31 Mart 2021 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 31440
İçişleri Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik; kantinlerin teşkili, idaresi ve kontrol şekilleri, muhasebe işlemleri, gelirleri ve gelirlerinin harcanması, işletilmesi, işlettirilmesi veya kiraya verilmesinden sağlanan gelirlerin dağıtım yerleri ve oranları ile yapılacak denetlemelere ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı komutanlıklardaki bütün kantinleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası ile Ek 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Birlik komutanı: Kantinin işletilmesinden sorumlu birlik komutanını,
b) Brüt satış karı: Aylık net satışlar ile satılan mal ve hizmetin maliyeti arasındaki olumlu farkı,
c) Gayrisafi hâsılat:
1) Tek düzen muhasebe sistemine (bilânço esasına) göre defter tutan kantinlerde; gelir tablosunda bulunan gelirler (brüt satışlar, diğer faaliyetlerden olağan gelir/karlar ve olağan dışı gelir/karlar) toplamından (üst komutanlık paylarından yapılan tahsisler ile diğer kantinlerden aktarılan varlıklar hariç) hiçbir gider ve maliyet unsuru düşülmeden, elde edilen değerleri,
2) İşletme hesabı esasına göre muhasebe kaydı tutan kantinlerde; İşletmenin tüm satışlarından elde edilen toplam hâsılat ve diğer tüm gelirlerin (promosyon gelirleri, kira gelirleri, faiz gelirleri, kasa fazlası ve benzeri) toplamından (üst komutanlık paylarından yapılan tahsisler ile diğer kantinlerden aktarılan varlıklar hariç) hiçbir gider ve maliyet unsuru düşülmeden elde edilen değerleri,
ç) Gelir kaynağı: Vardiya yatakhaneleri, eğitim ve kongre merkezleri, sosyal tesisler, gazinolar, moral eğitim merkezleri ile kantin dışında kalan ve gelir sağlayan çay ocağı, berber, ayakkabı boyacısı, sinema, lahmacun fırını, tekel, fotoğrafhane, iş ocakları ve benzeri işletmeleri,
d) İlk destek yardımı: Şehit olan ve herhangi bir nedenle vefat eden personel (erbaş ve erler dâhil) ailelerine defin hazırlıkları ile defin esnasında ortaya çıkan acil ihtiyaçların karşılanması amacıyla Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen tutarda ve her olayla ilgili olarak bir defaya mahsus yapılacak nakdi yardımı,
e) Kantin: Sahil Güvenlik Komutanlığı bağlı komutanlıklardaki kantinleri,
f) Kantin geliri toplamı: Brüt satış karına; promosyon, faiz gelirleri, iş ocakları kârı, kira geliri ve benzeri direkt gelirlerin eklenmesiyle elde edilen değeri,
g) Kantin şubesi: Kantine bağlı olarak açılıp işletilen satış yerlerini,
ğ) Konsinye: 16 ncı maddede ifade edilen, satış işlemi gerçekleşene kadar mülkiyeti malı satan firmaya ait olan ürünleri, kantin başkanlığına irsaliye ile vermesi ve dönem sonunda satışı yapılmaması durumunda tekrar iade alma işlemini ifade eden satış şeklini,
h) Merkez: Bir piyasası bulunan il ve ilçe gibi yerleşim yerlerini,
ı) Muaddel cetvel: Hammadde veya yarı mamul üründen elde edilecek yeni ürünün, belirli standartta olması için içerisine konacak maddelerin cinsini ve miktarını gösteren belgeyi,
i) Reyon: Kantinlerde belirli gruplarda toplanan malların satıldığı bölümleri,
j) Taşınır mal saymanlığı: Kamu idarelerinin teşkilat yapıları içerisinde, taşınır malların yönetiminden sorumlu olan merkez ve taşra birimlerini,
k) Yan kuruluş: Kantin Başkanlığına muhasebe açısından bağlı olarak faaliyet gösteren, yan kuruluş işletme defteri ve para teslim defteri tutulması zorunlu olan gelir kaynaklarını,
l) Yerleşke: Birden fazla birliğin bir arada bulundukları yeri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teşkilât ve Görevler
Kuruluş
MADDE 5 – (1) Kantinlerin kuruluş ve işletilmesine ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Sahil Güvenlik Komutanlığına mensup erbaş, er ve diğer personelin dayanıklı tüketim malları hariç çeşitli ve zaruri ihtiyaçlarını daha ucuz ve kolaylıkla temin edebilmesi maksadıyla her birlikte kantin kurulabilir. İhtiyaç halinde bu kantinlerin birlik içinde veya dışında şubeleri açılabilir. Yüzer birlikler hariç olmak üzere aynı yerleşke içerisinde birden fazla kantin kurulamaz.
b) Kantinler, ihtiyaç sahibi birliğin bağlı bulunduğu Ana Ast Komutanlığın teklifi üzerine Sahil Güvenlik Komutanlığının izni ile kurulur ve ilgili birlik tarafından işletilir. Kantinlerin kuruluşu ve faaliyete geçtiği bir ay içinde Sahil Güvenlik Komutanlığı Denetleme, Teftiş ve Tetkik Başkanlığına bildirilir. Kantinlerin işletilmesi yetkisinin, aynı yerleşke içerisinde bulunan başka bir birlik veya kuruluşa devri mümkündür.
c) Kantinler ve şubeleri, birlik içi ve dışında hizmet vermeye uygun, kapalı ve emniyetli yerlerde kurulur.
Kantin heyetinin teşkili
MADDE 6 – (1) Kantin heyeti, kantin başkanlığı kadrolarına atanan personel ile atama yapılamayan kadrolar için ise 7 nci ve 8 inci maddelerde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılan seçim ile teşkil edilir. Seçimle belirlenen heyet üyelerinin görev süresi bir yıldır.
a) Kantin heyetinde, bir başkan, bir muhasip üye, bir kasa sorumlusu (mutemet) ve bir mubayaa (satın alma/depo sorumlusu) olmak üzere en az dört kişi bulunur. Kantin heyetlerinde en az bir subay veya bir astsubay bulunur.
b) İş hacmi ve şube sayısı fazla olan kantinlerde üye sayısı yeteri kadar artırılır ve ayrıca ilave bir kasa sorumlusu atanır/seçilir.
c) Kantin heyetlerinde muhasip ile kasa sorumlusu görevi aynı kişide birleştirilemez.
Adayların belirlenmesi
MADDE 7 – (1) Kantin heyeti seçimine katılacak adaylar, aşağıdaki esaslar çerçevesinde belirlenir:
a) Kantin heyetine; tahsil ve yetenek durumları dikkate alınmak suretiyle her bir boş kadro görevi için 1 asıl ve 1 yedek üye belirlenir ve birlikte görevli subay, astsubay, devlet memuru veya uzman erbaşlar aday olarak gösterilebilir. Belirlenen adayların, hizmetlerin aksamaması açısından emeklilik, tayin, sağlık ve uzun süreli görevlendirme durumları göz önünde bulundurulur.
b) Kantin heyeti seçimine taşınır mal saymanları, taşınır mal hesap sorumluları, taşınır mal sorumluları, harcama yetkilileri, harcama yetkililiği devri yapılan personel ile ödeme emri düzenlemekle sorumlu gerçekleştirme görevlisi aday gösterilemez.
c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, altı aydan fazla hapis cezası ile cezalandırılmış olanlar, bu cezaları paraya çevrilmiş veya ertelenmiş olsa bile aday gösterilemez. Tecrübeli, güvenilir, borcu ve maaşında haczi olmayan personelin aday gösterilmesi sağlanır.
ç) Kantin heyeti seçimine; ilk göreve başlama süresi iki yılın altında olan personel aday gösterilemez.
d) Aynı yerleşkede birden fazla Komutanlığın (Sahil Güvenlik Komutanlığında Başkanlıklar) yer alması durumunda kantin heyeti seçimine aday gösterilecek personelin Komutanlık (Başkanlık) mevcutları dikkate alınarak belirlenmesi esastır.
e) Aday sayısı, seçilecek üye sayısının üç katından az olamaz.
Kantin heyetinin seçimi
MADDE 8 – (1) Kantin heyetinin seçiminde dikkate alınacak esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Asil ve yedek üyeler; birlik komutanlığı tarafından gösterilen adaylar arasından, yerleşkede görev yapan subay, astsubay, sivil memur ve uzman erbaş mevcudunun en az yarıdan bir fazlasının katılacağı toplantıda, toplantıya katılanların oylarıyla seçilir. Seçim gizli oy, açık tasnifle sonuçlandırılır. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamadığı takdirde, müteakip toplantıda herhangi bir yeter sayı aranmaz.
b) Seçim sonucunda her görev için en fazla oy alanlar asıl, daha az oy alanlar ise, aldıkları oy sayısına göre sıralanarak yedek üye olarak belirlenir.
c) Seçimin cereyan tarzı ve sonuçları, birlik komutanı tarafından görevlendirilecek ve en az üç kişiden oluşacak tasnif heyeti tarafından bir tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası birlik komutanlığı personel şubesinde, bir nüshası da kantinin teftişinde ibraz edilmek üzere kantin başkanlığında saklanır.
ç) Kantin heyetinin seçimi, her yılın Kasım ayında yapılır. Yeni kantin heyeti, devreden kıymetleri teslim alarak 1 Ocak tarihinde göreve başlar. Birlik komutanlığı tarafından yeni heyetin tecrübe kazanması için, eski heyet ile birlikte Aralık ayı sonuna kadar çalışmaları sağlanır. Ancak, söz konusu ayın muhasebe kayıtlarındaki imza yetkisi eski heyete aittir. Yeni heyet göreve başlarken mal beyanında bulunur. Bu husus birlik komutanlığınca takip edilir.
d) Aynı yerleşkede kantin heyetinde son iki dönem asıl üye olarak görev alan seçilmiş üyeler tekrar görevlendirilemez. Ancak, yazılı olarak istekli olma durumunda tekrar görevlendirilebilir.
