Seçim ve seçim sonuçlarını haftalık yazılara kısa bir mola vermek için kullandım.
Şaka değil.
Yıllardan beri her hafta kendimce yazıyorum.
Kolay değildir bu tempoyu bunca işin gücün arasında sürdürmek.
Molayı bitirmek de asgari ücretin yeniden belirlendiği haftaya denk geldi.
Herkesin hem durumdan hem de durumundan memnun olduğu, ekonomik politikaları desteklediği, alım gücünden de yaptığı ticaretten de keyif aldığı sayısal olarak ortaya kondu.
Herhalde ne çalışanlarımız ne de işverenlerimiz belirlenen yeni asgari ücretten şikâyet edecek değillerdir.
Ne demiştik?
Herkes seçimini yaşar.
ASGARİ ÜCRET = ORTALAMA ÜCRET
Geçen yıla kadar asgari ücret açıklamaları televizyon başında beklenmezdi farkındasınız değil mi?
Asgari ücret açıklanırdı ve herkes birbirine sorarak öğrenirdi.
Şimdi öyle değil.
Niye?
Çünkü yüksek enflasyon altındayız ve asgari ücret ortalama ücret haline geldi.
Hatta ilgili ilgisiz bir sürü hizmet fiyatı bile asgari ücrete göre belirlenir hale geldi.
Mesela bir ev sahibi ne diyor?
Diyor ki “Ben sizden 10.000 TL kira almıyordum ki. 1 asgari ücret alıyordum.”
Neyse konuya gelelim ve asgari ücretin 2023 yılı macerasının ikinci yarısını anlatalım.
ASGARİ ÜCRET NE KADAR?
Geçmiş yıllarda Asgari Geçim İndirimi de olduğu için, asgari ücret olarak verilen ücretin aslında ne kadarının asgari ücret, ne kadarının da buna eklenen asgari geçim indirimi olduğu üzerine yazardık.
Bu yıl artık bütün bu açıklamalara gerek yok. Tablo aşağıdadır:
| ASGARİ ÜCRET VE YASAL KESİNTİLER | |
| 01.07.2023-31.12.2023 | Hesaplama |
| Brüt Ücret | 13.414,50 |
| Sigorta Primi İşçi Payı | 1.878,03 |
| İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı | 134,15 |
| Kesintiler Toplamı | 2.012,18 |
| Net Ücret | 11.402,32 |
ASGARİ ÜCRETE EKLENECEK BİR ŞEY VAR MI?
Burada sorulan ve kastedilen kaldırılan asgari geçim indirimi. Dolayısıyla asgari ücrete eklenecek başka bir kalem yok.
Bekâr olmanız, eşinizin çalışması ya da çalışmaması, 1 ya da 11 çocuk sahibi olmanız artık önemli değil.
Herkes aile durumuna bakılmaksızın 11.402,32 TL ücret alacak.
İŞVERENE MALİYETİ
Maliyet rakamları borcunuzun olup olmadığıyla ilgili. Yani hiç indirimsiz maliyet ve % 5 indirimli maliyet söz konusu.
Ben aşağıda % 5 indirimli maliyet tablosunu veriyorum:
| ASGARİ ÜCRETİN İŞVERENE MALİYETİ | |
| 01.07.2023-31.12.2023 | Hesaplama |
| Brüt Asgari Ücret | 13.414,50 |
| Sigorta Primi İşveren Payı | 2.079,24 |
| İşsizlik Sigortası Primi İşveren Payı | 268,29 |
| Toplam Maliyet | 15.762,03 |
Eğer Sosyal Güvenlik Kurumu’na borcunuz varsa, bu maliyet 16.432,76 TL‘ye çıkıyor.
ASGARİ ÜCRET 6 AYLIK
2007 yılından 2015 yılına kadar 6 aylık süreler için belirlenen asgari ücret Temmuz aylarında bir ücret artışı yaratıyordu.
2016, 2017, 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında asgari ücret 1 yıllık olarak belirlenmişti.
2022 yılında ise 1 yıllık olarak belirlenmesine rağmen yüksek enflasyon sebebiyle Temmuz 2022 ayında asgari ücreti yeniden belirleme zorunluluğu doğmuştu.
2023 yılı asgari ücreti de 1 yıllık olarak belirlendi ama yaşanan ve takdir gören yüksek enflasyon bir ara zamma yol açtı.
2023 yılı Aralık ayında bir daha belirlenecek.
TİCARET GÜLLÜK GÜLİSTANLIK
Bu ücretlerin ödenebilmesi için ayakta kalmak zorunda olan işveren ise belki de herkesten daha sıkıntılı. Çünkü bir işçinin maliyeti en az 15.762,03 TL olarak gözüküyor.
Asgari ücret artırılırken bu ücretleri ödeyebilecek bir kârlılık oranı olmadığını, işverenin maliyetler altında ezildiğini asgari ücreti veren de, asgari ücreti alan da biliyor. (Gerçi arada “Şimdi her şeye zam yaparlar.” diye dolaşan ticaretten ve matematikten haberi olmayan zır cahillere de rastlanıyor tabii.)
Bağ-Kur prim artışını daha hesaba bile katmıyoruz.
Asgari ücret prim desteği 500 TL olarak belirlendi. Hangi aralıklarla ödemelere yansıtılır belli değil.
Fakat korkumuz odur ki, işveren çözümü işçi çıkarmakta, işçi ise sigortasız dahi çalışmayı göze almakta arayabilir.
İnanın işverenler hayatlarında yapmadıkları kadar çok hesap yapıp, ticarete devam edip edemeyeceklerini tartmaya uğraşıyorlar.
Yine de ortalık güllük gülistanlık diyebiliriz.
Zaten kimsenin sızlanmaya da hakkı yok.
Çünkü bu işlerin bir de “seçim sonrası”nın olduğunun herkes farkındaydı.
AYAKTA KALMAYA ÇALIŞACAĞIZ
İşçiyi dinlesen işçinin, işvereni dinlesen işverenin haklı olduğu bir ortamda sıkışıp kaldık.
Ancak haklının bu kadar çok olduğu bir ortamda hakkını arayan yoksa, yapacak bir şey de yok.
Unutmadan kiralardaki inanılmaz artışı da bütün bu sıkıntıların üzerine ekleyebiliriz.
Herkes yukarıdaki rakamlara göre hayatını şekillendirip ayakta kalmaya çalışacak.
Korkunç ve nerede duracağı bilinmeyen bir fakirleşmenin ortasında bırakıldık.
Saplandığımız bataklığı ise kabul etmemeye uğraştık.
Yine de bilin isterim ki beklediğiniz krediye ulaşılamayacak. Teşvik falan da çıkmayacak.
2023’ün ikinci yarısını gül bahçesinde karşılıyorsunuz hadi gene iyisiniz.
Allah hepimizin yardımcısı olsun.
