19 Haziran 2020 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 31160
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; elektrik piyasasında düzenlemeye tabi tarifelerin hazırlanması, incelenmesi, değerlendirilmesi, belirlenmesi, onaylanması, yayımlanması ve revizyonuna ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; iletim, toptan satış, dağıtım, bağlantı, perakende satış, piyasa işletim ve son kaynak tedarik tarifelerine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bağlantı bedeli: Tüketicilerin iç tesisatının dağıtım şebekesine bağlanması için inşa edilen ve 28/1/2014 tarihli ve 28896 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği kapsamında belirtilen mesafe sınırları dahilinde olan bağlantı hattı kapsamında katlanılan masraflar ile sınırlı olan bedeli,
b) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,
c) Dağıtım: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini,
ç) Dağıtım bölgesi: Bir dağıtım şirketinin lisansında tanımlanan bölgeyi,
d) Dağıtım sistemi: Bir dağıtım şirketinin, lisansında belirlenmiş dağıtım bölgesinde işlettiği elektrik dağıtım tesisleri ve şebekesini,
e) Dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller: Dağıtım hizmetinin sunulması sırasında oluşan maliyetlerden mevzuat kapsamında uygun görülenler dikkate alınarak hesaplanan bedelleri,
f) Dağıtım şebekesi: Tüketicilerin iç tesisatını dağıtım sistemine bağlamak üzere tesis edilen bağlantı hatları hariç dağıtım tesisini,
g) Dağıtım şirketi: Lisansında tanımlı bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi,
ğ) Düzeltme bileşeni: Tarife hesaplamalarına esas öngörülen değerler ile gerçekleşen değerler arasında oluşan farkların güncellenmiş parasal etkilerinin tarifelere yansıtılması için kullanılan kalemleri,
h) EPİAŞ: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,
ı) EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketini,
i) Fiyat: Düzenlemeye tabi tarifeler kapsamında belirlenmiş olan bedel veya ücreti,
j) Gelir düzenlemesi: Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin, ilgili mevzuat uyarınca bir tarife uygulama dönemi için öngörülen gelir ve/veya fiyat tavanlarının belirlenmesi amacıyla Kurum tarafından yapılan düzenlemeyi,
k) Gelir düzenleme takvimi: Tarife uygulama dönemi süresince geçerli olan parametrelerin belirlenmesine dair çalışmalara ilişkin ilgili tebliğde tanımlanan takvimi,
l) Görevli tedarik şirketi: Dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya lisansında tanımlanmış bölgede faaliyet göstermek üzere son kaynak tedariki yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik şirketini,
m) İkili anlaşmalar: Gerçek ve tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmaları,
n) İletim: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV üzerindeki hatlar üzerinden naklini,
o) İletim ek ücreti: İletim tarifesi üzerinden Kurum adına tahsil edilebilecek ücreti,
ö) İletim sistemi işletim bedeli: TEİAŞ bünyesindeki Milli Yük Tevzi Merkezi tarafından sunulan hizmet maliyetleri ve yan hizmetler gibi sistem işletimine ilişkin olarak ilgili mevzuat kapsamında uygun görülen maliyetler dikkate alınarak hesaplanan bedeli,
p) İletim sistemi kullanım bedeli: İletim hizmetinin sunulması sırasında oluşan maliyetlerden mevzuat kapsamında uygun görülenler dikkate alınarak hesaplanan bedeli,
r) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, yönetmelik, tebliğ, genelge, Kurul kararları ve lisansları,
s) Kanun: 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,
ş) Kullanıcı: İletim veya dağıtım sistemine bağlanan ya da bu sistemleri veya enterkonneksiyon hatlarını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi,
t) Kullanıcı grubu: Benzer özelliklere sahip olmaları nedeniyle Kurul kararı ile tarife uygulamaları kapsamında bir grup olarak dikkate alınan kullanıcıları,
u) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
ü) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
v) Lisans: Tüzel kişilere piyasada faaliyet gösterebilmeleri için ilgili mevzuat uyarınca verilen izin belgesini,
y) Makul getiri: Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin tarife konusu faaliyetleri kapsamında uygun görülen ve Kurul tarafından belirlenen getiriyi,
z) Parametre: Tarife hesaplamalarında ilgili mevzuat uyarınca uygulanan formüllerde yer alan ve tarife uygulama dönemi süresince geçerli olan değerleri,
aa) Perakende satış: Elektriğin tüketicilere satışını,
bb) Perakende satış fiyatı: Serbest tüketici niteliğini haiz olmayan tüketicilere enerji tedariki kapsamında uygulanan fiyatı,
cc) Piyasa: Üretim, iletim, dağıtım, piyasa işletimi, toptan satış, perakende satış, ithalat ve ihracat faaliyetleri ile bu faaliyetlere ilişkin iş ve işlemlerden oluşan elektrik enerjisi piyasasını,
çç) Piyasa işletim ücreti: Piyasa işletim faaliyetlerinin sürdürülebilmesi için gereken gelir ihtiyacının karşılanabilmesi kapsamında belirlenen bedeli,
dd) Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimi bulunduğu veya iletim sistemine doğrudan bağlı olduğu veya organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiyi,
ee) Son kaynak tedariki: Serbest tüketici niteliğini haiz olduğu halde elektrik enerjisini, son kaynak tedarikçisi olarak yetkilendirilen tedarik lisansı sahibi şirket dışında bir tedarikçiden temin etmeyen tüketicilere elektrik enerjisi tedarikini,
ff) Son kaynak tedarik fiyatı: Son kaynak tedariki kapsamında elektrik enerjisi tedarik edilen tüketicilere uygulanan Kurul onaylı bedeli,
gg) Son kaynak tüketici grubu: Son kaynak tedariki kapsamında enerji tüketen tüketicilerin Kurul tarafından belirlenecek esaslara göre ayrılması sonucu ortaya çıkan tüketici gruplarını,
ğğ) Tarife: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeleri,
hh) Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişiler: EPİAŞ, EÜAŞ, TEİAŞ, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler ile görevli tedarik şirketlerini,
ıı) Tarife uygulama dönemi: Kurul tarafından onaylanarak belirlenen ve ilgili tarifenin yürürlükte olacağı süreyi,
ii) Tedarikçi: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri ile tedarik lisansına sahip şirketleri,
jj) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,
kk) Teknik ve teknik olmayan kayıp: Dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı oluşturan ve maliyeti etkileyen; teknik kayıp ve/veya kaçak kullanım gibi sebeplerden kaynaklanan ve teknik bir sebebe dayanmayan kaybı,
ll) Toptan satış: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin tekrar satışı için satışını,
mm) TÜFE: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık olarak ilan edilen Tüketici Fiyat Endeksini,
nn) Tüketici: Elektriği kendi kullanımı için alan kişiyi,
oo) Tüketici grubu: Benzer özelliklere sahip olmaları sebebiyle Kurul kararı ile tarife uygulamaları kapsamında bir grup olarak dikkate alınan tüketicileri,
öö) Verimlilik hedefi: Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin verimliliğinin arttırılmasının teşvik edilmesi için; yurt içi ve/veya yurt dışı benzer uygulamalar göz önüne alınarak yüzde cinsinden tespit edilen parametre kapsamında belirlenebilecek hedefi,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçmekle birlikte tanımlanmamış diğer terim ve kavramlar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
Düzenlemeye Tabi Tarifeler
Düzenlemeye tabi tarife türleri
MADDE 5 – (1) Düzenlemeye tabi tarife türleri şunlardır:
a) Bağlantı tarifesi.
b) İletim tarifesi.
c) Toptan satış tarifesi.
ç) Dağıtım tarifesi.
d) Perakende satış tarifesi.
e) Piyasa işletim tarifesi.
f) Son kaynak tedarik tarifesi.