Kantin heyetinin değiştirilmesi
MADDE 9 – (1) Seçimle belirlenen kantin heyeti başkan ve üyeleri;
a) Herhangi bir nedenle görevlerinden kesintisiz olarak iki aydan fazla ayrı kalmaları,
b) Meslekten istifa etmeleri,
c) Görevini kötüye kullanmaları,
ç) Görevlerinde başarısız olmaları,
d) Kadrolarına atama yapılması,
durumlarında birlik komutanı tarafından değiştirilir. Seçimle belirlenen kantin heyetinde ki üyelerin yerine atama olması durumunda görev atamalı personele devredilir.
(2) Atamalı üyelerin herhangi bir nedenle görevlerinden kesintisiz olarak iki aydan fazla ayrı kalmaları durumlarında görevden ayrı kaldıkları süre için seçim ile geçici üye belirlenir. Bu durumdaki geçici üyenin görevi atamalı personelin görevine dönmesi ile sona erer.
Yedek üyelere görev verilmesi
MADDE 10 – (1) 9 uncu maddede belirtilen sebeplerle boşalan üyeliklere yedek üyeler görevlendirilir. Görevlendirilecek yedek üyenin iki ay ve daha kısa bir süre içerisinde atama, kurs, dış görev, geçici görev ve benzeri sebeplerle birlikten ayrılacağı biliniyorsa seçim derhal yenilenir.
(2) İzin, istirahat ve benzeri nedenlerle iki aydan kısa süreli olarak görevden ayrılan asıl üyenin yerine, kasa ve muhasebe görevleri aynı üyede olmamak şartıyla kantin başkanının uygun göreceği üye görevlendirilir. Kantin başkanının ayrılması halinde ise, üyelerden en kıdemlisi ikiz görevli olarak kantin başkanlığı görevini yürütür.
Görev ve sorumluluklar
MADDE 11 – (1) Birlik komutanı: Kantini kurmak, kantin heyetinin seçimini sağlamak, kantin faaliyetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak ve kantin gelirlerinin sarf yerlerini tespit etmekle sorumludur. Aylık bilânçonun düzenlenmesi ve onaylanması ile önceki dönemlerde gerçekleşen mali verilere ait sorumluluklar, kantin heyetine aittir. Ancak, bilânçolar düzenlenip onaylandıktan sonraki sorumluluk kantin heyeti ile birlikte birlik komutanına aittir.
(2) Kantin heyeti: Kantin hizmeti ile ilgili faaliyetlerin yürütülmesi, kantinin işlettirilmesi ve kiraya verilmesi faaliyetlerinin yürütülmesi, kantin hesaplarının tutulması, kantine ait mahkemelik alacakların takip edilmesi, kantine ait belge, defter ve evrakların muhafazası ve teftişe tâbi dönem teftişinin verilmesi ile görevli ve sorumludur.
(3) Kantin başkanı: Kantin heyetinin görev ve sorumluklarını; bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda, zamanında ve tam olarak yerine getirmelerini temin, takip ve kontrol etmek, heyet içerisinde işbirliği ve eşgüdüm ile görev dağılımını sağlamak, gider ve kantin gelirlerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesi ve varlıkların kayıplara karşı korunmasını sağlamak, denetleme ve teftiş faaliyetlerinde tespit edilen hususlara yönelik tertip ve tedbirleri almakla sorumludur.
(4) Muhasip: Muhasebe kayıtlarını ilgili mevzuatına göre, zamanında, eksiksiz ve doğru olarak tutmak, ilgili birim ve personel ile koordine etmekle sorumludur.
(5) Kasa sorumlusu (mutemet): Kantinin nakit değerlerini, usulüne uygun olarak; kayıt altına almak, muhafaza etmek, gerekli belge ve kayıtlar çerçevesinde teslim almak, teslim etmek, muhasebe kayıtları ile uyumunu sağlamakla sorumludur.
(6) Satın alma/depo sorumlusu (mubayaa): Belirlenen ihtiyaçların piyasadan satın alınması konusunda gerekli araştırmaları yapmak, satın alma sürecine ilişkin belge ve kayıtları usulüne uygun olarak tanzim ve muhafaza etmek, satın alınan mal ve hizmetleri belirlenen sözleşme ve koşullara uygun olarak teslim almak ve ilgililere teslim etmek, stoklanmasına ihtiyaç duyulan malları usulüne uygun depolamak, sorumlu ve yetkili kişilere belge karşılığında teslim etmek, mal hareketlerine ilişkin tüm belgeleri muhasebe kayıtlarına uyumlu olarak tanzim ve muhafaza etmek, depo şartlarına yönelik güvenlik, temizlik ve tertip faaliyetleri yürütmekle sorumludur.
(7) Kantin şube sorumlusu: İhtiyaç duyulan malları tespit etmek ve heyete bildirmek, satışa sunulacak malları teslim almak, etiketlemek, günlük hâsılatın satış sorumlusundan teslim alınması, hâsılatın mutemede teslim edilmesi, varlıkların kötüye kullanımının önlenmesi ve kayıplara karşı korunması ile temizlik, tertip ve güvenliğin sağlanması konularında gerekli tedbirleri almakla sorumludur.
(8) Satış sorumlusu: Satışa sunulan malları satışa hazırlamak, satış listesinde belirtilen fiyattan satışını yapmak, satış hâsılatını mutemet, şube sorumlusu veya nöbetçi heyetine teslim etmek, temizlik, tertip ve düzeni sağlamakla görevli ve sorumludur.
(9) İhtiyaç halinde kantine bağlı işletilen gelir kaynağı ve/veya yan kuruluş sorumlusu olarak birlik komutanı tarafından personel görevlendirilebilir. Bu personel, görevlendirildiği gelir kaynağı/yan kuruluş için ihtiyaç duyulan malların tespiti ve kantin heyetine bildirilmesi, satışa sunulacak malların teslim alınması, etiketlenmesi, belgelendirilmesi, günlük hâsılatın satış sorumlusundan teslim alınması, hâsılatın mutemede teslim edilmesi, varlıkların kötüye kullanımının önlenmesi ve kayıplara karşı korunması ile temizlik, tertip ve güvenliğin sağlanması konularında yetkili, görevli ve sorumludur.
Kantin şubeleri
MADDE 12 – (1) Bir kantine bağlı olarak;
a) Üst komutanlık payları kesildikten sonra geliri ait olduğu birlik tarafından kullanılmak üzere, aynı birliğe mensup birbirine yakın iki yerleşkede konuşlanan veya aynı yerleşkede konuşlanmakla birlikte farklı komutanlıklara bağlı bulunan birliklerde,
b) Geniş bir alana yayılmış olan birlik sınırları içerisinde,
c) Birlik içindeki ve dışındaki lojman bölgelerinde,
ç) Atış ve tatbikat veya eğitim için uzun süreli olarak il ve ilçe merkezi dışına veya yurt dışına intikal eden birlik veya kurumlarda,
d) İl ve ilçe merkezlerine uzak ve ulaşımı güç yerlerde konuşlu birliklerde,
e) Kış şartları nedeniyle ulaşımı sağlayan karayollarının sık ve uzun sürelerle kapandığı bölgelerdeki konuşlu birliklerde,
şubeler açılabilir.
(2) Ancak, birinci fıkrada belirtilen kıstaslara uygun olarak kantin şubesi açılması teklif edilecek birlik ve kurumlardaki görevli olan personel ve ailelerinin mevcudunun, kantin hizmeti vermeyi gerektirecek miktarda olması hususu dikkate alınır.
Kapatılma ve seferberlik hali
MADDE 13 – (1) Herhangi bir sebeple kapatılması gereken kantinlerin nakit, mal, demirbaş ve belgeleri, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından verilecek emre göre diğer bir kantine, vardiya yatakhanelerine, eğitim ve kongre merkezlerine, sosyal tesislere, gazinolara, moral eğitim merkezlerine devredilebilir. İlgili birlik komutanlığınca sonuç hakkında bir ay içerisinde silsileler yolu ile Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Başkanlığına, Sahil Güvenlik Komutanlığı Denetleme, Teftiş ve Tetkik Başkanlığına ve kantin gelirlerinden pay gönderilen diğer kurumlara bilgi verilir.
(2) Devredilen kantine ait mallar ile devralan kantin satış fiyatları arasında farklılık olması durumunda 30 uncu maddeye göre fiyat düzenlemesi yapılabilir.
(3) Seferberlik ilânı ile kantin heyet başkanı ve üyeleri; kantin sefer görev yerine götürülecekse birlik komutanı tarafından görevlendirilen personele; birlik güvenlik sınırları içerisinde kantin unsuru bırakılacak ise birlikte kalacak tesellüm heyetine, emredilen miktarda kantin sermayesini, belgelerini ve demirbaşlarını devir teslim belgesi ile devreder ve asli görev yerlerine katılırlar. Kantin şubeleri, ihtiyacın sonlanması durumunda kantin başkanlığının bağlı olduğu birlik komutanının onayıyla kapatılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kantinlerden Yararlanma, Tertip ve Hizmet Esasları
Kantinlerden yararlanma
MADDE 14 – (1) Kantinlerden;
a) Birlik içerisinde bulunması halinde; 2692 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde belirtilen personel,
b) Birlik dışında veya lojmanlar bölgesinde bulunması halinde; Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli, Jandarma Genel Komutanlığı personeli, TSK personeli ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler,
yararlanabilirler.
Tertip ve temizlik
MADDE 15 – (1) Kantinlerin tertip ve temizliği aşağıdaki esaslar çerçevesinde sağlanır:
a) Kantinlerin iç tasarımı, görevli personelin çalışmalarında verimlilik ve istifade eden personele kolaylıklar sağlayacak şekilde yapılır.
b) Temizlik maddeleri, gıda maddelerinden ayrı yerde depolanır ve satışa sunulur.
c) Çabuk bozulabilen maddeler ile dondurulmuş gıda maddeleri uygun soğutucularda satışa sunulur.
ç) Kantinler günün belirli saatlerinde temizlenerek hiçbir surette kirli kalmalarına müsaade edilmez.
d) Kantin ve depolarının haşerelere karşı etkin bir biçimde korunabilmesi için gerekli önlemler kantin heyeti tarafından, kiralanmış birimlere ilişkin önlemler kiracı tarafından alınır. Kiralanmış birimlerin kontrolünden kantin heyeti sorumludur.
