25 Ekim 2017 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30221
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar, Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar, Milli Savunmaya Karşı Suçlar bölümlerinde yer alan suçlara ilişkin olarak bu eylemlerin devamı niteliğindeki eylemlerin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı, faydalı oldukları sırada hayatlarını kaybedenlerin yakınları veya yaralananlar tarafından açılan hukuk davaları veya bu suçlara ilişkin yürütülen ceza soruşturmaları veya kovuşturmalarında mağdur, müşteki ve katılan sıfatıyla temsiline ilişkin hukuki yardım sağlanması ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, sağlanacak hukuki yardımı ve bu kapsamda sunulan avukatlık hizmeti için yapılacak ödemelere ilişkin iş ve işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2011 tarihli ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi ile 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine ve 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanını,
b) Bakanlık: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını,
c) Başkanlık: Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanlığını,
ç) Komisyon: Hukuki Yardım ve Değerlendirme Komisyonunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Avukatlık Ücretinin Ödenmesine İlişkin Usul ve Esaslar
Avukatlık ücretinin ödenmesinde gözetilecek hususlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre hukuki yardım kapsamında avukatlık ücretinin ödenebilmesi için;
a) 1 inci maddede belirtilen suçlardan zarar gören kişinin, Bakanlık tarafından bu Yönetmelik kapsamında hayatını kaybeden veya yaralanan olarak kabul edilmesi,
b) 1 inci maddede sayılan suçlar nedeniyle yapılan soruşturmalarda veya açılan ceza davaları ile hukuk davalarında mağdur, müşteki, katılan veya davacı sıfatına haiz olması,
c) Hayatını kaybedenlerin yakınlarının veya yaralananın avukata usulüne uygun şekilde vekâletname vermiş olması,
ç) Komisyonca, hayatını kaybedenlerin yakınlarının veya yaralananın bu Yönetmelik kapsamında öngörülen hukuki yardımdan yararlanmasının uygun bulunması,
gerekir.
(2) Yönetmelik kapsamında sayılan suçlar nedeniyle yürütülen soruşturmalar ile ceza veya hukuk davalarında, 1 inci maddede sayılanlardan hayatını kaybedenin yasal mirasçılarına; yaralananların kendilerine hukuk ve ceza davaları için bir avukatlık ücreti ödenir.
(3) Hayatını kaybedenlerin yakınları ile yaralananların mağdur, müşteki, katılan veya davacısı olduğu en çok üç dosyada hukuki yardım sağlanır. Bu durumda her bir dosya için görevli avukata ayrı ayrı ödeme yapılır.
Müracaat usulü
MADDE 5 – (1) Avukatlık ücretinin ödenebilmesi için ilgili avukat tarafından Başkanlığa aşağıdaki belgelerin ibraz edilmesi zorunludur:
a) Ödemenin yapılacağı banka hesap bilgilerinin yer aldığı dilekçe,
b) Alınan vekâletname örneği,
c) Hukuk davaları veya ceza soruşturma ve kovuşturmalarında vekâletname ibraz edildiğini gösterir tevzi belgesi, tensip zaptı, ön inceleme tutanağı, duruşma tutanağı, ifade tutanağı, mahkeme kararı, Cumhuriyet savcısı veya ilgili mahkeme hâkiminin vereceği karar ya da belgelerden herhangi birinin onaylı örneği,
ç) Serbest meslek makbuzu,
d) Hayatını kaybedenler için mirasçılık belgesi veya nüfus aile tablosu,
e) Komisyonca gerekli görülen diğer belgeler.
Komisyon ve onay makamı
MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliği uygulamak üzere Bakanlık bünyesinde Hukuki Yardım ve Değerlendirme Komisyonu kurulur. Komisyon; Başkanlığın bağlı bulunduğu Müsteşar Yardımcısının Başkanlığında, Strateji Geliştirme Başkanı, Şehit Yakınları ve Gaziler Dairesi Başkanı, Sosyal Yardımlar Genel Müdürü ve 1. Hukuk Müşavirinden oluşur.
(2) Komisyonun sekretarya hizmetleri Başkanlık tarafından yürütülür.
(3) Komisyonun değerlendirmesi neticesinde avukatlık ücretinin ödenip ödenmeyeceği ile ücret miktarına dair Komisyon teklifi, Bakan onayı ile kesinleşir.
Hukuki yardım kapsamında sağlanacak avukatlık ücretinin miktarı
MADDE 7 – (1) Avukatlık ücretinin tespitinde, Komisyonun karar verdiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınır. Ancak, ödenecek miktar Tarifede soruşturma veya ilgili mahkemeye ilişkin belirlenen maktu vekâlet ücretinden az, dört katından fazla olamaz. Hukuk davaları için ödenecek miktar öngörülen nisbi vekâlet ücretini geçemez.
(2) Vekâlet ücretinin miktarı; dosyanın kapsamı, sanık sayısı, muhtemel yargılama süresi ve duruşma sayısı gibi hususlar gözetilerek Komisyon tarafından belirlenir.
(3) Avukatlık ücretinin yarısı vekâletname Cumhuriyet başsavcılığına veya mahkemeye ibraz edildiğinde, diğer yarısının 1/2’si davanın yerel mahkemece karara bağlanmasına müteakip kalan miktarı ise kararın kesinleşmesine müteakip ödenir.
(4) Vekâlet ilişkisinin sona ermesi nedeniyle Komisyon değerlendirmeleri ve yapılacak ödemelerde bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun ilgili hükümleri esas alınır.
Sorumluluk
MADDE 8 – (1) Avukatlık hizmetinin 1136 sayılı Kanun hükümleri ile meslek ilkelerine uygun olarak yerine getirilmesi esastır. Aksi bir durumun Komisyon kararıyla tespiti halinde müteakip ödemeler yapılmayacağı gibi ödenen ücretin iadesi Komisyon kararı ile istenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hukuki yardıma ilişkin geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hayatını kaybedenlerin yakınlarının veya yaralananların mağdur, müşteki, katılan veya davacısı olduğu derdest soruşturmalar ile ceza ve hukuk davalarında vekâlet ilişkisinin ve bu Yönetmelikte belirlenen şartların bulunması kaydıyla Komisyon kararı uyarınca hukuki yardım çerçevesinde avukatlara ödeme yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı yürütür.
