25 Nisan 2018 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30402 (3. Mükerrer)
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:
Karar No: 287
-KARAR-
Hür Dava Partisi Genel Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 21/04/2018 tarihli, 45 sayılı yazıda özetle; 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ile 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde Yüksek Seçim Kurulunun seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespitine ilişkin 22/04/2018 tarihli, 2018/264 sayılı kararında partilerine yer verilmediği, partilerinin ilçe kongresi kriterini yerine getirdiği ve toplam 43 ilde teşkilat kurulmuş sayılacak kadar ilçe kongrelerini tamamlayarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına göndermek üzere ilgili kaymakamlıklara kongre sonuçlarını teslim ettiği, kaymakamlıklar ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından meydana gelebilecek olası aksamalara karşı, ilçe seçim kurulu başkanlıkları tarafından düzenlenmiş olan kongre sonuç tutanaklarının örneklerini dilekçe ekinde Kurulumuza sunduktan belirtilerek, seçimlere katılma yeterliğine sahip olan partiler listesine dahil edilmelerine karar verilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Kurulumuzun 22/04/2018 tarihli ve 264 sayılı karan ile; Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 22/04/2018 günlü, 273227 sayılı yazısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 19/04/2018 tarihli, 197 sayılı yazısı ile bu yazı ekinde gönderilen bilgisayar CD’sinin incelenmesi sonucunda;
I- A) 298 sayılı Kanun’un 14. maddesinin onbirinci fikrası ile 2820 sayılı Kanun’un 20. ve 36. maddelerine göre, illerin en az yansında oy verme gönü olan 24 Haziran 2018 tarihinden en az altı ay öncesi itibariyle teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin (alfabetik sıralamaya göre);
1. Adalet ve Kalkınma Partisi,
2. Bağımsız Türkiye Partisi,
3. Büyük Birlik Partisi,
4. Cumhuriyet Halk Partisi,
5. Demokrat Parti,
6. Halkların Demokratik Partisi,
7. İyi Parti
8. Milliyetçi Hareket Partisi,
9. Saadet Partisi,
10. Vatan Partisi
olduğuna,
B) Diğer partilerin ise genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu yerine getiremedikleri, dolayısıyla 298 sayılı Kanun’un 14. maddesinin onbirinci fıkrasında öngörülen nitelikleri kazanamadıklarına,
karar verilmiştir.
Kurulumuzun anılan kararında Hür Dava Partisinin teşkilatlanma koşulunu sağlamadığı gerekçesiyle yer verilmemiştir.
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun;
“Siyasi parti sicili” başlıklı 10. maddesinde;
Cumhuriyet Başsavcılığınca her siyasi parti için bir sicil dosyası tutulur.
Bu sicil dosyasında:
a) Kuruluş bildirisi ve ekleri;
b) Merkez organları ile, teşkilat kurdukları il, ilçe ve beldeleri, bunların organlarında görev alanların adlarını, soyadlarını, doğum yer ve tarihlerini, meslek veya sanatlarım ve ikametgahlarım gösterir onaylı listeleri,
c) Partinin faaliyetlerini düzenleyen her türlü yönetmelikler ve diğer yayınları,
d) Partiye kayıtlı üyelerin, ilçelere göre (b) bendindeki bilgileri içeren listeleri,
Bulunur.
Cumhuriyet Başsavcılığınca istenilen sicille ilgili diğer bilgi ve belgeler de bu dosyaya konulur.
Siyasi partiler, (b) ve (c) bentlerindeki bilgi ve belgeler ile bunlarda ve parti tüzük ve programlarında yapılan değişiklikleri, yayın veya değişiklik tarihinden itibaren onbeş gün içinde; (d) bendindeki listeler ile bunlarla ilgili değişiklikleri ise, altı ayda bir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderirler.
Siyasi partilerin kapatılmaları veya kapanmaları sicillerine işlenir.
Bu sicil herkese açıktır. Soruşturma ile ilgili bilgilerin gizliliğine ilişkin hükümler saklıdır.
Siyasi Partilerin bu Kanuna göre yapacakları kongre delege seçimlerinde ve ön seçimlerde (b) ve (d) bentleri gereğince Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmiş üye listeleri esas alınır.