Bağlantı tarifesi
MADDE 6 – (1) Bağlantı tarifesi; dağıtım sistemine bağlantı yapılması sebebiyle oluşan ve eşit taraflar arasında ayrım yapılmaması esasına dayalı olarak uygulanacak bağlantı bedeli ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Bağlantı bedeli, şebeke yatırım maliyetlerini kapsamaz; tüketicilerin iç tesisatının dağıtım şebekesine bağlanması için inşa edilen ve Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği kapsamında belirtilen mesafe sınırları dâhilinde olan bağlantı hattı kapsamında katlanılan masraflar ile sınırlıdır.
(3) Bağlantı bedeli, elektrik piyasasında bağlantı tarifesinin düzenlenmesine ilişkin olarak Kurum tarafından çıkarılan tebliğ hükümleri esas alınarak hesaplanır.
İletim tarifesi
MADDE 7 – (1) İletim tarifesi; üretilen, ithal veya ihraç edilen elektrik enerjisinin iletim sistemi üzerinden naklinden yararlanan kullanıcılara eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak iletim sistemi kullanım bedeli, iletim sistemi işletim bedeli ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) İletim tarifesi içerisinde yer alan bedeller TEİAŞ’ın faaliyetlerini yürütebilmesi için gerekli olan sabit ve değişken maliyetlerinin karşılanması ve yatırımların sürdürülmesi için makul bir getiri elde edilmesine izin verecek şekilde iletim tarifesinin düzenlenmesine yönelik olarak Kurum tarafından çıkarılan tebliğ hükümleri esas alınarak hesaplanır.
(3) İletim ek ücreti iletim tarifesinde yer alır. İletim ek ücretine esas oran, Kurul tarafından yıllık olarak tespit edilir ve yürürlük tarihi ile birlikte, her yılın 15 Ekim tarihine kadar Resmî Gazete’de yayımlanır. İletim ek ücreti, ödeme bildirimlerinde ayrı olarak gösterilir.
Toptan satış tarifesi
MADDE 8 – (1) Toptan satış tarifesi; dağıtım şirketlerinin teknik ve teknik olmayan kayıpları ile genel aydınlatma kapsamında EÜAŞ’tan temin edecekleri elektrik enerjisi ve görevli tedarik şirketleri tarafından tarifesi düzenlemeye tabi tüketiciler için EÜAŞ’tan tedarik edilecek elektrik enerjisinin toptan satış fiyatı ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Toptan satış fiyatı, EÜAŞ’ın mali yükümlülükleri esas alınarak Kurul tarafından belirlenir.
(3) Dağıtım şirketlerinin teknik ve teknik olmayan kayıpları, genel aydınlatma, görevli tedarik şirketlerinin ise tarifesi düzenlemeye tabi tüketicilere yapacakları satışlar kapsamında EÜAŞ’tan tedarik edecekleri elektrik enerjisi için Kurul tarafından farklı toptan satış fiyatları belirlenebilir.
(4) EÜAŞ’ın düzenlemeye tabi olmayan elektrik enerjisi tedariki kapsamındaki toptan ve perakende satış fiyatları Kurul onayına tabi olmayıp ilgili taraflar arasında serbestçe belirlenir.
Dağıtım tarifesi
MADDE 9 – (1) Dağıtım tarifesi; elektrik enerjisinin dağıtım sistemi üzerinden naklinden yararlanan kullanıcılara eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller; ilgili dağıtım şirketi için belirlenen verimlilik hedefine ulaşılması ölçüsünde, dağıtım faaliyetinin yürütülmesi kapsamında gerekli olan yatırım harcamaları ile yatırım harcamalarına ilişkin makul bir getiri, sistem işletim maliyeti, teknik ve teknik olmayan kayıp maliyeti, kesme-bağlama hizmet maliyeti, sayaç okuma maliyeti, reaktif enerji maliyeti ve iletim tarifesi kapsamında ödenen tutarlar gibi dağıtım faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetler dikkate alınarak belirlenir.
(3) Teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin maliyetler, Kurulca belirlenen hedef oranlarını geçmemek kaydı ile dağıtım tarifelerinde yer alır ve tüketicilere yansıtılır.
