30 Mayıs 2019 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30789
Millî Eğitim Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ve büyükelçilikler tarafından açılmış okullar ile yurt içi ve yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan öğrenim belgesi ve diplomaların denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 4 üncü maddesi, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci ve 5 inci maddeleri, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi, 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 59 uncu maddesi ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci, 319 uncu ve 326 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Başkanlık: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığını,
c) Denklik: Yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ve büyükelçiliklerce açılmış okullar ile yurt içi ve yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan belgelerin ülkemizde hangi sınıf, alan, dal veya bölüme eş değer olduğunun tespit edilme işlemini,
ç) Denklik merkezi: Yurt dışında eğitim müşavirliği veya ataşeliklerde, yurt içinde ise il ve nüfusu 250.000 ve üzerinde olan büyükşehir ilçelerindeki millî eğitim müdürlüklerinde denklik iş ve işlemlerinin yürütüldüğü birimleri,
d) e-Denklik Modülü: Denklik işlemlerinin elektronik ortamda yürütüldüğü ve bilgilerin muhafaza edildiği sistemi,
e) Eğitim ataşeliği: Türkiye Cumhuriyeti Başkonsoloslukları bünyesinde bulunan eğitim ataşeliklerini,
f) Eğitim müşavirliği: Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilikleri bünyesinde bulunan eğitim müşavirliklerini,
g) Uzaktan öğretim: Çeşitli iletişim araçları kullanılarak yapılan ve yüz yüze olmayan öğretimi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Denklik İşlemleri
Denklik işlemini yapacak denklik merkezleri ve denklik için başvuru
MADDE 4 – (1) Denklik işlemi, denklik talebinde bulunan kişinin belgelerinin asılları ile denklik merkezlerinde e-Denklik modülü üzerinden gerçekleştirilir.
(2) Denklik işlemi, yurt içinde milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel öğretim kurumları ve büyükelçilikler tarafından açılmış okullar ile yurt içindeki ve yurt dışındaki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarından alınan karne, transkript, öğrenim belgesi, sertifika, ayrılma belgesi, süresi içinde sunulmuş geçici mezuniyet belgesi ve diploma gibi belgelerin asılları ile yapılır. Söz konusu belgelerin asıllarının zayi olması veya bulunmaması hâlinde öğrencinin öğrenim gördüğü okul müdürlüğünden aldığı, aslına uygunluğu okul müdürlüğü tarafından onaylanmış, suret ve fotokopiler ile de yapılabilir.
(3) Ders yılı içinde öğrenim belgesi olmadan gelen öğrencinin, eğitim-öğretimden uzak kalmaması için hangi ülke, okul ve sınıfta okuduğuna dair velisinin yazılı beyanı doğrultusunda geçici olarak okula devamı sağlanır. Ancak veliden öğrencinin öğrenim belgelerini üç ay içinde getirmesi istenir. Savaş, afet ve/veya sığınma nedeniyle denklik talebinde bulunanlardan belgelerini ibraz edemeyenlere seviye tespit sınavı uygulanır. Sınav neticesinde tespit edilen sınıf seviyesine denklik işlemi yapılır ve öğrencinin öğrenimine devamı sağlanır. İlgili öğrencinin kesin denklik işleminin sonuçlandırılması, öğrencinin velisi tarafından takip edilir.
(4) Denklik başvurusunda bulunan öğrencinin, farklı okul türlerine ait ibraz ettiği belgelere göre başarılı olduğu ders sayısı ve içeriği birlikte değerlendirilerek uygun ilköğretim ve/veya ortaöğretim okullarından birine veya bir sınıf, alan, bölüm veya dala denklik işlemi yapılır.
