18 Ocak 2023 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 32077
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; özel teknelerin donatımı ve bunları kullanacak kişilerin yeterlikleri, eğitim ve sınavları ile belgelendirilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, bağlama kütüğüne veya gemi siciline kayıtlı özel tekne cinsindeki deniz araçları ile bunların sahiplerini ve kullanacak kişileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 14/4/1925 tarihli ve 618 sayılı Limanlar Kanunu, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesi ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 478 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Amatör denizci belgesi/certificate of competence for operators of pleasure craft (ADB): Özel tekneleri kullanmak için bu Yönetmelikte aranan şartları sağlayan kişilere verilen belgeyi,
b) Amatör denizci bilgi sistemi (ADBS): ADB ile ilgili sınavlar dahil tüm iş ve işlemlerin yürütüldüğü, bilgilerinin elektronik ortamda tutulduğu, İdare tarafından hazırlanarak İdare veya yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşlar tarafından kullanılan ve İdarece yönetilen bilgisayar yazılımını,
c) Amatör denizci kütüğü: ADB kayıtları, belge numarası, kimlik ve iletişim bilgileri, fotoğrafı, teorik ve uygulama eğitimleri tamamlama tarihleri, sınav yeri, tarihi ve başarı notu, sağlık raporu ve belge harcı tahsiline ilişkin bilgilerin yer aldığı elektronik ortamda bulunan veri tabanını,
ç) İdare: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğünü,
d) Özel Tekne: Ticari amaç olmaksızın münhasıran gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan, ulusal standarda göre ölçüldüğünde gövde boyu (LH) 2,5 metre (dahil) ile 24 metre (dahil) arasında olan ve bağlama kütüğüne veya gemi siciline kaydedilerek bağlama kütüğü ruhsatnamesi veya gemi sicil tasdiknamesi düzenlenmiş olan tekneleri,
e) Uygunluk belgesi: CE uygunluk işaretlemesi yapılmış ürünlerin tasarımı ve üretim gereklilikleri ile bu ürünlerin gereklere uygun olarak piyasaya arz edildiğini gösterir uyumlaştırılmış standartlara uygun olarak imalatçı firma tarafından düzenlenmiş belgeyi,
f) Yetkilendirilmiş kurum veya kuruluş: İdare tarafından amatör denizci eğitimi verilmek üzere yetkilendirilen kurum veya kuruluşu,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ancak birinci fıkrada yer almayan tanımlar için ilgili mevzuatta yer alan tanımlar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Özel Teknelerin Donatımı, Seyri ve Amatör Denizci Belgesinin
Alımına ilişkin Usul ve Esaslar
Özel teknelerin donatımı ve seyri
MADDE 5- (1) Tekneye düzenlenmiş bağlama kütüğü ruhsatnamesinin veya gemi sicil tasdiknamesinin seyir esnasında teknede bulundurulması ve denetimlerde ibrazı zorunludur.
(2) Özel tekneler, bölge, mesafe ve zaman sınırı olmaksızın, en az ADB veya güverte sınıfı gemici ve üstü yeterlik belgesi sahibi bir kişinin sevk ve idaresinde seyreder. Ancak, 18 yaşından küçük ADB sahibi kişiler, boyu 5 metreden fazla olan özel tekneleri sevk ve idare edemezler. Gövde boyu (LH) 24 metreden büyük özel yatlar, ticari yatlar gibi donatılır.
(3) Özel tekneler, EK-1’de şekli belirtilen noter veya liman başkanlığı onaylı yetki yazısı ile sahipleri tarafından kullanma ehliyetine haiz başkalarına geçici olarak kullandırılabilir. Dernek veya vakıflara ait özel tekneler ancak dernek veya vakıf tarafından yetki yazısı ile yetkilendirilen üye ve sporcuları tarafından kullanılabilir.
(4) Makinesi on beygir gücünden az özel tekneleri, sadece kürekle yürütülen makinesiz tekneleri, kanolar/kayaklar ile ulusal ve uluslararası sportif amaçlı kürek sporu tekneleri ile Optimist, Laser, Fin, 420, 470, Pirat, Dragon, Wind Surf gibi yelken sporu tekneleri ve benzeri yarış sınıfı tekneleri kullananlardan ADB istenmez, bunlar belgesiz kullanılabilir.
(5) Özel tekneler EK-2’de verilen asgari emniyet teçhizatı listesine göre donatılır.
(6) Özel teknelerde seyirde en fazla bulunabilecek kişi sayısı, teknenin uygunluk belgesinin dizayn kategorisinin taşıma kapasitesinde belirtilen sayıdır. Ancak uygunluk belgesi olmayan özel teknelerde metre başına bir kişi olmak üzere donatılır ve bu sayı her halükârda on iki kişiyi geçemez.
