06 Ağustos 2024 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 32624
Millî Eğitim Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ile kamu kurum ve kuruluşlarının yetişmiş insan kaynağı ihtiyacını karşılamak üzere resmî burslu, kısmi resmî burslu ve resmî burssuz statüde lisans ve lisansüstü öğrenim görmek amacıyla Millî Eğitim Bakanlığınca sınavla yurt dışına gönderilenler ile kendi hesaplarına özel öğrenci statüsünde ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrenim gören ya da bu öğrenim seviyelerine hazırlık amacıyla dil öğrenimi gören Türk öğrencilerin yurt dışındaki öğrenimlerine ilişkin esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ile kamu kurum ve kuruluşlarının yetişmiş insan kaynağı ihtiyacını karşılamak üzere resmî burslu, kısmi resmî burslu ve resmî burssuz statüde lisans ve lisansüstü öğrenim görmek amacıyla Millî Eğitim Bakanlığınca sınavla yurt dışına gönderilenler ile kendi hesaplarına özel öğrenci statüsünde ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrenim gören ya da bu öğrenim seviyelerine hazırlık amacıyla dil öğrenimi gören Türk öğrencileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 8/4/1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 314 üncü ve 326 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Adına öğrenim görülen kurum: Öğrencinin mecburi hizmetini ifa edeceği kurumu,
b) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
c) Bekleme süresi: Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından lisans öğrenimi veya lisansüstü öğrenim için kabul belgesi almak üzere öğrencilere verilen süreyi,
ç) Burslu izin: Fiilen öğrenimde geçmeyen ancak resmî burslu veya kısmi resmî burslu statüde sayılan süreyi,
d) Burssuz izin: Fiilen öğrenimde geçmeyen ve öğrenim süresinden sayılmayan süreyi,
e) Dil öğrenimi: Esas öğrenim için gerekli görülen yurt içi ve/veya yurt dışındaki dil öğrenimini,
f) Dönem: Öğrenim görülen yükseköğretim kurumunun akademik takvimine göre uygulanan bir ders dönemini,
g) Esas öğrenim: İhtiyaç duyulan hâllerde görülen dil veya hazırlık öğreniminden sonra başlayan öğrenimi,
ğ) Hazırlık öğrenimi: Öğrencinin yurt dışında göreceği esas öğrenime temel oluşturulması veya eğitim sistemi farklılığından doğan eksikliklerinin giderilmesi amacıyla esas öğrenim görülecek yükseköğretim kurumu tarafından gerekli görülen eğitimi,
h) Hesabına öğrenim görülen kurum: Öğrencinin öğrenim masraflarını karşılayan kurumu,
ı) İtiraz komisyonu: Sözlü sınavla ilgili itirazları değerlendirip sonuçlandırmak amacıyla Bakanlıkça oluşturulan komisyonu,
i) Kılavuz: Yurt dışına gönderilecek öğrencilerin başvuru, seçme, yerleştirme, öğrenim süreci ve öğrenim sonrası sürece ilişkin esasları düzenleyen Bakanlıkça hazırlanan kılavuzu,
j) Kısmi resmî burslu öğrenci: Resmî burslu statüde öğrenim görmekte iken karşılıksız burs veya asistanlık ücreti alan ancak aldıkları burs veya ücretin barınma, beslenme, sağlık gibi yaşam giderleri ile okul ücreti, seminer, konferans, toplantı, teziyle ilgili alan çalışması, kitap, defter, kırtasiye gibi öğrenim giderlerini tam olarak karşılamaması nedeniyle Bakanlık veya hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluş tarafından kısmi olarak burs verilen veya okul ödemeleri karşılanan öğrenciyi,
k) Koordinatör: Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık ve adına öğrenim görülen kurum veya kuruluş arasında koordinasyonu sağlamak üzere adına öğrenim görülen yükseköğretim kurumu tarafından görevlendirilen, öncelikle 1416 sayılı Kanun kapsamında öğrenim görmüş veya yurt dışı tecrübesi bulunan öğretim üyesini ya da kamu kurum veya kuruluşu tarafından görevlendirilen en az daire başkanı ünvanlı personeli,
l) Koordinatörlük: Adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlarda bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürütülmesi ile koordinasyonun sağlanmasından sorumlu birimi,
m) Lisans öğrenimi: Ortaöğretime dayalı en az sekiz yarıyıllık programı kapsayan yükseköğretimi,
n) Lisansüstü öğrenim: Lisans öğrenimine dayalı yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık, eczacılıkta uzmanlık, veterinerlikte uzmanlık ve diş hekimliğinde uzmanlık ve sanatta yeterlilik eğitimini,
o) Mezuniyet tarihi: Öğrenim görülen yükseköğretim kurumu tarafından belirlenen ve öğrencinin derecesini alabilmesi için tüm gereklilikleri başarıyla yerine getirerek mezuniyeti hak ettiğini gösteren tarihi,
ö) Öğrenci: Resmî burslu, kısmi resmî burslu ve resmî burssuz öğrenciyi,
p) Öğrenim masrafı: Öğrencinin öğrenim görmeye hak kazandığı tarihten görev talebinde bulunduğu ya da hakkında tazminat işlemlerinin başlatıldığı tarihe kadar tebliğ uyarınca Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluş tarafından karşılanan tüm giderlerini,
r) Öğrenim planı: Esas öğrenime başlayan bir öğrencinin öğrenim süresini, alacağı dersleri, kredileri, yapacağı akademik çalışmaları ve katılacağı bilimsel etkinlikleri gösteren planı,
s) Ön lisans öğrenimi: Ortaöğretime dayalı en az dört yarıyıllık programı kapsayan yükseköğretimi,
ş) Özel öğrenci: 1416 sayılı Kanun kapsamı haricinde yurt dışında öğrenimleri süresince her türlü masrafını kendi imkânları ile karşılayan veya masrafları resmî/özel kurum ve kuruluşlar tarafından karşılanan öğrenciyi,
t) Resmî burslu öğrenci: Yurt dışına mecburî hizmet karşılığında lisans ve/veya lisansüstü düzeyde öğrenime gönderilen ve öğrenim masrafları Bakanlık veya hesabına öğrenim görülen kurum ya da kuruluşça karşılanan öğrenciyi,
u) Resmî burslu öğrenci sistemi: Öğrencilerin iş ve işlemlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla Bakanlıkça oluşturulan sistemi,
ü) Resmî burssuz öğrenci: Resmî burslu veya kısmi resmî burslu statüde öğrenim görmekte iken esas öğrenimin tamamlanması veya geri çağrılma hâllerinde yurda dönüş ulaşım ücreti; öğrenimin sürdürülmesine engel teşkil eden hastalığın tedavisi için yurda dönüş ulaşım ücreti ve refakat gerekiyorsa refakatçinin ulaşım ücreti; öğrenimin sürdürülmesine engel teşkil eden ve öğrencinin ödeme gücünü aşan, acil ve mahallinde tedavi zorunluluğu bulunan hastalık hâllerindeki tedavi ücreti; ölüm hâlinde cenazenin Türkiye’de defnedileceği yere kadarki nakil masrafları, gerekli hâllerde cenazeyi getirmekle görevlendirilecek kişi veya refakatçinin ulaşım ücreti ile benzer nitelikteki giderler hariç olmak üzere çeşitli nedenlerle kendisi için herhangi bir ödeme yapılmayan öğrenciyi,