Denklik işlemi için istenecek belgeler
MADDE 5 – (1) Denklik işlemi için başvuruda bulunanlarca, e-Denklik modülü üzerinden Denklik Belgesi Alacaklar İçin Başvuru Formu (EK-1) doldurulur, aşağıdaki belgelerin aslı ve birer fotokopisi forma eklenir:
a) İlköğretim okullarına denkliği yapılacak olanlar için yurt dışındaki okullardan, yabancı uyruklu olup Türkiye’deki büyükelçilikler tarafından açılmış okullardan ve milletlerarası ilköğretim ve bünyesinde ilköğretim bulunan ortaöğretim düzeyindeki özel okullardan aldıkları son yıla ait onaylı karne, ayrılma belgesi veya varsa diploma.
b) Ortaöğretim kurumlarından 9 uncu sınıfa denkliği yapılacak olanlar için ilköğretim diploması ya da ilköğretimi bitirdiğine dair belge; ara sınıflara denkliği yapılacaklar için yurt dışındaki okullardan veya Türkiye’deki büyükelçiliklerce açılmış okul ve milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki okullardan aldıkları geçmiş yıllara ait karne, transkript veya ayrılma belgesi.
c) Öğreniminin tamamını veya bir kısmını uzaktan öğretim yolu ile yapmış ve ara sınıfa kayıt yaptıracak olanlar için transkript veya öğrenim belgesi.
ç) Mezun durumda olanlar için Apostil, Apostil olmadığı durumlarda eğitim bakanlığı, dışişleri bakanlığı ya da büyükelçilik onaylı diploma/diploma almaya hak kazandığına dair belge.
d) Denklik talebinde bulunan kişinin belgelerinin noter veya Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış Türkçe tercümeleri.
e) Kimlik belgesi, ikamet izin belgesi, geçici koruma belgesi, uluslararası koruma başvuru sahibi kimlik belgesi, uluslararası koruma statü sahibi kimlik belgesi, vatansız kişi kimlik belgesi ve pasaport belgelerinden biri.
(2) Denklik Belgesi Alacaklar İçin Başvuru Formuna eklenen belgeler başvuruda bulunanlarca sisteme yüklenir ve belgelerin asılları denklik merkezine ibraz edilir.
(3) Belgelerin sahte olması veya üzerinde tahrifat yapıldığının tespit edilmesi hâlinde denklik verilmez, verilmişse iptal edilir ve ilgili hakkında Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
Denklik belgesinin düzenlenmesi, itiraz ve zayi
MADDE 6 – (1) Denklik belgesi düzenlenirken aşağıdaki hususlara uyulur:
a) Başvuru sahibinin, e-denklik sistemine yüklenen belgelerinin aslına uygunluğu yetkili kişi tarafından kontrol edilerek onaylanır. Denklik Belgesi Alacaklar İçin Başvuru Formundaki bilgiler ve ekindeki belgeler, ilgili ülkeye ait ölçütler dikkate alınarak değerlendirilir. Denkliklerde ilköğretim ve ortaöğretim bir bütün hâlinde dikkate alınır. Türkiye’deki zorunlu öğrenime başlama yaşı, ilgilinin öğrenime başlama yaşı kabul edilerek sınıfı sınıfına denklik yapılır. Ancak ilköğretimle ortaöğretimin toplam öğrenim süresi 12 yıldan az veya fazla olan ülkelerde öğrenim görenlerden lise son sınıfa geçenler, liselerin son sınıfına geçenler gibi; lise son sınıfta öğrenim görenler ise liselerin son sınıfında öğrenim görenler gibi değerlendirilir.
b) Başlıklı kâğıda konu, hitap bölümüne dilekçeyi veren ilgilinin veya kurumun adı ile adresi yazılır. İlgi bölümünde başvuru dilekçesinin tarihi; başka yazışmalar yapılmış ise bu yazışmaların da tarihi ve sayıları belirtilir.
c) Belgenin metin bölümünde ilgilinin adı, soyadı, baba adı, ana adı, doğum yeri ve doğum tarihi bilgilerine yer verilir. Başvuran kişinin Türk vatandaşı olması hâlinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası da yazılır.