Hizmet esasları
MADDE 16 – (1) Kantinden yararlanan personele en iyi hizmeti vermek için:
a) Kantinde reyon/satış sorumlusu olarak görevlendirilecek personel, bu görevi en iyi şekilde yapabilecek olanların içinden seçilir.
b) Kantinden yararlanacaklar ile kantinde görevli personel arasındaki ilişkilerde terbiye ve nezaket kurallarına dikkat edilir.
c) Kantinden yararlananlar, kendilerine farklı muamele yapılması için görevli personelden istekte bulunamaz.
ç) Mal satış işlemlerinde işletme hesabı esasına göre muhasebe sistemi uygulayan kantinlerde, ayrı işletme defteri ve ayrı para teslim defteri tutularak ve kantin bilânçosunda Kantin Gelirleri, İş Ocakları Kârı bölümünde Konsinye Satış hanesi açılarak elde edilen kâr direkt yazılmak kaydıyla, tek düzen hesap planı uygulayan kantinlerde ise ayrı hesap kodunda gösterilerek, konsinye usulü satış yapılabilir.
d) Söz konusu konsinye satış işleminde;
1) Sözleşme hizmeti aksatmayacak şekilde, en fazla bir yıl olarak düzenlenir. Sözleşme yapılacak firma ya da kişi, asgari üç firma, kuruluş veya kişi arasından teklif usulü ile seçilir, belgeleri denetimlerde aranır.
2) Bir kez sözleşmesi feshedilen firma veya kişi iki yıl süre ile ihaleye alınmaz.
3) Yapılan sözleşme tarafların imzalamasını müteakip sözleşme başlama tarihinde yürürlüğe girer.
4) Vergi dairesine kayıtlı olmayan kişi, kuruluş, firma ile sözleşme yapılmaz. Sözleşme tarihi itibarıyla, kesinleşmiş vergi borcu ile sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair belgelerin ilgili kantin heyetine sunulması gerekir.
5) Konsinye satış yapılacak reyonlardaki mal veya eşya için mal sahibine ve kantine kalacak oranlar ayrı ayrı belirtilmek suretiyle kantin heyeti kar oranını toplam satış tutarı üzerinden veya ürün bazında firmayla ortaklaşa belirler ve fiyat 30 uncu maddede belirtilen oranı aşmayacak şekilde oluşturulur. İşletecek firma tarafından firmasına kesilmiş fatura veya üretim belgesi ile mal veya eşyanın kantine girişi yapılır. Mal veya eşya, kantine giriş esnasında kantin heyeti tarafından kontrol edilir. Konsinye olarak satışı yapılan mallara ilişkin olarak, kantin işletmesi satış kayıtları esas alınarak, malı satılan konsinyatör işletme tarafından 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununda öngörülen usul ve esaslar dâhilinde kantin başkanlığına 7 gün içerisinde fatura düzenlenir.
6) Konsinye olarak satılmak üzere bekleyen malın mülkiyeti satış gerçekleşinceye kadar malı gönderene aittir. Malın satılmaması, değiştirilme ihtiyacı doğması veya malın reddine karar verilmesi durumunda mal yükleniciye iade edilir.
7) Sözleşme yapılmadan önce firmadan ticaret sicili istenir ve gerekli araştırma yapılır.
8) Özlük hakları ilgili firmaya ait olmak üzere ürünün satışa hazırlanmasında firma personeli sigortası yaptırılmak suretiyle çalıştırılabilir. İşçilerin güvenlik tahkikatı ilgili firma ya da kişi tarafından yaptırılmadan işbaşı yaptırılmaz. Sözleşmede; kantin başkanlığında firma personelinin çalıştırılıp çalıştırılmayacağı, çalıştırılması halinde bu personele yönelik kantin başkanlığı ile firmanın sorumlulukları, hangi esaslarda çalıştırılacağı belirtilir. Ayrıca, bu hususların takibi kantin heyetince yapılır.
9) Kantinin başka bir bölümünde satışa sunulan mal ve eşya, kantin heyetince yapılacak sözleşme hükümlerine göre sözleşmeli satış reyonlarında ve otomat makinelerinde de satılabilir.
10) Sözleşmeli satış reyonunda ve otomatlarda satılacak ürünler ve satış fiyatları kantin heyeti tarafından satış reyonunu işleten firma yetkilileri ile koordine edilerek tespit edilir.
11) Sözleşmeli satış reyonunda satılan her türlü mal ve eşyanın hesabı mutlak surette kantin kasasında işlem görür, işletme defterine giriş yapılır.
12) Sözleşmeli satış esaslarına aykırı hareket sözleşmenin fesih nedeni sayılır.
13) Kantinlerde, aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olması halinde mal ve hizmet alımları birlikte yapılabilir.
Sağlık ve gıda denetimi
MADDE 17 – (1) Kantinin sağlık ve gıda denetimi aşağıdaki esaslar çerçevesinde yapılır:
a) Muhtemel iş kazalarına anında müdahale edilebilmesi için, ilk yardım sıhhîye dolabı bulundurulur.
b) İlk yardım yapabilecek bilgi ve beceriye sahip, 29/7/2015 tarihli ve 29429 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İlkyardım Yönetmeliği gereği yeterli sayıda bir personel görevlendirilir.
c) Bütün ünitelerde, genel temizlik, gıda hijyeni gibi konularda kantin başkanlığı tarafından gerekli önlemler alınır.
ç) Çalışan personelin:
1) Hastalıkları ile ilgili işyeri yöneticisine/sorumlu personele bilgi vermek yükümlülüğü mevcut olup, her türlü sağlık/periyodik muayeneleri ile ilgili evrakları düzenli olarak muhafaza edilir.
2) Göreve yönelik periyodik koruyucu sağlık muayenelerinin resmi veya sivil sağlık kuruluşlarının ilgili servislerinde yaptırılması sağlanır.
3) Aşıları zamanında yaptırılır.
4) El, yüz, saç, sakal, kılık, kıyafet temizlikleri her gün denetlenir.
d) Satışa sunulan raf ömürlü gıda maddelerinin raf ömrünün takibi konusunda gerekli önlemler alınır.
e) Kantin başkanlıklarınca satın alınan gıda maddelerinin sağlık açısından kontrolleri ihtiyaç duyulması halinde birlik komutanlığı tarafından yaptırılır. Bu görev, gıda kontrol ve hijyen denetim görevlisi, birlik tabibi veya muayene komisyonu başkanlığına verilebilir. Yapılan kontrolün sonucunda iki nüsha tanzim edilecek raporun bir nüshası kantin heyetince, diğer nüshası ise gıda kontrol ve hijyen denetim görevlisince muhafaza edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kantinin İşletilmesi
Gelir kaynaklarının bağlantısı
MADDE 18 – (1) Birliklerde mevcut hiçbir gelir kaynağı/yan kuruluş bağlantı dışı bırakılamaz. Bu gelir kaynakları:
a) Vardiya yatakhaneleri, eğitim ve kongre merkezleri, sosyal tesisler, gazinolar, moral eğitim merkezleri bulunmayan birliklerde kantine bağlanır ve kantin heyeti tarafından yönetilir.
b) Vardiya yatakhaneleri, eğitim ve kongre merkezleri, sosyal tesisler, gazinolar, moral eğitim merkezleri bulunan birliklerde bağlantı, hizmet ilişkileri dikkate alınarak birlik komutanlığınca belirlenir. Konaklama amacıyla işletilen hiçbir tesis kantin başkanlığına bağlı olarak işletilemez.
Kantin sermayesi
MADDE 19 – (1) Kantinin kuruluş sermayesi Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenir. Sermaye aşağıdaki yollardan sağlanır:
a) Genel olarak yapılacak bağışlar.
b) Kuruluş aşamasındaki promosyonlar.
c) Sahil Güvenlik Komutanlığının onayı ile sermayesi ve geliri fazla olan kantinlerden verilecek mal ve para ile sermayesi fazla olan vardiya yatakhaneleri, eğitim ve kongre merkezleri, gazinolar, moral eğitim merkezlerinden sermayesi kısıtlı olan kantinlere verilecek para.
ç) Gelir getiren yan kuruluşların sermayelerinden yapılacak nakiller.
d) Düzenlenecek müsamere ve eğlence gelirleri.
e) Kendi gelirlerinin yetersiz olması durumunda, talep edilen ihtiyacın karşılanması maksadıyla, üst komutanlık paylarından tahsis edilecek kaynak.
(2) Kantin sermayesi her ay en az Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan bir önceki ayın Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) oranı kadar arttırılır. Sermaye tutarının hesaplanmasında mahkemeye intikal etmiş alacaklar dâhil edilmez. Ancak mahkemeye intikal etmiş alacak tutarının bir önceki ayın sermayesinin yüzde ellisini geçmesi halinde; artırılacak tutarın hesaplanmasında sermayenin yüzde ellisi dikkate alınır. Bu işlemde; Tüketici Fiyatları Endeksi, % 4 ve daha az ise Tüketici Fiyatları Endeksi oranı kadar, % 4’ten fazla ise % 4 oranında arttırma yapılır. Bu oran, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından her ay yayımlanır. Enflasyondaki olağandışı artışlar halinde, bu oran Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenir.
(3) Kantin geliri toplamının; ilgili ay için yapılacak sermaye artırım tutarını karşılamaması halinde kantin geliri toplamından 39 ila 42 nci maddelerde belirtilen tutarlar düşüldükten sonra kalan tutar kadar sermaye artırımı yapılır.
(4) Bir sonraki yıla aktarılmamış olmak kaydıyla ilgili ay için belirlenen sermaye artırım oranından fazla yapılan artırım tutarlarının bir sonraki ay gelirleriyle birlikte harcanmasında birlik komutanı yetkilidir.
(5) Kantin sermayesinin ihtiyaç duyulan miktarın çok üstüne çıkması durumunda; takvim yılına başlangıç sermayesinin en fazla % 25’ine kadar olan kısmı, Sahil Güvenlik Komutanlığından onay alınmasını müteakip öncelik erbaş ve erlere yönelik projeli birlik gelişim faaliyetlerinde olmak üzere, kantinin hizmet verdiği birlik/kurumların, ödeneği olmayan veya kâfi gelmeyen diğer resmî veya zarurî işlerine, o yıl içerisinde harcanabilir.