v) Sözlü sınav: Lisansüstü öğrenim görmek üzere yurt dışına gönderilecek öğrencilerin belirlenmesi amacıyla Bakanlıkça yapılan sözlü sınavı,
y) Sözlü sınav komisyonu: Lisansüstü öğrenim görmek üzere yurt dışına gönderilecek öğrencilerin belirlenmesi amacıyla Bakanlıkça oluşturulan komisyonu,
z) Staj: Öğrencilerin, öğrenim gördükleri alanla ilgili olarak bilgi ve becerilerini artırmak amacıyla gerçekleştirdiği pratik çalışmayı,
aa) Tebliğ: Öğrencilere yapılacak ödemelere ilişkin esaslar hakkında Bakanlık ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliği,
bb) Yazılı sınav: Lisansüstü öğrenim görmek üzere yurt dışına gönderilecek öğrencilerin belirlenmesi amacıyla Bakanlıkça veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan yazılı sınavı,
cc) Yurt dışı akademik danışman: Öğrencilerin akademik gelişimini izlemek, alınacak dersler, tez çalışmaları ve akademik süreçlerle ilgili konularda bilgilendirme ve önerilerde bulunmak üzere yurt dışında öğrenim görülen yükseköğretim kurumu tarafından görevlendirilen en az doktora derecesine sahip öğretim elemanını,
çç) Yurt dışı temsilciliği: Türkiye Cumhuriyeti eğitim müşavirliğini, eğitim ataşeliğini, bunların bulunmadığı yerlerde Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği veya başkonsolosluğunu,
dd) Yurt içi akademik danışman: Öğrencilerin akademik gelişimini izlemek, alınacak dersler, tez çalışmaları ve akademik süreçler ile adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşun ihtiyaçlarıyla ilgili konularda bilgilendirme ve rehberlik yapmak, önerilerde bulunmak ve adına öğrenim görülen kurum veya kuruluş ile öğrenci arasında koordinasyonu sağlamak üzere adına öğrenim görülen yükseköğretim kurumu tarafından görevlendirilen öğretim üyesini veya yeterli sayıda öğretim üyesinin bulunmadığı durumlarda en az doktora derecesine sahip öğretim elemanını ya da kamu kurum veya kuruluşu tarafından görevlendirilen öğretim üyesini veya alanında uzman personeli,
ee) Yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi: Yükseköğrenim görmek üzere yurt dışına gönderilen öğrencilerin taahhüt ve sorumluluklarını ihtiva eden ve örneği Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanmış senedi,
ff) Yükseköğretim: Ortaöğretime dayalı lisans ve ön lisans öğrenimi ile lisans öğrenimine dayalı yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık, eczacılıkta uzmanlık, veterinerlikte uzmanlık ve diş hekimliğinde uzmanlık ve sanatta yeterlilik eğitimi ile en az dört yarıyılı kapsayan her kademedeki eğitim ve öğretimin tümünü,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Başvuru, Seçme ve Yerleştirme Esasları
Başvuru, seçme ve yerleştirme
MADDE 5- (1) Lisansüstü öğrenim görecek öğrencilerin seçimi, yazılı ve sözlü sınavla olur. Bakanlıkça Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) yazılı sınav yerine kullanılabilir. Yazılı sınav yapılması hâlinde bu sınava ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenerek ilan edilir.
(2) Başvuru yapacak adaylarda; ALES veya yazılı sınav puanının en az 75, lisans mezuniyet not ortalamasının 4 üzerinden en az 2.50, 100 üzerinden ise en az 65 olması şartı aranır. İlan edilen kontenjan sayısının en fazla üç katı aday, ALES veya yazılı sınav puanının %40’ı ile lisans mezuniyet not ortalamasının %20’si dikkate alınarak tercihleri ve puan üstünlüğüne göre sözlü sınava çağrılır. Son sıradaki adayla aynı puana sahip adaylar da sözlü sınava çağrılır.
(3) Sözlü sınava çağrılan adaylar;
a) Alan bilgisi konularına ilişkin bilgi düzeyi (20 puan),
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade kabiliyeti ve muhakeme gücü (20 puan),
c) İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti (20 puan),
ç) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı (20 puan),
d) Akademik çalışmalara yatkınlığı (20 puan),
yönlerinden Bakanlıkça oluşturulacak sözlü sınav komisyonu tarafından değerlendirilir. Her adaya sınav komisyonu başkan ve üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı 100 üzerinden puan verilir. Verilen bu puanların aritmetik ortalaması sözlü sınav puanını teşkil eder. Sınav komisyonu sözlü sınav sonuçlarını bir tutanakla tespit eder.
(4) ALES veya yazılı sınav puanının %40’ı, sözlü sınav puanının %40’ı ile lisans mezuniyet not ortalamasının %20’si dikkate alınarak yerleştirme puanı belirlenir. Yerleştirme puanı 70 ve üzeri olan adaylar, tercihleri ve puan üstünlüğüne göre kontenjanlara yerleştirilir. Boş kalan kontenjanlara ek yerleştirme yapılabilir. Puan eşitliği hâlinde yabancı dil puanı daha yüksek olan adaya öncelik verilir.
(5) Sözlü sınavları yapmak ve adayların yerleştirme puanlarını belirlemek üzere Bakanlıkça oluşturulan sözlü sınav komisyonu, daire başkanı ve daha üst kadrolardaki veya doktora derecesine sahip Bakanlık personeli, öğretim elemanları ve Bakanlıkça uygun görülen ilgili kurumun daire başkanı ve daha üst kadrolardaki veya doktora derecesine sahip personeli arasından Bakanlıkça seçilen bir başkan ve iki asıl üyeden oluşur. Bakanlık, asıl üye sayısı kadar yedek üye belirler. Asıl üyelerin bulunmadığı durumlarda yedek üyeler komisyonda görev yapar. Bakanlık, gerekli durumlarda uygun görülen yerlerde birden fazla komisyon kurabilir.
(6) Sözlü sınavla ilgili itirazları değerlendirip sonuçlandırmak amacıyla oluşturulan itiraz komisyonları, daire başkanı ve daha üst kadrolardaki personel veya doktora derecesine sahip Bakanlık personeli ve/veya öğretim elemanları arasından Bakanlıkça seçilen bir başkan ve iki asıl üyeden oluşur.
(7) Sözlü sınav sonucuna itiraz, sonuçların açıklandığı tarihi izleyen ilk beş iş günü içinde dilekçe ile yapılır. Süresinde yapılmayan itirazlar dikkate alınmaz. İtirazlar en geç on iş günü içinde itiraz komisyonlarınca karara bağlanır. İtirazlarla ilgili diğer hususlar Bakanlıkça yayımlanan kılavuzla belirlenir.
