12 Kasım 2022 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 32011
Tarım ve Orman Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, organik arı ürünleri üreticiliğinin geliştirilmesi, doğal kaynakların korunması, gıda güvenliğinin ve sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik organik arıcılık yapan yetiştiricilerin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, organik tarımı destekleme çalışmalarında görev alacak kurum ve kuruluşların belirlenmesi, organik arı ürünleri üreticiliği faaliyetinde bulunan yetiştiricilere organik arılı kovan için yapılacak destekleme ödemelerine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 19 uncu maddesi ile 19/10/2022 tarihli ve 6243 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan 2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Tohum Kullanım Desteğine İlişkin Kararın 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasına ve 11 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS): Etiketlenmiş kovanlara ait bilgilerin merkezi bir veri tabanında kayıt altına alındığı, izlendiği, raporlandığı Bakanlık kayıt sistemini,
b) Arılı kovan: Üreme kabiliyeti bulunan ana arılı ve en az dört arılı çerçeveye sahip (eski tip kolonilerde çerçeve aranmaz) arı kolonisini,
c) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
ç) Banka: T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğünü,
d) BÜGEM: Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünü,
e) İl müdürlüğü: Bakanlık il müdürlüğünü,
f) İlçe müdürlüğü: Bakanlık ilçe müdürlüğünü,
g) İşletme: Arılı kovanların tutulduğu, bakıldığı, beslendiği ayrıca ilgili ekipmanın bulunduğu açık ya da kapalı tesis ya da alanları,
ğ) OAYYD: Organik Arıcılık Yapan Yetiştiricilerin Desteklemesini,
h) Organik tarım: 18/8/2010 tarihli ve 27676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre yapılan tarımsal faaliyeti,
ı) Organik Tarım Bilgi Sistemi (OTBİS): Organik tarım yapan çiftçi, arazi, ürün, hayvansal üretim ve sertifika bilgilerinin bulunduğu Bakanlıkça oluşturulan veri tabanını,
i) Organik Tarım Birimleri (OTB): Bakanlık il müdürlükleri bünyesinde oluşturulan organik tarım birimlerini,
j) OTBİS Raporu: OAYYD’de kullanılmak amacıyla, 30/12/2022 tarihinde OTBİS’te kayıtlı bulunan organik tarım faaliyeti yapan yetiştiricileri ve kayıtlı kovanlarını gösteren ve elektronik ortamda tutulan raporu,
k) Uygunluk Belgesi: Yetiştiricinin, yetkilendirilmiş kuruluştan aldığı, organik süreçte bulunan kovanlarının Yönetmelik hükümlerine göre uygun yetiştirildiğini gösteren ve bir örneği EK-1’de yer alan belgeyi,
l) Yetiştirici: 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanununda tanımlanan müteşebbislerden organik arıcılık yapan kayıtlı gerçek veya tüzel kişileri,
m) Yetkilendirilmiş kuruluş: Kontrol ve sertifikasyon kuruluşu, kontrol kuruluşu veya sertifikasyon kuruluşu olarak Bakanlık tarafından yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişileri,
n) Yönetmelik: 18/8/2010 tarihli ve 27676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliği,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Desteklemeye İlişkin Esaslar
Görevli kurum ve kuruluşlar
MADDE 5- (1) OAYYD çalışmaları BÜGEM ve il/ilçe müdürlükleri ile yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yürütülür.
(2) Yetkilendirilmiş kuruluşlar;
a) OTBİS’e veri girişlerini yapmak,
b) OAYYD’den yararlanmak üzere başvuruda bulunan yetiştiricilerin bilgilerini OTBİS’e kaydetmek ve başvuruya esas kontrolü yapılmış ve Yönetmelik hükümlerine göre yetiştiriciliği yapılan arılı kovanlar için EK-1’de yer alan Uygunluk Belgesini düzenlemek,
c) Askı sürecinde belirtilen süre sonuna kadar yapılacak itirazları değerlendirerek bu Tebliğ hükümlerine uygun olan düzeltmeleri yapmak,
ile sorumludurlar.
