Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) ortaklaşa yürüttüğü araştırmanın sonuçlarına göre, uzun iş saatleri ve aşırı çalışma her yıl yüz binlerce kişinin hayatına mal oluyor.
Araştırmaya göre, 2016 yılında dünya genelinde 398 bin kişi haftada 55 saat ve daha fazla çalışmaya bağlı olarak ortaya çıkan felç ve kronik kalp rahatsızlıkları nedeniyle hayatını kaybetti. Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, hiçbir işin bu riski almaya değecek kadar değerli olmadığını ifade ederek, “Hükümetler, işverenler ve çalışanlar, çalışanları koruyacak sınırlar üzerinde anlaşmalılar” dedi.
Araştırmaya göre, 2016 yılında aşırı çalışma nedeniyle dünya genelinde toplam 23 milyon yıllık insan yaşamı heba oldu. Örgüt bunun, iş yerinde en büyük riskler olarak kabul edilen yaralanma ve duruş bozukluklarının ortaya çıkardığı sağlık sorunları ile kaybedilen zamandan daha fazla olduğuna işaret etti.
“Küresel bir sorun”
Araştırmanın yazarlarından Kaliforniya Üniversitesi’nden Jian Li, haftalık iş saatlerinin haftada 55 saati aşmasının kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları riskini ciddi biçimde artırdığını belirtti. Jian aşırı çalışmanın bir yandan doğrudan fiziki ve psikolojik etkilerde bulunarak bu riski artırdığını, diğer yandan da sigara, alkol tüketimi, hareketsizlik ve uykusuzluk gibi dolaylı olarak sağlık üzerinde olumsuz etkilerde bulunduğunu ifade etti. Japoncada çok çalışmaktan ölmek anlamına gelen “karoşi” adlı bir kavram bulunduğunu belirten uzman, “Sistematik araştırmalarımız ve küresel tahminler bunun küresel bir sorun olduğunu ortaya koyuyor” dedi.
ILO ve DSÖ tarafından yürütülen araştırmada 154 ülkedeki iş saatleri incelendi. Sonuçlar, bir milyon 600 bin kişinin felç ve kalp hastalıklarına ilişkin verileri doğrultusunda değerlendirildi. Araştırmacılara göre, dünya nüfusunun yaklaşık 9’u haftada 55 saat veya daha fazla çalışıyor. Doğu Asya, Güneydoğu Asya ve Hint Altkıtası’nın yanı sıra Afrika ve Güney Amerika’nın bazı ülkelerinde aşırı çalışmaya bağlı sağlık sorunlarının en yoğun olarak görüldüğü belirtildi. Bu bölgelerde birçok kişinin iş saatlerini sınırlayan iş sözleşmesi olmadan çalıştığı vurgulandı.
Sosyal güvenlik kanunlarının oturmuş olduğu Kuzey Amerika ve Avrupa’da ise çalışanların daha iyi durumda olduğu belirtildi. DSÖ’den Frank Pega, “Önlemlerin işe yaradığı görülüyor” dedi.
Pandemi uyarısı
2000-2006 yılları arasında aşırı çalışmaya bağlı felç ve kalp hastalıklarının belirgin bir artış gösterdiğini belirten uzmanlar koronavirüs pandemisi ile birlikte bu riskin daha da artabileceğine dikkat çekti. DSÖ Genel Direktörü, evden çalışma düzeni içinde iş saatleri ile dinlenme saatlerinin birbirine karıştığını belirterek, pandemi nedeniyle yürürlüğe sokulan kısa çalışma uygulamasının ise geride kalan çalışanlar üzerindeki yükü artırdığı uyarısında bulundu.
DSÖ ile ILO, yasalarla çerçevesi çizilmiş iş saatlerine riayet edilmesini ve yasalardaki boşlukların giderilmesini talep etti.