ç) Metin bölümünde ilgilinin okuduğu okullar ve sınıflar gösterilir, ayrıca ayrıldığı son okul ve sınıfı gösteren öğrenim belgesi tarihi ile birlikte belirtilir. Buna göre öğrencinin yurt dışında yapmış olduğu öğrenimin, Türkiye’de hangi okulun hangi sınıfında görülen öğrenime denk sayıldığı yazılır.
d) Denklik belgesinin alt kısmında ekler bölümüne, incelenen belgelerin tür ve sayıları maddeler hâlinde alt alta yazılır.
(2) Denklik belgeleri iki nüsha hâlinde düzenlenir. Bir nüshası, öğrenim belgeleri ile birlikte ilgiliye imza karşılığında elden teslim edilir veya adresine posta ile gönderilir. Denkliğe esas olan bütün öğrenim belgelerinin arka yüzüne “DEĞERLENDİRİLMİŞTİR” kaşesi basılarak denklik belgesindeki tarih ve sayı, kaşe üzerindeki ilgili bölümlere yazılır. Denklik belgesinin diğer nüshasına, denkliğe esas belgelerin birer çıktısı eklenerek denkliğin yapıldığı denklik merkezinde dosyalanır. Ayrıca denklik merkezi, denkliği yapılan ilgiliye ait belgeleri ve verilen kararı e-Denklik Modülünde arşivler.
(3) Denklik belgesine itirazda bulunulması hâlinde yeniden değerlendirme yapılır. İtiraz, denklik belgesini düzenleyen denklik merkezine yapılır. Ancak ikinci defa itirazda bulunulması hâlinde itiraz başvurusu, denklik belgesini düzenleyen denklik merkezince Başkanlığa gönderilir. Başkanlık tarafından verilen kararlar kesindir.
(4) Denklik belgesinin zayi olması hâlinde, denklik merkezine başvuru üzerine belgenin onaylı bir örneği ilgiliye elden verilir veya posta ile gönderilir.
(5) Bu Yönetmelikte ve denklik kılavuzunda yer almayan hususlarda; sağlık alanı ile kalfalık ve ustalık belgelerinin denkliklerinde Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün, meslek kurslarıyla ilgili denkliklerde Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünün, diğer denkliklerde ise Başkanlığın görüşü alınır. Gerekli görülmesi hâlinde Talim ve Terbiye Kurulu mütalaasına göre işlem yapılır.
(6) Yurt dışındaki denklik merkezlerince sağlık alanı ile ilgili diploma veya belgelere denklik işlemi yapılmaz. Bu denklikler, yurt içindeki sağlık alanlarının bulunduğu denklik merkezlerinde ilgili derslerin öğretmenlerinden oluşturulacak komisyon tarafından yapılır.
(7) Yurt içinde resmî/özel öğretim kurumları arasında yapılacak nakillerde haftalık ders çizelgeleri veya ders isimlerinde ortaya çıkabilecek kurumlararası farklılıkların çözümünde Başkanlık görüşü ile denkleştirme/denklik işlemi yapılır.
Yurt dışından gelen öğrencilerin diploma notu
MADDE 7 – (1) Öğrenimlerini yurt dışında örgün veya uzaktan öğretim yoluyla yapmakta iken yurda dönen öğrencilerin, ülkemizdeki okullardan mezun olmaları hâlinde, diploma notları 7/9/2013 tarihli ve 28758 sayılı Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda belirlenir.
Alan/bölüm/dal tespiti
MADDE 8 – (1) Merkezî sınav puanıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumları hariç olmak üzere, diğer ortaöğretim kurumlarının ara ve son sınıflarına alınacak öğrenciler için düzenlenecek denklik belgelerine, öğrencilerin devam edecekleri alan/bölüm/dal yazılır. Yurt dışında aldıkları karne veya belgelerde alan/bölüm/dal belirtilmemiş olan öğrencilerin en son tarihli öğrenim belgelerinden başlamak üzere okudukları dersler ve aldıkları notlar değerlendirilerek alan/bölüm/dal belirlenir.