(3) İl müdürlükleri, ilçe müdürlüklerinin destekleme sürecinde ihtiyaç duyacakları OTBİS verilerini sağlamak üzere gerekli tedbirleri alır.
Organik arıcılık yapan yetiştiricilerin desteklenmesi
MADDE 6- (1) Organik arıcılık yapan yetiştiricilerin desteklenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) OAYYD ödemesi, Yönetmelik hükümlerine göre organik arı ürünleri üreticiliği yapan, AKS’de ve OTBİS’te kayıtlı olup OTBİS raporunda statüsü organik olan ve bu Tebliğde OAYYD uygulamaları ile ilgili belirtilen usul ve esaslara göre başvuruda bulunan yetiştiricilere yapılır.
b) Destekleme ödemesinden yararlanmak isteyen yetiştiriciler, bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren 23/12/2022 günü mesai saati bitimine kadar EK-1’de yer alan Uygunluk Belgesi ve EK-2’de yer alan OAYYD ödemesi başvuru dilekçesi ile OTBİS’te kayıtlı oldukları il/ilçe müdürlüklerine başvururlar. Organik arı ürünleri üreticiliği yapan yetiştiriciler kayıtlı oldukları il/ilçe dışında bulunuyorlarsa başvurularını, arı konaklama belgesi ve veteriner sağlık raporu ile birlikte bulundukları il/ilçe müdürlüklerine yapabilirler. Bu yetiştiricilerin desteklemeye ait müracaat başvurusu ve icmal işlemleri OTBİS’te kayıtlı oldukları il/ilçe müdürlükleri tarafından yürütülür.
c) OTBİS’te kayıtlı oldukları il/ilçe müdürlükleri dışında müracaat olması durumunda müracaatı alan il/ilçe müdürlükleri, gezginci organik arı ürünleri üreticiliği yapan yetiştiricilerinin destekleme başvurusuna esas belgeleri ile EK-3’te yer alan Arılık ve Arılı Kovan Tespit Tutanağının asıllarını veya onaylı suretlerini üreticinin işletmesinin OTBİS’te kayıtlı olduğu il/ilçe müdürlüğüne 6/1/2023 tarihine kadar gönderir.
ç) Destekleme ödemesinden yararlanmak isteyen yetiştiriciler, AKS’de ve OTBİS’te kayıtlı olup OTBİS raporunda organik süreçte olan ve yetkilendirilmiş kuruluşça kontrolü yapılmış ve Yönetmelik hükümlerine göre uygun bulunmuş ve Uygunluk Belgesinde kayıtlı olan arılı kovanlar ile arılıkta yapılan tespitte aynı kovan numarasına sahip arılı kovanlar üzerinden desteklenir. Destekleme ödemesi EK-3’te yer alan Arılık ve Arılı Kovan Tespit Tutanağında yer alan kovan sayısı üzerinden hesaplanır.
d) OAYYD’ye dahil olacak arılı kovan, başvuru yapan yetiştirici adına aynı işletmede AKS’de ve OTBİS’te tanımlı olmalıdır.
e) OTBİS ve AKS’de bilgilerini tamamlatmak, gerekli güncellemeleri yaptırmak, istenen Uygunluk Belgesini ibraz etmek çiftçinin kendi sorumluluğundadır.
f) Organik arıcılık yapan yetiştiriciler kovan tespitlerini, en geç 30/12/2022 tarihine kadar dilekçe verdiği il/ilçe müdürlüğüne yaptırmak zorundadır.
İcmallerin hazırlanması ve askı işlemleri
MADDE 7- (1) OAYYD ödemesine esas icmal listesi, il müdürlükleri hayvan sağlığı ve yetiştiriciliği şubesi ile organik tarım birimleri ve ilçe müdürlükleri tarafından düzenlenir.