Amatör denizci belgesi alma şartları
MADDE 6- (1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve ADB almak isteyen kişilerde;
a) 15 yaşını bitirmiş olmak ve 18 yaşından küçük olanlar için EK-3’te yer alan noter onaylı muvafakatnameyi sunmak,
b) 7 nci maddede belirtilen şartları taşıdığını sınava başvuru sırasında belgelemek,
c) İdare tarafından elektronik ortamda verilen uzaktan teorik eğitim programını tamamlamak,
ç) İdare tarafından belirlenen uygulama eğitimini tamamlamak,
d) Teorik ve uygulama eğitimi sonrası online sistem üzerinden yapılacak sınavda başarılı olmak,
şartları aranır.
(2) Denizcilikle ilgili eğitim veren fakülte, yüksekokul ve meslek yüksekokullarının güverte ve makine bölümü mezunları, Deniz Harp Okulu mezunları, Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu Güverte ve Makine bölümleri mezunları ile mesleki ve teknik anadolu liseleri denizcilik alanı mezunlarına talep etmeleri halinde eğitim ve sınav şartı aranmadan ADB verilir.
(3) Birinci fıkranın (ç) bendinde düzenlenen şarta ilişkin muafiyetler İdare tarafından düzenlenebilir.
Amatör denizci belgesi alacakların sağlık şartları
MADDE 7- (1) ADB alacak kişilerin 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen sürücü belgesi sınıfları için istenen sağlık şartları ile muayenelerine dair usul ve esaslara göre sağlık raporu almaları gerekir.
(2) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri kapsamında sürücü belgesi sahibi olanlar birinci fıkrada belirtilen sağlık ve muayene şartlarından muaftır.
(3) ADB sahibi kişinin sağlığı bakımından özel tekne kullanımına engel halde olduğunun belirlenmesi veya ihbar edilmesi sonrası tespiti hâlinde, İdare tarafından ADB belgesi geri alınır ve kişinin Devlet hastanelerinden yeniden muayenesi istenir. Sağlık şartları bakımından özel tekne kullanımına ilişkin bir engelinin olmadığı veya mevcut olan bu hâlin daha sonra ortadan kalktığı sağlık raporuyla tespit edildiği takdirde, ADB kişiye iade edilir.
Amatör denizci eğitimleri
MADDE 8- (1) Teorik eğitime katılmak için adayın ADBS üzerinden hesap oluşturması gerekir.
(2) Teorik eğitimler çevrimiçi yapılır. Eğitim konularının eğitime başladıktan sonra en fazla 15 gün içerisinde tamamlanması gerekir. Belirtilen süre içerisinde eğitimin tamamlanmaması halinde çevrimiçi eğitim tekrarlanır.
(3) Eğitimin tamamlanmasını müteakip adayın ADBS üzerinden uygulama eğitimi randevusu alması için gerekli yönlendirme yapılır.
(4) Teorik eğitimleri tamamlayanlar kendilerine verilen başvuru kodu ile 90 gün içerisinde uygulama eğitimlerine girmek zorundadır. Kendilerinden kaynaklanmayan nedenlerle uygulama eğitimine katılamayanlar için bu süre en fazla 90 gün uzatılır.
(5) Uygulama eğitimlerinin kapsamı, gerekleri ve eğitim müfredatı İdare tarafından belirlenir ve bu eğitimler İdare ya da yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşlar tarafından verilir. Uygulama eğitimlerini başarıyla tamamlayanların uygulama eğitimlerini bitirme durumu çevrimiçi kütük kayıtlarına Bakanlık veya yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşlar tarafından işlenir.
(6) Uygulama eğitiminin tamamlanmasını müteakip adayın ADBS üzerinden oluşturduğu hesap üzerinden sınav oluşturabilmesi ve katılabilmesi için sınav modülü aktif hale gelir. Sınavda başarısız olanlar aynı sınav için en az bir hafta aralıklarla sınava toplam dört kez katılabilir. Dördüncü kez başarısız olanlar teorik eğitimi tekrar almak zorundadır ancak uygulama eğitiminden muaf tutulurlar.
Amatör denizci belgesi sınavları
MADDE 9- (1) ADB sınavları İdare tarafından bilgisayarda internet ortamında çevrimiçi olarak en az dört seçenekli çoktan seçmeli test yöntemiyle yapılır.
(2) Sınava başvuru yöntemi, sınav öncesi ve sonrası işlemleri ile sınav kuralları İdarenin resmi internet sitesinde duyurulur.
Sınav konuları ve başarı notu
MADDE 10- (1) Sınavda başarılı olmak için 100 üzerinden en az 70 puan almak gerekir. Sınavda; düzlem seyir, denizde çatışmayı önleme kuralları, temel gemicilik ve tekne kullanma, meteoroloji, denizde güvenlik ve denizde haberleşme, ilk yardım ve uluslararası sözleşmeler, tekne, motor ve elektrik bilgisi gibi konuları içeren en az 25 soru sorulur.
