31 Aralık 2018 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30642 (4. Mükerrer)
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye’nin deniz yetki alanlarında, Türk Boğazları Bölgesinde, kanallarda ve iç sularda, devletin asli görevi olan seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğini sağlamak üzere gemilere seyir ve manevra yardımı amacıyla verilen ve kamu hizmeti niteliğinde olan kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerine ilişkin usul ve esaslar ile bu hizmetleri vereceklerin sahip olması gereken vasıfları belirlemek ve gerekli yetkilendirmeleri yapmak amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri, Türkiye’nin deniz yetki alanlarında, Türk Boğazları Bölgesinde, kanallarda ve iç sularda kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerine ilişkin usul ve esasları kapsar.
(2) Askeri gemiler ve askeri tesisler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır. Ancak yabancı bayraklı askeri gemilerin askeri olmayan kıyı tesislerine giriş ve çıkışları bu Yönetmelik kapsamındadır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 479 uncu ve 490 ıncı maddeleri, 14/4/1341 tarihli ve 618 sayılı Limanlar Kanunu, 19/4/1926 tarihli ve 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrayı San’at ve Ticaret Hakkında Kanun ile 8/10/1998 tarihli ve 98/11860 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Tüzüğünün ilgili hükümlerine göre hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Ulaştırma ve Altyapı Bakanını,
b) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
c) Faaliyet lisansı: Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetlerini bu Yönetmelik kapsamında İdare adına vermek isteyen ve bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayan kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar ve özel hukuk tüzel kişilerine İdarece verilen kılavuzluk faaliyet lisansı veya römorkörcülük faaliyet lisansı şeklindeki yeterlik belgesini,
ç) Gemi: Adı, tonilatosu ve kullanma amacı ne olursa olsun denizde kürekten başka aletle seyredebilen her tekneyi,
d) Hizmet sahası: Sınırları ve hizmet koşulları İdare tarafından belirlenen ve kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş teşkilatların hizmet verecekleri sahayı/tesisi,
e) İdare: Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğünü,
f) Kılavuz kaptan: 10/2/2018 tarihli ve 30328 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip olarak, gemi kaptanına, yetkili kılavuz kaptan belgesi ile yetkilendirildiği alan dâhilinde geminin seyir ve manevrasına yönelik konularda danışmanlık yapan ve gemi kaptanının sorumluluğu esas olmak üzere hizmetleri seyir ve manevra ile sınırlı olarak gemiye kılavuzluk eden kişiyi,
g) Kılavuzluk/römorkörcülük teşkilatı: İdarece tanımlanmış bir hizmet sahası içerisinde, sahip olduğu faaliyet lisansıyla kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek üzere İdareden Kılavuzluk/Römorkörcülük Teşkilatı Hizmet İzin Belgesi almış kuruluşları,
ğ) Kıyı tesisi: 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kıyılarda doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan alanlar üzerinde yapılabilen liman, kruvaziyer liman, yat limanı, yolcu terminali, rıhtım, iskele, yanaşma yeri, akaryakıt veya sıvılaştırılmış gaz boru hattı şamandırası veya platformu, şamandıralı tesisler, balık çiftlikleri, balıkçı barınakları, gemi geri dönüşüm tesisi, tersane, tekne imal ve çekek yeri gibi tesisler ile bunlara bitişik diğer daimi tesisleri, deniz ulaşımına yönelik diğer alt veya üst yapı tesisleri ile duba, fener, mahmuz, kıyı perdeleri deşarj hattı, deniz altı kabloları ile açık deniz platformları ve benzeri yapıları,
h) Liman başkanlığı: Bakanlık liman başkanlıklarını,
ı) P&I sigortası: Bir geminin donatanı, kiracısı veya işleteni olarak üçüncü kişilere karşı olan sorumluluklar ve yapılmak zorunda kalınan masraflara ilişkin muafiyetli veya muafiyetsiz koruma ve tazmin sigortasını veya diğer geçerli sigorta biçimleri ve benzer koruma şartları sunan mali güvenceyi,
i) Römorkör: Gemilerin yanaştırma, kaldırma, demirleme, demir alma, döndürme manevralarında, cer hizmetlerinde ve gemilere refakat etme amacıyla kullanılan manevra kabiliyetleri, itme-çekme kuvvetleri ve diğer teknik özellikleri İdarece onaylanmış deniz aracını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Faaliyet Lisansı ve Hizmet İzni Verilmesine İlişkin Temel Usul ve Esaslar
Faaliyet lisansı verilmesine ilişkin temel usul ve esaslar
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında İdare adına kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri verebilmek için tüm kuruluşların İdareden faaliyet lisansı alması şarttır.
(2) İdare, bu Yönetmelik kapsamında kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek isteyen her bir kuruluşa, bu Yönetmelikte belirtilen teknik, mali ve idari yeterlikleri sağlamaları kaydıyla, verebileceği hizmetin sınırlarını tanımlayan A, B ve C sınıfı faaliyet lisansı verir.
(3) İdare A, B ve C hizmet sahalarını belirler ve bu Yönetmeliğin yayımlanmasını müteakip bir ay içerisinde bu hizmet sahalarını ilan eder. Bu sahalardaki kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri yine A, B ve C sınıfı lisansa sahip olup İdare tarafından belirlenen ilave şartları da sağlayan teşkilatlar tarafından verilir.
(4) A sınıfı faaliyet lisansına sahip kuruluşlar bütün hizmet sahalarında, B sınıfı faaliyet lisansına sahip kuruluşlar B ve C hizmet sahalarında, C sınıfı faaliyet lisansına sahip kuruluşlar ise yalnız C hizmet sahalarında hizmet verebilirler.
(5) İdare gerekli gördüğü hal ve zamanlarda; kamu yararı ile seyir emniyeti, can, mal, deniz ve çevre güvenliği hususlarını göz önünde bulundurmak suretiyle hizmet sahalarında birleştirmeler veya değişiklikler yapabilir. İdare yapılan değişikliklere bağlı olarak faaliyet lisansı düzeyini değiştirebilir, yeni faaliyet lisansı düzeyine göre bu Yönetmelik hükümleri kapsamında yetkilendirme yapabilir.
Hizmet izni verilmesine ilişkin temel usul ve esaslar
MADDE 6 – (1) İdare, herhangi bir hizmet sahasında seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliği esasına dayalı olarak tek bir kılavuzluk kuruluşuna hizmet izni verir. Hizmet izni verilecek olan kuruluş belirlenirken;
a) Hizmet sahasının coğrafi, ekonomik, stratejik ve güvenlik özellikleri,
b) Kıyı tesislerinin nitelikleri ile imar planı durumu,
c) Kamu yararı,
ç) Hizmet izni talebinde bulunan kuruluşun personel, ekipman ve mali yeterlikleri,
d) Başvuru yapılan hizmet sahasının kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip istihdam edilmiş kılavuz kaptanların asgari sayısı (A sınıfı hizmet izni için 24, B sınıfı hizmet izni için 8 ve C sınıfı hizmet izni için 2) ile bölgesel ve kurumsal hizmet tecrübeleri gibi teknik unsurlar,
e) İlgili hizmet sahasında bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet vermiş olan bir kuruluş varsa bu kuruluşun hizmet verdiği süre zarfındaki etkinliği ve verimliliği ile bölgesel hizmet tecrübesi,
birlikte değerlendirilerek teşkilat seçimi yapılır.
