Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yapılan akademik bir araştırmaya göre yoğurt, turşu ve kombuça gibi mayalanmış yiyecek ve içeceklerin bağırsaklardaki yararlı bakterileri (probiyotik) artırdığı ve vücutta oluşan iltihapları (inflamasyon) azaltmaya yardımcı olduğu ortaya çıktı.
ABD’deki Rockefeller Üniversitesi’nin akademik dergisi Journal Cell’de yayınlanan çalışmanın en dikkat çekici yanlarından biri de, fermente gıdaların yaşlanmaya bağlı olarak vücutta oluşan hastalıkları yenmeye yardım ettiği sonucu oldu.
ABD’nin köklü ve prestijli üniversitelerinden Stanford’da yapılan araştırmada yoğurt, kimçi (Güney Kore’ye özgü lahana turşusu), turşu, kambuça (Japonya’ya özgü fermente çay) gibi dünyanın farklı coğrafyalarında sıklıkla tüketilen fermente yiyeceklerin insan sağlığına etkileri araştırıldı.
Araştırmada lifli gıdalarla fermente yiyeceklerin etkileri kıyaslandı
Bilim insanları bu çalışmada fermente gıdalarla zenginleştirilmiş bir beslenme şeklini meyve, sebze, fasulye, kepekli tahıllar ve lif açısından zengin ve nispeten sağlıklı denilebilecek bir diyetle karşılaştırdı.
Araştırmada 36 orta yaşlı ve sağlıklı denek kullanılırken, bu kişiler iki gruba ayrıldı. İlk gruptaki kişilere beslenme diyeti için lif yönünden zengin gıdalar verilirken, ikinci gruptan yoğurt, kefir, kimçi, kambuça, turşu ve benzeri mayalanmış gıdalar yenmesi istendi.
Araştırmada süt temelli hayvansal ve tamamıyla bitkisel bazlı iki farklı grupta olan fermente gıdalar kullanılırken, bu diyette canlı mikroorganizmaların yanı sıra çeşitli vitaminler ile laktik ve sitrik asitleri içeren fermantasyon sürecinin yan ürünleriyle dolu gıdalar olmasına dikkat edildi.
Yaklaşık 10 hafta süren araştırma esnasında bilim insanları fermente yiyeceklerle beslenen deneklerin kanlarındaki iltihaplanma durumunu takip etti ve bağırsaklardaki sağlığa yararlı bakterilerin (probiyotik) oranları ölçüldü.
10 hafta sonunda lifli gıdalar tüketen grup, bu beslenme tarzını günlük 22 gramdan 45 grama çıkartırken, günde 6 küçük öğünde sürekli fermente yiyecekler tüketen grupsa yoğurt, kimçi ve kambuça gibi mayalanmış gıdalar yemeyi bıraktı.
Mayalı gıda tüketenlerde, şeker hastalarında yükselen proteinde düşüş görüldü
Araştırma sonunda her iki grupta bulunan deneklerin bağışıklık sistemi sağlığında büyük bir değişim görülmedi. Ancak fermente gıdalar tüketen gruptaki kişilerin vücutlarında oluşan iltihaplanmalar gözle görülür bir şekilde azalırken, tip diyabet 2 hastalarında yüksek oranda görülen interlökin-6 proteininde düşüş gözlemlendi. Ancak lif bakımından zengin gıdalar tüketen grupta iltihaplanma oranlarında genel bir azalma görülmedi.
Bunun yanında fermente gıda tüketen gruptaki kişilerin bağırsaklarındaki mikrop dizilerinin çeşitlendiği görülürken, fermente gıdaların yaşlanmaya bağlı olarak vücutta oluşan hastalıkları yenmeye yardım ettiği sonucu ortaya çıktı.
Araştırmanın ilginç sonuçlarından biri de, fermente yiyecek yiyen gruptaki deneklerin bağırsaklarında tespit edilen yeni mikropların sadece yüzde 5’inin doğrudan fermente gıdalardan geldiğinin tespit edilmesi oldu.
“Eskiden elde veri yoktu şimdi eminiz, fermente gıdalar iltihabı azaltıyor”
Stanford Üniversitesi Mikrobiyoloji ve İmmünoloji uzmanı Prof Dr. Justin Sonnenburg fermente yiyecek tüketen deneklerin bağırsaklarında oluşan mikrop çeşitlenmesinin şaşırtıcı derecede yüksek olduğunu belirterek, “Bu kadar farklı mikroplar nasıl türedi ve nereden geldi bilmiyoruz. Belki de insanların bağırsaklarında çok farklı mikroplar halihazırda vardı. Ancak tespit edilemiyordu. Fermente gıdalar bu mikropların da hızla çoğalmasına vesile olmuş olabilir.” ifadelerini kullandı.
Araştırmaya katılan Los Angeles Cedars-Sinai Sağlık Merkezi Başkanı Suzanne Devkota ise “Daha önce fermente gıdaların vücuttaki iltihaplanmayı azalttığı konusunda konuşma konusunda isteksizdik. Çünkü elimizde yeterli veri yoktu. Bu araştırma kesin olarak mayalı gıdaların iltihabı azalttığını ortaya koydu.” değerlendirmesinde bulundu.
Stanford Üniversitesi bilim insanları fermente gıdalar konusunda ulaştıkları şaşırtıcı sonuçlar sonrası, mayalanmış gıdaların insan sağlığına etkilerini daha geniş çapta araştıracaklarını ifade ediyor.