(4) Dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedellerin belirlenmesi, teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin hedef oranlarının tespiti ve değiştirilmesi ile oluşacak maliyetin tarifelerde yer alması ve tüketicilere yansıtılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan tebliğ ile düzenlenir.
(5) Dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller; bağlantı durumu, tüketim miktarı ve kullanım amacı gibi ölçütler esas alınarak farklı seviyelerde belirlenebilir.
(6) Dağıtım tarifesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar dağıtım şirketlerinin önerileri de değerlendirilerek Kurul tarafından belirlenir. Söz konusu usul ve esaslar tüm dağıtım bölgeleri için ortak belirlenebileceği gibi her bir dağıtım bölgesi için ayrı ayrı da belirlenebilir.
Perakende satış tarifesi
MADDE 10 – (1) Perakende satış tarifesi, görevli tedarik şirketleri tarafından serbest olmayan tüketicilere yapılan elektrik enerjisi ve/veya kapasite satışı için eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak perakende satış fiyatı ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Perakende satış fiyatı; ilgili görevli tedarik şirketi için belirlenen verimlilik hedefine ulaşılması ölçüsünde ve faaliyetin sürdürülebilmesi için makul bir getiri elde edilmesine izin verilecek şekilde; enerji tedarik maliyeti, faturalama ve tüketici hizmetleri maliyeti, perakende satış hizmeti maliyeti gibi perakende satış faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetler dikkate alınarak belirlenir.
(3) Perakende satış tarifesi, konu ile ilgili olarak Kurum tarafından çıkarılan tebliğ kapsamında düzenlenir.
(4) Perakende satış fiyatı; tüketicilerin bağlantı durumu, tüketim miktarı ve kullanım amacı gibi esaslar dikkate alınarak farklı seviyelerde belirlenebilir.
(5) Perakende satış tarifesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar görevli tedarik şirketlerinin önerileri de değerlendirilerek Kurul tarafından belirlenir. Söz konusu usul ve esaslar tüm görevli tedarik şirketleri için ortak belirlenebileceği gibi her bir görevli tedarik şirketi için ayrı ayrı da belirlenebilir.
Piyasa işletim tarifesi
MADDE 11 – (1) Piyasa işletim tarifesi, piyasa işletim ücreti ile uygulamaya ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Piyasa işletim ücreti, EPİAŞ’ın piyasa işletim faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan sabit ve değişken maliyetlerinin karşılanması ve makul bir getiri elde edilmesine izin verecek şekilde mali sürdürülebilirlik esasına göre hazırlanır.
(3) Piyasa işletim tarifesi, konu ile ilgili olarak Kurum tarafından çıkarılan tebliğ kapsamında düzenlenir.
Son kaynak tedarik tarifesi
MADDE 12 – (1) Son kaynak tedarik tarifesi, görevli tedarik şirketi tarafından son kaynak tüketici grubuna yapılan elektrik enerjisi satışı için uygulanacak son kaynak tedarik fiyatı ile tarifenin uygulanmasına ilişkin hüküm ve şartlardan oluşur.
(2) Son kaynak tedarik fiyatı; son kaynak tedarik tarifesine tabi tüketicilerin rekabetçi piyasaya geçmesini teşvik edecek ve son kaynak tedarikçisinin makul bir kâr etmesine imkân verecek şekilde; enerji tedarik maliyeti, faturalama ve tüketici hizmetleri maliyeti, perakende satış hizmeti maliyeti gibi son kaynak tedariki kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetler dikkate alınarak belirlenir.
(3) Kurul, sosyal ve ekonomik durumlar gözetilerek belirlenecek bir miktarın altında elektrik enerjisi tüketen tüketiciler için ayrı bir son kaynak tedarik fiyatı belirleyebilir; söz konusu tüketim miktarını piyasadaki gelişmelere paralel olarak gerekli gördüğü hallerde değiştirebilir.
