22 Ağustos 2024 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 32640
Tarım ve Orman Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı ve kapsamı, Ulusal Su Kurulu, havza su kurulları ve il su kurullarının kuruluşuna ilişkin hususlar ile bu su kurullarının görevleri ile çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 435/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Havza: Nehir havzalarında suyun ayrım çizgisinden denize aktığı noktaya, kapalı havzalarda ise suyun toplandığı nihai noktaya göre suyun toplanma alanını,
c) Havza koruma eylem planı: Su kaynaklarının korunması, kirliliğinin önlenmesi ile kalitesinin iyileştirilmesi ve verimli kullanılmasının sağlanması amacıyla hazırlanan planı,
ç) Havza ölçekli yönetim planları: Havza koruma eylem, havza su tahsis, havza yönetim, taşkın yönetim, kuraklık yönetim gibi havza ölçeğinde suyla alakalı bütün planları,
d) Havza su tahsis planı: Bir veya birden çok havzadaki su kaynaklarının içme ve kullanma, çevresel su ihtiyacı, zirai sulama, enerji, sanayi, ticaret, turizm, taşıma, ulaşım, rekreasyon, projeye dayalı su ürünleri yetiştiriciliği, su ürünleri avcılığı ve diğer ihtiyaçlara uygun olarak dağıtımına ilişkin planı,
e) Havza yönetim planı: Havzadaki su kaynaklarının ve canlı hayatının korunmasını, geliştirilmesini ve bozulmamasını sağlamak üzere, su kaynakları için sürdürülebilir bir koruma-kullanma dengesi gözetilerek katılımcı bir yaklaşımla havzanın tamamını esas alarak hazırlanan planı,
f) İçme ve kullanma suyu havza koruma planı: İçme ve kullanma suyu temin edilen veya edilmesi planlanan yerüstü veya yeraltı suyu havzalarının korunması, kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmiş ise iyileştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması amacıyla yapılan ve o havzaya özel hükümleri tanımlayan planı,
g) İçme ve kullanma suyu güvenliği planı: İçme ve kullanma maksatlı suların temin noktasından veya kaynağından nihai tüketim noktasına kadar hem miktar hem de kalite açısından kesintisiz ve sürekli olarak tedariki için risk temelli yaklaşımla alınan her türlü tedbir ve bu tedbirler için atılacak adımları içeren planı,
ğ) Kuraklık yönetim planı: Muhtemel kuraklık risklerinin olumsuz etkilerinin azaltılmasına ve kuraklık problemlerinin çözümüne yönelik olarak kuraklık öncesinde, esnasında ve sonrasında alınacak tedbirleri içeren yönetim planını,
h) Su verimliliği il planı: İl sınırları dahilinde sorumluluğu bulunan kamu kurumları ile tüzel kişiler tarafından uygulanacak su verimliliği sisteminin esaslarını, kentsel, endüstriyel ve tarımsal su verimliliği planlarını içeren Bakanlıkça formatı belirlenen planı,
ı) Taşkın yönetim planı: Taşkın tehlike haritalarına ve taşkın risk haritalarına dayanarak, taşkın riski altındaki alanlarda riskin yönetilmesi için taşkından önce, taşkın sırasında ve taşkından sonra alınması gereken tedbirleri içeren yönetim planını,
i) Ulusal su planı: Ülke su kaynaklarının ekolojik, teknik, ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara en uygun şekilde yönetilmesini sağlayacak ulusal su politikasının ana unsurlarını ihtiva eden planı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ulusal Su Kurulu Üyeleri, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları
Ulusal Su Kurulu üyeleri
MADDE 4- (1) Su kaynaklarının etkin yönetimi ve verimli kullanımının temini için üst düzeyde koordinasyon ve işbirliğini sağlamak üzere, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 435/A maddesi uyarınca Bakanlık bünyesinde Ulusal Su Kurulu kurulur. Ulusal Su Kurulu; Tarım ve Orman Bakanı başkanlığında, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı, Dışişleri Bakan Yardımcısı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı, İçişleri Bakan Yardımcısı, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı, Milli Eğitim Bakan Yardımcısı, Sağlık Bakan Yardımcısı, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı ile Strateji ve Bütçe Başkanı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanı, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı ve Türkiye Belediyeler Birliği Başkanından oluşur.