Avans
MADDE 20 – (1) Kantin sermayesi ve geliri borç verme amacı ile kullanılamaz. Ancak, kantin başkanlığının bağlı olduğu birlik komutanının yazılı izni alınmak ve hizmetle ilgisi olmak kaydıyla içinde bulunulan ayın sonuna kadar kapatılması şartıyla avans verilebilir. Verilen avans, hizmetin bitiminde gerekli evrak düzenlenerek en geç verilen ayın sonunda kapatılır. Birinci avans kapatılmadan ikinci avans verilemez. Birliğe verilmiş avans, yılsonu kapanış bilânçosunda devredilemez.
Kantin alacaklarının takibi
MADDE 21 – (1) Kantin alacaklarının takip ve tahsilinden kantin başkanlıkları sorumludur. Kantin alacaklarının takip ve tahsili aşağıdaki esaslar çerçevesinde yürütülür:
a) Bir suçla bağlantısı bulunmayan alacaklara ilişkin davalar, Sahil Güvenlik Komutanlığı Hukuk Hizmetleri Başkanlığı tarafından hukuk mahkemelerinde Sahil Güvenlik Komutanlığı adına açılır ve takip edilir.
b) Bir suçla bağlantılı olan dava dosyaları, savcılığa sunulmak üzere bağlı bulunduğu komutanlığa iletilir.
c) Kantinle ilgili olarak adlî makamlara intikal eden davalar, mahkeme harç ve masrafları, kantin gelir veya sermayesinden ödenmek üzere Sahil Güvenlik Komutanlığı Hukuk Hizmetleri Başkanlığı takip ve sorumluluğundadır.
ç) Herhangi bir nedenle adli makamlara intikal etmiş davaların ne aşamada olduğunun takibinden (savcılık/mahkeme/temyiz aşaması ve benzeri) ve alacağın tahsil edilerek kantin sermayesine ilave edilmesinden kantin başkanlıkları sorumludur. Heyetler arasında yapılacak devir teslimlerde bu hususa ilişkin bilgi ve belgelere yer verilir.
İhtiyaçların tespiti
MADDE 22 – (1) Kantine alınacak malların cins ve miktarı;
a) Muhafaza ve satış imkânları,
b) Sermayenin yeterlilik durumu,
c) Kantinden istifade eden personelin istekleri,
ç) Satış istatistikleri,
dikkate alınarak kantin heyeti tarafından ihtiyaç listeleri belirlenir.
(2) Kantinden istifade eden personelin isteklerini tespit etmek amacıyla her yıl anket düzenlenir.
Mal alım esasları
MADDE 23 – (1) Alımda dikkat edilecek hususlar aşağıda belirtilmiştir:
a) Kantinde satılacak mallar, ihtiyaç listesine göre toptan veya perakende olarak temin edilir.
b) Mal bedelinin peşin ödenmesi esastır. Ancak, mal bedeli belli bir vadede veya taksitle de ödenebilir. Kantin, kredili mal alımlarından dolayı gelecek yıla borç devredemez. Kredi kartı slipleri tutarı karşılığı alınan mallar, peşin alınmış sayılır.
c) Aynı ilde bulunan kantin heyetlerinin toplu ve standart mal alımlarında ortak hareket etmelerine özen gösterilir.
ç) Kantine yakın merkezlerde bulunmayan veya istenilen kalitede olmayan mallar, birlik komutanının izni ile civar merkezlerden sağlanır. Bu alımların asgarî seviyede tutulması için gerekli önlemler, sorumlu komutanlık tarafından alınır.
d) Kantinde satılacak mallar, piyasa araştırması yapılmak suretiyle alınır.
e) Mal alımında, piyasa araştırma esaslarına bağlı kalınarak hipermarketler, toptan mal satan hal ve merkezlere öncelik verilir. Yapılacak piyasa araştırmasında en ucuz teklifi veren firmanın malı kantin heyetince değerlendirilir. Ancak fiyat uygunluğu yapılacak anketler ile belirlenecek olan tüketici tercihleri gibi etkenler bir arada değerlendirilerek en düşük teklifi veren firma gerekçesi de belirtilmek suretiyle birlik komutanının onayının bulunduğu bir tutanakla tercih edilmeyebilir.
f) Diğer kamu kurumlarının kantin heyetlerince yapılan mal alım sözleşmelerine dahil olunması veya söz konusu heyetlerin yüksek iskonto ile mal aldıkları yerlerden alım yapılması ve iskontodan istifade edilmesi imkânları araştırılır.
g) Toptan yapılacak alıma ödenecek para miktarı, kantinin günlük alımdaki ödemesini aksatmayacak oranda olur.
ğ) Satın alınacak malların miktarı ve satın alma yeri konusunda kantin heyetine baskı yapılamaz.
h) Kantinde satılmak üzere alınan mallara ait faturaların ödemesi yapılmadan ve mal satışa sunulmadan önce, müşterek sorumluluk gereği, cins, miktar ve maliyetleri hakkında bilgi edinilmek maksadıyla, faturanın arkası kantin heyeti tarafından imzalanır ve kantin başkanı tarafından onaylanır.
ı) Promosyon alımları da dâhil olmak üzere mal alım sözleşmeleri, bir mali yıl içerisinde tamamlanacak şekilde ve 22 nci maddede belirtilen ihtiyaç tespit esasları dikkate alınmak suretiyle, o mali yıl içerisinde görev yapacak kantin heyeti tarafından yapılır. Yeni sözleşme yapılıncaya kadar eski sözleşme ile alıma devam edilebilir. Bu süre 30 takvim gününü geçmez.
Mal iade esasları
MADDE 24 – (1) Mal iade esasları şunlardır:
a) Tüketici açısından; 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna uygun olarak tüketicinin korunması ve aydınlatılmasına dikkat edilir. Bu kapsamda; ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan veya satıcı tarafından vaat edilen veya standardında tespit edilen nitelik ve/veya niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mal veya hizmetlerin müşteriler (tüketici) tarafından iade edilmek istenmesi halinde 6502 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde işlem yapılır. Eksiklikler içeren malların müşteriler tarafından iade edilme talebi kabul edilerek karşılığında varsa aynı cins ve miktarda (birebir değişim) mal verilir veya kendisine bedeli ödenir. Bedelinin ödenmesi durumunda tutanak düzenlenerek iade eden müşteriye imzalattırılır.
b) Kantin Heyeti Açısından; Tüketici tarafından kantine iade edilen mallar ile kantin başkanlığınca tespit edilen ayıplı/kusurlu malların veya yeterince satış hareketi olmadığı için yapılan anlaşma gereği firmasına iadesi gereken malların iade işlemleri iade faturası ile olur.
c) Kantin Hesapları Açısından; Düzenlenen iade faturası bilgileri kantin hesaplarında işlem görür.
Alım heyeti ve memuriyet mahalli dışına görevlendirme
MADDE 25 – (1) Satışa sunulan malların alımlarında alım heyeti, en az iki kantin görevlisinden, birlik ihtiyaçları kapsamında yapılacak alımlarda ise biri kantin görevlisi olmak üzere en az üç ve tek sayıda üyeden oluşur. Memuriyet mahalli dışından yapılacak alımlarda, alım heyetine araç tahsis edilmiş ise yevmiyeleri, edilmemiş ise yol masrafı ve yevmiyeleri 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre kantin gelirlerinden ödenir. Memuriyet Mahalli dışına birlik komutanı tarafından kantin faaliyetleri ile ilgili olarak görevlendirilen kantin heyeti başkan ve üyelerinin yol masrafı ve yevmiyeleri görevlendirme emrinde belirtilmek kaydıyla bu madde esaslarına uygun olarak kantin gelirlerinden ödenebilir.
Mal alım dayanak belgeleri
MADDE 26 – (1) Yapılan bütün alımların karşılığında fatura alınır. 213 sayılı Kanun çerçevesinde, fatura düzenleme yükümlülüğü bulunmayanlardan mal veya hizmet alınması halinde ise, faturada bulunması gereken bilgileri içeren harcama pusulası düzenlenir ve kantin başkanına onaylatılır. Faturalarda;
a) Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası,
b) Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası,
c) Müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası,
ç) Malın veya işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarı,
d) Satılan malın teslim tarihi ve irsaliye numarası ile imza ve bedelin tamamen alındığına dair beyanın,
bulunması zorunludur.
(2) Kantinlerde mal alım ve onaylı giderler için yazar kasa fişi kullanılması hâlinde, yazar kasa fişlerinin tıpkıçekimi alınır, tıpkıçekim yapılan kâğıda yazar kasa fişi yapıştırılır, aynı kâğıda o fiş ile alınan malzemenin; cinsi, miktarı, fiyatı, tutarı, alım tarihi ne maksatla alındığı ve nerede kullanıldığı yazılır ve kantin heyeti tarafından imzalanır.
İzin ve yetki belgeleri
MADDE 27 – (1) Kantinlerde “Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim, satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgeleri” alınmak koşuluyla tütün mamullerinin satışı yapılabilir. Sözleşmeli erbaş/erler ile erbaş/erlerin istifade etmediği kantin, kantin şubeleri veya yan işletmelerde alkollü içki satışı yapılabilir.
Kiralama işlemleri
MADDE 28 – (1) Kantinlerin tamamı, bir kısmı, bazı şubeleri veya reyonları ilgili birlik komutanının onayı ile kiraya verilebilir ya da üçüncü şahıslara işlettirilebilir. Özel bir ihtisas gerektiren hizmetlerin; personel yetersizliği veya maliyeti nedeniyle verilememesi durumunda bu hizmetler, hizmet alınması yoluyla da dışarıdan karşılanabilir. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olması halinde mal ve hizmet alımları birlikte yapılabilir.
(2) Kantinlerin kiraya verilmesi işlemleri, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa uygun olarak gerçekleştirilir.
(3) Kantinlerin işletilmesi, işlettirilmesi veya kiraya verilmesi birlik komutanlıklarınca yerine getirilir. Bu şekilde elde edilen gelirler, genel bütçe gelirleri ile ilişkilendirilmeksizin kantin gelirlerine dâhil edilir.
(4) Kiraya verilen tesis, ünite veya işletmelerin elektrik, su ve yakacak giderleri kiralayan firma tarafından ödenir.
