Özellikle megakentler küresel ısınmadan daha kötü etkilenecek. Şehirler on yılda bir 0,5 derece ısınıyor. Ancak bu gelişmeyi yavaşlatacak çözüm de var.
Yazı artık geride bırakmış görünüyoruz. Ancak Avrupa’da bu yıl 2003 ve 2019’dan sonraki en sıcak üçüncü yaz mevsimiydi. Avrupa’nın bazı ülkelerinde ise sıcaklık rekorları kırıldı. Bununla birlikte 2100 yılında geriye bakıldığında 2022 yılı büyük bir olasılıkla 21.yy’ın serin geçen yazı olabilir. Çünkü dünyamızdaki ortalama sıcaklık artmaya devam ediyor. Ve son bir araştırmaya göre şehirlerde daha hızlı bir sıcaklık artışı söz konusu. Şehirlerdeki yüzey sıcaklığı kırsal bölgelere kıyasla çok daha fazla artıyor. Bu da şehirlerde yaşayan insanların sıcaklık dalgalarından çok daha fazla etkilendikleri anlamına geliyor. Bu her şeyden önce kentsel ısı adasının etkisiyle alakalı. Ayrıca araştırmalar şehirlerdeki iklim değişikliği ve nüfus artışının kentsel ısı adası etkisini daha artıracağını düşünüyorlar.
Ama artık sıcaklıkların ne kadar artacağıyla ilgili tahminler kadar etkili bir önlemle bu olumsuz gelişmenin ne kadar yavaşlatılabileceğiyle ilgili somut tahminler var. Nanjing Üniversitesi’nde Wenfeng Zhan yönetiminde çalışan uluslararası bir ekip, dünya genelindeki 2000’i aşkın şehir merkezine ait, 2002 – 2021 yılları arasındaki uydu sıcaklık verilerini analiz ettikten sonra kırsaldaki yüzey sıcaklıklarıyla karşılaştırdı. Araştırmaya Abujia (Nijerya), Phoenix (ABD), Londra, Sao Paolo (Brezilya), Peking ve Moskova gibi çok büyük megakentler de dahil edildi.
Araştırmacıların tahminlerine göre dünya genelinde şehirler on yılda bir 0,5 derece ısınıyor. ‘Bu da kırsal bölgelere göre yüzde 29 daha hızlı’ diyor araştırmacılar. Şehirlerdeki ısınmanın en büyük tetikleyicisi, yüzey sıcaklığını on yılda bir ortalama olarak 0,30 derece ısıtan iklim değişikliği. Çin’deki ve Hindistan’daki şehirlerde ise şehirlerin genişlemesi, kentlerdeki yüzey sıcaklığının 0,23 derece artmasından sorumlu. Araştırma öte yandan en önemli önlemlerden birinin tahminlerini de sağlıyor: Avrupa şehirlerinde yeşillendirme yüzey sıcaklığını, on yılda bir 0,13 derece dengeleyebilir ki bu da kentlerdeki yeşillendirmenin kentsel yüzey sıcaklık artışını yavaşlatabileceğini gösteriyor. Mesela Amerika’nın Chicago kentinde gerçekleştirilen yoğun yeşillendirme sonucunda her on yıl için yüzey sıcaklığı 0,084 derece kadar düşürüldü.
Nilgün Özbaşaran Dede