Ulusal Su Kurulunun görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esasları
MADDE 5- (1) Ulusal Su Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kentlerde ve kırsalda su-gıda-enerji-ekosistem ilişkisini temel alan su arzına ilişkin kısa ve uzun vadeli plan, politika ve stratejileri oluşturmak.
b) Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimine ilişkin alınacak tedbirlere ve uygulanacak politikalara yönelik önerilerde bulunmak.
c) Su kaynaklarının kalitesinin ve miktarının korunmasına ilişkin planların uygulanmasında karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik kararlar almak.
ç) Su kaynaklarının korunması ve iyileştirilmesine ilişkin planlarda belirlenen tedbirlerin önceliklendirilmesi ve uygulanması için kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına yönelik kararlar almak.
d) Su tahsisinde arz ve talep dengesini sağlamaya ve sektörel su paylaşımına yönelik kararlar almak.
e) Su konusundaki arz ve talepleri değerlendirmek ve karara bağlamak.
f) Ulusal su planı, havza ölçekli yönetim planları, su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planlarını karara bağlamak.
(2) Ulusal Su Kurulunun çalışma usul ve esasları şunlardır:
a) Kurul yılda en az iki kez, Başkan ve en az 12 üyenin katılımı ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Alınan kararlardan ulusal, havza ve il ölçekli olanlar ile Kurul tarafından mahiyetine göre Cumhurbaşkanı onayına sunulması kararlaştırılanlar Cumhurbaşkanı onayı ile yürürlüğe girer.
b) Kurul, gerekli gördüğünde diğer bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ile sektör temsilcilerini toplantılara davet edebilir. Kurul tarafından konu bazında alt kurullar ve çalışma grupları oluşturulabilir.
c) Kurulun sekretarya hizmetleri, alınan kararların uygulanmasının takibi ve koordinasyonu Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.
(3) Kurulda görüşülmesi istenen konulara ilişkin arz ve talepler her yıl Şubat ve Eylül aylarında Bakanlığa gönderilir. Bu hususlar Bakanlık tarafından değerlendirilerek Kurula sunulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Havza Su Kurulları ve İl Su Kurullarının Kuruluşu, Görevleri,
Çalışma Usul ve Esasları
Havza su kurullarının kuruluşu ve üyeleri
MADDE 6- (1) Havza ölçekli yönetim planları, su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planlarının hazırlanmasına katkıda bulunmak, su kaynaklarının korunması ve etkin yönetimine yönelik uygulamaların izlenmesi ve değerlendirilmesiyle ilgili çalışmaları yürütmek üzere, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 435/A maddesi uyarınca Ek-1’de belirtilen her havza için ayrı bir havza su kurulu kurulur.
(2) Havza su kurulları, Ek-1’de belirtilen koordinatör vali başkanlığında, havzada yer alan diğer illerin valileri; büyükşehirlerin büyükşehir belediye başkanları ile su ve kanalizasyon idaresi genel müdürleri; büyükşehir olmayan illerin il belediye başkanları, il özel idaresi genel sekreterleri; Su Yönetimi Genel Müdürlüğü temsilcisi; sınır aşan havzalarda Dışişleri Bakanlığı temsilcisi ile Türkiye Su Enstitüsü temsilcisi; koordinatör ilden sorumlu Devlet Su İşleri Bölge Müdürü, havzada yer alan diğer Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüklerinin temsilcileri ile illerin Bakanlık İl Müdürleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürleri, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürleri, İl Kültür ve Turizm Müdürleri, koordinatör ilin bağlı olduğu Meteoroloji Genel Müdürlüğü Bölge Müdürlüğü temsilcisi, İller Bankası Anonim Şirketi temsilcisi ile kurul başkanı tarafından belirlenen organize sanayi bölgeleri, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, sulama birlikleri ve sulama kooperatiflerinin birer temsilcisinden oluşur.