Mal satım esasları
MADDE 29 – (1) Kantinde mal satışı nakit, banka kartı veya kredi kartı karşılığında yapılabilir. Kantin personeli, kendisi veya başkası hesabına mal alıp satamaz.
Satış fiyatının belirlenmesi
MADDE 30 – (1) Satış fiyatı, kantin heyeti tarafından aşağıdaki esaslar dâhilinde belirlenir:
a) Promosyon gelirleri hariç olmak üzere sağlanacak aylık ortalama brüt satış kâr oranı, %10’u aşamaz. Satılan malın özelliğine göre kâr oranı değişebilir.
b) Satış fiyatı belirlenirken, piyasada bulunabilen bozuk para esas alınır.
c) Kâr oranının belirlenmesi, malın katma değer vergisi hariç olmak üzere çıplak birim fiyatı üzerinden yapılır. Müteakiben ödenen katma değer vergisi miktarı eklenerek satış fiyatı belirlenir. Satış fiyatının belirlenmesinde, malın muhtemel firesi ile ambalaj ve taşıma giderleri dikkate alınmaz.
ç) Aynı ilde bulunan kantinlerin satış fiyatları arasında ayniyet sağlanmasına özen gösterilir.
d) Her malın bulunduğu rafın üzerine alım ve satım fiyatını gösteren etiket konur. Kantinlerden faydalanan personelin kantine giriş yapmadan alışveriş yaptığı kantinlerde satış fiyatları alım yapacak personelin göreceği uygun bir yere asılır.
e) Kantine bağlı olarak çalışan ve üretim yapan yan kuruluşlarda üretilen yiyecek ve içeceklerin belirli bir standartta olması için içerisine konacak erzakın cinsini ve miktarını gösteren, muaddel cetveli hazırlanır ve birlik komutanına onaylatılır. Söz konusu bu yiyecek ve içeceklerin satış fiyatları, maliyet cetveli ile belirlenir. İmal için alınan malzemelerin alış fiyatı değiştikçe, maliyet cetveli yeniden düzenlenir. Yan kuruluş hesabı, muaddel cetvelinde belirtilen partinin veya porsiyonun satış fiyatı üzerinden hesaplanır ve alınır. Maliyet cetveli kantin başkanı tarafından onaylanır.
f) Kiralanan yerlerdeki hizmet ve satış fiyatlarının piyasadaki perakende satış ve hizmet fiyatlarının üstünde olmaması hususu sözleşmede belirtilir.
(2) Model değişikliği, kapatılan kantinlerden devralınan mallar ile kantinde satılan mallar arasındaki fiyat uyuşmazlığı ve benzerlerinin piyasa ucuzlaması gibi çeşitli nedenlerle kârlı satış olanağını yitiren mallar, kantin heyetinin imzası ve birlik komutanının onayını taşıyan bir tutanakla tespit edilir. Söz konusu malların maliyetinin % 50’sinden aşağı olmamak kaydıyla indirimli satışına, birlik komutanlığı tarafından yetki verilmesi kaydıyla kantin heyeti karar verebilir; % 50’den fazla indirimli satış yapılabilmesi, asgarî Bölge ve eşiti seviyesindeki birlik komutanının onayına bağlıdır.
Yazar kasa/elektronik pos cihazları işlemleri
MADDE 31 – (1) Kantinlerde yazar kasa kullanılması zorunludur. Kantin gelirlerinin yeterli olması durumunda barkod sistemi temin edilerek kullanılabilir. Yazar kasalar, elektronik pos cihazları, mesai başlangıcında kasiyerlerin huzurunda sıfırlanarak ruloları takılır. Mesai bitiminde, yazar kasa, elektronik pos cihazları rulosundaki miktar ile kasadaki nakit para ve kredili satışların slip toplamı miktarı kasa sorumlusu tarafından karşılaştırılır. Eşitlik olmaması halinde, nedenleri araştırılır.
Günlük hâsılatın toplanması
MADDE 32 – (1) Günlük hâsılat, mesai saatleri içerisinde kasa sorumlusunca kantin kapatılmadan hemen önce, para teslim defteri ile imza karşılığında teslim alınır. Para teslim defteri iki nüsha tutulur. Bir tanesi kasa sorumlusunda, diğeri ise parayı teslim eden sorumluda bulunur. Teslim alınan para her iki deftere de yazılır ve defterler karşılıklı olarak imzalanır. Mesai sonrası ve tatil günleri hâsılatı birlik nöbetçi amirinin görevlendireceği bir nöbetçi subayı tarafından teslim alınır. Teslim alınan hâsılat, bir tutanakla ertesi gün nöbeti teslim alan nöbetçi subayına teslim edilir. Tatil günlerinde toplanan kantin hâsılatı, tatilin bitiminde kantin heyetine tutanakla teslim edilir. Bu durum, nöbet jurnaline ve ayrıca para teslim defterlerine işlenip, imza edilir. POS cihazlarından yapılan satışlar sonrasında alınan slip/fişler de nakit para niteliğindedir. Aynı şekilde para teslim defterinin ilgili hanesine işlenir.
Hâsılatın değerlendirilmesi
MADDE 33 – (1) Satışlardan elde edilen hâsılat ve kantinin nakdi sermayesi kantinin bulunduğu il ve ilçede bulunan bir kamu sermayeli bankanın şubesinde; kamu sermayeli bankaların şubesinin bulunmadığı il veya ilçede ise kantin heyetince belirlenecek mali bünyesi güçlü ve yüksek getiri sağlayan bir mevduat bankası şubesinde kantin heyeti adına açılacak Türk Lirası cinsinden bir hesaba yatırılır. Bankadan para çekme işlemi kantin başkanı ve muhasip üyenin çift imzası ile yapılır.
(2) Kantin paraları, birliğin bulunduğu il ve ilçede banka şubesi olmadığı takdirde birlik komutanınca belirlenecek para kasasında muhafaza edilir.
Kantinde bulundurulabilecek para
MADDE 34 – (1) Kantinde bulundurulabilecek günlük para miktarı, kantinin bir ay önceki günlük satış ortalamasının beş katını geçemez. Fazlası kantin adına açılmış banka hesaplarına yatırılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Gelirler ve Giderler
Gelirler
MADDE 35 – (1) Kantin gelirleri;
a) Kantin ve yan kuruluşlarının kârları,
b) Banka faizleri,
c) İhtiyaç fazlası boş ambalaj malzemesi satışları,
ç) Tasfiye edilen diğer kantinlerden devredilecek mal ve para ile tasfiye edilen vardiya yatakhanelerinden, eğitim ve kongre merkezlerinden, gazinolardan ve moral eğitim merkezlerinden devreden para,
d) Düzenlenecek müsamere ve eğlence gelirleri,
e) Sermayesi ve geliri fazla olan kantinlerden, vardiya yatakhanelerinden, eğitim ve kongre merkezlerinden, gazinolardan ve moral eğitim merkezlerinden yapılan sermaye nakli,
f) Firmalar tarafından yapılan promosyon bağışlarından,
g) Kira gelirleri,
ğ) Mal ve Hizmet alımlarında ve kiralamada sözleşme kapsamında yüklenici firmalardan tahsil edilecek ceza bedelleri,
h) Sergi, fuar, reklâm ve diğer gelirlerden,
ı) Kendi gelirlerinin yetersiz olması durumunda, talep edilen ihtiyacın karşılanması maksadıyla, üst komutanlık payından tahsis edilecek kaynaktan,
oluşur.
Promosyonlar
MADDE 36 – (1) Promosyon gelirleri:
a) Kullanılacak mal olarak alınmış ise, ilgili saymanlıkça fatura bedelleri üzerinden taşınır mal işlem belgesi kesilerek irada alınır.
b) Satılacak mal olarak alınmış ise, kantin işletme defterine sıfır alış fiyatı üzerinden kaydedilir. Satış fiyatı, emsali malın satış fiyatı ile aynı olacak şekilde işlem yapılır, kantin bilânçosunun 2 nci maddesi “kantin gelirleri” hanesine “ticari mal promosyonu” olarak kaydedilir.
c) Nakit olarak alınmış ise kantin bilânçosunun 2 nci maddesi “nakit promosyonu” hanesine nakit olarak kaydedilir. Ayrıca kasa defterine girdisi yapılarak, muhasebe kayıtlarına intikali sağlanır. Promosyon gelirleri, bir defada veya parça parça harcanabilir. Mali yılsonunda harcanmayan promosyon gelirleri sermayeye dahil edilir.
ç) Bu şekilde elde edilecek gelir, öncelikle Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin eğitim ihtiyaçları ile birliklerin ödeneği olmayan öncelikli ihtiyaçlarının temininde ve kantin sermayesinin enflasyona karşı güçlendirilmesinde kullanılır. Promosyon bağış sözleşmeleri ile yapılan işlemlerin belge ve dayanakları, kantin heyeti tarafından teftiş evrakına dâhil edilmek üzere teftişi alan Sahil Güvenlik Komutanlığı hesap müfettişi/müfettiş yardımcılarına ibraz edilir.
d) Promosyon gelirlerinden yapılan harcamalarında 38 inci maddede belirtilen usul ve esaslar (onay belgesi tanzimi, piyasa fiyat araştırması ve benzeri) uygulanır.
Mal ve hizmet bedeli faturası
MADDE 37 – (1) Kantinlerde satılan mallardan;
a) Piyasa emsalleri ucuzlayanların, piyasadaki fiyatlar uygulanarak daha ucuza satılabilmesi için ilgili firma tarafından satış fiyatları arasındaki tutar kadar malın veya nakdin kantine verilmesi durumunda,
b) Satışının hızlandırılması için, kantinde satışa sunulan mala/mallara, ilgili firma tarafından bedelsiz olarak ikinci/üçüncü malın/malların promosyon ürün olarak ilave edilmesi durumunda,
ilgili firmaya, bedelsiz vermiş olduğu mal veya nakit tutarı karşılığı mal/hizmet bedeli faturası verilir.