Cumhuriyet Başsavcılığı, üye listelerinin düzenlenmesi, yazımı, bunların ilçe seçim kurullarına gönderilmesi ve buna ait işlerde 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki esaslar dairesinde personel görevlendirebileceği gibi, bu işlerin yürütülmesinde kamu kurum ve kuruluşlarına ait teknik araçlardan da yararlanabilir. Görevlendirileceklere 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 182 nci maddesine göre ücret ödenir. Bu ücretler ile hizmetin ifası için gerekli ödenek Genel Bütçeden ödenir.”
“Siyasi partilerin seçimlere katılması” başlıklı 36. maddesinde; “Siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunması şarttır.
Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir.” düzenlemesi yer almaktadır.
298 sayılı Kanunun 14. maddesinin onbirinci fıkrasında; siyasi partilerin, milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yansında, oy verme gününden en az altı ay önce teşkilat kurmaları ve büyük kongrelerini yapmış olmaları veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Aynı Kanun hükmünün devamında da bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dâhil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanunun 20. maddesinin birinci fıkrasında ise, siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkam, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.
2820 sayılı Kanunun 36. maddesinin birinci fıkrasında; siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yansında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunmasının şart olduğu, ikinci fıkrasında da; bir ilde teşkilatlanmanın, merkez ilçesi dâhil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektireceği vurgulanmıştır.
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 20. Maddesinde, ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkam, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için, ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; siyasi partilerin bir ilde teşkilatlanmasının varlığından bahsedilebilmesi için, o ilin merkez ilçe dâhil ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmaları ve ilçe kongrelerini yapmaları; seçime katılma yeterliliğini sağlayabilmeleri için de illerin en az yansında teşkilatlanmaları ya da Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Nitekim, Kurulumuzca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından getirtilen teşkilat kütüğü üzerinde yapılan inceleme sonunda 22/04/2018 tarihli ve 264 sayılı karan ile seçime katılma yeterliliğine sahip siyasi partiler belirlenerek ilân edilmiştir.
Hür Dava Partisinin mezkur itirazı üzerine bir maddi hata olma ihtimaline karşı teşkilatlanma durumu dilekçe ekinde sunulan kongre evrakları ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından gelen liste ile karşılaştırılması sonucunda; Kurulumuzun 22/04/2018 tarihli ve 264 sayılı kararma dayanak teşkil eden 33 İle ek olarak Bilecik, Konya, Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Ardahan, Iğdır ve Düzce olmak üzere toplam 8 İl de de teşkilatlanmasını tamamladığı dolayısıyla toplamda 41 ilde teşkilatlanma koşulunu sağladığı tespit edilmiştir.
Hür Dava Partisinin oy verme günü olan 24 Haziran 2018 tarihinden altı ay öncesi olan 24 Aralık 2017 tarihi itibariyle illerin en az yansında teşkilatlanmasını tamamladığı, dolayısıyla 298 sayılı Kanun’un 14. maddesinin onbirinei fıkrası ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 36. maddesinin öngördüğü koşullara sahip olduğunun tespit edilmesi nedeniyle, 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılma koşullannı taşıdığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, Kurulumuzun 22/04/2018 tarihli ve 2018/264 sayılı karan ile belirlenip ilân olunan siyasi partilerden ayn olarak, Hür Dava Partisi’nin de 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılabileceğinin tespitine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Kurulumuzun 22/04/2018 tarihli ve 2018/264 sayılı karan ile belirlenip ilân olunan siyasi partilerden ayrı olarak, Hür Dava Partisi’nin de 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılabileceğinin tespitine,
2- Daha önce tespit ve ilân edilen siyasi partilere yapılan bildirimlerin ve gönderilen kararlann tutanak karşılığı Hür Dava Partisi Genel Başkanlığı yetkililerine elden tebliğine,
3- Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasına,
4- Karar örneğinin;
a) Hür Dava Partisi Genel Başkanlığına gönderilmesine,
b) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına,
c) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğünce il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile iletilmesine,
25/04/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.