(8) Sözlü sınav komisyonu ile itiraz komisyonları başkan ve üyeleri, kendilerinin veya boşanmış olsalar dahi eşlerinin, ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve kayın hısımlarının ve evlatlıklarının katıldığı sınavlarda görev alamazlar.
(9) Yurt dışında lisansüstü öğrenim görecek öğrencilerle ilgili başvuru ve seçim esaslarına ilişkin bilgiler, öğrenim görülecek alanlar, kontenjanlar, sürece ilişkin diğer hususlar Bakanlıkça yayımlanan kılavuzla belirlenerek ilan edilir.
(10) Yurt dışında lisans seviyesinde öğrenim görecek öğrencilerin başvuru ve seçimine ilişkin usul ve esaslar ihtiyaç duyulması hâlinde Bakanlıkça yayımlanan kılavuz ile ilan edilir.
Mecburi hizmeti bulunanlar
MADDE 6- (1) Yurt dışında öğrenim görmeye hak kazanan öğrencilerden daha önceki öğrenimlerinden dolayı veya herhangi bir nedenle mecburi hizmetle yükümlü olanlar, öğrenime başlamadan önce mecburi hizmetini yaptığını, parasal karşılığını ödediğini veya taksitle ödemede anlaştığını belgelendirmek zorundadır. Öğrenime başlayanlardan mecburi hizmetle yükümlü olduğu tespit edilenlerin öğrencilik ile ilişikleri kesilir.
(2) Özel öğrenciliğinin tanınması için başvuranlardan mecburi hizmeti bulunanların bu hizmeti yaptığını, parasal karşılığını ödediğini, taksitle ödemede anlaştığını veya bu hizmetlerini ertelettiğini belgelendirmeleri gerekmektedir.
Belge düzenleme, öğrencilik tanıma ve dosya açtırma
MADDE 7- (1) Öğrencilik statüsü, yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi ve istenen belgelerin Bakanlıkça onaylandığı tarihte başlar.
(2) Öğrenciliği tanınanlar için Bakanlıkça öğrenci tanıma belgesi düzenlenir. Bu öğrencilere Bakanlıkta birer öğrenci dosyası açılır ve öğrencilerin tüm iş ve işlemleri bu dosya üzerinden Bakanlık tarafından yürütülür. İş ve işlemlerin yürütülmesinde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı veya adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşun uygun görüşü istenebilir.
(3) Öğrenciliği tanınanlardan, öğrenim giderleri kurumlarınca karşılananların Bakanlıktaki dosyaları bursluluğa hak kazandıkları tarihten itibaren hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlara devredilir ve tüm iş ve işlemleri bu dosya üzerinden adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlar tarafından yürütülür. Bu kurum veya kuruluşlar, öğrencilerin mecburi hizmetinin tamamlanması ya da ilişiğinin kesilmesine kadar, öğrencilere ilişkin bilgileri her yıl ocak ve temmuz ayları içinde Bakanlığa sunmakla yükümlüdür.
(4) Gerekli görülmesi hâlinde yükseköğretim kurumları ile kamu kurum ve kuruluşları adına öğrenim gören öğrencilerin başvuru, seçme ve yerleştirme işlemleri dışındaki iş ve işlemleri Bakanlık tarafından hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlara devredilebilir.
(5) Özel öğrencilik statüsünün tanınmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. Özel öğrenci tanıma belgesi düzenlenmesi ve özel öğrencilerle ilgili diğer tüm iş ve işlemler yurt dışı temsilciliklerince yürütülür. Özel öğrenciliği tanınanlara yurt dışı temsilciliklerince birer özel öğrenci dosyası açılır ve bu öğrencilerin tüm iş ve işlemleri bu dosya üzerinden yürütülür.
(6) Öğrenimlerine devam ettiklerini belgelendiremeyen öğrencilere ve özel öğrencilere yurt dışı temsilciliklerince herhangi bir öğrenci belgesi düzenlenmez.
(7) Öğrencilerin, Bakanlıkça belirlenen vize türüyle yurt dışında öğrenim görmesi zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Öğrenim Süreçlerine İlişkin Hükümler
Öğrenim süreleri ve uzatımlar
MADDE 8- (1) Öğrencilerin öğrenim süreleri dil öğrenimi için bir yıla kadar, lisans öğrenimi için programlarında gösterilen süreler kadar, lisansüstü öğrenim için ise öğrenim görülen ülkelerin eğitim süreleri dikkate alınarak yüksek lisans öğrenimi için en fazla iki yıl, doktora öğrenimi için en fazla dört yıl olarak belirlenir. Ancak öğrencilerden, eğitim sistemlerindeki yapı ve işleyiş farklılıkları nedeniyle belirtilen sürelere uygunluk göstermeyen veya öğrenimin daha kısa sürede tamamlandığı ülke, yükseköğretim kurumu ve/veya programlarda öğrenim görenler için öğrenim süreleri ilgili ülkedeki yurt dışı temsilciliğinden alınacak ayrıntılı bilgiler doğrultusunda Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça farklı olarak belirlenebilir.
(2) Öğrencilerin öğrenim süreleri; öğrenim görülen ülke, yükseköğretim kurumu ve/veya programların eğitim süreleri dikkate alınarak, geçerli bir özre dayalı olmak ve uzatılma talebi istenen öğrenim döneminin başlamasından en az bir ay öncesinde başvurmak kaydıyla azami;
a) Dil öğreniminde altı aya kadar burslu,
b) Lisans öğreniminde bir yıla kadar burslu, bir yıla kadar burssuz,
c) Yüksek lisans öğreniminde altı aya kadar burslu, altı aya kadar burssuz,
ç) Doktora öğreniminde bir yıla kadar burslu, bir yıla kadar burssuz,
statüde Bakanlığa ya da hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşa bilgi verilmek kaydıyla Bakanlığın gerekli gördüğü durumlarda yurt içi akademik danışmanın görüşü ile Bakanlık veya yurt dışı temsilcilikleri tarafından uzatılabilir.
Dil öğrenimi
MADDE 9- (1) Dil öğrenimi, esas öğrenim öncesinde yurt içi ve/veya yurt dışında verilebilir. Öğrenim göreceği dil ve edebiyat ile ilgili bir bölümden mezun olanlara, anılan dil ile ilgili bir dil eğitimi verilmez veya bu amaçla herhangi bir ödeme yapılmaz. Ancak seviye tespit sınavına tabi tutulacağını belgelendirenlere bu sınava girme hakkı tanınır.
(2) Yurt içi ve yurt dışı dil öğrenimine ilişkin esaslar Bakanlıkça yayımlanan usul ve esaslarla belirlenir.
