22 Nisan 2022 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 31817
Ticaret Bakanlığından:
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlere ve posta idaresine 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca dolaylı temsil yetkisi tanınması ile 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 126 ncı maddesinde belirtilen eşyanın gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerinin bu kişiler tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilip sonuçlandırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 10 uncu, 35/C ve 225 inci maddeleri ile 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 126 ncı, 127 nci, 128 inci ve 134 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Basitleştirilmiş gümrük beyannamesi: Posta veya hızlı kargo yoluyla taşınan ve Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamı eşyanın operatör tarafından beyan edilmesinde kullanılan, basitleştirilmiş veri setine sahip elektronik gümrük beyannamesini,
c) Başvuru: Kararın 126 ncı maddesinde belirtilen eşyanın gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerinin dolaylı temsil yoluyla yapılması yetkisi için yapılan başvuruyu,
ç) Doküman: Bir kişiden diğer bir kişiye gönderilen kişisel yazılı mesaj, kartpostal ile herhangi bir ticari değer taşımayan basılı materyal şeklindeki gönderileri,
d) Gönderi: Bir kişiden diğer bir kişiye gönderilen, içerisinde ticari veya gayri ticari nitelikte eşya bulunan paket, koli, poşet ve benzerini,
e) Grup firması: Ana ortaklığın doğrudan kendisi veya diğer grup firmaları veya iştirakleri vasıtasıyla; sermaye ve yönetim ilişkileri çerçevesinde asgari %50 oranında hisseye veya asgari %50 oranında oy hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sini seçme hakkına veya yönetim kurulu üyelerinin asgari %50’sine sahip olduğu işletmeyi,
f) Kanun: 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununu,
g) Karar: 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararı,
ğ) Kişi: Gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisini haiz kişiler ortaklığını,
h) Operatör: Hava yolu ve/veya kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamındaki gönderilerin gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerini dolaylı temsil yoluyla yapmaya yetkili tüzel kişileri,
ı) Posta idaresi: Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketini,
i) Yetki: Kararın 126 ncı maddesinde belirtilen eşyanın gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerinin dolaylı temsil yoluyla yapılmasına yönelik verilen yetkiyi,
ifade eder.
Başvuru koşulları
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ ile verilen yetki kapsamında işlem yapmak isteyen operatörlerin;
a) Hava yolu ile hızlı kargo taşımacılığı için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce “hava kargo acentesi” olarak yetkilendirilmiş olması,
b) Kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, yapacakları faaliyetlere uygun uluslararası kara yolu taşımacılık belgesi ile yetkilendirilmiş olması,
c) Bu Tebliğ kapsamındaki işlemlerin ifası, takibi ve sonuçlandırılması için şirket bünyesinde gümrük müşaviri istihdam ediyor olması veya gümrük müşaviri ya da gümrük müşavirliği şirketiyle sözleşme yapmış olması,
ç) Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen suçlardan kesinleşmiş cezası veya mahkumiyet kararı bulunmaması,
d) Kesinleşmiş gümrük vergileri ve ceza borcu bulunmaması,
e) Bu Tebliğ kapsamındaki eşyanın konulacağı geçici depolama yerlerinde, gönderilerin gümrük müdürlüğünce muayene ve kontrolünü kolaylaştırmak üzere teknik özellikleri Bakanlıkça belirlenecek X-ray cihazı, otomatik barkod okuyucu, 9 uncu maddede belirtilen eşya tasnif işlemini otomatik olarak yapmaya uygun yürüyen bant sistemi ve kamera sistemi bulundurulması ve Bakanlıkça gerekli görülecek diğer altyapının kurulmuş olması,
f) Yetki kapsamı işlemlere ilişkin olarak, sonradan yapılacak kontroller sonucunda doğabilecek kamu alacağının garanti edilmesi amacıyla, yalnızca hava yolu veya yalnızca kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığında yetki kullanılmak istenmesi durumunda 250.000 Türk Lirası, her iki yetkinin birlikte kullanılmak istenmesi durumunda ise 500.000 Türk Lirası tutarında teminat mektubu ibraz edilmesi,
zorunludur.
(2) Posta idaresi için birinci fıkranın (e) bendi dışındaki koşullar aranmaz.
(3) Bu Tebliğ kapsamında yalnızca ihracat rejimine konu eşyanın konulacağı geçici depolama yerlerinde otomatik barkod okuyucu ve eşya tasnif işlemini otomatik olarak yapmaya uygun yürüyen bant sistemi aranmaz.