(2) İdare, herhangi bir hizmet sahasında seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliği esasına dayalı olarak; A hizmet sahaları için en fazla 3 (üç), B hizmet sahaları için en fazla 2 (iki) ve C hizmet sahaları için 1 (bir) römorkörcülük kuruluşuna hizmet izni verir. Hizmet izni verilecek olan kuruluş belirlenirken;
a) Hizmet sahasının coğrafi, ekonomik, stratejik ve güvenlik özellikleri,
b) Kıyı tesislerinin nitelikleri ile imar planı durumu,
c) Kamu yararı,
ç) Hizmet izni talebinde bulunan kuruluşun personel, ekipman ve mali yeterlikleri,
d) İdareye sunulan römorkör sayısı, güçleri ve nitelikleri gibi teknik unsurlar,
e) İlgili hizmet sahasında bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet vermiş olan bir kuruluş varsa bu kuruluşun hizmet verdiği süre zarfındaki etkinliği ve verimliliği ile bölgesel hizmet tecrübesi,
birlikte değerlendirilerek teşkilat seçimi yapılır.
(3) Bir kuruluşun hizmet izni alarak göreve başladığı hizmet sahası içerisinde sonradan kurulan kıyı tesisine yönelik kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri, İdareden onay alınması kaydıyla bu hizmet sahasında yetkilendirilmiş teşkilat tarafından verilir. Özel güvenlik bölgeleri ile stratejik önem arz eden kıyı tesislerine yönelik olarak İdare farklı bir düzenleme yapabilir.
(4) İdarece belirlenmiş bir hizmet sahası içerisinde bulunan bir kıyı tesisine, kazanılmış hakkı çerçevesinde ve İdarece belirlenen şartları da sağlamak kaydıyla verilecek kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti yetkisi sadece bu kıyı tesisi için geçerli olup başka hizmet sahalarına yönelik hak oluşturmaz. Kendi tesisine komşu bir hizmet sahasına/kıyı tesislerine yönelik düzenleme İdarece yapılır.
(5) İdare, herhangi bir hizmet sahasında, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerine yönelik talep olmaması, yetkilendirilen bir teşkilatın hizmetinin beklenmedik bir şekilde sona ermesi, hizmet izninin iptal edilmesi veya mücbir sebep olarak kabul edilebilecek doğal afet, savaş, kısmi veya genel seferberlik ilanı, genel salgın hastalık, kanuni grev, lokavt, terör eylemleri, sabotaj gibi hallerin ortaya çıkması durumunda; bu hizmet sahasında gemilere verilecek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin aksamaması amacıyla, bu Yönetmelikte belirtilen faaliyet lisansı şartlarını sağlayan kuruluşlar arasından resen veya doğrudan görevlendirme yapabilir. Bu görevlendirme, İdarece uygun görülen süre sonunda iptal edilebilir ve ilgili hizmet sağlayıcı kuruluş için herhangi bir kazanılmış hak oluşturmaz.
(6) Bu Yönetmeliğin yayımlanmasından önce, İdare tarafından geçici olarak izin verilmiş hizmet sahalarında, o hizmet sahasının sınıfının belirlenmesini müteakip bu Yönetmelik kapsamında kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatı yetkilendirilinceye kadar, mevcut teşkilat hizmet vermeye devam eder.
(7) Esas işi liman işletmeciliği olmayan ve endüstriyel faaliyetlerini 1/1000 ölçekli aynı uygulama imar planı onama sınırlarının bütünlüğü içinde yürüten veya kümelenmiş bitişik bir sahada yer alan tersane veya gemi geri dönüşüm tesislerine yönelik kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri, bu işletmecilerin sahip olduğu bir kuruluş tarafından yapılabilir. Bahse konu kuruluşun ortaklarının en az %80’i tesis işletmecilerinden oluşmalı ve kuruluş da İdare tarafından belirlenen uygun faaliyet lisansına sahip olmalıdır. Bu koşulları sağlayan tesis işletmecilerinin sahip olduğu kuruluşların talep etmesi halinde, işin kendine has teknik özellikleri göz önünde bulundurularak, İdare tarafından yetkilendirilebilir. Bu şekilde yetkilendirilmiş teşkilatlar farklı bir hizmet sahasına yönelik hizmet izin başvurusunda bulunamazlar. Ancak bu fıkrada belirtilen teşkilatlar, aynı liman başkanlığı idari sorumluluk sahası içerisinde bulunan ve tesis bütünlüğüne bitişik veya çok yakın bir kıyı tesisine yönelik olarak İdare tarafından gerekli görülmesi halinde yetkilendirilebilir.
(8) Bir teşkilatın yetkili olduğu hizmet sahası dışında yeni bir kıyı tesisi işletmeye açıldığında, uygun faaliyet lisansına sahip olması şartıyla o kıyı tesisinin talebi hizmet izni için öncelikli olarak değerlendirilir. Kıyı tesisi işleticisinin kendi tesisine yönelik hizmet izni talebi olmaması durumunda, İdare uygun faaliyet lisansına sahip bir kuruluşu bu hizmet sahasında teşkilat olarak görevlendirir.
(9) Kamu kurum ve kuruluşları ile özelleştirme sonucu imtiyaz hakkı olan kuruluşlar, yatırım yapmayarak kendilerinin fiilen hizmet vermemesi ve/veya vermek istememesi durumunda, uygun faaliyet lisansına sahip bir kuruluştan, önceden İdareden onay alınması kaydıyla hizmet alımı yapabilirler.
(10) Bir teşkilat, sahip olduğu faaliyet lisansında en fazla iki hizmet sahasında, toplamda ise en fazla üç hizmet sahasında yetkilendirilebilir. İdarece yapılacak resen görevlendirmeler bu madde hükmü kapsamına girmez.
Faaliyet lisansı başvurusu ve teşkilat yapısı
MADDE 7 – (1) Faaliyet lisansı başvurusunda bulunabilmesi için;
a) Özel kuruluşların 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca kurulan sermaye şirketlerinden olması gerekir.
b) Özel kuruluşların ana sözleşmelerinde kılavuzluk ve/veya römorkörcülük faaliyetleri ile iştigal edeceklerinin belirtilmesi gerekir.
c) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme işlemleri gerçekleşen limanlara yönelik işletme hakkı devir sözleşmelerinde, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin liman işletme hakkını devralan kuruluşça yerine getirileceği belirtilmiş olması gerekir.