Hazırlık öğrenimi
MADDE 10- (1) Esas öğrenimlerini görecekleri veya gördükleri yükseköğretim kurumlarınca hazırlık öğrenimi görmeleri zorunlu tutulan ve bu durumu belgelendiren öğrencilere, yurt içi akademik danışmanın görüşü doğrultusunda yurt dışı temsilciliğinin teklifi ile Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça en fazla bir yıl izin verilebilir.
(2) Hazırlık öğrenimi taleplerinin, öğrenime başlamadan en geç bir ay önce Bakanlığa, hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşa veya yurt dışı temsilciliğine bildirilmesi ve onay istenmesi zorunludur. Ancak öğrenim gördüğü ülke, yükseköğretim kurumu veya programdan kaynaklı olarak taleplerini zamanında bildiremeyen öğrencilerin, bu taleplerini öğrenimlerine başladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde bildirmeleri gerekir. Belirtilen süre içinde bildirilmeyen hazırlık öğrenimi talepleri, kullanılan öğrenim süresi hesaplanmasında dikkate alınmaz ve bu durumdaki öğrencilere ayrıca herhangi bir süre verilmez.
Koordinatörlük kurulması, koordinatör ve yurt içi akademik danışman atanması
MADDE 11- (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri yürütmek ve Bakanlık ile koordinasyonu sağlamak üzere adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlar tarafından YLSY Burs Programı Koordinatörlüğü ismiyle koordinatörlük birimi kurulur. Kurum adına yurt dışına gönderilmeye hak kazanan öğrencilere ilişkin iş ve işlemlerin kurum genelinde Bakanlık ve kurumun hedefleri doğrultusunda yürütülmesine ilişkin akademik ve idari faaliyetlerden koordinatörlük sorumludur. Koordinatörlük tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunarak burs programının etkinliğini artırmaya çalışır, kurum adına öğrenim gören öğrenciler için oryantasyon faaliyetleri düzenler, yurt içi akademik danışmanlarla koordinasyonu sağlar ve öğrencilerin kurum aidiyetinin güçlendirilmesi için gerekli tedbirleri alır.
(2) Koordinatör; yükseköğretim kurumlarında ilgili rektör yardımcısına, kamu kurum veya kuruluşlarında ise ilgili birim amirine bağlı olarak görev yapar. İhtiyaç duyulması hâlinde koordinatöre yardımcı olmak üzere koordinatörlüğe personel görevlendirilebilir.
(3) Koordinatör, birinci fıkrayla koordinatörlük birimine verilen görevler ile zorunlu ve/veya yurt içi akademik danışman görevlendirilmesinin henüz yapılmadığı durumlarda, ilgili birim veya bölümün görüşünü alarak yurt içi akademik danışmanın görevlerini yerine getirmekle yükümlüdür.
(4) Adına öğrenim görülecek yükseköğretim kurumları ile kamu kurum veya kuruluşları tarafından görevlendirilen yurt içi akademik danışmana ilişkin bilgiler, bursluluğa hak kazanan öğrencilere ilişkin bilgilerin bu kurumlara bildirildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde Bakanlığa bildirilir.
(5) Yükseköğretim kurumları adına öğrenim görmeye hak kazanan öğrenciler için zorunlu hâllerde Bakanlık ve/veya Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından diğer yükseköğretim kurumlarından en az doktora derecesine sahip bir öğretim elemanı yurt içi akademik danışman olarak görevlendirilebilir.
(6) Yurt içi akademik danışmanın görevleri şunlardır:
a) Öğrencileri kurum, birim ve/veya bölüm hakkında bilgilendirmek.
b) Öğrencilere akademik açıdan rehberlik yapmak.
c) Öğrencilerin akademik gelişim raporlarını değerlendirmek.
ç)Yurt dışındaki üniversitelerden kabul alma sürecinde kurumun ihtiyaçları doğrultusunda öğrencilere rehberlik yapmak.
d) Öğrencilerin yurt dışı öğrenime başlama sürecinde görüş bildirmek.
e) Öğrencilerin öğrenim planlarına ders içeriği ve tez konusu açısından görüş bildirmek.
f) Öğrencilerin niyet mektubu, araştırma ve tez önerilerinin hazırlanması ile tez ve çalışma konularının kurumun ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmesi hususlarında rehberlik yapmak.
g) Öğrencilerin süre uzatım talepleri, hazırlık talepleri, staj, tez ve alan çalışmaları ile bilimsel etkinlik talepleri hakkında görüş bildirmek.
(7) Koordinatör veya yurt içi akademik danışman değişikliği hâlinde görevlendirilecek kişiler en geç bir ay içinde Bakanlığa bildirilir.
(8) Koordinatör ve yurt içi akademik danışmanın görevlerini bu Yönetmeliğin amacına uygun olarak yerine getirmesinden yükseköğretim kurumlarında ilgili rektör yardımcısı, kamu kurum veya kuruluşlarında ise ilgili birim amiri sorumludur.
Öğrenim planı
MADDE 12- (1) Esas öğrenimine başlayan öğrencilerin aldığı ders ve krediler ile teziyle ilgili yapılacak akademik çalışmalar ve bilimsel etkinlikler hakkında bilgiler ihtiva eden ve Bakanlıkça hazırlanan forma uygun olarak düzenlenen öğrenim planı en geç iki ay içinde Bakanlığa ve hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa gönderilir.
(2) Öğrenim planı öğrenim süresi bakımından eğitim müşavirlikleri/ataşelikleri, ders içeriği bakımından ise yurt içi akademik danışman veya zorunlu hâllerde koordinatör tarafından incelenir. Süresi bakımından eğitim müşavirlikleri/ataşelikleri, içerik bakımından ise yurt içi akademik danışman öğrenim planını onaylayabilir, reddedebilir veya öğrencilerden düzeltme isteyebilir. Öğrenciler, eğitim müşavirlikleri/ataşelikleri ve yurt içi akademik danışman tarafından onaylanan öğrenim planına dayalı olarak öğrenimlerine devam ederler.
(3) Öğrenim planları yurt dışı temsilcilik ve yurt içi akademik danışman izniyle değiştirilebilir.
Staj, tez ve alan çalışmaları ve bilimsel etkinliklere katılım
MADDE 13- (1) Yurt dışında öğrenim gören öğrencilerin öğrenimleri esnasında öğrenim gördükleri konularla ilgili olarak teknik bilgi ve görgülerini artırmak ve süresi üç ayı aşmamak üzere bulundukları ülkelerde veya zorunlu hâllerde diğer ülkelerdeki kurum veya kuruluşlarda staj yapmalarına yurt içi akademik danışmanın görüşü ile eğitim müşavirlikleri/ataşeliklerince, bunların bulunmadığı ülkelerde ise Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça izin verilebilir ve bunların durumları hakkında Bakanlığa ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa bilgi verilir.
(2) Tez veya teziyle ilgili alan çalışmasına ilişkin detaylı çalışma programını en geç bir ay öncesinde sunmak kaydıyla yurt içi akademik danışmanın görüşü üzerine öğrencilere eğitim müşavirlikleri/ataşeliklerince, bunların bulunmadığı ülkelerde ise Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça izin verilebilir ve durumları Bakanlığa ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa bildirilir. Türkiye hakkında yapılacak tez çalışmalarına izin verilmez.
