6 Şubat 2023 tarihinde yaşadığımız büyük depremler sonrasında inşaat sektörü ile ilgili getirilen yeni uygulamalardan biri de İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS)’nin kurulması oldu.
16 Mart 2023 tarih ve 32134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İnşaat Demiri İzleme Sistemi Genel Tebliği ile hem kayıt dışı ekonomiyle mücadele hem de yapı güvenliğinin sağlanması amaçlanıyor.
Tebliğ ile;
a) İnşaat demiri üreten veya ithal eden mükellefler tarafından inşaat demirine güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret uygulanması, üretim faaliyetleriyle ilgili temel verilerin izlenmesi ve merkezi sisteme veri aktarılması,
b) Veri girişi/paylaşımı yapılabilen yazılım ve/veya el terminal benzeri cihazlar ve/veya mobil uygulamalar aracılığıyla üretici, ihracatçı, ithalatçı, toptancı, bayi, tüccar, inşaatta kullanım ve laboratuvar deneyleri dâhil teslim işlemlerinin izlenmesi ve takip edilmesi,
c) Darphane tarafından bu işlemlere ilişkin verilerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılması,
zorunluluğu getirilmiştir.
Ayrıntıya gömülmeden soru cevapla konuyu açıklayalım:
SİSTEMİ KİM KURDU?
Sistem T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından kuruldu.
İDİS HANGİ ÜRÜN GRUPLARINI KAPSIYOR?
İDİS, Gümrük Tarife ve İstatistik pozisyonunda (GTIP) 7214.20 grubunda tanımlanan yuvarlak çubuk ürünleri kapsıyor. Ticaret Bakanlığı’nın GTIP arama motorunda bu grubun karşılığı şu şekilde yazılı: “Demir/alaşımsız çelikten çubuklar; sıcak haddeleme sırasında çentik, yiv, oluk gibi şekil bozuklukları bulunan veya haddelendikten sonra burulmuş”
İNŞAAT DEMİRLERİNİN, İNŞAAT DEMİRİ BAĞLARININ VE LABORATUVAR NUMUNELERİNİN TAMAMININ İDİS’E KAYDI ZORUNLU MUDUR?
Üretilen, ihracatı ve ithalatı yapılan inşaat demirlerinin, inşaat demiri bağlarının ve laboratuvar numunelerinin tamamının İDİS’e kayıt yapılması zorunludur. İDİS’in uygulamaya geçmesinden sonra İDİS dışında inşaat demiri üretimi, ihracatı, ithalatı, alışı, satışı ve kullanımı yapılamayacaktır.
İDİS’İN UYGULAMAYA GEÇMESİNDEN ÖNCE ÜRETİLEN VE SATIŞI GERÇEKLEŞTİRİLMEMİŞ İŞARETSİZ/ETİKETSİZ İNŞAAT DEMİRLERİNİN KULLANIMI YA DA SATIŞI İÇİN SON TARİH NEDİR?
Stoklarında işaret/etiket olmayan inşaat demiri bulunduranlar, üretici ve/veya ithalatçılar 01/01/2024 tarihinden itibaren, diğer mükellefler ise 31/01/2024 tarihinden sonra bu stokları satışa konu edemezler.
MÜKELLEFLER İŞARET/ETİKET TALEPLERİ İÇİN NASIL BAŞVURUDA BULUNABİLİRLER?
İDİS’e kayıtlı mükellefler işaret/etiket taleplerini İDİS üzerinden Darphaneye bildireceklerdir. Mükellefler taleplerinin onaylamasının ardından işaret/etiket bedelinin İDİS üzerinden ödemesini yaparak işaret/etiket taleplerini 15 gün içinde teslim alacaklardır.
İDİS’E KAYIT ZORUNLULUĞU OLAN MÜKELLEFLER KİMLER?
İDİS, inşaat sektöründe faaliyet gösteren üretici, ihracatçı, ithalatçı, toptancı, bayi, tüccar, yapı müteahhidi, yapı denetim kuruluşları gibi ilgili sektörde faaliyet gösteren mükellefleri kapsıyor.
MÜKELLEFLERİN İDİS’E KAYIT YAPTIRABİLMELERİ İÇİN EN SON BAŞVURU TARİHİ NEDİR?
İnşaat demiri üretenler, ithal edenler, ihraç edenler, toptancılar, bayiler, tüccarlar ve yapı müteahhitleri gibi sektör mükelleflerinin 01/01/2024 tarihinden önce İDİS’e geçmeleri zorunludur.
NEREDEN BAŞVURULACAK?
İDİS’e kayıt zorunluluğu olan mükellefler bu başvuruyu İDİS – İnşaat Demiri İzleme Sistemi – Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü (idis.gov.tr) adresinden yapabilirler.
KAYIT SIRASINDA HANGİ BİLGİLER İSTENİYOR?
Kayıt sırasında, öncelikle kurum tipiniz yani hangi işle iştigal ederek başvuruyu yaptığınız, firmanızın kısa adı ve tam unvanınız, vergi dairesi ve vergi numaranız, il, ilçe, posta kodu, mahalle, cadde/sokak ve kapı numarası şeklinde firma merkez adresiniz ile yetkili kullanıcı adı soyadı, doğum yılı, T.C. kimlik numarası, kurumsal e-posta adresi ve kullanıcı cep telefonu numarası isteniyor. Sistem şifrenizin kaç hane olacağı belirtilmemekle birlikte; büyük harf, küçük harf, sembol ve rakamı aynı anda bulundurması gerektiğinin notu düşülmüş.
KAYIT SIRASINDA SORUNLARLA KARŞILAŞILIRSA NE YAPILMALI?
Kayıt sırasında karşılaşılacak sorunlarla ilgili olarak 0 850 939 45 01 numaralı destek hattını arayabilirsiniz.
KAYIT OLMAMANIN CEZASI VAR MI?
Tebliğle getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili ceza hükümleri uygulanacak.
Herhangi bir erteleme olmazsa sürenin daralmakta olduğunu göz önünde bulundurarak hareket etmekte fayda var.