(4) Son kaynak tedarik tarifesi, konu ile ilgili olarak Kurum tarafından çıkarılan tebliğ kapsamında düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gelir Düzenlemesi
Gelir düzenleme esasları
MADDE 13 – (1) Gelir düzenlemesinde aşağıda belirtilen hususlar esas alınır:
a) Elektriğin tüketicilere güvenilir, yeterli, kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli bir şekilde sunulması.
b) Eşit taraflar arasında ayrım gözetmeyen, teşvik esaslı bir düzenleme yapılması.
c) Hizmet kalitesi ile iletim ve dağıtımda arz güvenliği gözetilerek verimliliğin artırılması.
ç) Verimliliğe ilişkin düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin mali açıdan sürdürülebilirliklerinin sağlanması.
d) Yatırımlarda uzun dönemli verimliliğin sağlanması.
e) Piyasada rekabetin gelişiminin desteklenmesi.
f) Artan verimlilik ve rekabet koşullarına bağlı olarak sağlanan faydaların tüketicilere yansıtılmasının sağlanması.
g) Faaliyetler arasında çapraz sübvansiyona yer verilmemesi.
(2) Gelir düzenlemesinde, tüzel kişilerin piyasa faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan hiçbir unsura yer verilmez.
(3) Tarifesi düzenlemeye tabi tüzel kişilere uygulanan idari para cezaları, kullanıcılara ödenen hizmet kalitesi tazminatları gibi maliyet unsurları gelir düzenlemesinde yer almaz.
Gelir düzenlemesi için sunulması gereken bilgi ve belgeler
MADDE 14 – (1) Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişiler tarafından gelir düzenlemesi çalışmalarına esas olmak üzere, gelir düzenleme takvimi kapsamında ve ilgili mevzuattaki hükümlere uygun olarak hazırlanan aşağıdaki bilgi ve belgelerin tarife türü bazında ilgisine göre Kuruma sunulması zorunludur:
a) Geçmiş yıllara ait mali tablolar.
b) Bir sonraki tarife uygulama dönemine ilişkin gelir-gider ve maliyet tahminleri.
c) Geçmiş yıllara ait tüketim ve satış gerçekleşmeleri ile satışlara ilişkin tahakkuk ve tahsilat tutarları.
ç) Bir sonraki tarife uygulama dönemine ilişkin tüketim ve satış öngörüleri.
d) İletilen veya dağıtılan enerji miktarları.
e) Geçmiş yıllara ait yatırım gerçekleşmeleri.
f) Bir sonraki tarife uygulama dönemine ilişkin yatırım planları ve gerekçe raporları.
g) Hizmet kalitesine ilişkin veriler.
ğ) Geçmiş yıllara ilişkin gerçekleşen ve bir sonraki tarife uygulama dönemine ait ihtiyaç duyulan fiziksel büyüklüklere ilişkin veriler.
(2) Kurum gelir düzenlemesi çalışmalarına esas olmak üzere, birinci fıkrada sayılanlara ilave olarak ihtiyaç duyduğu her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilir.
Gelir düzenlemesi kapsamındaki parametrelerin belirlenmesi
MADDE 15 – (1) Her bir tarife türüne ilişkin parametreler ile bu parametrelerin tespitinde dikkate alınacak ve alınmayacak harcamalar, gelirler ve diğer unsurlar ilgili mevzuattaki hükümlere uygun olarak belirlenir.
(2) Kurul tarafından belirlenen parametre değerleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin lisanslarına dercedilmiş sayılır.
Olağandışı haller
MADDE 16 – (1) Aşağıdaki hallerde, tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin talebi üzerine veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde tarife uygulama dönemi için gelir düzenlemesi kapsamında belirlenmiş olan parametrelerde yaratılan etkinin tespiti için inceleme yapılır:
a) İlgili veya diğer mevzuat hükümlerinde tarifeleri açık olarak etkileyebilecek değişikliklerin olması.
b) Lisans tadillerinin tarifeleri açıkça etkileyebilecek değişikliklere yol açması.
c) Mücbir sebep halleri veya bu hallerin sona ermesi.
ç) Parametre değerlerine esas verilerde tarifeleri açıkça etkileyebilecek nitelikte önemli değişiklikler meydana gelmesi.