(3) Öğrencilerden öğrenim alanıyla ilgili seminer, konferans veya bilimsel bir toplantıya sözlü sunum yapmak amacıyla katılmaları ya da sanat dallarında öğrenim görenlerin eğitim, konser, sergi, müze, opera ve benzeri bir sanatsal faaliyete gitmeleri zorunlu görülenlere en az bir ay önceden başvurmaları hâlinde yurt içi akademik danışmanın görüşü üzerine eğitim müşavirlikleri/ataşeliklerince izin verilebilir ve durumları Bakanlığa ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa bildirilir. Bunların bulunmadığı yerlerde ise bu işlemler Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça yapılır. Bu öğrencilerin yapılan çalışmaları belgelendirmesi zorunludur. Belgelendirilmeyen veya eğitim müşavirlikleri/ataşeliklerince ya da Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça onaylanmayan çalışmalar için herhangi bir ödeme yapılmaz.
(4) Yasal veya kurumsal bir engel olmaması hâlinde öğrencilerin, tezlerinin ilgili bölümü ile yurt dışındaki öğrenim süreleri boyunca yapılan tüm bilimsel çalışmalarının ilgili bölümüne çalışmanın Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin desteğiyle yapıldığını belirten bir ibarenin yazılması zorunludur.
Üst öğrenim izni
MADDE 14- (1) Yüksek lisans öğrenimlerini tamamlayarak yurt dışındaki öğrenimlerine bir üst seviyede devam etmek isteyen öğrencilere Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça resmî burslu, kısmi resmî burslu veya resmî burssuz statüde, üst öğrenime devam etme izni verilebilir. Gerekli görülmesi hâlinde eğitim müşavirlikleri/ataşeliklerinin görüşü de alınabilir. Öğrenim sürelerinin değerlendirilmesinde 8 inci maddede belirtilen süreler esas alınır.
Öğrenim seviyesi değişikliği
MADDE 15- (1) Öğrencilerin esas öğrenim seviyelerinin değiştirilmesini gerektiren zorunlu hâllerde Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşun izni alınır.
(2) Öğrencilerin yüksek lisans veya doktora öğrenimine devam ederken o öğrenim seviyesinde kullandıkları süreler, devam edecekleri yeni öğrenim seviyesinde kullanılmış sayılarak süre hesabında dikkate alınır.
Statü değişikliği
MADDE 16- (1) Yurt dışı temsilcilikleri, durumları 1416 sayılı Kanunun 20 nci maddesine uyan özel öğrencilerden öğrenci statüsüne geçmek isteyenlerin başvurularını, bu konudaki görüşlerini de bildirerek Bakanlığa intikal ettirirler. Bunların özel öğrencilik statüsünden öğrenci statüsüne geçebilmeleri ile ilgili değerlendirme Bakanlıkça yapılır.
Alan, yükseköğretim kurumu ve ülke değişikliği
MADDE 17- (1) Öğrencilerin öğrenim gördükleri alan, yükseköğretim kurumu veya ülkenin değiştirilmesi konularında Bakanlığın ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşun izni alınır.
(2) Değişiklik talebi uygun görülen öğrenciler, öğrenimlerine ara verdikleri sürelerde en fazla bir yıla kadar burssuz izinli sayılırlar.
Doktora sonrası araştırma izni
MADDE 18- (1) Uluslararası proje, araştırma çalışması veya yükseköğretim kurumu bünyesinde yeni teknolojilerle ilgili ya da akademik gelişimlerine katkı sağlayacak bir araştırma yaptıklarını belgelendiren öğrencilere, bir yılı geçmemek üzere, yurt dışı temsilciliğinin görüşü üzerine Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluş tarafından resmî burssuz statüde doktora sonrası araştırma izni verilebilir. Bu süre resmî burssuz statüde en fazla bir yıla kadar uzatılabilir.
(2) Doktora sonrası araştırma izni verilebilmesi için mezuniyet tarihinden itibaren en geç bir ay içinde yurt dışı temsilciliğine, yurt dışı temsilciliğinin bulunmadığı yerlerde Bakanlığa ya da hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşa başvurulması gereklidir. Bu süre aşıldıktan sonra yapılan başvurular dikkate alınmaz.
(3) Doktora sonrası araştırma iznine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Öğrenim durumunun izlenmesi
MADDE 19- (1) Öğrenciler ile özel öğrencilerin kayıt belgelerini eğitim-öğretim yılı başında, başarı durum belgelerini ise eğitim-öğretim yılı sonunda ilgili yurt dışı temsilciliğine ve/veya adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa vermeleri zorunludur.
(2) Öğrenciler yaptıkları akademik çalışmalarla ilgili raporlarını yurt dışı akademik danışmanlarına ve/veya öğrenim görülen bölüme onaylatarak her yıl ocak ve haziran ayları içinde Bakanlığa ve adına öğrenim görülen kurum ya da kuruluşa sunmakla yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İzinler, Malî Hükümler, Askerlik ve İlişik Kesme
İzin ve öğrenim yerinden ayrılış ve dönüş
MADDE 20- (1) Öğrencilere yurt dışında göreceği öğrenime ilişkin kabul alma sürecinde en fazla bir yıla kadar bekleme süresi verilebilir. Zorunlu hâllerde bu süre altı ay Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça uzatılabilir. Bu süreler içinde kabul alamayanlar ile en geç bekleme süresini takip eden eğitim-öğretim yılı içinde öğrenime başlamayanların bursluluk hakları iptal edilir. Bekleme sürelerinin başlangıcında bursluluğa hak kazanma, bir önceki öğrenimi tamamlama ya da bu öğrenimden ayrılma tarihi esas alınır. Bekleme sürelerinde öğrenciler burssuz izinli sayılır.
(2) Öğrenciler öğrenim yerinden ayrılmak istedikleri takdirde, aynı eğitim-öğretim yılı içinde iki aya kadar olan süreler için Bakanlığa ya da adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa bildirilmek üzere yurt dışı temsilciliklerine yazılı olarak bilgi vermek zorundadır. İki ayı geçen her türlü izin yurt dışı temsilciliğinin teklifi üzerine Bakanlıkça ya da adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça verilebilir.
(3) Öğrenciler, öğrenim yerlerinden ayrılışlarını ve dönüşlerini yurt dışı temsilciliğine bildirmek zorundadırlar.
(4) Askerlik hizmetini yerine getiren erkek öğrenciler, doğum yapan kadın öğrenciler, uzun süreli sağlık kurulu raporuyla belgelenen hastalık sebebiyle öğrenimine devam edemeyen veya öğrenimine başlayamayan öğrenciler ile Bakanlıkça ve/veya hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşça uygun görülen gerekçelerle burssuz izinli sayılan öğrencilerin izinde geçen süreleri bekleme ve öğrenim sürelerine eklenir.
