13 Ağustos 2017 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30153
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
MADDE 1 – 27/12/2009 tarihli ve 27445 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hafif Yolcu ve Ticari Araçlardan Çıkan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayı ile İlgili Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: SGM-2009/22)’in 2 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“ll) Gerçek sürüş emisyonu (RDE): Normal kullanım koşullarında bir aracın neden olduğu emisyonları,
- mm) Taşınabilir emisyon ölçüm sistemi (PEMS): Ek IIIA İlave 1’de belirtilen şartlara uygun bir taşınabilir emisyon ölçüm sistemini,
- nn) Temel emisyon stratejisi (BES): Yardımcı emisyon stratejisi devreye sokulmadığı sürece, aracın hız ve yük çalışma aralığı boyunca aktif olan bir emisyon stratejisini,
- oo) Yardımcı emisyon stratejisi (AES): Belirli bir ortam veya çalışma koşulları bütününe yanıt olarak ve belirli bir amaçla BES’in yerine geçen veya BES’i değiştiren ve sadece bahsi geçen koşullar mevcut bulunduğu süre boyunca aktif olan bir emisyon stratejisini,”
MADDE 2 – Aynı Tebliğin 3 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(10) İmalatçılar; (AT)715/2007 Yönetmeliği uyarınca tip onayı almış bir aracın normal ömrü boyunca, Ek IIIA’da belirtilen şartlar uyarınca yapılan bir RDE deneyinde salınan ve yine aynı şartlara uygun şekilde belirlenen araca ait emisyonların ilgili değerleri aşmamasını sağlar. (AT)715/2007 Yönetmeliği kapsamında tip onayı sadece, araç Ek IIIA’nın İlave 7’sine göre geçerliliği kabul edilmiş bir PEMS deney ailesine dâhil ise verilebilir. (AT)715/2007 Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinin yedinci ve sekizinci fıkralarında belirtilen tarihlerden üç yıl sonrasına kadar ve 9 uncu maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında belirtilen tarihlerden dört yıl sonrasına kadar aşağıdaki hükümler uygulanır:
- a) Ek IIIA Madde 2.1’de yer verilen şartlar uygulanmaz.
- b) Özellikle kaydedilecek ve kullanıma sunulacak veriler ve gerçekleştirilecek RDE deneylerine ilişkin şartlar dâhil olmak üzere EK IIIA’da yer verilen diğer şartlar sadece, Ek IIIA’nın yayımlanmasından sonra (AT)715/2007 Yönetmeliğine göre düzenlenen yeni tip onaylarına uygulanır.
- c) Ek IIIA’da yer verilen şartlar, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (ş) bendinde tarif edilen küçük ölçekli imalatçılara verilen tip onaylarına uygulanmaz.
ç) Ek IIIA’daki İlave 5 ve İlave 6’da belirtilen şartların sadece bu ilavelerde tarif edilen iki adet veri değerlendirme yönteminden birine göre yerine getirilmesi halinde aşağıdaki işlemler takip edilir:
1) İlave bir RDE deneyi daha yapılır.
2) Eğer ilgili şartlara, sadece bir adet yöntemde uygunluk sağlanır ise normallik ve eksiksizlik analizi her iki yöntem için de kaydedilir ve Ek IIIA’daki Madde 9.3 ile gerekli kılınan hesaplama, eksiksizlik ve normallik şartlarının sağlandığı yöntemle sınırlandırılabilir.
- d) Hem eksiksizlik ve normallik analizinden hem de RDE deneylerinden elde edilen veriler, iki değerlendirme yönteminin sonuçları arasındaki farkların incelenmesinde kullanılması için kaydedilir.
- e) Deney aracının tekerleklerinden elde edilen güç, tekerlek göbeği tork ölçümü ile ya da Ek IIIA’nın İlave 6’sındaki Madde 4’e göre “Veline (Araç Bazlı CO2Lineer Denklemi)” kullanılarak belirlenen CO2kütle akışı ile belirlenir.”
MADDE 3 – Aynı Tebliğin 5 inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(11) İmalatçı ayrıca, aşağıdaki bilgileri içeren genişletilmiş dokümantasyon paketi sunar:
- a) AES ile değiştirilen parametreler, AES’nin devreye girdiği sınır koşullar hakkında açıklama ve bu Tebliğde belirtilen deney işlemleri koşullarında devrede olacak AES veya BES’in gösterilmesine ilişkin bir açıklama dâhil olmak üzere tüm AES ve BES’lerin çalışma ilkelerine ilişkin bilgiler,
- b) Tüm işletme modlarında yakıt sistemi kontrol mantığı, zamanlama stratejileri ve anahtar (açma/kapama) noktaları hakkında açıklama.