Kantin gelirlerinden yapılacak giderler ve harcama esasları
MADDE 38 – (1) Kantin gelirlerinden yapılacak giderler ve harcama esasları şunlardır:
a) Kantin gelirleri, birlik komutanın emri ile hizmet verdiği birliğin personeli ile birliğin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik ödeneği olmayan veya ödeneği olup da yeterli olmayan zarurî veya resmî işlere harcanır. Resmî işler, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan Analitik Bütçe Sınıflandırmasına İlişkin Rehberin Dördüncü Düzeydeki Ekonomik Kodları kapsamındaki işlerdir. Mali yıl esas alınarak ödeneğin yeterlilik durumunu belirleme yetkisi, birlik komutanına aittir.
b) Kantin gelirlerinden yapılan genel yönetim kapsamındaki harcamalardan demirbaş kayıtlarına girecekler, birlik komutanının onayı ile ve o yılın Aralık ayında son taksitleri bitecek şekilde taksitle alınabilir.
c) Resmi veya zaruri işlerde, erbaş ve erlerin eğitimi, yerleşme, barınma ve moral hizmetleri ile ilgili olanlara öncelik verilir.
ç) Sahil Güvenlik Komutanlığı envanterinde bulunan ve erbaş ve erler tarafından kullanılan teknik donanımı yüksek ve özel nitelikli askerî araçlardan, kantinin bağlı bulunduğu komutanlık tarafından belirlenen ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca uygun görülen araçların kasko sigortası giderleri kantin gelirlerinden ödenir.
d) Kantin gelirlerinin yukarıda belirtilenler dışında kalan diğer resmî veya zarurî işlere sarfına Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilidir.
e) Ailesinin maddi imkânlarının yetersizliği nedeniyle parası gelmeyen öğrenci, erbaş ve erlere kantin gelirlerinin birlik komutanı tarafından uygun görülecek miktarda nakdi yardım yapılabilir. Ancak ödüller/nakdi yardım için yapılacak toplam harcama tutarı kantin aylık gelirinin %5’ini geçemez. Kantin gelirlerinden aidat, yardım ve benzeri nedenlerle, bünyesinde kurulduğu birlik dışındaki kuruluşlara hiçbir ödeme (Tarım ve Orman Bakanlığına ödenen süre uzatımı ve üyelik bedeli hariç) yapılmaz. Kantinin kuruluş bağlantısı dışındaki birlikler dâhil birden fazla birliğe hizmet vermesi halinde, kantin ve şubelerinin gelirlerinin sarfında personel miktarı ve gelir oranları esas alınır.
f) Şehit olan ve herhangi bir nedenle vefat eden personel (erbaş ve erler dâhil) ailelerin talebi halinde meydana gelen olayla ilgili olarak bizzat olay yerini görerek bilgi almak maksadıyla aile fertlerinin olayın meydana geldiği birliğe bir defaya mahsus olmak kaydıyla yapacağı seyahat ve iaşe ve ibate masrafları ilgili birliğin hizmet aldığı kantinin gelir/sermayesinden karşılanır.
g) İlk destek yardımı ilgili kantin gelir/sermayesinden defin işlemini gerçekleştirecek aile fertlerine ödenir ve ödendiğine ilişkin teslim tutanağı, üst komutanlık payından karşılanmasına yönelik tahsis talep yazısı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Başkanlığına gönderilir. Üst komutanlık paylarında biriken tutarın ilk destek yardım tutarını karşılayamaması durumunda sermayesi yüksek diğer kantinlerden söz konusu yardım tutarı karşılanabilir.
ğ) Kantin gelirlerinden; ihtiyaç duyulduğunda her yıl Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen birim fiyatı geçmemek kaydıyla dayanıklı taşınır mal (mobilya, video, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, halı ve benzeri) alınabilir. Belirlenen birim fiyatı geçen ihtiyaçları için Sahil Güvenlik Komutanlığından müsaade alınır.
h) Birliğinde kantin bulunan birlik komutanı aylık kantin karlarından birliğin seviyesi, birliğin konum ve kuruluş özellikleri esas alınmak suretiyle, Sahil Güvenlik Komutanlığınca her yıl ocak ayı içerisinde tespit edilerek yayımlanacak miktarlar kadar temsil ve ağırlama hizmetleri için harcama yapabilirler.
ı) Temsil ve ağırlama hizmetleri için Sahil Güvenlik Komutanlığınca verilen yetkinin yetersiz kalması halinde Sahil Güvenlik Komutanlığından önceden müsaade alınarak fazla harcama yapılabilir. Bu takdirde masraf evrakına müsaade yazısı eklenir.
i) Kantin gelirleri, tasarruf tedbirlerine aykırı lüks ve israf niteliğinde olan tüketim malzemeleri için sarf olunamaz.
Hazine payı
MADDE 39 – (1) Birlik dışındaki kantin/kantin şubelerinin aylık gayrisafi hâsılatının %1’i en geç takip eden ayın 20’sine kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimine yatırılır. Bu oranı, sayılan tesislerin faaliyet türleri itibarıyla topluca veya ayrı ayrı ya da her bir tesis için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkilidir.
(2) Birlik dışındaki kantinlerin ve şubelerinin bu kapsamda hesaplayacakları hazine payları takip eden ayın yirminci günü mesai bitimine kadar faaliyette bulundukları yerlerdeki Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı muhasebe birimlerine EK-1’de bulunan Aylık Gayrisafi Hâsılattan Tahsil Edilen Tutara İlişkin Bildirim ile bildirilir ve aynı süre içinde yatırılır. EK-1’de Bildirim üç nüsha düzenlenir; iki nüshası muhasebe birimine verilir, bir nüshası ise kantin başkanlığında muhafaza edilir.
(3) Tek düzen muhasebe sistemine göre bilânço esasına göre defter tutan yerleşke dışındaki kantinler ve şubeleri, aylık gayrisafi hâsılattan hazine payı olarak hesaplanarak yatırılan tutarları, ilgili muhasebe kayıtlarına ayrı hesaplarda takip edilecek şekilde kaydeder.
(4) İşletme hesabı esasına göre muhasebe sistemini uygulayan kantinler ise bu tutarları defterlerinin gider bölümünde hazine payı olarak belirtir.
(5) Bu kapsamda yatırılan hazine payı tutarları, yatırıldıkları ay sonuna kadar alındı belgesi ile birlikte sahil Güvenlik Komutanlığına bildirilir.
Gider belgeleri
MADDE 40 – (1) Gider belgelerinin, alınan malzemelerin nerede kullanılacağının açıkça belirtilecek şekilde hazırlanması ve birlik komutanı tarafından, “Kantin gelirlerinden ödenmesi uygundur” kaydı ile onaylanması gereklidir. Ayrıca, “Aylık Masraf Döküm Belgeleri Döküm Çizelgesi” de birlik komutanı tarafından onaylanır. Giderin niteliklerine göre belgeler, aşağıdaki gibi düzenlenir:
a) Dayanıklı taşınır mallarda, ilgili saymanlıkça düzenlenen taşınır mal işlem belgesi faturaya bağlanır.
b) Sarf edilen mallarda:
1) Tüketilebilir taşınır mal kapsamına girenler, kantin heyetinin ve ilgili personelin imzalarının bulunacağı, birlik komutanının onaylayacağı malın nerede, ne zaman, ne şekilde tüketildiğine dair tutanak ile sarf edilmiş sayılır.
2) Tüketilebilir taşınır malların kullanımı neticesinde yeni bir taşınır mal ortaya çıkması durumunda “Tüketim, Üretim ve Elde Edilenler Belgesi” düzenlenir. Harcama yetkilisinin onayını müteakip, ait olduğu mal saymanlığının kayıtlarına intikal ettirilerek irada alınır.
c) Taşıma, ambalaj ve kantinle ilgili yazışma giderleri için fatura, tutanak ve benzeri belgeler yeterlidir. Yardıma muhtaç erbaş ve erlere yapılan nakdi yardımlar, şehit olan/vefat edenlerin ailelerine yapılan nakdi yardımlar, ilk destek yardımı için ise havale/EFT dekontu veya teslim tutanağı yeterlidir.
Fireler
MADDE 41 – (1) Alım ve muhafaza kusuru olmaksızın evsafını kaybederek hiçbir şekilde kullanılmaz hale gelen mallar, fire işlemine tâbi tutulur. Hatalı mal alımlarından ve muhafaza kusurlarından doğan kayıplar fire olarak kabul edilmez.
(2) Fireler, kantin heyeti ile varsa birlik tabibinin veya gıda kontrol hijyen denetim görevlisi ve birlik komutanının onayını taşıyan bir tutanakla tespit edilir. Bu tutanak, gider belgeleri arasında saklanır. Fire tutanağında belirtilen mallar, muhasebe kayıtlarından düşülür.
Üst komutanlık payları
MADDE 42 – (1) Kantinlerin aylık bilânçoda belirtilen tüm gelirlerinden (brüt satış kârı, faiz geliri, promosyon geliri, kira geliri, konsinye geliri ve benzeri gelirler dâhil olup, üst komutanlık paylarından yapılan tahsisler ile diğer kantinlerden aktarılan nakit değerler hariç) ödeyecekleri üst komutanlık pay oranları, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından tespit edilir. Tespit edilen üst komutanlık payları, kantin heyetince, bilânçonun birlik komutanı tarafından onayını müteakip her ayın en geç onuna kadar ilgili hesaba yatırılır. Havale/EFT’lerde havale/EFT masrafları kantin giderlerinden sayılır.
(2) Üst Komutanlık paylarından kaynak tahsisine Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilidir.
(3) Üst komutanlık paylarının tahsisi ve değerlendirilmesi ile tahsis edilen payların harcanmasında 33 üncü ve 38 inci maddelerde belirtilen usul ve esaslar uygulanır.
ALTINCI BÖLÜM
Kantinlerde Muhasebe Esasları
Muhasebe, vergi ve muafiyetler
MADDE 43 – (1) Muhasebe kayıtlarında aşağıdaki hususlara riayet edilir:
a) Kantin hesap yılı, 1 Ocakta başlayıp, 31 Aralıkta son bulur. Kantinler öncelikle bilânço esasına göre defter tutulan tek düzen muhasebe sistemine göre işletilir.
b) Tek düzen muhasebe sistemi (bilânço esaslı) uygulayacak kantinlerin sermaye limiti, ihtiyaç duyulması halinde Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yayımlanır. Tek düzen muhasebe sistemi uygulayan kantinler tek düzen hesap planı, belge ve kayıtları tutarlar. İşletme hesabı esasına göre muhasebe sistemi uygulayan kantinler, bu Yönetmelikte belirtilen belge ve kayıtları tutarlar.
c) Kantinde meydana gelecek kasa fazlasının, her ay düzenlenen yan tesisler kâr çizelgesinde gösterilerek, aylık bilânçoya intikali sağlanır.
