Aslında sünnetlemek kelimesinin gerçek anlamları da argo anlamı da yazacağım konuya denk düşüyor.
Sünnetlemek kelimesinin gerçek anlamlarından biri (tabaktaki yemeği) sıyırırcasına yiyip bitirmek. Diğer gerçek anlamı da hortum veya borunun sorunsuz şekilde montajını sağlayan bir traşlama işlemi.
Argo anlamı da Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı’nın Kubbealtı Lugati‘nde “kesmek, yaralamak” olarak geçiyor.
Hangisini kabul ederseniz edin, aslında konumuzda sıyırırcasına yiyip bitirmek de, traşlamak da, kesmek yaralamak da var.
SIRA RAPOR PARASINA GELDİ
Biliyorsunuz, çalışanlar 3. günden itibaren geçici iş göremezlik için devletten halk arasında “rapor parası” olarak bir ödenek alıyorlar. Yani işveren çalışılmayan günleri ücret ödemesinden kesiyor, bunun bir kısmını devlet çalışana ödeyerek çalışamama mağduriyetinin önüne geçiyor.
İşte bu rapor parası ile ilgili sessizce bir değişiklik yapıldı.
22 Nisan 2021 tarih ve 31462 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun‘un 9. maddesi ile yapılan 2 kelimelik değişiklik ile çalışanın rapor parasının hesaplanması için esas alınacak günlük kazancın hesaplanma şekli değişti.
“ÜÇ AYLIK” DEĞİŞİKLİĞİ
Bu değişikliğin özeti şu: Rapor parasının hesaplanmasında kullanılacak ödeneğe esas günlük kazanç “…iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki son üç aylık ücrete…” bağlıyken, bu değişiklik ile “…iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki ücrete…” haline getirildi.
Bir örnek vermemiz gerekirse bakın bu neye yol açtı:
Diyelim ki asgari ücretlisiniz, her ay tam sigortalı çalışmışsınız ve bu ay 10 gün rapor almışsınız.
Eski hesaplamaya göre, esas alınacak günlük kazancınız, asgari ücret olan 3.577,50 TL x 3 = 10.732,50 TL / 90 = 119,25 TL. olacaktı.
Yeni hesaplamada ise, son on iki ayınızın 7 ayı eski asgari ücret. Buna göre esas alınacak günlük kazancınız (2.943,00 TL x 7) + (3.577,50 TL x 5) = 38.488,50 / 360 = 106,91 TL.
Günde 12,34 TL.’den 123,40 TL. niz “sünnetlenmiş” bile.
Nasıl iyi mi böyle?
ANALIK ÖDENEKLERİ DE UNUTULMAMIŞ
İş göremezlik ödeneği sadece hastalıklarla ilgili değil. Analıkla da ilgili.
Ne yazık ki onlar da unutulmamış. Bu hesaplama değişikliği analık sebebiyle rapor alanlar için de geçerli. Neyse ki meslek hastalıkları ve iş kazaları şimdilik bu hesaplama değişikliğinin dışında.
İŞ NERELERE GELDİ?
Velhasıl iş, çalışanın rapor parasının sıyırılmasına, traşlanmasına, kesilmesine, yaralanmasına kadar geldi.
Bundan sonraki adım, hasta olan çalışanın bırak para almayı, çalışamadın diye suçlanıp üste para vermesine kadar gider.
O zaman da sözlüklerden “devenin nalı” ne demek onu ararız.