(12) On birinci fıkrada bahsi geçen genişletilmiş dokümantasyon paketi kesinlikle gizli tutulur. Onay kuruluşu tarafından saklanabilir veya onay kuruluşunun tasarrufuna bağlı şekilde imalatçıda bulundurulabilir. Dokümantasyon paketi imalatçı tarafından saklanır ise paket, gözden geçirilip onaylandıktan sonra onay kuruluşu tarafından kimliklendirilir ve tarihlendirilir. Dokümantasyon paketi, onay işlemlerinde ve onayın doğrulanması esnasında onay kuruluşunun incelemesine sunulur.”
MADDE 4 – Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bütün ilgili şartlar karşılanıyorsa, onay kuruluşu MARTOY’un Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun olarak tip onayını verir ve tip onayı numarasını yayımlar. MARTOY’un Ek VII’sinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tip onayı numarasının Bölüm 3’ü bu Tebliğin Ek I’inin İlave 6’sına uygun olarak düzenlenir. Onay kuruluşu aynı numarayı başka bir araç tipine veremez. Aşağıdaki şartların tümüne uygunluk sağlandığında, (AT)715/2007 Yönetmeliği şartlarına da uygunluk sağlandığı kabul edilir:
- a) Bu Tebliğin 3 üncü maddesinin onuncu fıkrasında belirtilen şartlara uygunluk sağlanması,
- b) Bu Tebliğin 13 üncü maddesinde belirtilen şartlara uygunluk sağlanması,
- c) (AT)715/2007 Yönetmeliğindeki Ek I Çizelge 1’de verilen Euro 5 emisyon sınırlarının şartlarına göre tip onayı almış olan araçlar için aracın, 83 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 06 sayılı değişiklik serisi, 85 sayılı BM/AEK Regülasyonu, 101 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 01 sayılı değişiklik serisi ve sıkıştırma ateşlemeli araçlarda 24 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 03 sayılı değişiklik serisinin Bölüm III’ü uyarınca onaylanması,
ç) (AT)715/2007 Yönetmeliğindeki Ek I Çizelge 2’de verilen Euro 6 emisyon sınırlarının şartlarına göre tip onayı almış olan araçlar için aracın, 83 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 07 sayılı değişiklik serisi, 85 sayılı BM/AEK Regülasyonu ve eklentileri, 101 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 01 sayılı değişiklik serisi ve eklentilerinden meydana gelen Revizyon 3’ü ve sıkıştırma ateşlemeli araçlarda 24 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 03 sayılı değişiklik serisinin Bölüm III’ü uyarınca onaylanması.”
MADDE 5 – Aynı Tebliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bu Tebliğ, hafif yolcu ve ticari araçlardan çıkan emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) bakımından ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişim konusunda motorlu araçların tip onayına ilişkin Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin (AT) 715/2007 Tüzüğünü değiştiren ve uygulayan 18 Temmuz 2008 tarihli (AT) 692/2008 Komisyon Tüzüğü ile bu Tüzükte değişiklik yapan (AB) 566/2011, (AB) 459/2012, (AB) 630/2012, (AB) 143/2013, (AB) 195/2013, (AB) 136/2014, (AB) 2016/427 ve (AB) 2016/646 sayılı Komisyon Tüzükleri dikkate alınarak hazırlanmıştır.”
MADDE 6 – Aynı Tebliğin Ek I’indeki Şekil I.2.4’e;
(1) “Parçacık kütlesi ve parçacık sayısı (Tip 1 deney)” satırından sonra gelmek üzere aşağıdaki satırlar eklenmiştir.
“
| Gaz kirleticiler, RDE
(Tip 1A deneyi) |
Evet | Evet | Evet | Evet (4) | Evet (her iki yakıt) | Evet (her iki yakıt) | Evet (her iki yakıt) | Evet (her iki yakıt) | Evet (her iki yakıt) | Evet
(her iki yakıt) |
Evet | — | — |
| Parçacık sayısı, RDE
(Tip 1A deneyi) (6) |
Evet | — | — | — | Evet (her iki yakıt) | Evet
(her iki yakıt) |
Evet
(her iki yakıt) |
Evet (her iki yakıt) | — | Evet (her iki yakıt) | Evet | — | — |
”
(2) Aşağıdaki 6 numaralı dipnot eklenmiştir.
“(6) Parçacık sayısı RDE deneyi sadece, Euro 6 PN (parçacık sayısı) emisyon sınırları (AT)715/2007 Yönetmeliğinin Ek I Çizelge 2’sinde belirtilen araçlara uygulanır.”
