10 Ekim 2024 tarihli Resmî Gazete
Sayı: 32688
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının görev alanına giren konularda yayın esaslarını, görsel, işitsel ve yazılı dokümanların yayın ve yayımının yapılmasını/yaptırılmasını, Yayın Kurulu ile İnceleme ve Değerlendirme Komisyonunun oluşumunu, toplantı, çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatı tarafından yürütülecek her türlü yayın ve yayım hizmetlerine ilişkin iş, işlem ve faaliyetleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 1 inci maddesine, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 77/C maddesine ve 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakan: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanını,
b) Bakan Yardımcısı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısını,
c) Bakanlık: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığını,
ç) Bakanlık birimi: Bakanlık merkez teşkilatı birimlerini,
d) Daire Başkanlığı: Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığını,
e) Eser: Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim, edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini,
f) Eser sahibi: Eseri meydana getiren kişiyi/kişileri,
g) Komisyon: Bakanlık İnceleme ve Değerlendirme Komisyonunu,
ğ) Komisyon Başkanı: Bakanlık İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Başkanını,
h) Kurul: Bakanlık Yayın Kurulunu,
ı) Kurul Başkanı: Bakanlık Yayın Kurulu Başkanını,
i) Yayım: Yerli ve yabancı her türlü basılı, görsel, işitsel ve çoklu ortam eserlerinin yayılması ile ilgili iş ve işlemleri,
j) Yayın: Yerli ve yabancı her türlü basılı, görsel, işitsel ve çoklu ortam eserlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yayın Kurulu, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı,
İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu
Yayın Kurulu
MADDE 5- (1) Kurul, başkan ve altı asıl ile üç yedek üyeden oluşur. Üyelerin seçimi Bakan tarafından yapılır. Kurula, Bakan ya da Bakanın görevlendireceği Bakan Yardımcısı başkanlık eder. Kurul Başkanı, gerekli durumlarda Kurul toplantılarına Bakanlık içinden veya dışından uzman davet edebilir.
(2) Kurul üyelerinin görevlendirilme süreleri bir yıldır. Görev süresi sona eren Kurul üyeleri Bakan tarafından yeniden görevlendirilebilir.
(3) Kurulun sekretarya hizmet ve görevleri Daire Başkanlığınca yürütülür.
Yayın Kurulunun toplantı ve çalışma usulü
MADDE 6- (1) Kurul, yılda iki defa toplanır. İhtiyaç duyulması halinde Kurul Başkanı, Kurulu toplayabilir. Asıl üyelerin mazeretleri nedeniyle toplantıya katılamaması durumunda yedek üyeler Bakan tarafından belirlenen sıraya göre toplantıya çağrılır.
(2) Kurul, bütün işlerinde üye tam sayısı ile toplanır ve toplantıya katılan üyelerin oy çokluğu ile karar verir.
(3) Kurul üyeleri ile bunların üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımlarına ait eserlerin görüşüleceği veya karara bağlanacağı toplantılara ilgili üye katılamaz.
Yayın Kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 7- (1) Kurulun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Bakanlık yayın ilke ve politikalarını tespit etmek.
b) Yayın önerileri ile yayımlanacak eserleri geliştirici ve düzenleyici tedbirleri belirlemek.
c) Telif ve işlenme ücretinin ödenip ödenmeyeceği, bu konuda kullanılacak gösterge rakamı ve ödenecek telif ve işlenme miktarının tespiti konularında meri olan mevzuat hükümlerine göre karar vermek.
ç) 5846 sayılı Kanun kapsamında telif işlemleri görevlerini yapmak.
d) Bakanlıkça yayımlanacak Bakanlık hizmet alanlarına ilişkin yayının yayım hakkının eser sahibine veya başka birine devredilmesi konusunu karara bağlamak.
e) Bakanlık yayınlarının satışı ve ücretsiz olarak dağıtımı ile bu konulardaki faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için gerekli prensip kararları almak.
Daire Başkanlığının görevleri
MADDE 8- (1) Daire Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Komisyon tarafından taslağı hazırlanan Bakanlık yayın planını Bakan onayına sunmak.
b) Yıllık yayın programlarına ve bütçe imkânlarına uygun olarak yayınların içerik ve şekil bakımından geliştirilmesini ve düzenli çıkartılmasını sağlamak.
c) Komisyon tarafından uygun görüş bildirilerek gündeme alınan eserleri yayımlanmak üzere Bakan onayına sunmak.
ç) Bakanlık hizmet alanlarında çalışmalarıyla temayüz etmiş kişilere eserler hazırlatarak yayımlanmasını sağlamak.
d) Bakanlıkça yapılacak yayınların teknik özellikleri, baskı şartnamesinin esasları, dağıtım esasları, basım adetleri, yayın süreleri, çoğaltılması, güncel baskısının yapılması ile satın alınmasına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
e) Basın, yayın kurum ve kuruluşlarıyla iş birliği içinde Bakanlığın görev alanlarına ilişkin halkı bilgilendirici yayınların hazırlanmasını sağlamak.
f) Yerli veya yabancı, gerçek ve tüzel kişilerce yayımlanan süreli yayınlara ve akademik veri tabanlarına abone olunması ile satın alınması planlanan eserlerle ilgili gerekli süreçleri yürütmek.
İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu
MADDE 9- (1) Komisyon; bir başkan, altı asıl üye ve üç yedek üyeden oluşur. Üyeler, Bakanlık birimlerinde yayın işlerinden sorumlu personel arasından seçilir. Komisyon görevlendirmesi Bakan tarafından yapılır. Komisyona Daire Başkanı başkanlık eder.
(2) Komisyon üyelerinin görevlendirilme süreleri bir yıldır. Görev süresi sona eren Komisyon üyeleri Bakan tarafından yeniden görevlendirilebilir.
(3) Komisyon, gerektiğinde hazırlanan yayının içeriği göz önünde bulundurularak Komisyon Başkanının onayı ile Bakanlık içinden ve dışından uzman kişilerin görüşüne başvurabilir.
(4) Komisyona, yayının içeriğine göre görüş ve bilgisine başvurulmak üzere Bakanlık dışından uzman görevlendirilebilir. Görevlendirmelerde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
İnceleme ve Değerlendirme Komisyonunun toplantı ve çalışma usulü
MADDE 10- (1) Komisyon, Komisyon Başkanının daveti ile toplanır. Komisyon, bütün işlemlerinde üye tam sayısı ile toplanır ve toplantıya katılan üyelerin oy çokluğu ile karar verir.
(2) Asıl üyelerin mazeretleri nedeniyle toplantıya katılamaması durumunda yedek üyeler Bakan tarafından belirlenen sıraya ve yayın talebinin içeriğine göre toplantıya çağırılır.
İnceleme ve Değerlendirme Komisyonunun görevleri
MADDE 11- (1) Komisyonun görevleri şunlardır:
a) Cari ve bir sonraki yılın yıllık yayın plan taslaklarını oluşturmak.
b) Gerçek ve tüzel kişiler tarafından Bakanlıkça yayımlanması talep edilen eserleri incelemek ve eserlerle ilgili değerlendirme raporunu hazırlamak.
c) Bakanlık merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatları tarafından hazırlanan eserleri incelemek, değerlendirme raporu hazırlamak ve Daire Başkanlığına sunmak.
ç) Telif ve işlenme ücretinin ödenip ödenmeyeceği, kullanılacak gösterge rakamı ve ödenecek telif ve işlenme miktarının tespiti konularında Kurula rapor hazırlamak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yayın Süreçleri
Başvuru işlemleri
MADDE 12- (1) Bakanlık birimleri yayımlamayı planladığı eserin fiziki üç nüshasını ve elektronik bir nüshasını resmî yazıyla Daire Başkanlığına teslim eder. Teslim edilen eserin Komisyon tarafından inceleme süreci başlatılır.
(2) Eserinin yayımlanmasını isteyen eser sahipleri, EK-1’de bir örneği yer alan ve Bakanlığın resmî internet sitesinden temin edilebilecek başvuru talep formunu doldurarak dilekçesiyle beraber eserinin üç nüshasını ve elektronik nüshasını Daire Başkanlığına teslim eder. Başvuru sahibi onay süreci tamamlanıncaya kadar talebinden vazgeçerse gerekçesini açıklayan bir yazıyla Daire Başkanlığına başvurur.
(3) Taşra ve yurt dışı teşkilatı tarafından hazırlanan eserler ve süreli yayınlar Komisyonda incelenmek ve değerlendirilmek üzere Daire Başkanlığına iletilir.
(4) Komisyon tarafından uygun görülen eserler Daire Başkanlığı tarafından Bakan onayına sunulur.
(5) Birden fazla yazarlı eserlerde her bir yazarın imzasının başvuru talep formunda olması zorunludur.
Değerlendirme ilkeleri
MADDE 13- (1) Yayımlanması talep edilen eserler aşağıdaki temel ilkeler doğrultusunda değerlendirilir:
a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına uygun olması ve kanunlara göre suç teşkil etmemesi.
b) Millî birlik ve beraberliği bozucu görüşlere; birey, aile ve toplumun bir kesimini küçük düşürücü, ayrımcı ifadeler içeren, dışlamaya yönelik bilgi, belge ve yorumlara yer vermemesi.
c) Millî kültürü, evrensel boyutlara ulaştıracak ve insanlığın ortak değerlerine katkıda bulunacak nitelikte olması, toplumsal yararlılığı ve evrenselliği göz önünde bulundurması.