(2) Yapılan incelemeler sonucunda, birinci fıkrada sayılan hallerin gelir düzenlemesi kapsamında belirlenmiş parametreleri etkilediğinin tespit edilmesi ve Kurul tarafından uygun görülmesi halinde etkilenen parametrelerde gerekli değişiklik yapılır. Parametrelerde yapılan değişikliklerin etkisi ilgili mevzuat kapsamında içinde bulunulan tarife uygulama döneminde ve/veya sonraki tarife uygulama dönemlerinde tarifelere yansıtılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Tarife Önerilerinin Hazırlanmasına İlişkin Esaslar
Tarife başvurusu ve onayı
MADDE 17 – (1) Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişiler, tarife önerilerini ilgili mevzuat uyarınca ve Kurum tarafından istenen formatta hazırlayarak Kuruma sunar.
(2) İlgili mevzuatta yer aldığı takdirde, düzeltme bileşenlerine ilişkin hesaplamalar ile bu hesaplamalara temel teşkil eden bilgi ve belgeler de tarife önerisi ile birlikte Kuruma sunulur.
(3) Tarife önerilerinin inceleme ve değerlendirilmesi ilgili mevzuatta belirtilen yürürlük tarihinden önce Kurum tarafından sonuçlandırılarak Kurul onayına sunulur.
(4) Kurum, tarife önerilerinin inceleme ve değerlendirilmesi sırasında ihtiyaç duyduğu her türlü ek bilgi ve belgeyi lisans sahibi tüzel kişilerden isteyebilir ve ilgili tüzel kişileri doğrudan görüşmeye çağırabilir.
(5) İlgili mevzuata uygun olarak yapılmadığı tespit edilen tarife başvuruları, eksiklikler giderilene kadar işleme konulmaz ve başvuru sahibine yazılı olarak bildirimde bulunularak eksikliklerin giderilmesi amacıyla süre verilir. Tüzel kişinin başvurusunu zamanında yapmaması ve/veya eksiklikleri öngörülen sürede gidermemesi halinde tarifeler Kurul tarafından resen belirlenebilir. Ayrıca, ilgili tüzel kişi hakkında Kanunun 16 ncı maddesi hükümleri uygulanır.
(6) Mücbir sebeplerin gerçekleşmesi halinde, mücbir sebeplerin tarife önerisinin sunulmasına ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesine olan etkileri giderilene kadar Kurul tarafından resen revizyon yapılmaması halinde yürürlükte olan tarifelerin uygulanmasına yeni tarifeler onaylanıncaya kadar devam edilir.
(7) Tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişiler, Kurul tarafından onaylanan güncel ve geçmiş tarifelerini internet sayfalarında sürekli şekilde yayımlamakla yükümlüdür.
(8) Onaylanan tarifelerin hüküm ve şartları, bu tarifelere tabi olan tüm gerçek ve tüzel kişileri bağlar.
Gelir düzenlemesi ve ilgili mevzuata uygunluk
MADDE 18 – (1) Tarife önerisinde yer alan fiyatların, gelir düzenlemesine ilişkin parametrelerin ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca öngörülen gelirlerin dikkate alınması suretiyle hesaplanmış olması zorunludur.
Tarife önerisi fiyat yapısı
MADDE 19 – (1) Tarife önerisine esas fiyat yapısı sabit ve/veya değişken bileşenlerden oluşabilir.
(2) Fiyat yapısı içerisinde değişken olarak enerji (aktif-reaktif), kilovat (kW) cinsinden güç veya bağlantı kapasitesi gibi bileşenler yer alabilir.
(3) Tarife önerisine esas fiyatlar;
a) Bölgesel özellikler,
b) Gerilim ve güç seviyeleri,
c) Gün içi ve yıl içi dönemler,
ç) Farklı kullanıcı grupları,
dikkate alınarak düzenlenebilir.
(4) Kurul tarafından üçüncü fıkrada sayılanlara ilave olarak farklı bileşenler de belirlenebilir.