(5) Yurt içinde veya dışında öğrenimlerine devam eden resmî burslu ve kısmi resmî burslu kadın öğrencilere, istekleri üzerine doğumdan önce azami sekiz hafta ve doğumdan itibaren azami sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftaya kadar burslu izin verilir. Ayrıca beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun öğrenim görmeye uygun olduğunu doktor raporuyla belgeleyen kadın öğrenci, isteği hâlinde doğumdan önceki üç haftaya kadar öğrenimine devam edebilir. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak öğrenim gördüğü süreler doğum sonrası burslu izin süresine eklenir. Bu öğrencilere burslu izin süresinin bitiminden itibaren istekleri üzerine on iki aya kadar burssuz izin verilir. Doğum yapan resmî burssuz kadın öğrencilere istekleri üzerine resmî burslu ve kısmi resmî burslu öğrenciler için uygulanan süreleri geçmemek üzere burssuz izin verilir. İzinde geçen süreler öğrenim sürelerine eklenir. Yurt içinde veya dışında öğrenime devam ederken doğum izni kullanmak isteyen kadın öğrencilerin izin istedikleri süreler için öğrenim gördüğü yükseköğretim kurumundaki kaydını dondurması zorunludur.
Sağlık sorunları nedeniyle öğrenimin sürdürülememesi
MADDE 21- (1) Ruh veya beden sağlığının öğrenimini sürdürmesine imkân tanımadığını, yurt içindeki eğitim ve araştırma hastaneleri veya üniversite hastanelerinden alınmış sağlık kurulu raporuyla belgelendiren öğrencilerin durumuna ilişkin olarak gerekli görülmesi hâlinde yurt dışı temsilciliği, öğrencinin öğrenim gördüğü yükseköğretim kurumu ve/veya Bakanlıkça uygun görülen ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan destekleyici belgeler istenir.
(2) Bakanlığa ibraz edilen sağlık kurulu raporu ile tespit edilen sağlık sorununun niteliğine göre öğrencilere bir yıla kadar burssuz izin verilebilir. Bu süre sonunda öğrencinin sağlık durumunu tespit etmek üzere yurt içindeki eğitim ve araştırma hastaneleri veya üniversite hastanelerinden alınan güncel tarihli sağlık kurulu raporu istenir. Gerekli görülmesi hâlinde ise bu rapor Bakanlık tarafından hakem hastanelere gönderilir.
(3) Bakanlıkça yapılan değerlendirme neticesinde birinci ve/veya ikinci fıkra uyarınca öğrenimlerini sürdüremeyeceğine karar verilen öğrencilerin öğrencilikle ilişiği kesilir. Bu kişilerden tahsil masrafı istenmez ve bu kişiler yurt dışı öğrenimlerinden kaynaklı olarak mecburi hizmetle yükümlü tutulmaz ve bu kişilere herhangi bir görev verilmez.
(4) İkinci fıkrada belirtilen süreler içinde veya sonunda gördüğü tedavi sonucu yurt dışında öğrenim görmesinde herhangi bir engel kalmaması durumunda öğrencilerin yurt dışındaki öğrenimine kaldığı yerden devam etmesi gerekir. Öğrenime devam etmeyen öğrenciler öğrenim masraflarını faizleriyle birlikte ödemekle yükümlüdürler.
Aylıksız izin verilen memurlar
MADDE 22- (1) Kamu kurum ve kuruluşlarında memur olarak çalışırken 1416 sayılı Kanun kapsamında yurt dışına gönderilmeye hak kazananlara, öğrenim süreleri boyunca kurumları tarafından aylıksız izin verilir. Bu kişiler öğrenimlerini başarıyla tamamlayıp mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa etmek üzere aylıksız izinli olarak ayrıldıkları kadrolarına döndükten sonra, adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşun ilgili kadrolarına en geç altı ay içinde naklen atanırlar. Aylıksız izin sebebinin ortadan kalkmasından itibaren iki ay içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılır.
(2) Yurt dışındaki öğrenimlerini tamamlayan öğrenciler, görev talep dilekçelerini 34 üncü maddede belirtilen usule uygun olarak adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa vermek zorundadır. Bu usule uygun olarak görev talebinde bulunmayan öğrenciler ve/veya aylıksız izin sebebinin ortadan kalkmasından itibaren iki ay içinde aylıksız izinli olduğu kuruma dönmediği için memuriyetten çekilmiş sayılanlar kendileri için yapılan masrafları faizleriyle birlikte ödemekle yükümlüdür. Aylıksız izinli olarak ayrıldıkları kadrolarına dönen öğrencilerin bu durumlarının, öğrenci ve ilgili kurum tarafından derhal Bakanlığa ve/veya hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa bildirilmesi zorunludur.
(3) Öğrenim süreleri uzatılan öğrencilerden, öğrenim sürelerinin uzatıldığını gösterir belgenin ekli olduğu dilekçeyle kadrolarının bulunduğu kurumlara başvuranların aylıksız izin süreleri, kurumlarında göreve başlamalarına gerek olmaksızın, kadrolarının bulunduğu kurumlar tarafından uzatılır.
(4) Bu madde kapsamında aylıksız izin verilen öğrencilerin mecburi hizmet süreleri, öğrenimlerini yasal süre içinde başarıyla tamamlayıp aylıksız izinli olarak ayrıldıkları kadrolarına döndükleri tarihten itibaren başlar.
(5) Bu madde kapsamında bulunan öğrencilerden yurt dışında öğrenime başlayanlar, yurt dışındaki üniversitelerden kabul almak üzere izinli sayıldıkları bekleme süreleri dışında aylıksız izinli olarak ayrıldıkları kadrolarında görev yapamazlar. Bekleme sürelerinin dışında kadrolarının bulunduğu kurumlarda görev yapan öğrenciler; Bakanlık ve/veya hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluş tarafından bu süreler içinde kendileri için yapılan masrafları faizleriyle birlikte ödemekle yükümlüdür.
Öğrencilerle ilgili ödenekler
MADDE 23- (1) Öğrencilerin aylık ödenekleri, yollukları, öğrenim, tedavi ve diğer giderleri her yıl yeniden düzenlenen tebliğe göre ödenir.
Yurt içi aylığı
MADDE 24- (1) Resmî burslu ve kısmi resmî burslu öğrencilerden yurt içinde dil öğrenimi görenlere öğrenimleri süresince; yurt dışından burslu izinli olarak aynı eğitim-öğretim yılı içinde aralıklı olarak toplam altmış günden fazla yurt içinde kalanlara ise yurt içinde kaldıkları altmış birinci günden itibaren yurt dışındaki öğrenim kurumlarına dönene kadar tebliğde belirtilen yurt içi aylığı ödenir.