Başvuruda aranacak belgeler
MADDE 5- (1) Başvuruda aşağıda belirtilen belgeler aranır:
a) Ek-1’de yer alan başvuru formu.
b) Hava yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında işlem yapmak isteyen operatörler için şirketin kuruluşu ile faaliyet alanı içerisinde hava kargo taşımacılığı olduğunu gösterir ticaret sicil gazetesinin örneği ile kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında işlem yapmak isteyen operatörler için faaliyet alanı içerisinde uluslararası kara yolu ile eşya taşımacılığı olduğunu gösterir ticaret sicil gazetesinin örneği.
c) Şirketin yönetim kurulu üyeleri ile sermayesinin son durumu ve sermayesine iştirak eden pay sahiplerinin pay oranlarını gösterir ticaret sicil gazetesinin örneği.
ç) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen kişiler için, aynı bentte sayılan suçlardan hüküm giymediklerine dair başvuru tarihinden geriye dönük en geç iki ay içerisinde resmi kuruma verilmek üzere alınan adli sicil belgesi ile bu şahıslardan sürekli olarak yurt dışında ikamet eden yabancı uyruklular için ilgili kişi ya da yönetim kurulu başkanı tarafından imzalanmış, Ek-2’de yer alan örneğe uygun beyan formu asılları.
d) Gümrük müşaviri istihdam edildiğine ilişkin belge veya gümrük müşaviri ya da gümrük müşavirliği şirketiyle yapılan sözleşme örneği.
e) Hava yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında işlem yapmak isteyen operatörler için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce verilen hava kargo acentesi yetki belgesinin örneği.
f) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen tutarda teminat mektubu.
g) Kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında işlem yapmak isteyen operatörler için, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca verilen yapacakları faaliyete uygun uluslararası kara yolu taşımacılığı yetki belgesinin örneği.
ğ) Geçici depolama yeri işleticisi olmayan operatörler için yetki kapsamında kullanılacak geçici depolama yeri ile ilgili olarak yapılmış sözleşmenin örneği.
h) İzinli gönderici tesisinin kullanılacak olması durumunda, izinli göndericinin yönetim kurulu üyeleri ve sermayesine iştirak eden pay sahiplerinin pay oranlarını gösterir ticaret sicil gazetesinin örneği.
(2) Birinci fıkranın (b), (c), (e), (g), (ğ) ve (h) bentlerinde belirtilen belge aslının başvurunun yapıldığı Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne ibrazı halinde bu belgenin fotokopisi, aslına uygunluğu kontrol edildikten sonra ilgili görevli tarafından tasdik edilerek işleme alınır.
(3) Posta idaresi için birinci fıkrada belirtilen belgeler aranmaz; Ek-1’de yer alan başvuru formu ile başvuruda bulunulur.
Başvuru şekli ve başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 6- (1) Başvuru, 5 inci maddede belirtilen belgelerle birlikte, yetki kapsamı işlemlerin yapılacağı gümrük müdürlüğünün bağlı olduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır.
(2) Başvurunun eksiksiz yapılmış olduğunun anlaşılması halinde, Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce oluşturulacak bir heyet marifetiyle gerekli şartların sağlanıp sağlanmadığı yerinde tespit edilerek bir tutanağa bağlanır. Söz konusu tespit sonuçları, başvuru evrakı ve Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü görüşü ile birlikte başvuru tarihinden itibaren on beş gün içinde Bakanlığa gönderilir.
(3) Yetki kapsamındaki işlemlerin, birden fazla Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne bağlı gümrük müdürlüklerinde yapılacak olması halinde başvurunun yapıldığı Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü diğer bölge müdürlüklerinden görüş alarak ikinci fıkrada belirtilen işlemleri sonlandırır.
(4) Talep, Bakanlıkça on beş gün içinde karara bağlanır.
Yetkilendirme ve yetkinin kapsamı
MADDE 7- (1) İbrazı gereken belgelerin tam ve doğru olduğunun ve aranan koşulların varlığının tespit edilmesi halinde kişiye Bakanlıkça yetki verilir.
(2) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca operatörlerce çalıştırılan gümrük müşavirleri bu Tebliğ kapsamında dolaylı temsil yoluyla işlem yapmak üzere yetkilendirilir. Operatörlerce çalıştırılan gümrük müşavirlerinden firma bünyesinde istihdam edilenler bu Tebliğ hükümleri dışında gümrük müşavirliği faaliyetinde bulunamazlar. Bir gümrük müşaviri, bu Tebliğ hükümleri kapsamında işlem yapmak üzere aynı anda yalnızca bir hızlı kargo firması ile sözleşme yapabilir.