ç) Muhasebe kayıtlarının tutulmasında, kredi kartı slipleri tek düzen hesap planı açıklamalarına uygun olarak ilgili hesapta kayıt altına alınır.
(2) Vergi ve muafiyetlerde aşağıdaki hususlara riayet edilir:
a) Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından kuruluş amaçlarına göre işletilen kantinler kurumlar vergisinden muaftır. Bu muafiyet, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini (Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi) kapsamaz.
b) Kantinler emlak vergisinden, bu tesislerin mal ve hizmet alımları nedeniyle düzenlediği ödemeye ilişkin kâğıtlar ise damga vergisinden istisnadır.
c) Kantinlerin kuruluş amaçlarına uygun olarak yaptıkları teslim ve hizmetler ile yapacağı 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Kanunun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri Katma Değer Vergisinden müstesnadır. Kantinlerin tevkifat kapsamında olan alımlarına ilişkin olarak sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı yapmaları gerekmektedir.
Belge ve kayıtlar
MADDE 44 – (1) Kantinde aşağıda yer verilen belge ve kayıtlar tutulur:
a) Kantin ambar/kiler defteri: Birden fazla şubesi bulunan veya günlük mal akışı fazla olan kantinlerde kurulacak ambara giren ve çıkan malların kaydında kullanılan ve örneğine EK-2’de yer verilen defterdir. Bu defterde her cins mal için yeteri kadar sayfa açılır. Kantine alınan mallar önce ambara girer ve defterin ilgili mala ait “Giren” bölümüne kaydedilir. Kantin reyonları veya şubelerinin talebi üzerine çıkan mallar, defterin ilgili mala ait “Çıkan” bölümüne kaydedilir. Ay sonunda, geçen aydan devreden mallar ile ay içinde giren malların toplamından, ay içerisinde ambardan çıkan malların toplamı çıkartılarak, ertesi aya devreden mal miktarı bulunur. Eski malın tamamının çıkışı yapılmadan, yeni fiyatla alınan malın ambardan çıkışı yapılamaz.
b) Mal giriş ve çıkış/iç dağıtım belgesi: Ambardan veya piyasadan satış için alınarak kantine veya satış şubelerine verilen malların cins, miktar, alış fiyatı ve tutarıyla, satış fiyatı ve tutarını gösteren ve örneğine EK-3’te yer verilen belgedir. Dört nüsha olarak düzenlenir. Bir nüshası çıkış nüshası olarak ambarda, bir nüshası satış şubelerinde, bir nüshası alış ve satış etiketlerini düzenlemek için satış sorumlusunda, bir nüshası da alış faturasına eklenerek kantin muhasebesinde saklanır. Çeşitli nedenlerle satış sorumlularından geri alınan mallar için de aynı belge kullanılır.
c) Kantin işletme defteri: Önceki aydan devreden malların alış değerleri toplam tutarıyla (bu tutarın, ilgili ay sonlarında düzenlenen mal sayım ve tartı çizelgesinde gösterilen malların alış değerleri toplam tutarlarına eşit olması gerekir.) ay içinde satın alınan malların cins, alış fiyatı, satış fiyatı ve kâr oranlarının kaydedildiği ve EK-4’te yer verilen defterdir. Defter, örneğine EK-5’te yer verilen kullanma talimatına göre düzenlenir ve her ay yapılan sayım sonunda EK-6’da yer alan örneğe uygun şekilde ay sonu kapaması yapılır.
ç) Kantin kasa defteri: Kantin nakit hareketlerinin tespit ve takibine yarayan ve örneğine EK-7’de yer verilen bir defterdir. Kasa sorumlusu tarafından, örneğine EK-8’de yer verilen kullanma talimatına göre tutulur, muhasebeci tarafından kontrolü yapılır, ay sonunda kantin heyeti tarafından imzalanarak birlik komutanına onaylatılır.
d) Para teslim defteri: Satış sorumluları tarafından mesai günleri her akşam kasa sorumlusuna, tatil günleri kantinde görevli personel veya nöbetçi subaylarına satışlardan sonra teslim edilecek nakit, banka ve kredi kartı fişlerinin yazıldığı ve örneğine EK-9’da yer verilen defterdir. İki nüsha tutulan bu defterlerden biri kasa sorumlusunda, diğeri ise satış sorumlularında bulunur. Teslim alan ve teslim edenlerin imzalarını taşır. Ay sonlarında defterlerin altı kapatılır. Toplam miktar yazılır ve defterleri kantin heyeti ile hâsılatı teslim eden sorumlu imzalar.
e) Mal sayım ve tartı çizelgesi: Tüm kantin heyeti ve reyon sorumluları tarafından ay sonlarında veya gerektiği zaman, kantinlerdeki mal mevcudu ile değerini saptamak amacıyla üç nüsha olarak düzenlenen ve örneğine EK-10’da yer verilen çizelgedir. Bir nüshası satış şubesinde, bir nüshası kantin muhasebesinde, bir nüshası da ambar sorumlusunda bulunur. İdari denetlemelerde ihtiyaç duyulması halinde, denetleme için görevlendirilen heyet tarafından sayım yapılır. Bu durumda sayıma kantin heyeti ve reyon sorumluları da katılır. Sayım çizelgelerinin her sayfası, satış sorumlusu dâhil olmak üzere sayım yapanlar tarafından parafe edilir ve son sayfası, bu kişilerce açık kimlikleri yazılarak imza edilir ve kantin başkanınca onaylanır.
f) Bilânço: Kantinin ay sonunda veya belli zamanlarda sayılmak, tartılmak veya ölçülmek suretiyle tespit edilen mevcutları ile alacak ve borçlarının tasnifli bir şekilde ve değerleri itibarıyla gösterildiği ve örneğine EK-11’de yer verilen belgedir.
g) Gelir tablosu: İşletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârını veya dönem net zararını kapsar.
ğ) Yan kuruluş işletme defteri: Berber, terzi, çamaşırhane ve benzeri kantin başkanlığına bağlı olarak hizmet veren işletmelerin tutmak zorunda olduğu ve örneğine EK-12’de yer verilen defterdir. Defter, örneğine EK-13’te yer verilen kullanma talimatına göre düzenlenir ve her ay yapılan sayım sonunda EK-12’de yer alan örneğe uygun şekilde ay sonu kapaması yapılır.
(2) Kurumlar Vergisi ve/veya Katma Değer Vergisi mükellefiyeti tesis edilen kantin işletmeleri bakımından, 213 sayılı Kanun hükümleri saklıdır.
Dayanak ve kontrol belgeleri
MADDE 45 – (1) Kantin muhasebe kayıtlarında iç denetimi sağlamak amacıyla, aşağıda belirtilen dayanak ve kontrol belgeleri tutulur:
a) Alım belgeleri: Mal alım faturaları ile örneğine EK-14’te yer verilen fatura yerine düzenlenen harcama pusulasından ibarettir. Bu belgeler, kantin işletme defterindeki sıralarına göre numaralandırılarak dosya içinde saklanır.
b) Gider belgeleri: Kantin gelirlerinden yapılan harcamalara ilişkin fatura, yazar kasa fişi ve tutanaklardan ibarettir. Bu faturalar, yazar kasa fişleri ve tutanaklar tarih sırasına göre numaralanarak dosyalanır. Giderler için yazar kasa fişi kullanılması halinde, yazar kasa fişlerinin tıpkıçekimi alınır, tıpkıçekim yapılan kâğıda yazar kasa fişi yapıştırılır, aynı kâğıda o fiş ile alınan malzemelerin; cinsi, miktarı, tutarı, alım tarihi ne maksatla alındığı ve nerede kullanıldığı yazılır ve kantin heyeti tarafından imzalanır.
c) Aylık masraf belgeleri döküm çizelgesi: Örneğine EK-15’te yer verilen, ilgili aya ait bütün masraf belgelerinin döküm listesidir. Altı, kantin heyeti tarafından imzalanır ve birlik komutanınca onaylanarak ait olduğu ay bilânçosuna bağlanır.
ç) Karşılaştırmalı fiyat tespit tutanağı: Piyasa incelemesi sonucunu tespit etmek maksadı ile hazırlanan tutanaklardır. Bu tutanaklar alımı yapanlar tarafından imza edilir ve alım faturasına bağlanır.
d) Fire tutanağı: Satılmak üzere alınan mallarda ortaya çıkan fireyi tespit etmek amacıyla, aynı gün düzenlenen ve örneğine EK-16’da yer verilen belgedir. Gider belgeleri arasında muhafaza edilir.
e) Devir ve teslim belgesi: Kantin heyeti değişikliğinde kantin sermayesi, belgeleri ve demirbaşlarının devir ve teslimi esnasında kullanılan ve örneğine EK-17’de yer verilen belgedir. Sayım sırasında satışa sunulan mallar ve demirbaş olarak kullanılan mallar için ayrı ayrı sayım tartı çizelgesi düzenlenir. Satışa tâbi olan malların devri, alış fiyatları üzerinden yapılır.
f) Avans kredi fişi: Bir mal alımı veya bir hizmetin ifası için komutanlıkça kantinden verilmesi emredilen paranın kantin kasasından çıkması esnasında veya kantin mubayaa sorumlusunca kantinde satılacak malların alımında tanzim edilen ve örneğine EK-18’de yer verilen fiştir. Üç suret düzenlenir. Nakit çıkışına ilişkin olduğunda, bir sureti avans mutemedinde, bir sureti muhasebede, bir sureti de kasa sorumlusunda bulunur. Muhasip ve kantin başkanının imzasını müteakip komutanlıkça onaylanır. Bilahare avansı kullanacak şahıs imza karşılığı avansı kantin kasa sorumlusundan alır. Mal satımına ilişkin olduğunda sadece kantin başkanınca onaylanır. Bir sureti mubayaacıda, bir sureti muhasebede, bir sureti de kasa sorumlusunda bulunur.
g) Avans mahsup fişi: Birlik avans mutemetleri ve kantin mubayaa sorumlularınca kantinden alınan avansın kapatılmasında kullanılan ve örneğine EK-19’da yer verilen bir fiştir. Üç suret düzenlenir bir sureti avans mutemedi veya mubayaa sorumlusunda, bir sureti muhasipte, bir sureti de kasa sorumlusunda bulunur. Birlik avans mutemedince kullanılan avansın mahsup fişi kantin heyetince kontrolü ve imzasını müteakip komutanlıkça onaylanır ve işleme konur. Kantin mubayaa sorumlusunun kullandığı avansın mahsubunda kontrol sonunda sadece kantin başkanı onaylar. Her iki avansın mahsup edilmesinde artan para varsa mahsup fişinde yazılır ve kasa sorumlusuna iade edilir, avans mutemedi ve kasa sorumlusunca imzalanır.