Görev talebinde bulunanlara yapılan ödeme
MADDE 25- (1) Yurt dışındaki öğrenimlerini tamamlayıp yurda dönen ve görev talep edenlere, görev talep tarihi ile atamalarının onaylandığı tarih arasında, üç aydan fazla olmamak üzere yurt dışında öğrenim gördüğü ülke için ödenmekte olan yurt dışı aylığının yarısı kadar aylık ödeme yapılır.
Öğrenim görülen kurumlardan karşılıksız burs sağlama
MADDE 26- (1) Resmî burslu öğrencilerden öğrenim gördükleri yükseköğretim kurumundan veya bu kurum aracılığıyla karşılıksız burs veya asistanlık ücreti sağlayanlar, öğrenimlerine resmî burslu statüde devam edebilirler. Bu öğrenciler istemeleri hâlinde kısmi resmî burslu veya resmî burssuz statüye geçebilirler. Resmî burssuz statüde geçirilen süreler, mecburi hizmet süresinin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
(2) Kısmi resmî burslu statüye geçen öğrencilerin sağladığı karşılıksız burs veya asistanlık ücreti miktarlarının tebliğde belirtilen miktarlardan az olması durumunda aradaki fark, öğrencilerin isteğine bağlı olarak Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça tamamlanabilir. Bu durumda mecburi hizmet süresi hesaplama esaslarına göre değerlendirme yapılır.
Bakmakla yükümlü olunan kişilerin sağlık giderleri
MADDE 27- (1) Resmî burslu veya kısmi resmî burslu öğrencilerin bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocuklarının sağlık giderleri, sürekli görevle yurt dışına gönderilen devlet memurlarının bakmakla yükümlü oldukları kişiler için 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda belirlenmiş olan usul ve esaslar çerçevesinde ilgili kamu kurum veya kuruluşlarınca karşılanır.
(2) Bu madde kapsamında karşılanacak giderlere ilişkin esaslar tebliğ ile düzenlenir.
Askerlik işlemleri
MADDE 28- (1) Öğrencilerin askerlikle ilgili iş ve işlemleri öğrenime başladıktan sonra Bakanlıkça veya hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça yürütülür.
(2) Özel öğrencilerin askerlikle ilgili iş ve işlemleri yurt dışı temsilciliklerince yürütülür.
(3) Öğrenciler ve özel öğrencilerin öğrenim sürelerinde ve öğrenim sürelerinin uzatımında 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanununda belirtilen azami yaş sınırı aşılamaz.
Askerlik sebebiyle ilişik kesme
MADDE 29- (1) Öğrenimlerine başarı ile devam ettikleri halde askerlikle ilgili kanunlarda belirlenen yaş sınırı sonuna gelen öğrencilerden, askerlik hizmetini yerine getirmeyenlerin öğrencilikle ilişikleri kesilir ve haklarında 38 inci madde hükümlerine göre işlem yapılır.
Devamsızlık veya başarısızlık sebebiyle ilişik kesme
MADDE 30- (1) Öğrenim gören öğrencilerden;
a) Öğrenimini belirlenen sürelerde tamamlayamayan,
b) Öğrenimden vazgeçen,
c) Öğrenim kurumuna devam etmeyen,
ç) Üst üste iki yıl başarısız duruma düşenlerin,
yurt dışı temsilciliğinin teklifi üzerine Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça öğrencilikle ilişikleri kesilir.
Öğrenim gördüğü ülkeden izinsiz ayrılma
MADDE 31- (1) Yurt dışı temsilciliğinin bildirimi üzerine Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluştan izin almadan öğrenim yerinden ayrılan ve/veya izinli olarak bulunduğu süre sonunda öğrenim yerine dönmeyen öğrencilere izinsiz oldukları sürelerde burs ödenmez. Öğrenim süreleri içinde fiilin tekrarlanması hâlinde 32 nci madde hükümlerine göre işlem yapılabilir.
Mevzuata aykırı hareketler ile diğer sebeplerden dolayı ilişik kesme
MADDE 32- (1) Öğrencilerden;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı veya öğrencilik onuruna yakışmayan harekette bulunanların,
b) Mevzuata göre ülke için zararlı sayılan fiil ve hareketlerde bulunan veya bu çeşit faaliyetlere katıldıkları belirlenenlerin,
c) Öğrenim gördüğü kurumun kurallarına aykırı hareketlerinden dolayı öğrenim kurumuyla ilişiği kesilenlerin,
ç) Bakanlığın, hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşun ve/veya bölgesinde bulunduğu yurt dışı temsilciliğinin istediği bilgi ve belgeleri süresinde göndermemekte ısrar edenler ile talimatını yerine getirmemekte ısrar edenlerin,
d) Öğrenim gördüğü ülkede öğrenci vizesinin öngördüğü şartlar ile ilgili mevzuat kapsamında başka bir işte çalışmalarına izin verilenler hariç gelir getirici bir işle meşgul olanların,
e) Bulundukları ülke kanunlarına göre suç teşkil eden fiil ve hareketlerden dolayı haklarında hapis cezasına mahkûmiyet kararı verilenlerin,
f) Bu Yönetmelik hükümlerine ve yüklenme senedi/taahhütname esaslarına aykırı hareket edenlerin,
yurt dışı temsilciliğinin teklifi üzerine Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum ve kuruluşça öğrencilikle ilişikleri kesilir.
(2) Bakanlık veya hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluş kararının ilgiliye yazı ile tebliğ edildiği tarihten itibaren verilen karara beş işgünü içinde yazılı olarak itiraz edilebilir. Süresi içinde itiraz edilmezse verilen karar kesinleşir. İtiraz hâlinde, Bakanlık ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluş beş işgünü içinde dosya üzerinde yapacağı inceleme sonucunda, verilen kararı onaylayabilir veya kaldırabilir.
(3) Bu Yönetmelikte sayılan öğrencilikle ilişik kesmeyi gerektiren fiillere nitelik ve ağırlıkları itibarıyla benzer fiilleri işleyenlerin de öğrencilikle ilişikleri kesilir.
İlişik kesmenin bildirilmesi ve ilgili kurumlara bilgi verilmesi
MADDE 33- (1) İlişiği kesilen öğrencilere bu durum Bakanlıkça, hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluşça ya da yurt dışı temsilciliklerince bildirilir.
(2) İlişiği kesilen öğrencilerin durumları hakkında Bakanlıkça ya da hesabına öğrenim görülen kurum veya kuruluşça ilgili kurumlara bilgi verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İstihdam ve Tazminata İlişkin Hükümler
İstihdam
MADDE 34- (1) Yükseköğretim kurumları ile kamu kurum ve kuruluşları adına mecburi hizmet karşılığı yurt dışına gönderilenler, öğrenimlerini başarıyla tamamladıktan sonra mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa etmek üzere, adlarına gönderildikleri kurumların ilgili kadrolarına atanır.
(2) Bakanlıkta istihdam edilmek üzere Bakanlık adına ve hesabına yurt dışına gönderilenler, gönderildikleri ülkede doktora öğrenimlerini tamamladıktan sonra mecburi hizmet yükümlülüklerini ifa etmek üzere Millî Eğitim Uzmanı kadrolarına atanır.