ç) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde çalışan tüm personelin Türk vatandaşı olması, fiilen ve hukuken teşkilat bünyesinde çalışması, teşkilatın bordrolu personeli olması, bu durumun sosyal güvenlik kayıtları ve diğer belgelerle ortaya konulabilmesi mecburidir.
d) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde kullanılacak her türlü deniz aracı kuruluşun mülkiyetine esas bu Yönetmeliğin ilgili maddesindeki koşullarına uygun olacaktır.
e) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinde kullanılacak her türlü deniz aracının, 6102 sayılı Kanunda belirtilmiş olan Türk gemisi olarak sayılma şartlarını ve kuruluşun 815 sayılı Kanunun gereklerini karşılaması zorunludur.
(2) Faaliyet lisansı almak için İdareye başvuruda bulunan kuruluşlar, başvurularında aşağıdaki belgeleri sunarlar:
a) Kullanılacak araç, gereç ve teçhizatın listesi ile temin edilme şekillerine ilişkin belgeleri.
b) Kuruluşun veya ortaklarının ticari faaliyetlerinden dolayı Devlete vergi veya sigorta prim borcunun olmadığını gösteren belgeler.
c) Kuruluşu temsil ve ilzam yetkisine sahip şahısların isim listesi ve imza sirküleri.
ç) İdare tarafından yetkilendirilmiş klas kuruluşlarınca römorkörlere yönelik olarak düzenlenmiş klas sertifikaları ve yine bu kuruluşlar tarafından son beş sene içerisinde düzenlenmiş olan çekme gücü sertifikaları.
d) Kılavuz kaptanların yeterlik belgeleri.
(3) Faaliyet lisansı almak için başvuran kuruluşun İdareye sunmuş olduğu asgari teknik şartların tespitine yönelik olarak, İdare tarafından yerinde denetim ve incelemede bulunularak uygunluk raporu düzenlenmesi gereklidir. Başvurusuna yönelik asgari şartları sağladığı tespit edilen kuruluşa sınıfına uygun olarak faaliyet lisansı düzenlenir.
Faaliyet lisansı sınıfları ve yeterlik şartları
MADDE 8 – (1) Faaliyet lisans belgeleri, A, B ve C sınıfı olmak üzere üçe ayrılır.
(2) Faaliyet lisansı belgelerinden herhangi birini alabilmek için İdare tarafından bu Yönetmelikte her bir sınıf için belirlenen mali, teknik ve idari yeterlik şartlarının sağlanması ve belgelendirilmesi gereklidir.
(3) Kılavuzluk teknik ve idari yeterlik şartları aşağıdaki gibidir:
a) A sınıfı kılavuzluk faaliyet lisansı için;
1) Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip en az 24 kılavuz kaptan istihdam edilir.
2) GMDSS-ROC ehliyetine sahip, gözcülük ve haberleşme amacıyla en az 3 vardiya personeli istihdam edilir.
3) Gemilere kılavuz kaptan verme-almaya uygun özelliklerde en az 2 kılavuz botunun kuruluş mülkiyetinde olması zorunludur. Kılavuz botları en az 10 metre boyunda olur ve en az 18 knot hız yapar.
b) B sınıfı kılavuzluk faaliyet lisansı için;
1) Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip en az 8 kılavuz kaptan istihdam edilir.
2) GMDSS-ROC ehliyetine sahip, gözcülük ve haberleşme amacıyla en az 2 vardiya personeli istihdam edilir.
3) Gemilere kılavuz kaptan verme-almaya uygun özelliklerde en az 1 kılavuz botunun kuruluş mülkiyetinde olması zorunludur. Kılavuz botları en az 10 metre boyunda olur ve en az 18 knot hız yapar.
c) C sınıfı kılavuzluk faaliyet lisansı için;
1) Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen kılavuz kaptan yeterlik belgesine sahip en az 2 kılavuz kaptan istihdam edilir.
2) Gemilere kılavuz kaptan verme-almaya uygun özelliklerde en az 1 kılavuz botunu mülkiyetinde bulundurmak veya 5 yıldan az olmamak kaydıyla kira sözleşmesiyle temin etmiş olmak zorunludur. Kılavuz botu İdarenin uygun ve yeterli gördüğü boy, hız ve diğer özelliklerde olur.
(4) Römorkörcülük teknik ve idari yeterlik şartları aşağıdaki gibidir:
a) A sınıfı römorkörcülük faaliyet lisansı için;
1) Bir tanesi asgari 60 ton çekme gücünde, 2 tanesi asgari 45 ton çekme gücünde, diğerleri de asgari 30 ton çekme gücünde olmak üzere en az 6 römorkör bulunması zorunludur.
2) Römorkörlerin en az 4’ü kuruluşun mülkiyetinde olur. Mülkiyette olmayan diğer römorkörler 5 yıldan az olmamak suretiyle uzun vadeli kira sözleşmesi ile temin edilir.
b) B sınıfı römorkörcülük faaliyet lisansı için;
1) Her biri asgari 30 ton çekme gücünde olmak üzere en az 2 römorkör bulunması zorunludur.
2) Römorkörlerin en az biri teşkilatın mülkiyetinde olmak zorundadır. Mülkiyette olmayan en az bir römorkör 5 yıldan az olmamak suretiyle uzun vadeli kira sözleşmesi ile temin edilir.
c) C sınıfı römorkörcülük faaliyet lisansı için;
1) En az 1 adet asgari 30 ton veya 2 adet her biri en az 16 ton çekme kuvvetinde römorkör bulunması zorunludur.
2) Römorkör/römorkörler teşkilatın mülkiyetinde olur veya beş yıldan az olmamak kaydıyla kira sözleşmesiyle temin edilir.
ç) A, B ve C sınıfı römorkör faaliyet lisansı için römorkörlere yönelik tekne ve makine sigortası ile birlikte İdarece kabul edilen P&I sigortasına sahip olduğunun belgelenmesi zorunludur.
d) A ve B sınıfı römorkör faaliyet lisansı için römorkörlerin en az yarısı, azimut kıçtan tahrikli, siklon pervaneli traktör tip, azimut pervaneli traktör tip olmalıdır veya İdarenin uygun göreceği benzer sistemler ile donatılmış ve yüksek manevra kabiliyetine sahip olmalıdır.
e) A ve B sınıfı römorkör faaliyet lisansı için römorkörlerin sahip olduğu yangın söndürme sisteminin sınıfı, İdare tarafından yetkilendirilmiş klas kuruluşlarınca düzenlenmiş klas sertifikasında belirtilir. C sınıfı römorkör faaliyet lisansı için römorkörün yangın söndürme sisteminin mevcut ve çalışır durumda olduğu klas kuruluşunca belgelenir.
f) Bu Yönetmelik kapsamında verilecek hizmetlere yönelik olarak, bu Yönetmeliğin yayım tarihinden sonra ilk defa kullanılacak olan römorkörlerin Türkiye’de inşa edilmesi zorunludur.
g) İdarenin değerlendirmesi esas olmak üzere, römorkörlerin işletmecilik süreci içerisinde çekme kuvvetinde yaşanabilecek azami %10 değerinde güç kaybı kabul edilebilir.
