13 Aralık 2018 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30624 (2. Mükerrer)
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:
Karar No: 1106
-KARAR-
2972 sayılı Mahallî İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılın Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak gönü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı ‘yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür.” hükmüne istinaden, mahalli idareler seçimleri 31 Mart 2019 Pazar günü yapılacaktır.
Seçimin başlangıç tarihi aynı zamanda “seçim sürecinin” başlama günüdür. Bu seçimde kullanılacak seçim takvimi 1 Ocak 2019 tarihi esas alınarak yapılacaktır.
İdarenin, 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümlerine veya Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmeliğe dayanarak karar vermeleri halinde bu hususun, seçim süreci içerisinde yapılacak il genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri seçiminin çevrelerini, o çevreden seçilecek üye sayılarını ve o seçim çevrelerinin seçmen sayılarını değiştirmesi muhtemeldir.
Bu nedenle, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren oy verme, günü olan 31 Mart 2019 tarihine kadar, 5393 sayılı Kanun ve yukarıda anılan Yönetmeliğe dayanılarak mülki idari birimlerde yapılacak, değişiklikler, yeni idari birimlerin oluşturulması, belediye ve köyler arası sınır değişiklikleri hususunda alınacak idari kararların, 31 Mart 2019 Pazar günü yapılacak Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde dikkate alınıp alınmayacağı hususu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 127, maddesinin üçüncü fıkrasında; -‘Mahalli idarelerin seçimleri, 67 nci maddedeki esaslara göre beş yılda bir yapılır.” hükmüne yer verildikten sonra, mahalli idareler seçimi ile ilgili özel Kanun olan 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 8. maddesinin birinci fıkrasında da belirtilen Anayasa hükmüne paralel olarak mahalli idareler seçimlerinin, beş yılda bir yapılacağı düzenlenmiş, her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak gününün seçimin başlangıç tarihi, aynı yılın Mart ayının son Pazar gününün oy verme günü olduğu, aynı Kanunun 29, maddesinin son fıkrasında ise; a, b, c bentlerinde yazılı hallerde bu ilandan sonra gelen altmışıncı günü takip eden ilk Pazar günü oy verme günü olduğu, ancak mahalli idareler genel seçimine bir yıldan az bir süre kalmış ise mahalli idareler ara seçiminin yapılmayacağı, 33. maddesinde de; boşalan muhtarlık, ihtiyar meclisi ve heyeti üyeliği seçiminin yapılması düzenlenmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanununun;
4. maddesinde; belediye kurulması,
6. maddesinde; belediye sınırlarının kesinleşmesi,
8. maddesinde; belde, köy veya bunların bazı kısımlarının bir başka belde ile birleşmesi ve katılması,
9. maddesinde; mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, bölünmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi,
11. maddesinde; belediye veya köy tüzel kişiliğinin kaldırılması veya bir beldenin köye dönüştürülmesi,
yönünde alınacak idari kararların ilk mahalli idareler seçimlerinde uygulanacağı ve seçimlerin bu yerlerin yeni durumlarına göre yapılacağı aynı Kanunun 12. maddesinde düzenlenmiştir,
Diğer yandan, 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun verdiği yetkiye dayanılarak Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, köy ve diğer yerleşim birimlerinin bağlılıklarında ve statülerinde değişiklik yapılması halinde bu idari değişiklikler seçim sürecindeki iş ve işlemleri etkilemektedir.
Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimlerin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ile görevlendirilmiş olan Yüksek Seçim Kurulunca; yukarıda belirtilen idari değişikliklerle İlgili kararların seçim sürecinde belli edilecek bir tarihte sınırlandırılması ve bu tarihten, sonra göz önüne alınmaması zorunlu görülmektedir.