MADDE 7 – Aynı Tebliğin Ek I’inin İlave 6’sında yer alan;
(1) Çizelge 1’deki ZD, ZE ve ZF satırları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“
| ZD | Euro 6c | Euro 6-2 | M,
N1 sınıf I |
PI, CI | 1.9.2018/
1.9.2019 (TR’de 1.9.2019 tarihinde ZG satırı (Euro 6d- TEMP) uygulanır) |
31.8.2019 | 31.8.2019 | 31.8.2020/ 1.3.2021 |
|
| ZE | Euro 6c | Euro 6-2 | N1 sınıf II | PI, CI | 1.9.2019/ 1.9.2019 |
31.8.2020 | 31.8.2020 | 31.8.2021/ 1.3.2022 |
|
| ZF | Euro 6c | Euro 6-2 | N1 sınıf III, N2 | PI, CI | 1.9.2019/
1.9.2019 |
31.8.2020 | 31.8.2020 | 31.8.2021/ 1.3.2022 |
”
(2) Çizelge 1’deki ZF satırından sonra gelmek üzere aşağıdaki ZG ila PLN satırları eklenmiştir.
“
| ZG | Euro 6d- TEMP | Euro 6-2 | M, N1sınıf I | PI, CI | 1.9.2017/ 1.9.2018 |
1.9.2019/ 1.9.2019 |
31.12.2020 | 31.12.2020 | 31.12.2021/ 1.7.2022 |
| ZH | Euro 6d- TEMP | Euro 6-2 | N1 sınıf II | PI, CI | 1.9.2018/ 1.9.2018 |
1.9.2020/ 1.9.2020 |
31.12.2021 | 31.12.2021 | 31.12.2022/ 1.7.2023 |
| ZI | Euro 6d- TEMP | Euro 6-2 | N1 sınıf III, N2 | PI, CI | 1.9.2018/ 1.9.2018 |
1.9.2020/ 1.9.2020 |
31.12.2021 | 31.12.2021 | 31.12.2022/ 1.7.2023 |
| ZJ | Euro 6d | Euro 6-2 | M, N1sınıf I | PI, CI | 1.1.2020/ 1.1.2020 |
1.1.2021/ 1.1.2021 |
|||
| ZK | Euro 6d | Euro 6-2 | N1 sınıf II | PI, CI | 1.1.2021/ 1.1.2021 |
1.1.2022/ 1.1.2022 |
|||
| PLN | Euro 6d | Euro 6-2 | N1 sınıf III, N2 | PI, CI | 1.1.2021/ 1.1.2021 |
1.1.2022/ 1.1.2022 |
”
(3) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmına “Euro 6b emisyon standardı” ile başlayan paragraftan sonra gelmek üzere aşağıda yer alan “Euro 6c emisyon standardı” ve Euro 6d-TEMP emisyon standardı” ile başlayan paragraflar eklenmiştir.
“Euro 6c emisyon standardı = Nicel RDE şartları haricinde bütün Euro 6 emisyon şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı, PI araçlar için nihai parçacık sayısı standartları, düzenleyici laboratuvar deney çevrimine ve sadece izleme amaçlı RDE deneyine göre değerlendirilen E10 ve B7 referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise) (NTE emisyon sınırları uygulanmaz).”
“Euro 6d-TEMP emisyon standardı = Bütün Euro 6 emisyon şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı, PI araçlar için nihai parçacık sayısı standartları, geçici uygunluk faktörlerine karşılık düzenleyici laboratuvar deney çevrimine ve RDE deneyine göre değerlendirilen E10 ve B7 referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise).”
(4) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmında “Euro 6c emisyon standardı” ile başlayan paragraf aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Euro 6d emisyon standardı = Bütün Euro 6 emisyon şartları; örneğin Euro 6b emisyon standardı, PI araçlar için nihai parçacık sayısı standartları, nihai uygunluk faktörlerine karşılık düzenleyici laboratuvar deney çevrimine ve RDE deneyine göre değerlendirilen E10 ve B7 referans yakıtların kullanımı (uygulanabilir ise).”
(5) Çizelge 1’deki Açıklamalar kısmına aşağıdaki not eklenmiştir.
“Not: Geçici 2 nci maddenin ikinci fıkrası hükmü de geçerli olmak üzere, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından yetkilendirilmiş teknik servislerin düzenlediği ve ülkemizde uygulanan emisyon seviyelerine ait raporlar kabul edilir. 26/10/2016 tarihli ve 29869 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 22 nci maddesi uygulanır.”
MADDE 8 – Aynı Tebliğin Ek III’ünden sonra gelmek üzere, ekte yer alan Ek IIIA eklenmiştir.
MADDE 9 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 10 – Bu Tebliğ hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
| Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 27/12/2009 | 27445 | |
| Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1- | 25/1/2012 | 28184 |
| 2- | 25/1/2014 | 28893 |
| 3- | 16/2/2015 | 29269 |
| 4- | 22/8/2015 | 29453 |
| 5- | 6/1/2016 | 29585 |