(5) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri mali, teknik ve idari yeterlik şartlarına dair ortak hükümler aşağıdaki gibidir:
a) A ve B sınıfı kılavuzluk ve römorkörcülük faaliyet lisansı için kuruluşlar ISO 9001 kalite yönetim sistemine sahip olur.
b) Kuruluş, A sınıfı kılavuzluk faaliyet lisansı için asgari 5 (beş) milyon TL, A sınıfı römorkörcülük faaliyet lisansı için asgari 30 (otuz) milyon TL tutarında; B sınıfı kılavuzluk faaliyet lisansı için 1 (bir) milyon TL, B sınıfı römorkörcülük faaliyet lisansı için asgari 10 (on) milyon TL tutarında ödenmiş sermayeye sahip olur.
c) Kılavuz botu ve römorkör personeli gözcülük ve haberleşme personeli olarak değerlendirilmez.
Faaliyet lisansı süresi ve hükümleri
MADDE 9 – (1) Faaliyet lisansları her 5 yılda bir yenilenir.
a) İdareden hizmet izni alarak herhangi bir hizmet sahasında faaliyette bulunan bir teşkilata yapılan planlı ya da plansız denetimler neticesinde faaliyet lisansı alma şartlarını kaybettiği tespit edilen kuruluşa azami 3 ay süre verilir.
b) Faaliyet lisansına sahip olmakla birlikte herhangi bir hizmet sahasında İdareden hizmet izni almamış kuruluşların lisanslarını yenileme talepleri olması ve İdare tarafından yapılacak denetim neticesinde herhangi bir eksiklik bulunmaması durumunda lisansları yenilenir.
(2) Kuruluşlar faaliyet lisansı başvurularını, İdare tarafından hizmet sahalarının ilan edilmesini müteakip 30 gün içerisinde İdareye yaparlar. Lisans başvuruları, başvuru tarihini müteakip en geç 60 gün içerisinde İdare tarafından sonuçlandırılır. Lisans şartlarını sağlayan kuruluşa değerlendirme süresi sonunda uygun faaliyet lisansı verilir. 6 ncı maddenin dokuzuncu fıkrası kapsamında hizmet alımı yapmakta olan kuruluşlar ile bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yeni kurulan ve kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek isteyen kuruluşların faaliyet lisansı için başvuru hakkı saklıdır.
(3) Sahip olduğu A sınıfı faaliyet lisansı ile bir hizmet sahasında İdarece yetkilendirilmiş olan teşkilat, 6 ncımaddenin beşinci fıkrasında belirtilen nedenlerle kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetinin verilemediği hizmet sahalarına yönelik olarak İdarece yapılacak resen görevlendirmeleri kabul etmek zorundadır.
(4) Faaliyet lisansı ve bu faaliyet lisansı ile belirli bir hizmet sahasına yönelik alınmış olan hizmet izni devredilemez.
İzin şartı ve hizmet izin belgesi
MADDE 10 – (1) Herhangi bir hizmet sahasında İdare adına kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri verecek kuruluşların bu Yönetmelikte belirtilen şartları yerine getirerek İdareden, Kılavuzluk/Römorkörcülük Teşkilatı Hizmet İzin Belgesi alması şarttır.
(2) Hizmet izin belgesi başvurusunda bulunabilmek için uygun faaliyet lisansına sahip olmak şarttır.
(3) Hizmet izin belgesinde, hizmet sahasının sınırları ve var ise bu sınırlar içindeki hizmet istisnaları, iznin başlangıç ve sona erme tarihleri ile İdare tarafından uygun görülen diğer hususlar belirtilir.
(4) İdareden kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı hizmet izin belgesi almayan kuruluşlar herhangi bir hizmet sahasında kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti veremezler.
Hizmet sahası sınırları ve teşkilat sayısı
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik gereği A, B ve C hizmet sahalarının sınırları;
a) Bölgenin coğrafi, ekonomik, stratejik ve güvenlik şartları,
b) Deniz trafiğinin yoğunluğu, uğrak yapan gemilerin tip, sayı, boyut ve tonajları ile bölgede elleçlenen yükün miktarı ve özellikleri,
c) Kıyı tesislerinin nitelikleri, sayısı ve fiziki koşulları ile hizmetin emniyetli, etkin ve süratli olarak verilebilirliği ve sürdürülebilirliği,
ç) Bu Yönetmelik yayımlanmadan önce başka bir mevzuat ve düzenlemeyle elde edilmiş haklar,
d) İmar planı bütünlüğü bulunan kıyı tesisi bölgeleri veya kümelenmiş kıyı tesislerinin yoğun olduğu kıyı veya deniz alanları,
gözetilerek İdare tarafından belirlenir.
(2) Bir hizmet sahası içinde tek bir kılavuzluk kuruluşuna hizmet izni verilir. Bu kuruluş aynı hizmet sahasında römorkörcülük hizmeti veremez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hizmet İzni ve Süresi
Hizmet izni, ön izin ve izin
MADDE 12 – (1) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermek isteyen kuruluşlar faaliyet lisanslarını almalarını müteakip 30 gün içerisinde hizmet izin belgesi almak için İdareye başvurur.
(2) İdare tarafından ilan edilen bir hizmet sahasında görev yapacak teşkilatın belirlenmesi amacıyla; hizmet sahasının özelliği, gemi trafik yoğunluğu ve benzeri hususlar göz önünde bulundurulmak suretiyle, uygun faaliyet lisansına sahip olup sayı ve niteliği İdarece belirlenecek ilave römorkör ve kılavuz botu, ilave kılavuz kaptan gibi emniyet ve güvenliğe yönelik teknik şartları sağlayan kuruluşlar arasından, 6 ncı maddede belirtilen şartlar kapsamında İdare tarafından değerlendirme yapılır.
(3) Değerlendirme neticesinde, hizmet vermeye uygun bulunan kuruluş/kuruluşlardan bu Yönetmelik koşullarını ve varsa faaliyet lisansı asgari şartlarına ilave olarak İdare tarafından kendilerine bildirilmiş teknik ve idari şartları 3 ay içerisinde sağlayacaklarını belirtir Kılavuzluk/Römorkörcülük Hizmet Taahhütnamesi ile geçici teminat alınır ve ön izin verilir.
(4) Ön izin alan kuruluş en geç 30 gün içerisinde hizmete başlar.
(5) Ön izin alan kuruluşa, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı hizmet izin belgesinin verilmesi için;
a) Yapılan denetim sonucunda taahhütlerini yerine getirdiğinin tespit edilmesi,
b) Kesin teminatını yatırması ve hizmete başladığının ilgili liman başkanlığı tarafından bildirilmesi,
gereklidir.