Bu açıklamalar karşısında, mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihinden oy verme gününe kadar olan süreçte seçimlerin düzen içerisinde yürütülmesi ve yapılması bakımından;
– 5393 sayılı Belediye Kanununun 4. 6, 8, 9, 11 ve 12. maddelerinde öngörülen hallerde yapılacak olan seçimlere;
– Mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2019 tarihinden önce, herhangi bir nedenle boşalan muhtarlık, ihtiyar meclisi ve heyeti üyeliği seçimlerinin 2972 sayılı Kanun’un 33. maddesi gereğince yapılmasına karar verilmiş olup da, seçim, iş ve işlemleri ile oy verme gününün mahallî idareler seçimlerinin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2019 tarihinden sonraya isabet eden seçimlere,
– Mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihinden (1 Ocak 2019) başlayarak oy verme tarihine (31 Mart 2019) kadar olan süre içinde; yeni köy oluşturacak, köyü bölerek yeni oluşumlar doğuracak, köyün idari bağlılıklarını ve ilçeler arası sınırları değiştirecek idari kararlara ve ayrıca her türlü halkoylamalarına,
ilişkin olarak aşağıda açıklanan şekilde işlem yapılmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle:
1- 5393 sayılı Belediye Kanununun 4. maddesinde, belediye kurulmasına karar verilen ve aynı Kanunun 12. maddesi hükmü gereği, bu kararların kesinleşme tarihini takip eden yılın Ocak avının birinci gününden itibaren yürürlüğe giren yerlerin organ seçimlerinin 2972 sayılı Kanunun 29. maddesine göre yapılması öngörüldüğünden ve 2972 sayılı Kanunun 29, maddesinin son fıkrasında, mahalli idareler genel seçimine bir yıldan az bir süre kalmış ise mahalli idareler ara seçiminin yapılamayacağı belirtildiğinden, 31 Aralık 2018 tarihine kadar kurulmuş olan belediyelere ilişkin kararlar kesinleşmiş ise, bu kararlar 1 Ocak 2019 talihinde yürürlüğe gireceğinden, bu kapsamda olan yerlerin organ seçimlerinin 2972 sayılı Kanunun 29. maddesinin son fıkrası hükmü gözetilerek 31 Mart 2019 Pazar günü yapılmasına,
Diğer taraftan; belde, köy veya bunların bazı kısımlarının bir başka belediyeye katılmaları veya birleşmeleri, mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, bölünmesi, adlarıyla sınırlarının değiştirilmesi, belediye veya köy tüzel kişiliğinin kaldırılması veya beldenin köye dönüştürülmesine ilişkin olarak 31 Aralık 2018 tarihine kadar alınan ve kesinleşmiş olan idari kararlar 1 Ocak 2019 günü yürürlüğe gireceğinden, 5393 sayılı Kanunun 12. maddesi hükmüne göre bu kapsamda olan yerleşim birimlerinin organ seçimlerinin ilk mahalli idareler seçimleriyle birlikte yapılması gerektiğinden, bu yerlerin organ seçimlerinin yeni durumlarına göre 31 Mart 2019 Pazar günü yapılmasına,
2- Mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2019 tarihinden önce, herhangi bir nedenle boşalan muhtarlık, ihtiyar meclisi ve heyeti üyeliği seçimlerinin 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi gereğince yapılmasına karar verilmiş olup da, seçim iş ve işlemleri ile oy verme gününün mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2019 tarihinden sonraya isabet eden seçimlerin 31 Mart 2019 Pazar günü yapılmasına,
3- Mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihinden (1 Ocak 2019) başlayarak oy verme tarihine (31 Mart 2019) kadar olan süre içinde; yeni köy oluşturacak, köyü bölerek yeni oluşumlar doğuracak, köyün idari bağlılıklarını ve ilçeler arası sınırları değiştirecek idari kararların ve ayrıca her türlü halkoylamalarının (plebisit) 31 Mart 2019 Pazar günü yapılacak olan seçimlerde ve bu seçimlerin gerektireceği işlemlerde dikkate alınamayacağına,
4- Karar Örneğinin;
a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde ve Yüksek Seçim Kurulu kurumsal portalında yayımlanmasına,
b) İl – ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum İçi elektronik posta ile gönderilmesi,
ve gereği İçin Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğüne gönderilmesine,
c) Seçime katılma yeterliliğine sahip olan siyasi parti genel başkanlıklarına,
d) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne,
gönderilmesine,
e) Resmî Gazetede yayımlanmasına,
13/12/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