(2) İl/ilçe müdürlükleri tarafından, OAYYD’ye hak kazanan arılı kovanlar en geç 13/1/2023 tarihine kadar değerlendirmeye alınarak OAYYD ödemesi için EK-4’te yer alan İcmal-1 oluşturulur. Askıya çıkarılan icmaller, bu Tebliğde belirtilen hükümlerin yerine getirilmesi halinde yararlanılabilecek OAYYD ödemesini ifade eder. İl/ilçe müdürlükleri OAYYD için 16/1/2023-20/1/2023 tarihleri arasında ilçe merkezinin OAYYD İcmal-1’ini ilçe merkezinde, köy/mahallelerin OAYYD İcmal-1’ini ise kendi köyü/mahallesinde ilgili ilçe müdürlükleri veya muhtarlıklar marifetiyle beş gün süreyle askıya çıkarır ve ilgili İcmal-1’ler il/ilçe müdürlüğü web sayfasında yayımlanır. Askıya çıkma tarihi ve saati ile askıdan indirme tarihi ve saati tutanağa bağlanır. Tutanak muhtar ve/veya aza tarafından güncel tarihle imzalanır.
(3) Askı süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir. Daha sonra yapılacak itirazlar değerlendirmeye alınmaz ve herhangi bir hak doğurmaz. OTBİS’e kovan sayılarının eksik girilmesi durumunda, askı süresinde hatanın düzeltilmesi amacıyla başvurusu yapılmayan kovanın eksik kısmı için OAYYD ödemesi yapılmaz. Askı sürecinde yetiştiricilerin, EK-5’te yer alan form ile sözleşmesinin olduğu yetkilendirilmiş kuruluşa müracaat ederek bilgilerini düzelttirmesi kendi sorumluluğundadır. Yetkilendirilmiş kuruluşlar yetiştiricilerin talebi üzerine OTBİS’e veri girişini tamamlamak zorundadırlar. OAYYD için yetiştiriciler askı sürecinin sona eriş tarihinden itibaren on beş gün içerisinde bilgilerini sözleşmesinin olduğu yetkilendirilmiş kuruluşa düzelttirmek ve il/ilçe müdürlüklerine müracaat ederek bilgilerini teyit ettirmek zorundadırlar. Bu durumdaki çiftçilerin gerekli düzelttirmeyi yaptırmamaları ve bilgilerini teyit ettirmemeleri halinde ödenemeyen OAYYD için daha sonra yapılacak itirazlar değerlendirmeye alınmaz ve herhangi bir hak doğurmaz.
(4) OAYYD İcmal-1’lerinin askıda kalma süresi zarfında yapılan yazılı itirazlar il/ilçe müdürlüklerine yapılacak olup il/ilçe müdürlükleri tarafından çiftçilerin on beş gün içerisinde yetkilendirilmiş kuruluşlarına başvurarak yaptırmış oldukları düzeltmelere ait son değerlendirmeler 3/2/2023 tarihine kadar yapılarak OTBİS’te ilgili bölüme kaydedilir.
(5) İncelenen yetiştirici dosyalarında gerçeğe aykırılığın bulunmaması ve askı süresince itiraz edilmemesi ya da itirazların değerlendirilerek sonuçlandırılması halinde, OTBİS’ten alınan EK-6’da yer alan İcmal-2 ilçe müdürlüklerince düzenlenip onaylanır ve il müdürlüklerine gönderilir. İlçe müdürlüklerinden alınan İcmal-2 ve il müdürlüklerinin onayladığı merkez ilçe İcmal-2’si ile OTBİS’ten alınan EK-7’de yer alan İcmal-3 uyumu kontrol edilir.
(6) Bu Tebliğdeki başvuru bitiş tarihinden sonra askı süresi içinde verilen itiraz dilekçelerinde talep edilen değişiklikler dışında yetiştiricinin beyanı ile AKS’de yapılacak güncellemeler OAYYD ödemesine esas teşkil etmez.
(7) Değerlendirme sonucunda OAYYD İcmal-1 düzeltilemez ya da bilgi ve belgelerle ilgili aykırılık, şikâyet ve/veya ihbar bulunması nedeniyle İcmal-1 oluşturulamaz ise durum il müdürlükleri OTB’lerine intikal ettirilir. İl müdürlükleri OTB’lerince çözümlenemeyen konular BÜGEM’e gönderilir.
(8) İlçe müdürlüklerinden alınan İcmal-2’de gerçeğe aykırılık olması ya da il müdürlüklerine intikal eden şikâyet ve/veya ihbar olması durumunda, il müdürlükleri OTB’lerince bu sorunlar çözülmeye çalışılır. Çözüme kavuşturulamayan konular ise BÜGEM’e gönderilir.
