleşmenin iş sahibince feshi halinde ise tasarım gözetmeninin ücretinin tamamının ödenmesi gerekir. Şu kadar ki; tasarım gözetmeni, bu duruma kendi kusur ve ihmali ile yol açmış ise ücret ödenmez. Anlaşmaya göre peşin verilmesi gereken ücret ya da avans ödenmezse, tasarım gözetmeni işe başlamak ya da işi sürdürmek zorunda değildir.
(7) Her ne sebeple olursa olsun, yapılan gözetmen değişiklikleri yapı sahibince ilgili idaresine bildirilir. Bu durumda işten ayrılan tasarım gözetmeni sicilde kaydı kapatır, yeni görevlendirilen tasarım gözetmeni kayıtları devralır.
(8) Tasarım gözetmeni, faaliyetleri ile ilgili her türlü belge ve kaydı, düzenlendiği tarihten itibaren on yıl süreyle muhafaza eder ve talebi hâlinde Bakanlığa ibraz eder.
Tasarım gözetmenlerinin kaşe kullanma esasları
MADDE 12 – (1) Tasarım gözetmeni siciline kayıtlı bulunan meslek mensupları Bakanlıkça talep edilmesi halinde, düzenledikleri fiziki belgelerde özel kaşe kullanırlar ve kaşelerin kullanımından ve saklanmasından sorumludurlar.
(2) Kaşeler kare şeklinde olup, en üste “T.C.” rumuzu, altına “ÇŞB” yazısı ve “TG” amblemi, “Tasarım Gözetmeni” ibaresi ile kaşe numarasını taşır. Kaşeler; Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından imal edilir.
(3) Tasarım gözetmenleri, gözetmenlik belgelerinin iptali, meslekten ayrılma ve diğer hallerde kaşeyi 15 gün içinde Bakanlığa tutanak karşılığında iade ederler.
Tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetlerinin altyapısı
MADDE 13 – (1) Tasarım gözetimi ve kontrolü iş süreçlerindeki her türlü veri, bilgi ve belge akışı ile dokümantasyon işlemleri, bu işlemlere ilişkin her türlü kayıt, dosyalama, saklama ve arşivleme işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi esastır. Bu amaçla, statik proje müellifinin ve tasarım gözetmeninin tebligata elverişli birer elektronik adres temin etmesi zorunludur.
(2) Yapı sahipleri, proje müellifleri ve tasarım gözetmenleri, ihtiyaç duyulan veri ve bilgilerin derlenmesi, değerlendirilmesi ile bilgileri güvenilirlik, tutarlılık ve güncellik ilkelerine uygun olarak sağlamak; tüm iletişimi doğru, eksiksiz ve zamanında yapmakla yükümlüdür.
(3) Tasarım gözetimine esas her türlü proje, hesap, rapor, tutanak, belge ve kararlar elektronik ortamda düzenlenir ve ilgilileri tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanır ve elektronik ortamda gönderilir. Teknik nedenlerle yalnızca fizikî olarak düzenlenebilen haller dışında belgeler ayrıca fizikî olarak gönderilmez. Yapı ruhsatı eklerinde sunulacak hizmetle ilgili nihai belgeler 11 inci maddenin beşinci fıkrasına göre düzenlenir.
(4) Bakanlık, gerekli elektronik altyapının ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak hazırlanması halinde, tasarım gözetimi ve kontrolü işlemlerinin bu bilişim sistemleri ve yazılımları üzerinden yapılmasını isteyebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özel Binalar Mühendislik Komisyonu
Özel binalar mühendislik komisyonu ve görevleri
MADDE 14 – (1) Bu Tebliğin uygulanması ile ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlamak üzere, Bakanlık merkezinde özel binalar mühendislik komisyonu kurulur.
(2) Komisyon, konu ile ilgili Bakanlık personeli arasından, biri yönetici düzeyinde olmak üzere Bakanlıkça görevlendirilecek iki; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığından bir; deprem mühendisliği alanında bilimsel ve uygulamalı araştırma, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim ve öğretim yapan üniversitelerde en az doçentlik kadrosunda olmak üzere asgari yedi yıl görev yapan, bu Tebliğ konusu alanlarda araştırma, uygulama, eğitim ve danışmanlık tecrübesi ile temayüz etmiş ve tasarım gözetmenliği koşullarını sağlayabilen iki adet üye olmak üzere toplam beş inşaat mühendisi üyeden oluşur.
(3) Komisyon üyelerinin binaların deprem etkisi altında performansa göre tasarımı konusunda birikim ve deneyim sahibi olması ve mesleğinde fiilen en az on iki yıldan beri çalışıyor olması gerekir.
(4) Bakanlıkça iki yılda bir Ocak ayında Komisyon üyelikleri yenilenir. Yeni üyeler görevlendirilinceye kadar mevcut üyeler görevine devam eder. Görev süresi dolan üye tekrar görevlendirilebilir.
(5) Komisyon, Bakanlıkça uygun görülen birimin bünyesinde ilgili mevzuat çerçevesinde faaliyetlerini yürütür.
(6) Komisyon toplantılarına başka bir mahalden gelerek katılan akademik üyelerin gündelik, yol gideri, konaklama ve diğer zorunlu giderleri, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre ödenir.