(2) Ortaöğretim kurumlarını bitirenler seviyesinde öğrenim görmüş sayılan öğrencilerin denkliğe esas olan bitirme belgelerinde, mezun oldukları alan/bölüm/dal belirtilmemiş ise okudukları dersler ve aldıkları notlara göre alan/bölüm/dal tespiti yapılır. Bu tespitin yapılamaması durumunda, denklik belgelerinde, mezun oldukları alan/bölüm/dal belirtilmez.
(3) Merkezî sınav puanı ile bir okula yerleştikten sonra eğitimine devam etmek üzere yurt dışına giden öğrencilerin, merkezî sınavdan almış olduğu puan hakkı saklı kalır. Bu öğrencilerin eğitimleri devam ederken yurda dönmeleri hâlinde, denklik işlemleri yapıldıktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri doğrultusunda nakil ve kayıt işlemleri yapılır.
Açık öğretim liselerine denklik
MADDE 9 – (1) Örgün veya uzaktan öğretim yoluyla sınıf geçme, kredi veya sertifikasyon sistemine göre ortaöğretim seviyesinde ara sınıflara devam edecek durumda olup açık öğretim liselerine devam etmek isteyenlerle öğrenim çağı dışına çıkanların denklik belgelerinde; okudukları dönem, kazandıkları kredi ve kaç dönem daha öğrenim görmeleri gerektiği belirtilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denklik İstenmeyecek ve Denkliği Yapılmayacak Belgeler
Türkiye Cumhuriyeti tarafından yurt dışında açılan okullardan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden gelen öğrenciler
MADDE 10 – (1) Türkiye Cumhuriyeti tarafından yurt dışında açılan okullardan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden gelen öğrenciler denklik işlemine tabi tutulmaz. Bu öğrencilerin; tasdikname, diploma ve diğer öğrenim belgelerine göre aynı türdeki okullara kayıtları yapılır ve dosyaları okullarından istenir. Ülkemizde merkezî sınavla ve yetenek sınavıyla öğrenci alan okullara kayıt-kabul ve nakiller ise söz konusu okulların ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.
(2) İlköğretim okullarında bir üst sınıfa sorumlu olarak geçtiği belirtilen öğrenciler, sorumluluktan muaf tutulur.
Büyükelçilikler tarafından açılmış okullar ile milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki okullar
MADDE 11 – (1) Milletlerarası ilköğretim ve ortaöğretim düzeyindeki özel okullarda okumakta iken Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanların denklikleri 5580 sayılı Kanunun 5 inci maddesi, büyükelçiliklerce açılmış ilköğretim okullarında okumakta iken Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olanların denklikleri ise 222 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında yapılır.
Denkliği yapılmayacak belgeler
MADDE 12 – (1) 5580 sayılı Kanun kapsamı dışındaki özel okul/kurumlardan alınan belgelere denklik işlemi yapılmaz.
(2) Yurt dışında terör örgütlerine mensubiyeti, irtibatı veya iltisakı konusunda tereddüte düşülen öğretim kurumlarından alınan belgeler denklik işlemlerinde değerlendirilmez; ancak belge sahibine yaş ve sınıf düzeyi gözetilerek seviye tespit sınavı uygulanır.
(3) Denklik merkezine sunulan belgelerde tereddüte düşülmesi halinde belge dikkate alınmaz. Belge sahibine 15 inci maddeye göre seviye tespit sınavı uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denklik Belgesi ile Kayıt İçin Başvurulan Okul Müdürlüklerinin Yapacağı İşlemler
Öğrencilerin denklik belgelerinde belirtilen sınıfa alınmaları
MADDE 13 – (1) Yurt dışından öğrenimine ara vermeden yurda dönen öğrenciler, yaşlarına bakılmaksızın denklik belgesinde belirtilen sınıfa alınırlar. Ancak öğrenimine ara vermiş ve yaş sınırını aşmış olanlara Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğine göre işlem yapılır.