(6) Üç ayın sonunda taahhütname şartlarını sağlayamayan ve kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı hizmet izni belgesi alamayan kuruluşun ön izni iptal edilerek teminatı Hazineye irat kaydedilir.
(7) Mücbir bir sebebin varlığına bağlı olarak, bu maddenin altıncı fıkrasında belirtilen süre dâhilinde gerekli şartların sağlanamaması durumunda İdare tarafından mücbir sebep ortadan kalkıncaya kadar ilave süre verilebilir.
(8) Taahhütlerini ön izin süresine gerek duymaksızın başlangıçta yerine getirdiği tespit edilen kuruluşlara, kesin teminatı yatırması ve hizmete başlaması halinde hizmet izni verilir.
(9) İkinci fıkra kapsamında hizmet yetkisi alan kuruluşlardan, taahhütnamelerini bu Yönetmelikte belirtilen süreler içinde yenilemeyenlerin ya da İdare tarafından yapılacak denetim sonucunda yeni verdikleri taahhütname gereklerini İdarece verilen süre zarfında yerine getirmedikleri tespit edilenlerin faaliyetleri durdurulur, izinleri iptal edilir.
İzin süresi
MADDE 13 – (1) Kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatlarına verilen hizmet izni süresi, A sınıfı hizmet sahaları için 20 yıl, B sınıfı hizmet sahaları için 15 yıl ve C sınıfı hizmet sahaları için 10 yıldır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Teminat, Devir Şartları, Yasaklar, Denetim ve İznin İptali
Teminat
MADDE 14 – (1) İdare, hizmet izni başvurularında, bu maddenin ikinci fıkrasında belirlenen yöntemle süresiz ve koşulsuz bir banka teminatı talep eder.
(2) Hizmet sahasında kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinden elde edilen son üç yıllık gayrisafi hâsılatın ortalamasının % 3’ü oranında geçici teminat, % 6’sı oranında kesin teminat miktarı belirlenir. Yeni liman tesislerinin kurulması sebebiyle oluşturulan hizmet sahaları için verilecek izinlerde teminata esas değer, benzer özelliklere sahip diğer hizmet sahaları veya kıyı tesislerindeki gemi hareketlerine bağlı hizmet gelirleri hesaplanarak emsal değer yoluyla İdare tarafından belirlenir.
(3) Hizmet izni başvurusunda bulunan kuruluşlardan geçici teminat, hizmet izni başvurusu kabul edilen kuruluşlardan ise kesin teminat alınır.
(4) 6 ncı maddenin dokuzuncu fıkrasında belirtilen nitelikteki teşkilatlar ile İdarece resen görevlendirilen teşkilatlardan teminat istenmez.
Teminatın iadesi
MADDE 15 – (1) 14 üncü maddeye göre alınmış teminatlardan;
a) İdare tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, kılavuzluk/römorkörcülük teşkilatı izin başvurusu yapan kuruluşlardan başvuruları kabul edilmeyenlerin geçici teminatı iade edilir.
b) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatları hizmet izin süreleri sonunda yeniden izin alamadıkları takdirde kesin teminatları, bu teşkilatın İdareye kesinleşmiş borcunun bulunmaması halinde tamamen, kesinleşmiş borcunun olması halinde ise ilgili borçlar düşülerek iade edilir.
c) Liman işletmesinin devriyle birlikte veya kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatının kendi talebi ile hizmet izninin iptal edilmesi durumunda, alınmış olan kesin teminatlar bu teşkilatın İdareye kesinleşmiş borcunun bulunmaması halinde tamamen, kesinleşmiş borcunun olması halinde ise ilgili borçlar düşülerek ve İdare tarafından o hizmet sahasında yeni bir yetkilendirme yapıldığında iade edilir.
İznin, hisselerin ve liman işletmesinin devri
MADDE 16 – (1) İdarece verilen izinler hiçbir surette devredilemez.
(2) Yetkili kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatının ortaklarında veya ortakların hisse yapısında değişikliğe neden olacak hisse devirleri İdareye bildirilerek onay alınır. Hisseleri devralacak ve şirketi temsile yetkili olacak kişilerin şirketi temsile yetkili ortaklarda aranılan ve bu Yönetmelikte belirtilen şartları haiz olması gereklidir. İdarenin onayı olmaksızın yapılan hisse devrinin tespiti halinde hizmet izni iptal edilir.
(3) Liman işletmesinin devri halinde, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri kıyı tesisini devreden şirket tarafından yürütülüyorsa, söz konusu izin ihbara gerek olmaksızın iptal olmuş sayılır. Limanı devralan işletmenin, sadece devralınan limanda geçerli olmak üzere kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmet izin başvurusu devirden itibaren bir ay içerisinde İdareye yapılır. İzin başvuruları, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygun değerlendirilmesi halinde devralan kuruluş, devreden kuruluşun kalan hizmet süresi kadar İdare tarafından yetkilendirilir.
(4) Devredilen limandaki hizmet teşkilatı, sahip olduğu izin çerçevesinde bu limanın dışında başka kıyı tesislerinde de hizmet veriyorsa, o bölgelerdeki faaliyeti de sona erer. İdare bu bölgeler için uygun göreceği teşkilatı bu Yönetmelik hükümlerine göre görevlendirebilir.
Yasaklar ve yükümlülükler
MADDE 17 – (1) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğini artırmaya yönelik, yetkilendirilmiş teşkilatlarca İdare adına verilen bir kamu hizmetidir. Bu kuruluşlar hizmetin ifasında İdareye ve ilgili liman başkanlığına karşı sorumludur.
(2) Kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatları, liman başkanlıklarınca yanaşma ordinosu ve liman çıkış izni tanzim edilmeyen gemilere ve İdarenin gemi yanaşması/ayrılmasını uygun görmediği kıyı tesislerine kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti veremez.
(3) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin kamu yararı ve sorumluluğu önceliğiyle, bağımsızlık ve tarafsızlık ilkesi gözetilerek emniyet ve güvenlik odaklı yürütülmesi esastır. Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verecek olan teşkilat, haksız rekabet, üstünlük ve çıkar sağlayacak tutum ve davranışta bulunamaz.
(4) Bir kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatında şirket sahipleri, ortakları veya şirketi yönetmeye yetkili olanlar ile bunların birinci derece yakınları başka bir kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatında görev alamazlar, bu alanla ilgili ameliye iş ve işlemler yapamazlar.
(5) Bir kılavuz kaptan, sadece yapmış olduğu iş akdi gereğince bünyesinde bulunduğu teşkilatın yetkili olduğu hizmet sahası içerisinde kılavuzluk hizmeti verebilir. Acil ve beklenmeyen hallerde, aynı anda farklı bir hizmet sahasında kılavuzluk hizmeti verebilmesi veya görevbaşı eğitimi yapabilmesi İdarenin onayına tabidir.