(5) Tarife önerisinde dikkate alınabilecek kullanıcı grupları Kurulca resen veya tarifeleri düzenlemeye tabi tüzel kişilerin önerileri değerlendirilerek belirlenebilir. Kullanıcı grupları alt gruplara ayrılabilir. Ancak aynı gruba dâhil edilen kullanıcıların benzer maliyet yapılarına ve/veya benzer tüketim veya talep eğilimlerine sahip olmaları zorunludur.
İletim ve dağıtım tarife önerilerinin hazırlanması
MADDE 20 – (1) İletim ve dağıtım faaliyetlerine ilişkin tarife önerilerinin, tarife başvurusu sırasında sunulan ve aşağıdaki işlemler dâhilinde yapılmış bir maliyet analizi ile oluşturulması esastır:
a) Tarife önerisi kapsamında farklı fiyat uygulamasına tabi tutulması öngörülen yeni kullanıcı grubu olması halinde söz konusu kullanıcı grubunun belirlenmesinde dikkate alınan esasların tanımlanmış olması.
b) Şebekenin kullanımına ve genişletilmesine ilişkin maliyet unsurlarının belirlenmiş olması.
c) Her bir kullanıcı grubu ile her bir maliyet unsuru için, iletimi ve/veya dağıtımı yapılan ve yapılması planlanan elektrik enerjisi miktarı ve sunulan hizmetin standardının mevcut ve gelecekteki maliyetlere etkisinin incelenmiş olması.
ç) Mevcut ve gelecekteki maliyetlerin kullanıcı grupları bazında dağıtılmak suretiyle fiyatlara dönüştürülmüş olması.
Perakende satış tarife önerilerinin hazırlanması
MADDE 21 – (1) Perakende satış faaliyetine ilişkin tarife önerilerinin, tarife başvurusu sırasında sunulan ve aşağıdaki işlemler dâhilinde yapılmış bir maliyet analizi ile oluşturulması esastır:
a) Tarife önerisi kapsamında farklı fiyat uygulamasına tabi tutulması öngörülen yeni tüketici grubu olması halinde söz konusu tüketici grubunun belirlenmesinde dikkate alınan esasların tanımlanmış olması.
b) Her bir tüketici grubu ve her bir maliyet unsuru için, satışı yapılan ve yapılması planlanan elektrik enerjisi ve/veya kapasite miktarı ile sunulan hizmet standardının mevcut ve gelecekteki maliyetlere etkisinin incelenmiş olması.
c) Mevcut ve gelecekteki maliyetlerin tüketici grupları bazında dağıtılmak suretiyle fiyatlara dönüştürülmüş olması.
Son kaynak tedarik tarife önerilerinin hazırlanması
MADDE 22 – (1) Son kaynak tedarik faaliyetine ilişkin tarife önerilerinin, tarife başvurusu sırasında sunulan ve aşağıdaki işlemler dâhilinde yapılmış bir maliyet analizi ile oluşturulması esastır:
a) Her bir tüketici grubu ve her bir maliyet unsuru için, satışı yapılan ve yapılması planlanan elektrik enerjisi ve/veya kapasite miktarı ile sunulan hizmet standardının mevcut ve gelecekteki maliyetlere etkisinin incelenmiş olması.
b) Mevcut ve gelecekteki maliyetlerin son kaynak tüketici grupları bazında dağıtılmak suretiyle fiyatlara dönüştürülmüş olması.
Toptan satış tarife önerilerinin hazırlanması
MADDE 23 – (1) Dağıtım şirketlerinin teknik ve teknik olmayan kayıpları ile genel aydınlatma kapsamında temin edeceği elektrik enerjisi ve görevli tedarik şirketleri tarafından tarifesi düzenlemeye tabi tüketicilere yapılacak elektrik enerjisi satışı için EÜAŞ’tan tedarik edilecek elektrik enerjisinin toptan satış tarife önerisinin EÜAŞ’ın mali yükümlülüklerini yerine getirebilme kapasitesi dikkate alınarak oluşturulması esastır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Enflasyon oranı
MADDE 24 – (1) Tarife hesaplamalarında enflasyon oranı olarak TÜFE esas alınır. Bununla sınırlı olmamak üzere Kurul tarafından uygun bulunan farklı güncelleme endeksleri de kullanılabilir.