(2) Hazırlık sınıfına kaydı yapıldıktan sonra yurt dışındaki dil kurslarına devam eden öğrenciler, aynı ders yılında yurda dönmeleri hâlinde hazırlık sınıfına devam ettirilir. Bu öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Bir alt sınıfa alınacak öğrenciler
MADDE 14 – (1) Velilerin okul müdürlüklerine verecekleri dilekçe ile çocuklarının denklik belgelerinde belirtilen sınıfın bir alt sınıfına alınmasını istemeleri hâlinde, bu istek okul müdürlüğünce yerine getirilir.
Seviye tespit sınavı
MADDE 15 – (1) Savaş, afet ve/veya sığınma nedeniyle belgelerini ibraz edemeyenlere seviye tespit sınavı yapılır. Ancak İlkokul 1-4 üncü sınıflara alınacak öğrenciler için seviye tespit sınavı yapılmaz. Velisinin beyanı ve öğrencinin yaş grubu dikkate alınarak eğitim seviyesi belirlenir.
(2) Seviye tespit sınavı, denklik merkezlerinin bulunduğu il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince belirlenen okul veya okullarda, okul müdürünün başkanlığında ilgili derslerin öğretmenlerinden kurulan komisyonca yazılı, sözlü veya uygulamalı olarak yapılır. Seviye tespit sınavı sonunda öğrencinin adı, soyadı, sınava girilen derslerden alınan puanlar, sınav tarihi ve okulun adının yer aldığı bir belge düzenlenerek okul yönetimince denklik merkezine gönderilir. Öğrencilerin yaş ve sınıf düzeyleri de göz önüne alınarak aşağıdaki derslerden seviye tespit sınavı uygulanır:
a) Ortaokul 5-8 inci sınıflara alınacak öğrenciler için Türkçe ve Matematik Dersleri.
b) Merkezî sınav puanıyla öğrenci alan ortaöğretim kurumları hariç olmak üzere öğrencinin devam etmek istediği okulun tür, alan, bölüm ve dalına ait zorunlu dersleri.
(3) Türkçe/Türk Dili ve Edebiyatı sınavları dışındaki sınavlar öğrencinin tercihi doğrultusunda kendi ülkesinin resmî dilinde de yapılabilir.
(4) Seviye tespit sınavlarının uygulama ve değerlendirilmesinde ilköğretim kurumlarında 26/7/2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği; ortaöğretim kurumlarında Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
(5) Sınav sonuçlarına itiraz edilmesi durumunda, öğrencinin veya velinin yazılı başvurusu üzerine sınavlar, ilgili komisyonca tekrar değerlendirilir ve sınav sonucu öğrenciye veya veliye yazılı olarak bildirilir.
(6) Özel eğitim ihtiyacı olan veya özel yetenekli öğrencilerin seviye tespit sınavları, rehberlik ve araştırma merkezi ile iş birliği yapılarak gerçekleştirilir ve değerlendirilir.
(7) Seviye tespit sınavları örgün öğretim kurumlarında ders yılı içinde yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Okulu süresinden önce bitirenler
MADDE 16 – (1) Geldikleri ülkedeki okul kademesini, daha kısa sürede bitirerek bir üst öğrenime devam hakkı kazananlar ile sınıf atlatılarak üst sınıflara devam hakkı kazananların hakları korunur.
(2) Geldikleri ülkede okudukları ortaöğretim kurumundan mezun olmamakla birlikte Yükseköğretim Kurulunca tanınan üniversitelere kaydını yaptırarak en az ön lisans programlarından mezun olanlar ile en az 60 kredi aldığını ilgili ülkenin eğitim bakanlığı, dışişleri bakanlığı veya büyükelçiliğine onaylatanlar, 5 inci maddede belirtilen ortaöğretime dair denkliğe esas belgelerini de ibraz etmeleri halinde mezun sayılırlar.
Denklik kılavuzu
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmeliğe dayalı olarak Başkanlıkça denklik kılavuzu çıkarılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 18 – (1) 5/3/2004 tarihli ve 25393 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Denklik başvuru işlemleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Denklik başvuru işlemleri, e-Denklik Modülü kullanıma açılıncaya kadar denklik merkezince yapılır.
Yürürlük
MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