ğ) Kasa girdi fişi: Kasaya giren her türlü nakit için düzenlenen ve örneğine EK-20’de yer verilen bir fiştir. Para teslim defterleri ile kasa sorumlusuna teslim edilen nakitler bir kasa girdi fişine işlenir ve kasa defterine girişler bu fiş ile yapılır.
h) Kasa çıktı fişi: Avans mutemetlerine verilen avanslar ile kantinde satılmak üzere alınan malların bedellerinin ve masraf faturalarının ödenmesi için kasadan çıkan nakitleri belirten ve örneğine EK-21’de yer verilen belgedir.
ı) Onay belgesi: Yapılacak bir iş veya alınacak bir mal veya hizmet için ödenecek paranın Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan Analitik Bütçe Sınıflandırmasına İlişkin Rehberin Dördüncü düzeydeki ekonomik kodları kapsamında resmî işler kapsamında bulunduğu ve ödeneği olmadığına/yeterli bulunmadığına dair kullanılan ve örneğine EK-22’de yer verilen belgedir. Parayı kullanacak birlik komutanlığınca yapılacak harcamanın nereye yapılacağı veya malın ne amaçla alınacağı belirtilecek şekilde hazırlanır. Gider gerçekleştirme görevlisi tarafından yapılacak işin resmi iş kapsamında olup olmadığı incelendikten sonra, resmi iş kapsamında olanlar için ödenek durumu belirtilecek şekilde; ilgili taşınır mal saymanı ve ilgili şube müdürü tarafından da, mal mevcut durumu veya hizmet alımının uygunluğu ile ihtiyacın bütçeden tahsis edilen kaynaktan mevcut planlamalar doğrultusunda zaman, öncelik ivedilik ve benzeri alınıp alınmayacağı değerlendirilerek; kantin başkanı tarafından da, kantin gelirlerinden ödeme durumu kontrol edilerek imzalanır. Birlik komutanının onaylamasından sonra avans verilmesini sağlayan belgedir.
i) Kredili mal takip defteri: İşletme hesabı esasına göre muhasebe kaydı tutan kantinlerde; kantin heyetince kantinde satılmak üzere kredili olarak alınan mallar için ilgili firmalara yapılacak ödemelerin kayıt edildiği ve örneğine EK-23’te yer verilen defterdir. Kredili mal alınan her firma için bir sayfa açılır. Buraya alınan mallar faturaları ve kasa çıktı fişleri ile yapılan ödemeler yazılır. Ödemelerden sonra kalan borçlar defterde toplanarak belirlenir. Sene sonunda kredili mal alımlarından dolayı firmalara olan borçlar sıfırlanır, firmalardan alınacak borcu yoktur yazılara teftişlerde ibraz edilmek üzere saklanır. Yeni heyete borç devredilmez.
j) Mahkeme yolu ile alacakların takibi defteri: Kantinlerin mahkeme yolu ile alacaklarının takibinde kullanılan ve örneğine EK-24’te yer verilen defterdir.
k) Muaddel cetveli: Kantine bağlı olarak çalışan ve üretim yapan yan kuruluşlarda üretilen yiyecek ve içeceklerin belirli bir standartta olması için içerisine konacak erzakın cinsini ve miktarını gösteren örneği EK-25’te yer alan cetveldir. Muaddel cetveli birlik komutanına onaylatılır.
l) Maliyet cetveli: Üretilen yiyecek ve içeceklerin satış fiyatları, örneği EK-26’da yer alan maliyet cetveli ile belirlenir. İmal için alınan malzemelerin alış fiyatı değiştikçe maliyet cetveli yeniden düzenlenir. Yan kuruluş hesabı muaddel cetvelinde belirtilen partinin veya porsiyonun satış fiyatı üzerinden hesaplanır ve alınır. Maliyet cetvelinde yer alan işletme gideri en fazla %20’ye kadar belirlenebilir. Maliyet cetveli kantin başkanı tarafından onaylanır.
Diğer belgeler
MADDE 46 – (1) Kantinlerde, bu Yönetmelikte yer verilmeyen ve birlik komutanlığı tarafından gerekli görülen yardımcı kayıt ve belgelerin kullanılması da mümkündür.
Belgelerde yapılacak işlemler
MADDE 47 – (1) Kantin ambar defteri, kantin işletme defteri, para teslim defteri, yan kuruluş işletme defteri ve kantin kasa defterinin sayfaları, malî yılbaşında numaralandırılarak kantin heyeti tarafından mühürlenir. Bilahare, ait olduğu yıl ve yaprak sayısı yazılarak, birlik komutanı tarafından onaylanır. Kantinle ilgili defter ve belgeler, teftişe tâbi evrak olduklarından kantin heyetince muhafaza edilir.
Kayıtların bilgisayar yardımı ile tutulması ve mali raporlama
MADDE 48 – (1) Kantin muhasebe kayıt ve belgelerinin bilgisayar destekli olarak tutulması mümkündür. Bu takdirde, günlük alınan bilgisayar çıktıları bu Yönetmelik esaslarına göre yetkililerin imzalamalarını müteakip, ait oldukları bölümlerde teftişte ibraz edilmek üzere saklanır. Yönetmelik kapsamında her kantin raporlama birimidir. Kantin başkanlıkları tarafından hazırlanan mali tablolar Sahil Güvenlik Komutanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı sayfasında bulunan Kantin Mali İstatistikler Takip Programına takip eden ayın 10’una kadar girilir.
(2) Kantin başkanlıkları tarafından Kantin Mali İstatistikler Takip Programına girişi yapılan mali tablolar ise yetkilendirilen personel tarafından kümülâtif olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemine (KBS) girişi yapılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetlemeler
Denetlemeler
MADDE 49 – (1) Kantinler;
a) İdarî denetleme,
b) Özel denetleme,
c) Durum teftişi,
ç) Hesap teftişi,
d) İç denetim,
e) Tasfiye,
teftişine tabi tutulur.
İdarî denetleme
MADDE 50 – (1) İdarî denetleme; birlik komutanı, üst komutanlıklar veya görevlendirecekleri heyet tarafından yılda en az iki defa yapılır. Söz konusu heyette, bir ikmal branşından personelin bulunması sağlanır. Bu denetlemede;
a) Kantinlerin tertip, tanzim, temizlik durumları,
b) Satılan malların uygunluğu ve kâr nispetleri,
c) Hesapların günü gününe tutulup tutulmadığı,
ç) Kantin sermayesi ile kantin borçları ve giderleri arasındaki münasebetler,
d) Lüzum görülecek diğer hususlar,
incelenir ve inceleme sonuçları bir raporla tespit edilir.
(2) Rapor gereğinin yerine getirilmesi, birlik komutanlığınca sağlanır. Bu raporun bir nüshası, teftişlerde ibraz edilmek üzere kantin heyeti dosyasında saklanır. Kiralanmış bölümlerin idari denetlemesine ilişkin hususlar kira sözleşmesinde düzenlenir.
Özel denetleme
MADDE 51 – (1) Özel denetleme, üst komutanlıklarca öğrenilmesi gerekli herhangi bir konunun aydınlanması için başvurulacak bir denetleme yoludur. Bu denetleme, idarî denetleme konularında olabileceği gibi, bunun dışında belirli bir veya bir kaç konuyu da kapsayabilir.
Durum teftişi
MADDE 52 – (1) Durum teftişi, kantinin herhangi bir tarihteki durumunun, yürürlükteki mevzuat çerçevesinde değerlendirilmesi amacıyla, Sahil Güvenlik Komutanlığı hesap müfettişleri/müfettiş yardımcıları tarafından kendi talimatlarına ve programlarına göre yapılır.
Hesap ve tasfiye teftişi ile iç denetim
MADDE 53 – (1) Hesap teftişi; kantinin bir hesap yılı içerisindeki faaliyetlerinin ve bütün gelir gider belgelerinin incelenerek kesin sonuca varılması amacı ile yapılır.
(2) Tasfiye teftişi; kantin başkanlığının faaliyetine son vermesi, bu amaçla teftişe tabi kantinlerin zimmetindeki taşınır veya taşınmaz mallarını, sermayelerini ve varlıklarını başka bir kantine, vardiya yatakhanelerine, eğitim ve kongre merkezlerine, gazinolara ve moral eğitim merkezlerine; tamamen devretmesi, zimmet veya sermaye yönünden sıfıra indirilmesi maksadıyla yapılır.
(3) Hesap ve tasfiye teftişleri Sahil Güvenlik Komutanlığı müfettiş ve müfettiş yardımcıları tarafından ilgili mevzuatta belirlenen usul ve esaslara göre yapılır.
(4) İç denetim; kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik etmek maksadıyla Sahil Güvenlik Komutanlığı İç Denetçileri tarafından ilgili mevzuatta belirlenen iç denetim standartlarına uygun olarak yapılır.
Denetim yapanların sorumluluğu
MADDE 54 – (1) Müfettiş ve denetçiler, görevlerini tam ve zamanında yapmak, denetim ve teftiş sonuçlarını ilgili makama bildirmekle yükümlüdürler.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 55 – (1) 4/9/2003 tarihli ve 25219 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sahil Güvenlik Kantin Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 56 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 57 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.