(3) Operatörler, yetki kapsamındaki işlemlerin yapılmasında alıcıyı/göndericiyi ayrıca başka bir işleme gerek kalmadan temsil eder. Operatörlerce yetki kullanılırken vekâletname ibrazı aranmaz. Gönderilerin teslim ve tesellümüne ilişkin belgelerin alıcı/gönderici tarafından imzalanması bu yetkinin kendileri hesabına kullanıldığının kabul edildiği anlamına gelir.
Teminat mektubunun yenilenmesi
MADDE 8- (1) Bakanlıktan operatör yetkisi almış olan hızlı kargo taşımacılığı yapan firmanın ticaret unvanının değişmesi durumunda, önceki ticaret unvanına istinaden düzenlenmiş olan teminat mektubu yerine yeni ticaret unvanına uygun düzenlenmiş yeni bir teminat mektubunun ibrazı istenir.
(2) Eski lehtar unvanı ile temin edilmiş, kabul edilmiş ve kayıtlı olan teminat mektuplarının ilgili bankalarınca düzenlenecek bir zeyilname aracılığıyla, lehtar firmanın gerek eski gerekse yeni ticari unvanları ile gerçekleştirdiği işlemler açısından banka sorumluluğunun devam edeceğinin taahhüt altına alınması kaydıyla kabul edilmesi mümkündür. Söz konusu zeyilnamenin, mevcut teminat mektubu bilgilerinin yanı sıra lehtarın eski ve yeni ticari unvanının belirtilerek işleme alınması ve bankayı temsile yetkili kişiler (en az iki yetkili kişi) tarafından imzalanmış olması gerekir.
Gönderilerin tasnifi
MADDE 9- (1) Yurt dışından gelen gönderiler; otomatik barkod okuyucu ve X-ray kontrolünden geçirildikten sonra otomatik olarak aşağıdaki dört kategoriye ayrılır:
a) Belge kontrolüne tabi doküman.
b) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında gelen ve belge kontrolüne tabi gönderiler.
c) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında gelen ve gümrükçe muayeneye tabi tutulacak gönderiler.
ç) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamı dışında kalan gönderiler.
(2) Eşyanın otomatik barkod okuyucudan geçirilmesiyle oluşturulan elektronik boşaltma listesi ile beyanname bilgileri çakıştırılarak Kanunun 237 nci maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde eksiklik ve fazlalık takibatı yapılır.
(3) İçerisinde ithali veya ihracı yasak eşya bulunan gönderilere ilişkin gerekli önlemlerin alınmasını teminen ilgili gümrük müdürlüğü derhal haberdar edilir.
(4) Birinci fıkrada belirtilen her bir gönderiye ilişkin cins, kıymet, miktar ve Bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgiler, barkod okuyucusu tarafından okunacak şekilde gönderi üzerinde yer almalıdır.
(5) Numunelik eşya ve modellerin, Kararın 86 ncı maddesi kapsamında kıymet ve ağırlık sınırlamasına tabi tutulmaksızın tasnif edilmesi için operatörce gerekli önlemler alınır.
(6) Gönderilerin operatörler tarafından incelenmesi için Gümrük Yönetmeliğinin 87 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca izinler yıllık olarak verilir.
Gönderilerin beyanı
MADDE 10- (1) Kanunun 35/A maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarına göre belirlenecek süre sona ermeden önce operatör tarafından basitleştirilmiş gümrük beyannamesi verilen yetki kapsamındaki gönderiler için özet beyan verilmesinden vazgeçilebilir. Bu durumda, basitleştirilmiş gümrük beyannamesi, Kanunun 35/B maddesinde öngörülen özet beyanda bulunması gerekli asgari bilgileri içerir ve aynı Kanunun 61 inci maddesi uyarınca tescil edilinceye kadar özet beyan statüsündedir.