(6) Kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatları, yetkili oldukları hizmet sahası içerisinde İdarenin veya ilgili liman başkanlığının talimatları doğrultusunda; can kurtarmaya yönelik arama -kurtarma, deniz kirliliği, yangın, kurtarma-yardım gibi acil durumlarda gerekli müdahaleyi yapmak zorundadır ve kamu yararına yönelik İdarenin ve liman başkanının talimatları çerçevesinde İdare adına görev alırlar.
(7) Kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatları, vermiş oldukları hizmetlere yönelik olarak, gemi hareketleri, kılavuz kaptan bilgileri, gemi ve liman tesisi bilgileri, yanaşma/ayrılma manevraları ile etap, palamar, demirleme, shifting gibi kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin mütemmim cüzü olan dolaylı hizmetler karşılığı elde edilen ücretler ile bu ücretler karşılığı ödenmesi gereken kamu payı bildirimleri ve benzeri tüm bilgileri eksiksiz ve gecikme olmaksızın İdarenin hazırlamış olduğu bilgi sistemine girerler.
(8) Kılavuzluk hizmeti veren teşkilatlar yetkili oldukları hizmet sahalarında, İdarenin uygun gördüğü sayıdaki kılavuz kaptan adayına Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde belirtilen sürelerde görev başı eğitimi yaptırmak zorundadır.
(9) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti vermekte olan kuruluş çalışanları, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğine yönelik risk oluşturan hususları, deniz kazalarını ve denizde meydana gelebilecek kirlilikle ilgili tespit ve uygunsuzlukları tespit anında ve sonrasında yazılı olarak 24 saat içerisinde İdareye veya ilgili liman başkanlığına bildirmek zorundadır.
(10) Bir kılavuzluk ve römorkörcülük teşkilatında şirket sahipleri, ortakları veya şirketi yönetmeye yetkili olanlar ile bunların birinci derece yakınları, doğrudan ya da dolaylı bir biçimde, kıyı tesisi işletmeciliği hariç olmak üzere; yetkilendirilmiş oldukları hizmet sahası dâhilinde ana acente, tali acente ve/veya koruyucu gemi acenteliği ile sigorta prodüktörlüğü, sigorta brokerliği, sigorta hasar eksperliği, taşıma işleri organizatörlüğü (forwarder) gibi kıyı tesislerine ve gemilere hizmet veren işlerle iştigal edemezler.
(11) Kılavuzluk teşkilatında çalışan bir kılavuz kaptanın iş akdinin feshi hususu, kendi isteği ile gerçekleşecek fesih durumları hariç olmak üzere, Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uyarınca kurulacak Gemiadamları Disiplin Komisyonunca yapılacak inceleme ve değerlendirmeye tabidir. Bununla birlikte iş akdinin feshine yönelik nihai karar, Disiplin Komisyonu raporu da dâhil olmak üzere, tüm hususlar göz önünde bulundurularak yapılacak değerlendirme neticesinde İdare tarafından verilir.
(12) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri karşılığı gelir elde eden ve kamu payı ödemesi yapan tüm kuruluşların, gayrisafi hasılatın ve bu hasılat üzerinden ödenmesi gereken kamu paylarının tam ve doğru bir şekilde tespiti amacıyla, yeminli mali müşavir tarafından hazırlanmış özel amaçlı tasdik raporunu, en geç sonraki yılın Şubat ayı sonuna kadar İdareye ibraz etmesi zorunludur. Kamu kurum ve kuruluşları bu fıkra hükmünden muaftır.
(13) Her kılavuzluk teşkilatı, kılavuz kaptanların görev başında kullanabilmeleri için; en az 150 kg yüzdürme yeteneği olan su geçirmez tulum, yazlık ve kışlık tabanı kaymaz, petrol türevlerine ve ısıya dayanıklı, koruyucu özellikli ayakkabı, suya düşünce kendiliğinden şişebilen ışıklı ve düdüklü can yeleği ve benzeri kişisel emniyet teçhizatlarını temin etmek ve donatmakla; kılavuz kaptanlar ise kılavuzluk görevleri sırasında, ilgili mevzuatta belirtilen kıyafeti giymekle yükümlüdür.
(14) Kılavuz kaptanların ilgili mevzuat uyarınca almaları gereken yenileme eğitimleri ile sağlık durumlarının takibi yetkili kılavuzluk teşkilatının sorumluluğundadır.
(15) Kılavuzluk teşkilatı, kılavuz kaptanların manevra ve geçiş işlemi bitene kadar kılavuzluk görevlerini kesintisiz olarak yerine getirebilecek şekilde yeterince dinlenmiş, zihnen uyanık ve sağlıklı bir durumda olmalarından sorumludur.
Denetim
MADDE 18 – (1) İdare ve/veya liman başkanlıkları, hizmet iznine ve faaliyet lisansına sahip teşkilatları, bu Yönetmelik hükümlerine uygun hareket edip etmedikleri veya hizmet izni/faaliyet lisansı alma şartlarının devam edip etmediği hususunda planlı veya plansız denetleme yetkisine sahiptir.
(2) Planlı denetim, 2 yıldan fazla olmayan periyotlar dâhilinde, İdare ve liman başkanlığı personelinden oluşan en az 3 kişilik heyet tarafından gerçekleştirilir.
(3) İdare ve/veya liman başkanlıkları, teşkilatları bu Yönetmelik hükümlerine veya İdareye sunulan taahhütname şartlarına uygunlukları yönünden ihtiyaç olduğunda resen veya şikâyet üzerine denetleyebilir.
(4) Bakanlık, gerekli gördüğü durumlarda, hizmet ücretlerinden tahsil edilmesi gereken kamu payının takibine yardımcı olmak amacıyla; teşkilatların Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri tarafından da denetlenmesini talep edebilir.
(5) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı, ilgili mevzuata göre tutmaya mecbur olduğu ticarî ve kanunî defterlerini, hizmet sözleşmelerini, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetleri kapsamında yazdığı ve teslim aldığı mektup, ordino, faks, elektronik posta ve benzeri belgeler ile düzenlediği fatura, elektronik fatura, makbuz ve masraflarına ilişkin belgelerin asıllarını ve örneklerini, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydı ile yetki belgesi geçerlilik süresinden itibaren en az 5 yıl süreyle, muhafaza etmeye ve talep edildiği takdirde İdareye ibraz etmek üzere hazır bulundurmaya mecburdur.
(6) İdare ve liman başkanlıklarınca yapılan denetimlerde, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatına, aykırılığını/eksikliğini gidermek üzere İdare tarafından yazılı ihtarla 3 aydan fazla olmamak üzere süre verilir. Bu süre sonunda aykırı durumun giderilmediğinin tespiti halinde, İdarece yapılacak değerlendirme neticesinde bir defaya mahsus olmak üzere bu süre 3 ay uzatılabilir.