ç) Ülke dışında yaşayan ve Türkiye ile ortak kültür bağları bulunan insanların kültürel kimliklerini korumalarını destekleyici ve güçlendirici nitelikte olması.
d) Eserlerin, Türk dilinin zengin varlığından faydalanarak herkesin kolayca anlayabileceği, yaşayan Türkçe kurallarına uygun hazırlanması.
e) Tarihi ve kültürel zenginliği işleyen, tanıtan, zenginleştiren ve gelecek nesillere taşıyan nitelikte olması.
f) Bakanlığın kuruluş, amaç ve görevleri doğrultusunda, yenilikçi, doğru bilgi verici, eğitici, öğretici ya da tanıtıcı nitelikte olması.
g) Bakanlık çalışanları, uygulayıcılar, bilim çevreleri ile kamuoyu için yardımcı ve yol gösterici nitelikte olması ve bilimsel yöntemlere göre hazırlanması.
ğ) Bakanlık ve toplum ilişkilerinin olumlu yönde gelişmesi için kamuoyu oluşturulmasında etkili olması.
h) Kişi, kurum ve kuruluşları yıpratıcı veya menfaat sağlayıcı unsurlara yer verilmemesi.
ı) Resim, grafik, tablo, çizelge, şekil, harita ve benzeri görsellerin güncel tekniklerine uygun ve çalışmanın gerektirdiği kalitede olması.
i) Eserin hedef kitlesinin gelişim özellikleri dikkate alınarak çocukların ve yetişkinlerin yüksek yararını ve haklarını gözetecek nitelikte olması.
Yayımlanması uygun görülen eserler
MADDE 14- (1) Yayımlanması uygun görülen ve süreçleri tamamlanan eser sahiplerinin yükümlülükleri şunlardır:
a) Daire Başkanlığı ile 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 5846 sayılı Kanun hükümlerine göre esere ilişkin işleme, çoğaltma, yayma, temsil ve işaret, ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim haklarından bir kısmını ya da tamamını Bakanlığa devrettiğini beyan eden karşılıklı hak ve yükümlülükleri içeren bir sözleşme imzalamak.
b) Daire Başkanlığının gerekli görmesi halinde ve vereceği süre içerisinde ilgili düzeltmeleri bizzat yapmak.
(2) Eser sahipleri, başvuru tarihinden başlayarak bir yılın sonunda yayımlanmayan eserlerini geri isteyebilir.
(3) Yayımlanan eserlerdeki görüşlerden Bakanlık sorumlu değildir. Eserlerde ileri sürülen görüş ve düşünceler ile bunlardan doğabilecek her türlü hukukî, cezaî ve malî sorumluluk eser sahibine aittir.
(4) Bakanlık yayınlarına, yayın türlerine göre Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Yayınları başlığı adı altında bir sayı ve tarih verilir.
(5) Taşra ve yurt dışı teşkilatı tarafından hazırlanan ve Komisyonca onaylanan yayınların son halini içeren basılmış üç adedi ve elektronik ortamda hazırlanmış nüshası Daire Başkanlığına teslim edilir.
(6) Daire Başkanlığı, ücretsiz eserlerin e-kitap formatlarını Bakanlık bünyesindeki dijital platformlarda paylaşabilir. Ücretli yayınların e-kitap formatlarının yayımlanması Daire Başkanlığı ile eser sahibi arasında imzalanacak sözleşme hükümleri ile belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Arşiv işlemleri
MADDE 15- (1) Basımı yapılan her türlü eser, konularına göre tasnif edilerek Daire Başkanlığı tarafından muhafaza altına alınır. Daire Başkanlığınca basımı yapılan eserlerden üç adet, satın alınan eserlerden en fazla iki adet olmak üzere bir arşiv oluşturulur.
Giderler ve yayım işlemleri
MADDE 16- (1) Bakanlık birimlerinin yayımlanmasını talep ettikleri eserlere ilişkin giderler Daire Başkanlığı bütçesinden karşılanır. Ulusal ve uluslararası kuruluşlar ile yapılan protokol, çalışma planı, sözleşme ve benzeri çerçevesinde hazırlanan yayınların giderlerinin karşılanmasında ilgili mutabakat hükümleri uygulanır. Gerçek ve tüzel kişilerce yayımlanması kabul edilen ve Bakan tarafından yayımlanması onaylanan eserlere ilişkin giderler Daire Başkanlığı bütçesinden karşılanır.
(2) Bakanlık birimlerince araştırma ve geliştirme amaçlı talep edilen eserlerin temini, Bakanlık personelinin ihtiyaç duyduğu süreli yayınlara abone olunması ve akademik veri tabanlarına ilişkin giderler Daire Başkanlığı bütçesinden karşılanır.
Yayın hakları
MADDE 17- (1) İlgili yayında aksi belirtilmediği müddetçe Bakanlık yayınlarının her hakkı saklıdır ve izinsiz çoğaltılamaz. Ancak kaynak göstermek şartıyla alıntı yapılabilir.
Hüküm bulunmayan hâller
MADDE 18- (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan durumlarda Türk Borçlar Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 19- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı yürütür.
