Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

06 Temmuz 2018 Tarihli Resmî Gazete

Sayı: 30470

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

MADDE 1 – 17/4/2012 tarihli ve 28267 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (t) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“t) Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ): 23/10/2015 tarihli ve 29511 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan KOBİ’leri,”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Yetkili derecelendirme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile yöneticileri, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları çalışmaları sırasında ortaya çıkabilecek çıkar çatışmalarından uzak kalmak, dürüstlük ve tarafsızlıklarını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkan vermemek, derecelendirme faaliyeti sonucunda ulaştıkları görüşlerini, kendilerinin veya başkalarının doğrudan veya dolaylı çıkarlarını düşünmeksizin raporlarında açıklamak zorundadır. Doğrudan veya dolaylı olarak %10 ve daha az paya sahip olan tüzel kişi ortaklar hariç olmak üzere yetkili derecelendirme kuruluşunun ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile yöneticileri, derecelendirme komitesi üyeleri ve derecelendirme uzmanları;

1. a) Derecelendirme hizmeti verilen müşterilerinin, bunların doğrudan veya dolaylı olarak kontrol ettiği ortaklıkların veya bunları doğrudan veya dolaylı kontrol eden ortakların yönetimi ile ilgili karar alma sürecine katılamaz, derecelendirme modellerinin geliştirilmesi, yazılımı ve bunların test edilmesi hariç olmak üzere bu süreçte yönetim ve danışmanlık hizmeti veremezler.
2. b) Üçüncü derecedahilkan ve ikinci derece dahil kayın hısımları ile eşlerinin; ortağı, yönetim kurulu başkanı veya üyesi, genel müdürü, genel müdür yardımcısı veya başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve görevleri itibarıyla genel müdür yardımcısına denk veya daha üst konumlarda icrai nitelikte görev yaptıkları müşterilerine ilişkin derecelendirme sürecinde yer alamazlar.
3. c) Derecelendirme hizmetinin verilmesinden önceki iki yıl içinde derecelendirme hizmeti verilen bankada veya bankanın nitelikli paya sahip olduğu veya bankada nitelikli paya sahip olan ortaklıklarda görev alan kişiler olamaz, gelecek iki yıl içerisinde bunlarda her ne unvan altında olursa olsun görev alamaz ve yatırım fonları aracılığıyla edinilenler hariç bunların hisse senetlerine doğrudan veya dolaylı olarak sahip olamazlar.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Yetkili derecelendirme kuruluşunun doğrudan veya dolaylı olarak %10 ve daha az paya sahip olan tüzel kişi ortaklar hariç olmak üzere ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, yöneticileri, derecelendirme komitesi üyeleri, derecelendirme uzmanları ve bunların üçüncü derece dâhil kan ve ikinci derece dâhil kayın hısımları ile eşleri, bu kuruluşlarla hukuki bağlantısı bulunan yurt içinde veya yurt dışında kurulu derecelendirme kuruluşları;