(7) Kamu paylarının tahsilâtının takibi Bakanlık Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığınca yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Cezai Hükümler
İznin iptali, idari para cezaları ve diğer idari yaptırımlar
MADDE 19 – (1) Bu fıkrada belirtilen ihlallerin tespit edilmesi durumunda kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatına;
a) 17 nci maddenin üçüncü fıkrasına aykırı davranılması durumunda yüz bin Türk Lirasından iki yüz bin Türk Lirasına kadar,
b) 17 nci maddenin altıncı fıkrasına aykırı davranılması durumunda iki yüz bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar,
c) İdare veya liman başkanlığı tarafından verilen yazılı talimatlara veya düzenlemelere kasıtlı olarak uyulmaması durumunda iki yüz bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar,
ç) Yetkili olunan hizmet sahasında kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin keyfi olarak verilmemesi durumunda iki yüz bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar,
d) İdare tarafından belirlenmiş olan kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet tarifesine uyulmadığının tespiti halinde yüz bin Türk Lirasından iki yüz bin Türk Lirasına kadar,
e) Mücbir sebepler dışında, İdare tarafından belirlenmiş kılavuz alma/bırakma yerinden farklı bir mevkide kılavuz kaptan alınması ya da bırakılması durumunda yüz bin Türk Lirasından iki yüz bin Türk Lirasına kadar,
f) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmeti verilmediği halde hizmet verilmiş gibi fatura düzenlenmesi durumunda beş yüz bin Türk Lirasından bir milyon Türk Lirasına kadar,
g) İdarenin veya liman başkanlığının onayı olmaksızın 17 nci maddenin beşinci fıkrasına aykırı hareket edilmesi durumunda yüz bin Türk Lirasından iki yüz bin Türk Lirasına kadar,
idari para cezası uygulanır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen ihlallerin, ilk idari yaptırımın uygulandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde ikinci kez tekrarlanması halinde ilk cezanın iki katı oranında idari para cezası uygulanır. Bir yıl içerisinde tespit edilen üçüncü ihlalde ise teşkilatın hizmet izin belgesi iptal edilir.
(3) Birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen ihlallerde ayrıca, ilgili kılavuz kaptan GemiadamlarıDisiplin Komisyonuna sevk edilir. Gemiadamları Disiplin Komisyonunca kılavuz kaptan yeterlik belgesinin iptal edilmesi yönünde karar verilmesi halinde kılavuz kaptan yeterlik belgesi iptal edilir ve ilgili kılavuz kaptan adına tekrar kılavuz kaptan belgesi düzenlenmez.
(4) Aşağıda belirtilen ihlallerin tespit edilmesi halinde kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatına, hizmet izin belgesi iptali de dâhil olmak üzere, uygulanacak olan idari yaptırım Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonu tarafından belirlenir:
a) İdarece yapılacak resen görevlendirmeye aykırı hareket edilmesi durumunda.
b) Süresinde kesin teminatın yatırılmaması durumunda.
c) Süresinde hizmete başlanmaması durumunda.
ç) 18 inci maddenin altıncı fıkrasında belirtilen süre sonunda uygunsuzluğun giderilmemiş olması durumunda.
(5) 20 nci maddenin beşinci fıkrası uyarınca ağır ihmal ve kusuru tespit edilen kılavuz kaptana ve/veya kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatına yüz bin Türk Lirasından bir milyon Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.
(6) 16 ncı maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen durum hariç olmak üzere, hizmet izni İdare tarafından iptal edilen teşkilatın yatırmış olduğu kesin teminat Hazineye irat kaydedilir. Hizmet izni iptal edilen teşkilatın sahipleri, ortakları ve bu sahiplerin/ortakların birinci dereceden yakınları aynı isim altında veya isim ve ticari unvan değişikliği yaparak veya yeni bir şirket kurarak aynı veya farklı bir hizmet sahası için 2 (iki) yıl boyunca yetki belgesi başvurusunda bulunamaz.
(7) İzni iptal edilen, kendi talebi ile izninin iptalini isteyen veya izin süresi biten teşkilat, İdare tarafından o bölgede yeniden bir teşkilat hizmet izni verilinceye veya resen ya da doğrudan görevlendirme yapılıncaya kadar, kesintisiz hizmet vermeye mecburdur. Bu fıkra hükmüne aykırı hareket eden teşkilat, aynı isim altında veya isim ve ticari unvan değişikliği yaparak veya yeni bir şirket kurarak 5 yıl süre ile hiçbir hizmet sahası için başvuru yapamaz.
(8) Bu maddede belirtilmemiş olan bu Yönetmelik hükümlerine yönelik ihlaller neticesinde, İdare veya liman başkanlığınca iki kez yazılı ihtarda bulunulan teşkilatın, üçüncü kez bu Yönetmeliğin herhangi bir hükmünü ihlal etmesi halinde uygulanacak idari yaptırım Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonu tarafından belirlenir.
(9) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatının kendi talebi olması halinde hizmet izin belgesi iptal edilir.
(10) Bu Yönetmelik ile düzenlenen idari yaptırım kararları İdarece verilir.
(11) Bu madde kapsamında belirtilen meblağlar her yıl 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır.
(12) Bu maddede belirtilen yaptırımlar mücbir veya makul bir sebebin bulunmadığı durumlar için geçerlidir.
Teşkilatın hizmetlerinden kaynaklı kusurlar
MADDE 20 – (1) Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri kapsamında meydana gelebilecek deniz kazalarına veya kazaya yakın olaylar ile teşkilatların bu Yönetmelik hükümleri ve hizmet disiplinine aykırı davranışlarına ilişkin teknik inceleme ve araştırma, gerekli görüldüğü hallerde İdarenin kuracağı bir Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonu vasıtasıyla gerçekleştirilir.
(2) Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonu üyeleri; İdareyi temsilen ilgili Genel Müdür Yardımcısı, Daire Başkanı ve bir uzman personel olmak üzere üç kişi, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden ilgili Daire Başkanı ve İdarece seçilecek bir teşkilatta görev yapan kılavuz kaptan olmak üzere toplam 5 kişiden oluşur. Komisyonun başkanlığını Genel Müdür Yardımcısı yürütür. İdare gerektiği hallerde komisyona üye davet edebilir ve bağımsız kuruluşlardan teknik destek alabilir.
(3) Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde gerekli görülen durumlarda; uyarma, yüz bin Türk Lirasından bir milyon Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanması, faaliyet izninin 3 aydan 1 yıla kadar askıya alınması, hizmet izin belgesi iptali yaptırımları da dâhil olmak üzere idari yaptırım kararı verilebilir.