(3) Havza su kurulu başkanı ihtiyaç duyulması halinde, gündem konularına göre ilgili kurum ve kuruluşların merkez ve/veya taşra temsilcilerini, sektör temsilcilerini, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının birer temsilcisini ve konuyla ilgili uzmanları oy hakkı olmaksızın kurul toplantılarına davet edebilir.
(4) Ek-1’deki listede yer almadığı halde havza su kurulunca havzadaki su miktarı ve kalitesi üzerinde önemli bir baskı unsuru olduğu belirlenen diğer illerdeki ilgili kurum ve kuruluşlar da havza su kurulunun kararı ile kurula dâhil edilebilir. Ek-1’deki listede yer aldığı halde havza su kurulunca havzadaki su miktarı ve kalitesi üzerinde önemli bir baskı unsuru olmadığı belirlenen iller veya illerdeki üye kurum ve kuruluşlar ise havza su kurulunun kararı ile kuruldan çıkarılabilir.
Havza su kurullarının görevleri ile çalışma usul ve esasları
MADDE 7- (1) Havza su kurullarının görevleri şunlardır:
a) Görev alanına giren havza için Bakanlıkça hazırlanacak olan havza ölçekli yönetim planları ile ilgili çalışmalara katkıda bulunmak, plan uygulamalarını takip etmek, değerlendirmek.
b) Havza ölçekli yönetim planlarının hazırlanması, gözden geçirilmesi ve güncellenmesi sürecinde halkın bilgiye erişimini, görüşlerinin alınmasını ve aktif katılımını sağlamak.
c) İçme ve kullanma suyu kaynaklarının korunmasına yönelik çalışmaların takibini yapmak ve hazırlanan içme ve kullanma suyu havzası koruma planlarının uygulanmasını sağlamak.
ç) Su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planlarını değerlendirmek.
d) Havza ölçekli yönetim planları, içme ve kullanma suyu havzası koruma planları, su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planlarının uygulanması başta olmak üzere su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir yönetimine ilişkin hususları takip etmek; gelişmeleri Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne raporlamak.
e) Ulusal Su Kurulunca havza için alınan kararların uygulamalarını takip etmek, havza ölçeğindeki su yönetimi ile ilgili sorunların çözümüne yönelik çalışmalar yapmak, çözülemeyen problemleri Ulusal Su Kurulu sekretaryasına bildirmek.
f) Havzadaki il su kurullarından iletilen havza sınırı içerisinde yer alan ve su yönetimine ilişkin çözüme kavuşmayan problemleri değerlendirmek ve Ulusal Su Kurulu sekretaryasına bildirmek.
g) İl su kurulları ve ilgili kurum veya kuruluşların yaptığı çalışmaları değerlendirerek Ulusal Su Kuruluna raporlamak.
ğ) Kurulca alınan kararları ilgili kurum ve kuruluşlara bildirmek.
(2) Havza su kurullarının çalışma usul ve esasları şunlardır:
a) Havza su kurulları yılda en az bir defa toplanır. Kurullar, toplantı tarihini Su Yönetimi Genel Müdürlüğünün hazırladığı yıllık toplantı planına uygun olarak belirler ve toplantı gündemi ile birlikte Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne bildirir.
b) Kurullar üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde kurul başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.
c) Havza su kurulları, toplantı raporunu Ek-2’de yer alan başlıkları içerecek şekilde toplantının gerçekleştirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne sunar.
ç) Havza su kurullarının sekretarya hizmetleri, koordinatör valilikteki Bakanlık İl Müdürlüğü tarafından yapılır.
d) Sekretarya tarafından kurul üyeleri ile yapılan yazışmalarda Ek-4’te yer alan yazışma şablonu kullanılır.
e) Havza su kurulları, görev tanımına giren konularda çalışmak üzere havzada alt komisyonlar ve çalışma grupları kurulmasına karar verebilir. Kurulacak alt komisyon ve çalışma gruplarında, kurul üyesi olmayan kurum ve kuruluşlar ile konuyla ilgili uzmanlar yer alabilir.
İl su kurullarının kuruluşu ve üyeleri
MADDE 8- (1) 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 435/A maddesinde öngörülen görevleri yerine getirmek üzere her il için ayrı bir il su kurulu kurulur.