(7) Komisyon üyeleri;
a) Üyelikleri süresince bu Tebliğ kapsamındaki işlerle ilgili doğrudan veya dolaylı olarak kendisine gelen uzman görüşü, danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir görevi kabul edemez; doğrudan veya dolaylı şekilde tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti veremez, bu hizmeti gerektiren işlerin yapımını, tasarımını veya denetimini üstlenemez.
b) Yakınları veya iş ilişkisinin bulunduğu kişilerin başvurusunun görüşüldüğü toplantılara katılamaz, oy kullanamaz.
c) Görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlayamaz, hediye alamaz ve aracılıkta bulunamaz.
ç) Görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, görevi sona erdikten sonra da devam eder.
Komisyonun çalışma usul ve esasları
MADDE 15 – (1) Komisyonun ilk toplantısında üyeler aralarından başkan ve başkanvekili seçer.
(2) Komisyon, görüşülecek dosya sayısı ve olağanüstü durumları da göz önüne alarak, Bakanlıkça belirlenecek tarihlerde toplanır. Başkan veya Bakanlık, gerekli gördüğü hâllerde Komisyonu her zaman toplantıya çağırabilir. Toplantının yeri, günü ve saati ile gündemindeki konular, Bakanlıkça en az beş gün önceden üyelere bildirilir.
(3) Komisyon çalışmaları ve toplantıları elektronik araçlar kullanılarak uzaktan erişim usulü ile de tertiplenebilir.
(4) Komisyon, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Toplantıya katılan üyelerin, gündemle ilgili konular hakkındaki önerileri müzakere edilir ve katılanların salt çoğunluğu ile kabul edilenler karar haline getirilir. Oyların eşitliği hâlinde, Başkanın taraf olduğu görüş çoğunlukta sayılır.
(5) Komisyon tarafından gerek görülmesi hâlinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarından uzmanlar, oy hakları olmaksızın görüşleri alınmak üzere toplantılara davet edilebilir.
(6) Gündemdeki konu kendisi veya yakınları ile ilgili bulunan ya da gündemdeki konu ile herhangi bir şekilde menfaat münasebeti bulunan üye, Komisyon toplantısına katılamaz ve oy kullanamaz.
(7) Komisyon, tasarım gözetmenliği belgesi başvurularını ve itirazları değerlendirerek karara bağlar.
(8) Komisyon, belge başvurularını; adayın akademik unvanını, mesleki faaliyetlerini, deneyimini ve almış olduğu eğitimleri dikkate alarak Ek-2’ye göre puanlama usulü ile değerlendirir. Bu puanlar her uzmanlık sınıfı için ayrı ayrı uygulanır. Komisyon kararları başkaca bir onay gerekmeksizin işleme konulur. Bakanlık, Komisyon kararı üzerine Ek-4’e uygun olarak tasarım gözetmenliği belgesi düzenler.
(9) Komisyon toplantısı sonunda alınan kararlar, dayanakları ve ilmî gerekçeleri belirtilerek yazılır; başkan ve üyelerce imzalanır. Uzaktan erişim usulü ile yapılan çalışmalarda ise 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu dâhilinde güvenli elektronik imza kullanılır.
(10) Hangi sebepten dolayı olursa olsun, yıllık izin, hastalık ve mazeret izinleri sebebiyle bulunamama hâlleri hariç olmak üzere, bir yıl içinde dört veya üst üste iki toplantıya iştirak etmeyen Komisyon üyesinin üyeliği kendiliğinden sona erer.
(11) 14 üncü maddenin yedinci fıkrasına aykırı davrandığı tespit edilen Komisyon üyelerinin üyeliği Bakanlıkça sona erdirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1/10/2019 tarihine kadar, Bakanlığın hazırladığı listede görevlendirme yapılacak uzmanlık sınıfında veya bu Tebliğe göre görevlendirilebilecek durumda ya da yeterli sayıda tasarım gözetmeni bulunmaması hâlinde, yapı sahibinin talebi üzerine, Komisyonca listelerin dışından da yalnızca bu işe mahsus hizmet alımına izin verilebilir.
(2) Bu şekilde görevlendirilenlerin;
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan koşulları sağlaması,
b) İlgili olduğu uzmanlık alanı dikkate alınarak Komisyon tarafından Ek-2’ye göre yapılacak değerlendirme sonucu asgari 50 puanı sağlaması,
yeterlidir.
(3) Bu kapsamda görevlendirilenler listeye kaydedilmezler, ancak adlarına geçici sicil açılır. Yapılan tasarım gözetimi hizmeti kazanılmış bir hak teşkil etmemekle birlikte, Ek-1 kapsamında uzmanlık alanında deneyimde dikkate alınır.
(4) Tasarım gözetmenliği sicili ve listesinde kayıtlı olmayıp da bu madde uyarınca görevlendirilenlerin, 8 inci maddede belirtilen ilkelere aykırı olarak tasarım gözetmenliği faaliyetinde bulunduklarının tespit edilmesi hâlinde, Komisyon kararıyla tasarım gözetmenliği yapmaktan yasaklanır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