(3) Adına öğrenim görülen yükseköğretim kurumları ile kamu kurum ve kuruluşlarına ataması gerçekleştirilenler, yasal süresi içinde göreve başlamak zorundadırlar. Göreve başlamayanlar öğrenim masraflarını faizleriyle birlikte ödemekle yükümlüdürler.
(4) Yurt dışındaki öğrenimlerini yasal süresi içinde başarıyla tamamlayan öğrenciler, öğrenimlerini tamamladıkları tarihten itibaren en geç iki ay içinde yurda dönerek Bakanlıktan veya hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluştan alınan mezuniyet durumlarını gösterir belgeyle birlikte görev talep dilekçelerini adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa vermek zorundadır. Öğrenciler hazırladıkları yüksek lisans ve/veya doktora tezlerinin basılı birer nüshası ile elektronik ortamdaki Türkçe özetini Bakanlığa ve adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşa teslim etmek zorundadır.
(5) Adına öğrenim görülen kurum veya kuruluşlar görev talebinde bulunan öğrencileri başvuru tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ihtisasları dâhilinde göreve atamakla yükümlüdür. Bu kurum ve kuruluşlar öğrencilerin görev talebi başvurularını, başvuru tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde; göreve başlamalarını ise hizmet cetveliyle birlikte göreve başlama tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Bakanlığa bildirir.
Yurt dışı eğitim sürelerinin çalışma sürelerinden sayılması
MADDE 35- (1) Mecburi hizmet karşılığında yurt dışına gönderilenlerin yurt dışında lisansüstü eğitim amacıyla geçirdikleri sürelerin tamamı, Bakanlıkça belirlenen yurt dışında azami eğitim süresini geçmemek üzere, kademe ilerlemesine ve derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir. Bu konudaki intibak işlemleri öğrencilerin mecburi hizmetlerini ifa ettiği kurum veya kuruluşlar tarafından yürütülür.
Mecburi hizmet sürelerinin hesaplanması
MADDE 36- (1) Bu Yönetmelik kapsamında;
a) Yurt içinde öğrenim gören öğrenciler okul ödemeleri ve/veya aylık burs ödemelerinin yapıldığı öğrenim süreleri kadar,
b) Yurt dışında öğrenim gören öğrenciler okul ödemeleri ve/veya aylık burs ödemelerinin yapıldığı öğrenim sürelerinin iki katı kadar,
mecburi hizmetle yükümlüdürler.
Mecburi hizmet devri
MADDE 37- (1) Yükseköğretim kurumları adına ve Bakanlık hesabına lisansüstü öğrenim görenlerin mecburi hizmet yükümlülüklerinin yükseköğretim kurumları ile kamu kurum ve kuruluşlarına devrine Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlıkça karar verilir.
(2) Kamu kurum ve kuruluşları adına lisansüstü öğrenim görenlerin mecburi hizmet yükümlülüklerinin kamu kurum ve kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarına devrine Bakanlıkça karar verilir.
Tazminat
MADDE 38- (1) Öğrencilerden;
a) Öğrenimlerini gönderiliş amaçlarına uygun bir dereceyle tamamlamayanlar,
b) Öğrenimlerinden vazgeçenler,
c) Öğrenimlerini tamamladıktan sonra iki ay içinde görev talep etmeyenler,
ç) Atandığı ya da durumuna uygun teklif edilen göreve yasal süresi içinde başlamayanlar,
d) Yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi hükümlerine uymayanlar,
e) Mecburi hizmetlerini tamamlamadan görevlerinden istifa edenler veya devlet memurluğundan ihraç edilenler,
f) Mevzuata aykırı hareketlerden dolayı öğrencilikle ilişiği kesilenler
ilgili mevzuat hükümleri uyarınca öğrenim masraflarını faizleriyle birlikte ödemekle yükümlüdür.
(2) Öğrenim masrafları 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 34 üncü maddesine göre tahsil edilir. Uygulanan faiz oranları ise 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümlerine göre hesaplanır. Faiz borcunun hesaplanmasında, öğrencilerin taahhüdünü ihlal ettiği tarih faiz başlangıç tarihi olarak esas alınır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İstatistiki bilgiler
MADDE 39- (1) Öğrencilerin öğrenim durumları ve özel öğrencilerle ilgili istatistiki bilgiler, Bakanlıkça hazırlanan forma işlenerek her yıl aralık ayı sonuna kadar ilgili yurt dışı temsilcilikleri tarafından Bakanlığa gönderilir.
(2) Kamu kurum ve kuruluşları adına öğrenim görmeye hak kazanan öğrencilerin öğrenimlerine ilişkin istatistiki bilgiler her yıl aralık ayı sonuna kadar Bakanlıkça hazırlanan forma işlenerek adına öğrenim görülen kurum veya kuruluş tarafından Bakanlığa gönderilir.
(3) Yurt dışı öğrenimlerinden kaynaklanan mecburi hizmetlerini ifa eden kişilere ilişkin istatistiki bilgiler ile bunların mecburi hizmetlerini ifa etme durumları, Bakanlıkça hazırlanan forma işlenerek her yıl aralık ayı sonuna kadar ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından Bakanlığa gönderilir.
İş ve işlemlerin elektronik ortamda yürütülmesi
MADDE 40- (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemler elektronik ortamlarda da yürütülebilir. Resmî Burslu Öğrenci Sisteminde düzenlenen belgeler, elektronik ortamda düzenlenen güvenli elektronik imzalı resmî belgeler ile aynı hukukî değere sahiptir.
(2) İlgili mevzuatta aksi bir hüküm bulunmadıkça e-Devlet Kapısı üzerinden alınan belgeler, bu belgelere kaynaklık eden idarelerden alınmış resmi belgeler ile aynı hukuki değere sahiptir.
Oryantasyon/bilgilendirme eğitimi ve toplantı faaliyetleri
MADDE 41- (1) Resmî burslu statüde yurt dışında lisansüstü öğrenim görmeye hak kazanan öğrencilere yönelik olarak yurt içinde oryantasyon/bilgilendirme eğitimleri/toplantı faaliyetleri düzenlenebilir. Öğrenci yurt dışına gittiğinde gerekli görülmesi halinde, mahallindeki müşavirlik/ataşelik koordinesinde Bakanlıkça oryantasyon/bilgilendirme eğitimleri/toplantıları yapılabilir.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 42- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında ortaya çıkacak tereddütlerin giderilmesinde Bakanlık yetkilidir.
(2) Eğitim müşavirliği veya ataşeliğinin bulunmadığı yerlerde öğrenim gören öğrencilerin bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri Bakanlık, hesabına öğrenim görülen kurum/kuruluş ya da gerekli görülmesi hâlinde Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliği veya başkonsolosluğu aracılığıyla yürütülebilir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 43- (1) 1/3/2020 tarihli ve 31055 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Öğrencilerin Yabancı Ülkelerde Öğrenimleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 44- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 45- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