(4) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatının hizmet verdiği gemi ilgilileri veya kıyı tesisi ile yapmış olduğu herhangi bir sözleşme, bu teşkilatın İdareye karşı olan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(5) Kusur Tespit ve Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılacak araştırma ve teknik inceleme neticesinde, ağır ihmal ve kusuru tespit edilen kılavuz kaptana ve/veya kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatına, kazaya neden olan unsurlar, kazanın etki ve sonuçları göz önünde bulundurularak komisyon kararına istinaden idari para cezası ve/veya bu Yönetmelikte belirtilen diğer idari yaptırımlar uygulanır. Kılavuz kaptanlara yönelik uygulanacak idari yaptırımlar Gemiadamları Disiplin Komisyonunca belirlenir. İdare söz konusu idari yaptırımlara yönelik nihai kararı verir.
(6) Bu madde hükümleri çerçevesinde yapılacak olan değerlendirmelerde, seyir ve manevraya ilişkin olarak hukuksal sorumluluğun gemi kaptanında olduğu ve kılavuz kaptanın gemi kaptanının danışmanı statüsünde hizmet verdiği hususu göz önünde bulundurulacaktır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Etap seyri
MADDE 21 – (1) Körfez, koy, boğaz ve kanal gibi deniz trafiğinin yoğun olduğu dar ve riskli deniz alanlarında, seyir emniyeti ile can, mal, deniz ve çevre güvenliğini artırmaya yönelik olarak İdare kılavuz kaptan ile etap seyri uygulaması belirleyebilir.
Özel hükümler
MADDE 22 – (1) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı bulunmayan bir hizmet sahasında, o hizmet sahasına komşu veya en yakın bölgedeki kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatınca hizmet izni talebinde bulunulması halinde; bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uymak ve hizmet verilecek kıyı tesisleri isimlerinin belirtilmesi kaydıyla İdare tarafından geçici izin verilebilir. Bu şekilde verilmiş olan geçici hizmet izni, o hizmet sahasına yönelik olarak herhangi bir kuruluşa kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı hizmet izni verilmesi durumunda kendiliğinden sona erer.
(2) Bir hizmet sahasında görev yapan yetkili teşkilatın; hastalık, ölüm, istifa gibi sebeplere bağlı kılavuz kaptan yetersizliğinden veyahut deniz araçlarından kaynaklı beklenmedik teknik bir aksaklıktan dolayı geçici olarak hizmet veremeyecek duruma gelmesi halinde; İdare bu hizmet sahasında, tercihen en yakın teşkilatı görevlendirmek de dâhil olmak üzere, hizmetlerin aksamamasına yönelik önlemler alabilir ve geçici düzenlemeler yapabilir.
(3) Yetkili kılavuzluk teşkilatı bulunmayan hizmet sahalarındaki kılavuzluk hizmetleri, varsa o hizmet sahasına yönelik yeterlik belgesine sahip kılavuz kaptanlar tarafından liman başkanlığının gözetimi ve denetimi altında gerçekleştirilir. Söz konusu hizmet sahası yetkisini haiz kılavuz kaptan bulunmuyorsa, kılavuz kaptan yeterliğine sahip kişi, İdareye yapacağı başvurunun uygun değerlendirilmesi halinde, Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde ilgili liman başkanlığı tarafından görev başı eğitimi ile birlikte kılavuzluk hizmetine başlatılır. Anılan hizmet sahasında İdare tarafından bir kılavuzluk teşkilatı yetkilendirildiği vakit o kılavuz kaptanın görevi sona erer.
(4) Bir kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatı, bünyesinde bulunan deniz vasıtaları ve bunların personeline yönelik olarak, yetkili olduğu hizmet sahasındaki liman, iskele, dolfen, şamandıra gibi kıyı tesislerinin bağlama, barınma, su ve elektrik ikmal imkânları ve diğer hizmetlerinden, İdarenin belirlediği koşullar çerçevesinde ve süre zarfında olması kaydıyla, kıyı tesisinin uygun göreceği şekilde ve yürürlükteki resmi tarifeler kapsamında yararlanabilir. İdare gerekli gördüğü hallerde bu uygulamaya yönelik resen düzenleme yapabilir.
(5) İdare, yetkilendirmiş olduğu bir kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatından, izin süresi içerisinde hizmet sahası içinde gelişen şartlara bağlı olarak, hizmetin etkin ve emniyetli sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla, daha önce almış olduğu taahhütnameye ilave şartlar içeren yeni bir taahhütname talep edebilir. Teşkilat, talep edilen şartları 6 ay içerisinde sağlayacağını belirtir yeni taahhütnameyi İdareye sunar. İdare, uyulması istenilen yeni taahhütname şartlarını sağlama bakımından gerekli yatırım ve tedariklerin termin planları bakımından makul ve gerçekçi gerçekleştirme sürelerini de dikkate alarak bu süreyi uzatabilir.
(6) İdare, kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin verilemediği hizmet sahalarında, geminin teknik yapısı ve özellikleri, kullanım amacı, geminin yükü, oşinografik ve meteorolojik şartlar, komşu tesislerle etkileşim, kıyı tesisine gelen gemi sayısı gibi koşullar ile stratejik ve ekonomik hususlar göz önünde bulundurularak; kılavuz kaptan ve/veya römorkör muafiyeti de dâhil olmak üzere, istisnai alternatif teknik düzenlemeler yapabilir.
(7) İdare, yıl içerisinde kılavuzluk ve/veya römorkörcülük hizmetinin çok az verildiği, yıllık hizmet dağılımı dengeli olmayan, verilen hizmetler karşılığı elde edilen gelir ile bu Yönetmelikte tanımlı C sınıfı faaliyet lisansı şartlarının karşılanmasının dahi mümkün olmadığı hizmet sahalarında, faaliyet lisansı şartlarının aranmaması da dâhil olmak üzere, Yönetmelikte belirtilenler dışında özel düzenlemeler yapabilir.
(8) Kılavuzluk ve/veya römorkörcülük teşkilatının mücbir bir sebepten dolayı hizmet veremez bir duruma gelmesi halinde; bu durumun teşkilattan kaynaklı bir kusurdan ileri gelmemiş olduğunun ve teşkilatın bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmediğinin, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen 1 ay içerisinde İdareye yazılı olarak bildirilmesi ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur.
(9) Yetkili kılavuzluk teşkilatının veya İdarenin gerekli gördüğü durumlarda; bir kılavuz kaptan, periyodik sağlık kontrolünün süresi beklenmeksizin de sağlık kontrolüne sevk edilebilir. Kılavuz kaptanın ruhsal veya fiziksel olarak kılavuzluk mesleğini belirsiz bir zaman süreci için yapmaya uygun olmadığının belirtilmesi halinde, kılavuz kaptan yeterliği iptal edilir. Sağlık raporunda mesleğini tam olarak yapmaya ruhsal veya fiziksel olarak kılavuz kaptanın geçici bir süre için elverişsiz olduğunun belirtilmesi durumunda ise kılavuz kaptan belirtilen süre için mesleğini yapmaktan yetkili kılavuzluk teşkilatınca alıkonulur ve yeterlik belgesi ilgili liman başkanlığına teslim edilir.
Yürürlük
MADDE 23 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.