1. a) Derecelendirme hizmeti verilen müşteri, müşteriyi kontrol eden ortaklar veya müşterinin kontrolü altında bulundurduğu ortaklıklar ile doğrudan ya da dolaylı ortaklık, piyasa koşullarına göre imtiyazlı bir şekilde kredi ya da borç-alacak veya olağan ekonomik ilişkiler dışında herhangi bir menfaat ilişkisine giremezler, yatırım fonları aracılığıyla edinilenler hariç bunların hisse senetlerine doğrudan veya dolaylı olarak sahip olamazlar.
2. b) Derecelendirme hizmeti verilen müşteri, müşteriyi kontrol eden ortaklar veya müşterinin kontrolü altında bulundurduğu ortaklıklarda yönetim kurulu başkanı veya üyesi, genel müdür ya da genel müdür yardımcısı olarak veya önemli karar yetki ve sorumluluğu taşıyan başka sıfatlarla görev alamaz, yönetim hizmeti veremezler.”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Piyasada kabul görmeye ilişkin değerlendirme, her bir varlık kategorisi bazında yapılır. Bu değerlendirme, derecelendirme kuruluşlarının pazar payları, elde ettikleri gelirler başta olmak üzere finansal kaynakları, Kanunun Ek 1 inci maddesi uyarınca teşkil olan Risk Merkezine veya kamuya açıklanan derecelendirme faaliyeti sayısı, verdiği derecelendirme notlarının en az iki banka tarafından kredi tahsis, fiyatlama, menkul kıymet ihracı ve benzeri alanlarda kullanıldığının belgelendirilmesi ve yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının yurt içi veya yurt dışı ilgili otoritelerden aldıkları derecelendirme yetkisi kapsamında en az üç yıldır derecelendirme faaliyetinde bulunuyor olmaları esasları dikkate alınarak yapılır. İstisnai durumlarda, piyasa katılımcılarının ve Kurumun, derecelendirme kuruluşunun verdiği notların kredibilitesini ve güvenilirliğini değerlendirebilmesini sağlayacak şekilde yeterli sayı ve yaygınlıkta derecelendirme yapılmış olması kaydıyla bu süre Kurumca azaltılabilir. Yetkilendirilecek derecelendirme kuruluşlarının piyasada kabul görme kriterini sağladığına karar vermeye veya reddetmeye Kurul yetkilidir.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ç) Doğrudan veya dolaylı olarak %10 ve daha az paya sahip olan tüzel kişi ortaklar hariç olmak üzere derecelendirme faaliyeti ile bu Yönetmelikte yapılmasına izin verilen diğer faaliyetler dışında ticari faaliyetinin bulunmaması,”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“e) Derecelendirme faaliyetlerinin sonuçları ve derecelendirme notları, asgari yılda bir kez olmak üzere, derecelendirme sözleşmesinde kararlaştırılacak periyotlarda veya müşterinin kredi değerliliğini veya verilen derecelendirmeye esas oluşturan bilgileri etkileyecek makro ekonomik veya müşteriye ilişkin finansal ya da finansal olmayan koşullarda önemli bir değişiklik olması gibi durumlarda, gelişmeler sürekli takip edilmek suretiyle güncellenmeli, gerektiğinde derecelendirme notu değişikliği yapılmalı ve bu durumda, yeni derecelendirme notu ile birlikte bir önceki derecelendirme notunun değiştirilme gerekçesi risk merkezine bildirilmelidir, söz konusu not daha önce kamuya açıklanmış bir not ise yeni derecelendirme notu ile birlikte bir önceki derecelendirme notunun değiştirilme gerekçesi ayrıca kamuya açıklanmalıdır.

1. f) Bir müşteri hakkında talep edilmemiş derecelendirme notu verilmesinde, bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak son iki hesap dönemi içerisinde talep edilmiş derecelendirme yapılmış olması ve verilecek derecelendirme notlarının en fazla altı aylık dönemler itibarıyla gözden geçirilerek gerekçesi ile birlikte Risk Merkezine bildirilmesi esastır. Bir müşteriye talep edilmemiş derecelendirme notu, bu müşteri için talep edilmiş derecelendirmenin yapılmasından sonraki iki hesap dönemi içerisinde bir defaya mahsus olarak verilebilir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (ğ) bendi eklenmiştir.

“ğ) Herhangi bir sebeple tüzel kişi ortaklarının doğrudan veya dolaylı ortaklık paylarının %10’u geçmesinden dolayı Yönetmelik hükümlerine aykırılık oluşması durumunda Kurul’dan uyum sağlanıncaya kadar süre talep edilerek uyuma yönelik eylem planının sunulmaması veya bu durum sonrasında Kurulca verilen sürede uyumun sağlanamaması.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Talep edilmiş veya talep edilmemiş derecelendirme notlarının 5411 sayılı Kanun ve alt düzenlemelerinde öngörülen derecelendirme uygulamalarında dikkate alınabilmesi için bu derecelendirme notlarının ilgili derecelendirme kuruluşu tarafından Risk Merkezine bildirilmiş olması esastır.

(3) Yetkili derecelendirme kuruluşları, tanınan derecelendirme notları dahil derecelendirme notlarına ilişkin bilgilerini ve Kurumun belirleyeceği diğer bilgileri bankaların paylaşımına açılmak üzere Risk Merkezine raporlar.”

MADDE 9 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 10 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.