Kira geliri elde edenler için yılın o meşum zamanı geldi.
1 Mart 2024 tarihi ile 31 Mart 2024 tarihleri arasında, 2023 yılında elde ettiğiniz kira gelirlerini beyan edeceksiniz.
Sadece kira geliri elde edenler bu beyanlarını Hazır Beyan sistemi üzerinden yapacaklar.
Ticari, zirai ya da serbest meslek geliri elde edenler ise kira gelirlerini yıllık gelir vergisi beyannamelerine ekleyecekler.
Böylelikle ev sahibi 5 bin liraya razıyken bir anda kimi meslek gruplarının gazı ve yol göstermesiyle 10 bin liraya kiraya verilerek elde edilen gelirler vergilenmiş olacak.
Siz daha bu kiraların nasıl birdenbire “patladığını” çözmeye çalışadurun, biz kira gelirlerinin beyanında neyin nasıl yapılacağını Gelir İdaresi Başkanlığı’nın rehberinden yararlanarak özetleyelim:
SADECE MESKEN KİRA GELİRİNİZ VARSA
- 2023 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam mesken kira geliri 21.000 TL üzeri olanlar beyanname vermek zorundadırlar.
- 2023 yılı için 21.000 TL istisna uygulanacaktır. Bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilecektir.
- Bu istisna sadece tek mesken için uygulanacak olup birden fazla mesken kirası elde edenler için istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır.
- Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
- Sadece mesken kira geliri elde etse bile ticari, zirai veya mesleki kazancından dolayı mükellefiyeti bulunanlar istisnadan faydalanamayacakları gibi bu sistemden de faydalanamazlar.
- Mesken kirası elde edenler götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler. Fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
- Götürü gider yöntemini seçenlerin mesken kira gelirinden 21.000 TL istisna düşüldükten sonra %15 oranında indirim uygulanır.
- Gerçek gider yöntemini seçenler sahibi bulunduğu konutu kiraya verip, kendisi de kirada oturuyorsa 2023 yılı içinde ödediği kira tutarını gider olarak yazabileceklerdir.
- Gerçek gider yöntemini seçenler kiraya verdikleri mesken için yapılan borç ödemelerinin sadece faiz kısmını gider olarak yazabilirler.
- Gerçek gider yöntemini seçenler sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulleri için elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin %5’i tutarında gider olarak gösterebilirler.
- Gerçek gider yöntemini seçen mükellefler yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri 5 yıl boyunca saklamak ve istendiğinde ibraz etmek zorundadırlar.
- Mükellefler 01/01/2023-31/12/2023 dönemine ait beyana tabi kira gelirini 2024 yılı mart ayının başından son günü akşamına kadar beyan etmek zorundadırlar.
- Mesken kirası elde edip beyan vermeyen veya eksik beyan edenler 21.000 TL lik istisnadan yararlanamazlar.
- 2023 yılı içerisinde 21.000 TL üzeri mesken kira gelirinizin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiğiniz ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarınızın gayri safi tutarları toplamının 550.000 TL’yi geçmesi halinde 21.000 TL’lik mesken istisnasından yararlanamazsınız.
SADECE İŞYERİ KİRA GELİRİNİZ VARSA
- 2023 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam işyeri kira geliri 150.000 TL üzeri olanlar beyanname vermek zorundadırlar.
- Sadece işyeri kirası elde etse bile ticari, zirai veya mesleki kazancından dolayı mükellefiyeti bulunanlar bu sistemden yararlanamazlar.
- Bir işyerine birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu işyerinden elde edilen kira gelirden her bir ortağın hissesine düşen kira gelirinin 150.000 TL tutarı aşması halinde ayrı ayrı beyanname vermek zorundadırlar.
- İşyeri kirası elde edenler götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
- Götürü gider yöntemini seçenlerin işyeri kira gelirinden %15 oranında indirim uygulanır.
- Kiraya verilen gayrimenkul elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin %5’i tutarında indirim sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkul için geçerli olup işyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller bu indirimden yararlanamayacaktır.
- Gerçek gider yöntemini seçen mükellefler yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri 5 yıl boyunca saklamak ve istendiğinde ibraz etmek zorundadırlar.
- Mükellefler 01/01/2023-31/12/2023 dönemine ait beyana tabi kira gelirini 2024 yılı mart ayının başından son günü akşamına kadar beyan etmek zorundadırlar.
- İşyerlerini Basit Usul’e tabi mükelleflere kiraya verenlerin 01/01/2023-31/12/2023 tarihleri arasında elde ettikleri kira gelirleri 8.400 TL yi geçiyorsa GMSİ-Kira Beyannamesi vermeleri gerekmektedir.
HEM MESKEN HEM DE İŞYERİ KİRA GELİRİNİZ VARSA
- Mesken kira gelirinin 21.000 TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile işyeri kira gelirlerinin toplamı 2023 yıl için 150.000 TL’yi aşması halinde mesken ve işyeri için beyanname verilmesi gerekmektedir.
- Mesken kira gelirinin 21.000 TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile işyeri kira gelirlerinin toplamı 2023 yıl için 150.000 TL’yi aşmaması halinde ise işyeri kira geliri beyan edilmeyip sadece mesken kira geliri beyan edilecektir.
- Eğer mesken kira geliri 21.000 TL istisna tutarının altında ise mesken kira geliri toplama dahil edilmeyecektir.
- İşyeri kirası elde edenler götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
- Götürü gider yönteminin seçilmesi halinde 21.000 TL mesken istisna tutarı düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden %15 oranında indirim uygulanır.
- Kiraya verilen gayrimenkul elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin %5’i tutarında indirim sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkul için geçerli olup işyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller bu indirimden yararlanamayacaktır.
- Gerçek gider yöntemini seçen mükellefler yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri 5 yıl boyunca saklamak ve istendiğinde ibraz etmek zorundadırlar.
- Mükellefler 01/01/2023-31/12/2023 dönemine ait beyana tabi kira gelirlerini 2024 yılı mart ayının başından son günü akşamına kadar beyan etmek zorundadırlar.
- İşyerlerini Basit Usul’e tabi mükelleflere kiraya verenlerin 01/01/2023-31/12/2023 tarihleri arasında elde ettikleri kira gelirleri 8.400 TL yi geçiyorsa GMSİ-Kira Beyannamesi vermeleri gerekmektedir.
NE ZAMAN ÖDENECEK?
Tahakkuk eden verginin yarısı olan 1. taksiti ile beyanname damga vergisinin tamamı 31 Mart 2024 tarihi pazar gününe denk geldiği için 1 Nisan 2024 Pazartesi gününe, tahakkuk eden verginin kalan kısmı olan 2. taksiti ise 31 Temmuz 2024 Çarşamba gününe kadar ödenecek.
NEREDEN VE NASIL ÖDENECEK?
Kira gelirleri sonucu tahakkuk eden vergiler kredi kartıyla ödenebildiği gibi, kamu bankalarından da ödenebiliyor. Vergi dairelerinin veznelerinden de ödeme yapılabileceğini herhalde ayrıca belirtmeye gerek yok.
Umarım aklınızdaki soruların yanıtlarını bulabilmişsinizdir.
Unutmadan 2024 yılında daha çok “ödeme” anlatacağımızı da bir kez daha hatırlatalım.