(2) İl su kurulları, ilin valisi başkanlığında, büyükşehirlerde büyükşehir belediye başkanı, su ve kanalizasyon idaresi genel müdürü, büyükşehir olmayan illerde il belediye başkanları, il özel idaresi genel sekreterleri, Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğünün bulunduğu illerde Devlet Su İşleri Bölge Müdürü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Kalkınma Ajansı ve İller Bankası Anonim Şirketinin ildeki en üst düzey temsilcileri; Bakanlık İl Müdürü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü, İl Kültür ve Turizm Müdürü, İl Sağlık Müdürü, İl Afet ve Acil Durum Müdürü ile kurul başkanı tarafından belirlenen organize sanayi bölgeleri, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, sulama birlikleri ve sulama kooperatiflerinin birer temsilcisinden oluşur.
(3) İl su kurulu başkanı ihtiyaç duyulması halinde, gündem konularına göre ilgili kurum ve kuruluşların merkez ve/veya taşra temsilcilerini, sektör temsilcilerini, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının birer temsilcisini ve konuyla ilgili uzmanları oy hakkı olmaksızın kurul toplantılarına davet edebilir.
İl su kurullarının görevleri ile çalışma usul ve esasları
MADDE 9- (1) İl su kurullarının görevleri şunlardır:
a) Havza ölçekli yönetim planları, içme ve kullanma suyu havzası koruma planları, su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planları için gerekli katkıları sağlamak.
b) Su verimliliği il planlarını, içme ve kullanma suyu havzası koruma planları ve içme ve kullanma suyu güvenliği planlarını değerlendirerek görüşlerini havza su kuruluna sunmak.
c) İl sınırları içerisinde oluşan ve oluşabilecek taşkın ve sel olaylarında can ve mal kaybının en aza indirilmesi için ilgili mevzuat çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşların belirlediği tedbirlerin uygulanmasındaki sorunları değerlendirmek ve çözüme kavuşturmak için münhasıran toplanmak, çözülemeyen problemleri havza su kuruluna bildirmek.
ç) Havzada bulunan tek veya çok maksatlı depolama tesislerinin maksatlarına uygun biçimde, havza bütünündeki su taleplerini en uygun düzeyde karşılayan ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan yıllık işletme programlarının uygulanmasını sağlamak.
d) Ulusal Su Kurulu ve havza su kurullarınca il için alınan kararların ve havza ölçekli yönetim planları, içme ve kullanma suyu havzası koruma planları, su verimliliği il planları ile içme ve kullanma suyu güvenliği planlarının uygulanmasını takip etmek.
e) Su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir yönetimine ilişkin hususları takip etmek, gelişmeleri ve çözülemeyen problemleri havza su kuruluna sunmak.
(2) İl su kurullarının çalışma usul ve esasları şunlardır:
a) İl su kurulları yılda en az bir defa toplanır. Kurul, toplantı tarihini Su Yönetimi Genel Müdürlüğünün hazırladığı yıllık toplantı planına uygun olarak belirler ve toplantı gündemi ile birlikte Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne bildirir.
b) Ek-1’deki listeye göre ilin birden fazla havza içinde bulunması halinde, aynı gün tüm havzaların konularını görüşmek üzere her havza için ayrı gündemler oluşturularak tek bir toplantı yapabilir.
c) Kurullar üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde kurul başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.
ç) İl su kurulları, toplantı raporunu Ek-3’te yer alan başlıkları içerecek şekilde toplantının gerçekleştirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde bulunduğu havzanın havza su kurulu sekretaryasına sunar.
d) İl su kurullarının sekretarya hizmetleri Bakanlık İl Müdürlüğü tarafından yapılır.
e) Sekretarya tarafından kurul üyeleri ve havza su kurulu ile yapılan yazışmalarda Ek-5’te yer alan yazışma şablonu kullanılır.
f) İl su kurulları, görev tanımına giren konularda çalışmak üzere ilde alt komisyonlar ve çalışma grupları kurulmasına karar verebilir. Kurulacak alt komisyon ve çalışma gruplarında, kurul üyesi olmayan kurum ve kuruluşlar ile konu ile ilgili uzmanlar da yer alabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 10- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