(2) Doküman olarak ayrılan gönderilerin beyanında asgari olarak alıcı, gönderici, eşya cinsi, miktarı, brüt ağırlığı, rejim kodu bilgileri ve teslimat adresi yer alır. Doküman kapsamına giren gönderiler, tek bir kalemde topluca beyan edilir. Gelen doküman gönderilerine ilişkin yapılacak beyanda, “alıcı” olarak dolaylı temsil yetkisi kapsamında beyanda bulunacak operatör, “gönderici” olarak dokümanı yurt dışından gönderen hızlı kargo firması veya posta idaresi, “miktar” olarak beyan edilecek toplam doküman adedi, “toplam brüt ağırlık” ve “rejim kodu” bilgileri yer alır. Giden doküman gönderilerine ilişkin yapılacak beyanda ise “alıcı” olarak yurt dışında gönderiyi teslim alacak hızlı kargo firması veya posta idaresi, “gönderici” olarak dolaylı temsil yetkisi kapsamında beyanda bulunacak operatör, “miktar” olarak beyan edilecek toplam doküman adedi, “toplam brüt ağırlık” ve “rejim kodu” bilgileri yer alır. Ayrıca, yetki kapsamında beyan edilen her bir dokümana ilişkin bilgileri içeren liste gümrük müdürlüğünce istenildiğinde sunulmak üzere operatör tarafından elektronik ortamda muhafaza edilir.
(3) Kararın 45 inci maddesi kapsamı eşya için basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde ikinci fıkrada belirtilen bilgilere ilaveten kıymete ve varsa sekizli tarife alt pozisyonuna ilişkin bilgi yer alır.
(4) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında gelen ve belge kontrolüne tabi gönderiler için üçüncü fıkrada belirtilen bilgilere ilaveten eşyanın sekizli tarife alt pozisyonu, ilk ve son yüklendiği ülke bilgileri yer alır.
(5) İhracatta basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde gümrük tarife istatistik pozisyonunun beyanına ilişkin olarak;
a) Teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olan ihracat eşyası için eşya kodu alanına on ikili gümrük tarife istatistik pozisyonu girilmesi,
b) Teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olmayan ihracat eşyası için eşya kodu alanına asgari dörtlü tarife pozisyonu girilmesi,
c) Numunelik eşya ve model ihracatında, eşya kodu alanına asgari dörtlü tarife pozisyonu girilmesi,
gerekir.
(6) Yetki kapsamındaki teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olmayan ihracat gönderilerinin gümrüğe beyanı operatörün elindeki bilgi ve belgeler çerçevesinde uçak kalkışına kadar yapılır ve uçak kalkışından sonraki yirmi dört saat içinde beyanda düzeltme yapılabilir.
(7) Kararın 126 ncı maddesi kapsamında miktarı brüt 300 kilogramı ve değeri 15000 Avro’yu geçmeyen ihracat rejimine konu eşyanın beyanı bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde operatör tarafından yapılır.
(8) Bu Tebliğ kapsamında kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığına konu eşyanın gümrük işlemleri, İstanbul Havalimanı Gümrük Müdürlüğü, Atatürk Havalimanı Kargo Gümrük Müdürlüğü, Erenköy Gümrük Müdürlüğü, Sabiha Gökçen Havalimanı Gümrük Müdürlüğü, Muratbey Gümrük Müdürlüğü, Mersin Gümrük Müdürlüğü, Yalova Gümrük Müdürlüğü, Bursa Gümrük Müdürlüğü, İnegöl Gümrük Müdürlüğü, Esenboğa Gümrük Müdürlüğü, Ankara TIR Gümrük Müdürlüğü, Trabzon Gümrük Müdürlüğü ve Gaziantep Gümrük Müdürlüğünden gerçekleştirilir.
(9) Kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında taşınan eşya için transit rejimi çerçevesinde işlem yapılır. 14/11/1975 tarihli TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (TIR Sözleşmesi) hükümleri saklı kalmak üzere, dolaylı temsil yetkisi kapsamında yurda getirilen eşyada ulusal transit rejiminde, gönderilen eşyada ise hem ulusal hem ortak transit rejiminde asıl sorumlu operatördür.
(10) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri kapsamında, aynı kişi adına bir takvim ayında en fazla beş taşıma senedi muhteviyatı eşyanın, aynı veya farklı cinste olup olmadığına bakılmaksızın, serbest dolaşıma girişine izin verilir. Beş taşıma senedi sayısının aşılması durumunda, aşan miktarın bir sonraki aya devredilerek basitleştirilmiş gümrük beyannamesine konu edilmesine izin verilmez ve Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında işlem tesis edilir.
(11) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendinde yer alan eşyanın basitleştirilmiş gümrük beyannamesi ile beyan edilebilmesi için “KDV İstisna Belgesi”; ayrıca Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli IV sayılı listede yer alması halinde “ÖTV İstisna Belgesi” aranır. Anılan belgelerin ibraz edilmemesi halinde, bu kapsamdaki eşya basitleştirilmiş gümrük beyannamesi ile beyan edilemez.