(9) OAYYD İcmal-2’de gerçeğe aykırılığın bulunmaması ya da il müdürlüklerine intikal eden şikâyet ve/veya ihbarların, il müdürlüklerince çözümlenmesi hâlinde, EK-7’de yer alan ödemeye esas OAYYD İcmal-3 BÜGEM’e gönderilir.
Destekleme miktarı
MADDE 8- (1) 6 ncı maddede belirtilen yetiştiricilere, OAYYD ödemesine hak kazanan organik arılı kovanlar için 15 TL/kovan üzerinden destekleme ödemesi yapılır.
Ödemeler için gerekli finansman ve ödeme planı
MADDE 9- (1) OAYYD ödemesi için gerekli finansman, bütçenin muhtelif tarımsal destekleme hizmetleri kalemine tahsis edilen ödeneklerden karşılanır. Ödemeler, Bakanlık tarafından Bankaya kaynak aktarılmasını müteakip, il/ilçe müdürlüklerince oluşturulan onaylı OAYYD ödeme İcmal-1’lerine göre, Banka aracılığıyla, ilgili şubelerde daha önce yetiştiriciler adına açılan veya açılacak olan hesaplara yapılır. Çiftçilere yapılan toplam nakdi ödeme tutarının % 0,2’si bütçenin ilgili kaleminden Bankaya hizmet komisyonu olarak ödenir.
(2) OAYYD ödeme planı, OAYYD başvurusu yapan yetiştiricilere ait ön incelemenin bitirilmesini müteakiben Bakanlık tarafından belirlenir. Ödemelere, kontrollerin tamamlanması ve Bakanlık tarafından OAYYD ödemeleri ile ilgili talimatların Bankaya gönderilmesinden sonra başlanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygulamaların Kontrolü ve Uygulamalardan Yararlanamayacaklar
Yetki ve denetim
MADDE 10- (1) İl/ilçe müdürlükleri, desteklemeler ile ilgili müracaat zamanı ve şartlarını, yerel duyuru imkânları ile yetiştiricilere duyurarak gerekli tedbirleri alır.
(2) Organik arı ürünleri üreticiliği yapan yetiştiricilere ilişkin ön inceleme işlemleri OTB üyeleri tarafından yürütülür. OAYYD uygulamasına ilişkin olarak OTB üyeleri tarafından, OAYYD müracaatları başladıktan sonra, ön inceleme başlatılır. Ödemeye esas icmaller BÜGEM’e gönderilmeden önce, OTB üyeleri tarafından OAYYD için örnekleme seçim yöntemiyle en az % 25’e tekabül eden oranda denetim yapılır. Ön inceleme yapılan illerde/ilçelerde daha sonra tespit edilecek usulsüz işlemlere ilişkin sorumluluklar ortadan kalkmaz. Uygulamalar, ön incelemenin yanı sıra mevzuatın öngördüğü her türlü denetime de tabidir.
(3) OAYYD ön incelemeleri OTB’nin görev ve yetkileri çerçevesinde gerçekleştirilir.
(4) Bu Tebliğde yer almayan hususlarda oluşacak problemlerin çözümünde, il müdürlükleri OTB’leri yetkilidir.
(5) Destek ödemelerinin amacına uygun ve gerçek hak sahiplerine ödenmesi için, il müdürlüğü gerekli tedbirleri alır.
(6) OTB üyeleri tarafından yapılacak olan ön inceleme kontrollerinde Yönetmelik hükümlerine aykırı bir durum bulunup bulunmadığı incelenir. Yetiştiricilerin OTBİS ve AKS’ye kayıt ettirdikleri bilgiler ile gerek görülmesi halinde yetkilendirilmiş kuruluşlardan talep edilecek bilgilerde, gerçeğe aykırı beyan ya da verdikleri belgelerde sahte evrak tespit edilmesi halinde, sorumlular hakkında ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur. Ayrıca, sorumluluğu tespit edilen kamu görevlileri hakkında da gerekli yasal işlemler yürütülür. OTB üyeleri gelen münferit şikâyet ve ihbarları ayrıca değerlendirir.