Vergi, fon, pay ve benzeri yasal yükümlülükler
MADDE 25 – (1) İlgili tüzel kişiler, tahsilatına aracı oldukları tüm vergi, fon, pay ve benzeri yasal yükümlülükleri ödeme bildirimlerinde ayrı ayrı olacak şekilde gösterirler.
Düzenlemeye tabi tarifelerin uygulanması
MADDE 26 – (1) Düzenlemeye tabi tarifelerin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde belirlenir.
(2) İletim ve dağıtım tarifelerinde yer alan fiyatlar, doğrudan kullanıcıya veya kullanıcıya yansıtılmak üzere ilgili kullanıcıya enerji tedarik eden lisans sahibi tüzel kişilere fatura edilir.
(3) Kurul tarafından onaylanmış bir tarifenin fiyat yapısına hiçbir surette müdahale edilemez.
İlk lisans başvurusunda tarife önerilerinin sunulması
MADDE 27 – (1) Tarife yoluyla düzenlemeye tabi bir faaliyette bulunmak üzere ilk defa lisans başvurusunda bulunacak tüzel kişilerin, lisans başvuruları kapsamındaki tarife önerileri için hangi bilgi ve belgelerin isteneceği hususunda bilgi edinmek üzere, lisans başvurusunda bulunacakları tarihten en az otuz gün önce Kuruma başvuruda bulunmuş olmaları zorunludur.
Lisansların sona ermesi veya iptali halinde düzeltme bileşenleri toplam tutarı
MADDE 28 – (1) Lisansların sona ermesi veya iptali durumunda ilgili mevzuattaki hükümler uyarınca hesaplanan ve tanımlanan düzeltme bileşenleri için yapılacak uygulamalara ilişkin gerekli düzenlemeler Kurulca yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Portföy değişiklikleri kapsamındaki fiyatlar
MADDE 29 – (1) Perakende satış fiyatı oluşumunda dikkate alınan düzenlemeye tabi tüketici tüketimlerinin düşmesine bağlı olarak görevli tedarik şirketlerinin perakende satış gelir tavanının karşılanmasını sağlamak ve serbest tüketici hakkını kullanan ve kullanamayan tüketicilerin aralarında perakende satış gelir tavanı ve fiyat farkı kaynaklı piyasa bozukluklarının oluşmasını engellemek amacıyla Kurulca uygun görülmesi halinde, perakende satış gelir tavanının Kurul tarafından belirlenecek oranına tekabül eden tutar, EPİAŞ tarafından piyasa işletim ücreti ile birlikte serbest tüketicilere yansıtılmak üzere tedarikçilere yansıtılabilir. Serbest tüketici hakkını kullanan tüketicilerden bu kapsamda elde edilen gelirler ilgili görevli tedarik şirketine aktarılır.
(2) Serbest tüketici hakkını kullanan tüketicilere piyasa işletim ücreti yanında yansıtılacak tutar, görevli tedarik şirketlerinin son kaynak tedariki yükümlüsü olmaları nedeniyle perakende satış faaliyetlerini emreamade olarak yürütebilmeleri için gerekli olan maliyetler çerçevesinde Kurul tarafından belirlenir.
(3) Görevli tedarik şirketlerinin emreamade durumlarının sürdürülmesi için gerekli olan maliyetler dikkate alınarak belirlenecek fiyatın hesaplanması ve uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar görevli tedarik şirketlerinin önerileri de değerlendirilerek Kurul tarafından belirlenir. Söz konusu usul ve esaslar tüm görevli tedarik şirketleri için ortak belirlenebileceği gibi her bir görevli tedarik şirketi için ayrı ayrı da belirlenebilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik ve atıflar
MADDE 30 – (1) 22/8/2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan mülga Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 31 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