(12) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan eşyanın teslim tarihi ve alıcının T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya alıcıya ait cep telefonu numarası, eşyanın alıcısına teslimini takip eden üç iş günü içerisinde gümrük müdürlüğüne elektronik ortamda iletilir. Bu fıkrada istenen bilgilerin temin edilememesi halinde aşağıdaki şekilde işlem tesis edilir:
a) Eşyanın bir başka kişiye teslim edilmesi nedeniyle alıcıya ait T.C. kimlik numarasının/Vergi kimlik numarasının veya cep telefonu numarasının temin edilememesi halinde, eşyayı teslim alan kişinin T.C. kimlik numarası veya cep telefonu numarası tamamlayıcı beyanda beyan edilir. T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası beyan edilmiş taşıma senetleri için tamamlayıcı beyanda teslim tarihi bilgisi beyan edilir.
b) Alıcıya ait T.C. kimlik numarasının/Vergi kimlik numarasının veya cep telefonu numarasının temin edilememesi halinde “D” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilir.
c) T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası bulunmayan yabancı uyruklulara yapılacak teslimlerde “KOD2-YABANCIUYRUKLU” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilir.
ç) Herhangi bir nedenle eşyanın alıcısına teslim edilememesi halinde “U” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilir.
(13) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki eşyanın bir gerçek kişi adına gelmesi gerekmektedir. Bu kapsamda gelen eşyanın normal usulde detaylı beyanı dolaylı temsil yetkisine sahip operatör tarafından gümrük mevzuatının genel hükümlerine tabi olarak yapılır.
(14) Operatör tarafından yetki kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde basitleştirilmiş gümrük beyannamesinin tescilinde eşyanın geçici depolama yerine alınmış olma şartının aranmaması yönündeki talepler, gerekli fiziki koşullar ve risk analizi göz önünde bulundurularak ilgili gümrük müdürlüğünce değerlendirilir. Değerlendirme sonucuna göre sarı hatta işlem gören taşıma senedi kapsamı eşyanın geçici depolama yerine alınmaksızın ihracat işlemi gerçekleştirilebilir. Kırmızı hatta işlem gören taşıma senedi kapsamı eşya mutlak surette geçici depolama yerine alınarak muayene işlemi tamamlanır.
(15) Operatör hızlı kargo firmaları, yetki kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde, eşyayı geçici depolama yerine almaksızın kendisi ile aynı grup firmasının izinli gönderici tesisini de kullanabilir.
(16) Hem bir özet beyan hem de bir boşaltma listesi kapsamında beyan edilmiş bir taşıma senedine konu eşyanın basitleştirilmiş gümrük beyannamesine eklenmesi mümkündür. Özet beyandan Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesine eklenecek taşıma senedi sayısı, her bir operatör firma için, ekleme talebinin yapıldığı günden bir önceki ithalat basitleştirilmiş gümrük beyannamesi kapsamı toplam taşıma senedi sayısının %20’sini geçemez.
Gönderilerin kontrol ve muayenesi
MADDE 11- (1) Yetki kapsamındaki gönderiler, risk analizine dayalı kontrol ve muayeneye tabi tutulur.
(2) Kontrol ve muayene için X-ray cihazının kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. X-ray kontrolünde şüphelenilen bir durum olması halinde gönderi açılarak muayene edilir. Muayene memuru sarı hatta işlem gören eşyanın muayenesini gerekli görür ise Gümrük Yönetmeliğinin 183 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işleme gerek kalmaksızın muayene yapabilir.
(3) Eşyanın cins ve tanımı ile değerinin doğru ve eksiksiz olarak beyan edilmesi operatörün sorumluluğundadır. Aksi durumlarda 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde cezai işlem tesis edilir.
Vergilerin hesaplanması ve ödenmesi
MADDE 12- (1) Posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen veya gönderilen eşyanın kıymetinin yetki limitleri dahilinde olup olmadığının tespitinde kargo ücreti dikkate alınmaz. Eşyanın kıymeti, ibraz edilen faturaya, satış fişine veya eşya bedelinin ödendiğine ilişkin belgeye göre belirlenir. Bu tür belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgede kayıtlı kıymetin düşük bulunması halinde, eşyanın kıymeti gümrük müdürlüğünce belirlenir.