Uygulama dışında kalacak yetiştiriciler
MADDE 11- (1) Aşağıdaki yetiştiriciler OAYYD uygulamasından yararlanamaz:
a) OTBİS’te süresi içinde kayıtlı bilgilerini güncellemeyenler,
b) OAYYD uygulamasında 6 ncı maddede belirtilen yetiştiricilerden OTBİS Raporunda kayıtlı olmayanlar,
c) 6 ncı maddede belirtilen yetiştiricilerden AKS’ye kayıtlı olmayan ve süresi içinde kayıtlı bilgilerini güncellemeyenler,
ç) 6 ncı maddede istenen belgelerle birlikte süresi içinde başvuru yapmayanlar,
d) Desteklemeye ilişkin başvuruda hizmet bedelinin yatırıldığına dair Döner Sermaye İşletmesinden alınan makbuz veya alındı belgesini ibraz etmeyenler,
e) Askı listelerinde isminin bulunmaması veya destekleme bilgilerinin hatalı olması durumunda, askı süresi sonuna kadar hatalı kayıtların düzeltilmesi için yazılı başvuru yapmayanlar,
f) 6 ncı maddede verilen süreler içerisinde yetkilendirilmiş kuruluşa müracaat ederek OTBİS’te bilgilerini tamamlatmayanlar,
g) Yönetmelik hükümlerine göre organik tarım faaliyetinde bulunmayanlar,
ğ) OAYYD ödemesinden faydalanmak üzere başvuru yapan yetiştiricilerden gerçeğe aykırı beyanda bulunan ve sahte belge ibraz edenler,
h) Bakanlıkça uygulanan tarımsal desteklemelerden beş yıl süre ile yararlandırmama kararı verilmiş olanlar,
ı) Kamu tüzel kişileri.
Desteklemeye tabi olmayacak arılı kovan
MADDE 12- (1) Aşağıdaki arılı kovanlar OAYYD uygulaması kapsamı dışındadır;
a) Yönetmelik hükümlerine göre uygun olmayanlar,
b) OAYYD uygulamasında 6 ncı maddede belirtilenlerden OTBİS Raporunda kayıtlı olmayanlar,
c) 6 ncı maddede belirtilen arılı kovanlardan AKS’ye kayıtlı olmayanlar,
ç) OAYYD Uygunluk Belgesinde bulunmayanlar,
d) Askı listelerinde arılı kovan bilgilerinin hatalı veya eksik olması durumunda, askı süresi sonuna kadar hatalı veya eksik kayıtların düzeltilmesi için bu Tebliğe uygun belgeler ile yazılı başvurusu yapılmayanlar,
e) Askı sürecinde belirtilen hatalı veya eksik arılı kovanlardan yetkilendirilmiş kuruluşlara düzelttirilmeyenler,
f) Geçiş sürecinde bulunanlar,
g) EK-3’te yer alan Arılık ve Arılı Kovan Tespit Tutanağına göre uygun olmayanlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Haksız ödemelerin geri alınması ve hak mahrumiyeti
MADDE 13- (1) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanunî faizi ile birlikte anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
(2) Bu Tebliğ ile belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç olmak üzere haksız yere yararlandığı tespit edilen üreticiler beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmazlar.
(3) Yetkilendirilmiş kuruluşlar OAYYD ödemeleri için düzenledikleri her türlü bilgi ve belgelerden, ayrıca OAYYD ödemelerinde OTBİS’e eksik veya hatalı yapılan veri girişleri ile düzeltmelerin zamanında yapılmasından sorumludurlar. Sorumluluklarını yerine getirmeyen yetkilendirilmiş kuruluşlar hakkında 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanunu ve Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 14- (1) 30/12/2021 tarihli ve 31705 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Arıcılık Yapan Yetiştiricilerin Desteklenmesine Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/53) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 30/12/2021 tarihli ve 31705 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organik Arıcılık Yapan Yetiştiricilerin Desteklenmesine Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2021/53) hükümlerine göre yürütülen iş ve işlemler anılan Tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ 3/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.