Amatör denizci belgesi düzenlenmesi
MADDE 11- (1) ADB, İdare veya yetkisi bulunan herhangi bir liman başkanlığı tarafından düzenlenir ve adaya veya Türkiye Cumhuriyeti kimlik fotokopisi ile birlikte yazılı olarak yetkilendirdiği vekiline verilir.
(2) Belge şekli İdare tarafından belirlenir.
(3) ADB ile ilgili tüm bilgi ve kayıtlar Amatör Denizci Kütüğünde tutulur.
(4) Aday tarafından e-Devlet üzerinden alınan ve çevrimiçi olarak doğrulanabilir kare kodlu çıktı ADB yerine geçer, denetim sırasında bu belge yeterli olup ayrıca belge sorgulanmaz.
Yetkilendirilmiş kurum veya kuruluş
MADDE 12- (1) İdare, uygulama ADB eğitimi vermek amacıyla kurum veya kuruluşları yetkilendirebilir.
(2) Yetkilendirmeye esas kriterler ile yetkilendirme usul ve esasları İdare tarafından belirlenir.
Amatör denizci belgesi yenileme işlemleri
MADDE 13- (1) ADB sahibi, kartının kayıp veya çalıntı olduğunu beyan etmesi, üzerindeki yazıların silinmesi veya kartın kırılması halinde ADBS üzerinden belgenin yenilenmesini çevrimiçi olarak talep eder ve 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu kapsamında güncel belge harcı ödeyerek İdareye veya ADB düzenleme yetkisi olan herhangi bir liman başkanlığına başvurur. Başvuru yapılan idare veya liman başkanlığınca düzenlenen belge sahibine teslim edilir veya talep edilen adrese gönderilir.
Amatör denizci belgesi geçerlik alanı
MADDE 14- (1) ADB gemi adamı yeterlik belgesi yerine geçmez.
(2) Turizm mevzuatı uyarınca belgelendirilmiş, ticari faaliyette bulunmaksızın gezi ve sportif amaçlı olarak mürettebatsız (bare-boat) kiralanan ticari yatlar, kiracı sıfatıyla ADB sahibi kişilerce sevk ve idare edilebilir. Ayrıca, yabancı uyruklu kişiler kendi ülkelerinden almış oldukları belgenin tanıdığı yetkiler çerçevesinde anılan tekneleri kullanabilir.
Amatör denizci belgesinin iptali
MADDE 15- (1) Amatör denizci kütüğüne kaydedildikten ve belgesi teslim edildikten sonra, kişinin 6 ncı maddede belirtilen şartlardan herhangi birini kaybetmesi veya kendi isteği ya da vefatı hallerinde veya mahkeme kararı olması halinde amatör denizci belgesi İdarece iptal edilir, belgenin iadesi istenir ve durum amatör denizci kütüğüne işlenir.
Amatör denizci belgesinin denkliği
MADDE 16- (1) İdare, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ve Türkiye’de bulunan yabancı uyruklu kişilerin bir başka ülkeden aldıkları belgelerin denkliğinin kabulü için belge veren ülkenin gerekli gördüğü şartların değerlendirmesini yapmaya ve çevrimiçi doğrulama talep etmeye yetkilidir.
Kullanım esasları
MADDE 17- (1) Özel tekneler hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz. Bu teknelerin malikleri veya yetki verdikleri kişiler, teknede bulunmaları kaydıyla, akraba ve arkadaşlarını gezi, eğlence ve amatör balıkçılık amacıyla tekneye alabilirler.
(2) Özel tekneler, Bağlama Kütüğü Ruhsatnamesinde veya Gemi Sicil Tasdiknamesinde kayıtlı olmayan makine ile seyre çıkamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İdari Yaptırımlar
İdari yaptırımlar
MADDE 18- (1) Bu Yönetmelikte belirtilen seyir haddinden fazla kişiyle yola çıkan özel tekneler ile ticari maksatla yolcu veya yük taşıyan tekneler, “yolculuğuna izin verilmemiş” sayılır ve bunlar hakkında 10/6/1946 tarihli ve 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunun 20 nci maddesi hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) ADB belgesi olmadığı halde özel tekne kullanan kişilere 10.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.
(3) ADB belgesi ile ticari faaliyette bulunan kişilere 50.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Faaliyetin tekrarı halinde ise ayrıca, kişinin amatör denizci belgesi iki yıl süreyle askıya alınır.
(4) Bu Yönetmeliğe göre verilen idari para cezaları, tebliğinden itibaren en geç bir ay içerisinde ödenir.
(5) Bu Yönetmelikte belirlenen idari para cezaları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 19- (1) 2/3/2008 tarihli ve 26804 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Teknelerin Donatımı ve Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 20- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.