(2) Basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde beyan edilen gönderilerin tahakkuk ettirilen gümrük vergileri operatör tarafından tahsil edilebilir ve gümrük idaresi adına tahsil edilen vergiler eşyanın operatöre teslimini takip eden yedi gün içerisinde ödenir. Posta idaresi için söz konusu süre, Gümrük Yönetmeliğinin 462 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, eşyanın alıcısına tesliminden itibaren başlar.
Geri gelen eşya ve mahrece iade edilen eşya
MADDE 13- (1) Basitleştirilmiş gümrük beyannamesi kapsamında ihraç edilmiş eşyanın tamamen veya kısmen geri gelmesi halinde 10 uncu maddenin yedinci fıkrasında bahsi geçen ağırlık ve kıymet sınırlamaları dâhilinde işlem yapılır.
(2) İhraç edildikten sonra geri gelen eşyanın gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma girebilmesi için ihracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaat varsa bunların iade edildiğini gösteren belgenin gümrük müdürlüğüne ibrazı gerekir. İhracat nedeniyle katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi iadesinden veya istisnasından yararlanan eşyanın katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi tahsil edilir.
(3) Gönderinin yanlışlıkla Türkiye’ye gelmesi halinde yurt dışı edilmesine, mahrece iadesi gereken gönderinin geldiği ülkeye gitmesine operatörün beyanı doğrultusunda izin verilir.
(4) Mahrece iadesi talep edilen eşyanın serbest dolaşıma girişinde maktu vergi tahsil edilmişse bu eşyanın muayeneye tabi tutulması ve serbest dolaşıma giriş beyannamesindeki ilgili taşıma senedinin iptali gerekir.
Gümrük müdürlüğünce alınacak tedbirler
MADDE 14- (1) Gümrük müdürlüğü gümrük işlemlerinin yapılmasını teminen gerekli tedbirleri alır.
(2) Bu Tebliğde öngörülen yetki kapsamında ithalat ve ihracata konu edilen eşya ve adına işlem yapılan kişiye ilişkin istatistikî veriler risk analizi kapsamında dikkate alınır.
Belgelerin saklanması
MADDE 15- (1) Yetki kapsamında beyan edilecek gönderilere ilişkin ticari belgeler gümrük müdürlüğünce talep edildiğinde ibraz edilmek üzere operatörlerce elektronik ortamda veya kağıt ortamında beş yıl süreyle saklanır.
Bildirim yükümlülüğü
MADDE 16- (1) EK-1’de yer alan başvuru formunda bulunan bilgilerde değişiklik olması halinde, form güncellenerek en kısa sürede Bakanlığa bildirimde bulunulur.
Müeyyide
MADDE 17- (1) 4 üncü maddede yer alan koşullardan birinin veya birden fazlasının operatörce kaybedildiğinin anlaşılması halinde, bu koşul veya koşullar yeniden sağlanıncaya kadar operatörün bu Tebliğ kapsamındaki yetkiden faydalanmasına izin verilmez.
(2) Kararın onuncu kısmına aykırı hareket ettiği tespit edilen operatörler hakkında Kararın 128 inci maddesi uyarınca işlem yapılır.
(3) Bu Tebliğde düzenlenen hususlara aykırı hareket ettiği tespit edilen operatörler hakkında fiilin daha ağır bir cezai yaptırımı gerektirmemesi halinde, Kanunun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılır.
(4) Bu maddenin uygulanmasında posta hizmetlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler dikkate alınır.
Diğer hükümler
MADDE 18- (1) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan eşya için Kararın 112 nci maddesi hükmü uygulanır.
(2) Bu Tebliğ hükümleri kapsamında yapılan ihracatta ihracatçı birliği onayı aranmaz.
(3) Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında dolaylı temsil yetkisiyle yapılan gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerine ilişkin faaliyetler için alınacak ücretlerin belirlenmesinde 30/12/2015 tarihli ve 29578 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Müşavirliği ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesine İlişkin Tebliğ hükümleri esas alınır.
(4) Bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda, gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde işlem yapılır.
Özel ve zorunlu durumlar
MADDE 19- (1) Bu Tebliğin uygulanması amacıyla gerekli görülen her türlü tedbiri almaya, özel ve zorunlu durumlar ile bu Tebliğde yer almayan hususları inceleyip sonuçlandırmaya Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü) yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 20- (1) 10/3/2013 tarihli ve 28583 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği (Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı) (Seri No: 4) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 21- (1) Bu Tebliğ 1/5/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
