An itibarıyla bizim finans mahallesinde konuşulan tek konu var: Mehmet Şimşek ekonomiyi kurtarabilir mi? Odin’in Türkiye’yi günahlarından dolayı cezalandırmak için yeryüzüne atadığı baş-iblis FÖŞ olarak, bu konuya ben de makattan parmak atmazsam, kutsal görevimi yerine getirmemiş olurum.
Ve-la-kin, kitabı hep ortasından okuyup, hayata şaşı bakmayı nas bilmiş olduğum için, soruyu amuda kaldırıyorum: Mehmet Şimşek’i kim bu beladan kurtaracak? Mehmet Şimşek ve Ali Babacan’a ekonomiyi doğru-düzgün yönettikleri için büyük saygım var. Her ikisi de fevkalade medeni ve kibar insanlardır. Ekonomi zaten gebermiş, mermi atsan uyanmaz, o zaman biz kurtarabileceklerimize dönelim: RTE Mehmet Şimşek’i önce randevusuzlukla cezalandırıp, sonra bir gece yarısı kararnamesi ile görevden aldığında, Mehmet Şimşek bir daha iş bulabilecek mi? Aslında bu soruları TCMB’ye başkan atanacağı duyumları dolaşan Hafize Gaye Erkan için de sorarım. Benim gözümde insanlar kıymetlidir, hele Şimşek ve Erkan gibileri kolay yetişmez. Belki onları kurtarabilirim.
Mehmet Şimşek 20 yıldır tanıdığı, 8 yıl da altında hizmet ettiği efendisini bilmez mı? RTE için o sadece bir taksi. İsteği durağa gelince, inecek Şimşek’in sırtından. Öyleyse Şimşek nasıl oluyor da bu Misyon İmpasibıl’ı kabul etti? Bence o da bizim sekülerist tayfa gibi havada-karada RTE’nin kaybedeceğini düşünüp, sürekli arayanları başından savmak için “Tabii, Kıymetli Başkanım bir kez daha seçilirse, ona ve vatanıma hizmet etmek benim için bulunmaz bir onur ve gurur kaynağı olacaktır” dedi.
Bir teorim daha var. RTE, seçim kampanyasında iyice yoruldu. Artık biraz geriye çekilip, ülkeyi Bakanlar Kurulu’na yönettirmek istiyor. O yüzden bu kez dirayetli, patrondan emir beklemeden işleri çevirecek bir kadroyla yola çıktı belki de..
Ama, Erdoğan’ın bu yaştan sonra kalıcı olarak fikir değiştirip ”hak yolunu” bulduğunu kafama sığdırmak kolay değil. Eğer Erdoğan hatalarında ısrar etmek yerine, onlardan ders almayı bilseydi, zaten ülkeyi yangın yerine çevirmezdi. S-400’leri almanın maliyetini hala öğrenemedi, F-35 programından atıldık, hava kuvvetleri yakında uçurtmaya binecek. Suriye’ye Şam’da namaz kılmaya girdik, sonra Suriye bize girdi. Yeni Ekonomi Modeli 5 yıldır deneniyor, her sene daha kötüye gittik, artık kendi seçmeni de aç, ama inadım inat.
Peki o zaman Gaye Erkan ve Mehmet Şimşek’i nasıl bir kader planı bekliyor? Bu soruya cevap vermek için yapılması gerekenleri ve bunların RTE’yi nasıl tersten kaşıyacağını çözmek lazım.
Faizlerin artması kaçınılmaz, aksi halde Mehmet Şimşek bu göreve atanmazdı. Ama, bence RTE’i en çok rahatsız edecek mevzu bu değil. Zaten, RTE gerçekten nasa inansaydı, mevduat faizinin %50’ye çıkmasına izin vermezdi. Asıl sorun ekonomiyi soğutmanın maliyeti. RTE ve Sevgili Nebati Abim hariç bu işin içinde olan herkes bilir: Enflasyonun nedenleri talep fazlası ve katılaşan beklentilerse, çözüm muhakkak resesyon ya da sert bir ekonomik aktivite freninden geçer. Hele hele, bir lider olarak kredibiliteniz TCMB rezervlerinden beter eksiye düşmüşse, enflasyonu düşürmek için ekonominin kafasına inecek tokmak bayağı can yakar. Yerel seçimlere 9 ay kala, RTE sabredebilir mi? Soruyu köşeye koyup devam edelim.
RTE, seçim kazanmak için bol keseden harcadı. Bu sene bütçe açığı/GSYH oranı %10’a erişebilir. Devlet ekonomiye bu ölçüde gelir pompaladığı zaman, enflasyon ve cari açıkla başa çıkmak çok güç olur. Dolayısıyla, ya acilen bütçeden bazı kırpmalar yapılacak, ya da vergiler seçmeni inletecek ölçüde artacak. Bütçede maaşlar, finansman giderleri ve SG katkısı kesilemeyeceğine göre, kesinti yapılacak tek yer var, o da kamu yatırım harcamaları. Yani ihalelere dur denilecek. Erdoğan’ı bunca sene sırtında taşıyan Çoklu Çete buna tahammül edebilecek mi? RTE’ye kalsa herhalde KDV-ÖTV’yi artırarak bütçe açığına yama yapardı. Tabii, bir çok kalemde KDV-ÖTV yükselecek, bundan kaçınılmaz. Fakat, asıl hasılat kaynağının gelir ve kurumlar vergisi olması kaçınılmaz. Bunları ödeyen has AKP seçmeni ve Anadolu iş dünyası acayip gıcık olacak Şimşek’e.
Bu kurt kapanından çıkmak mümkün. Bol miktarda, çok bol miktarda dış kaynak bulunur. Bahsettiğim sıcak para değil. Deprem finansmanı ve kentsel dönüşüm için uzun vadeli ve ucuz proje kredisi. Ekonominin randımanını yükseltmek için de yabancı doğrudan sermaye. Ama, Mehmet Şimşek bunları tek başına sağlayamaz. RTE’in Batı’yla ilişkileri düzeltmesi, adalet mekanizmasından elini çekmesi ve otoriter uygulamalarından bir nebze de olsa geri adım atması gerekecek.
RTE hakkında bugüne kadar sürekli olumsuz yazan ve hep haksız çıkan naçiz kulunuza şu soruyu sormakta haklısınız: Yanılmış olamaz mısın? Erdoğan geriye bırakacağı mirası düşünerek daha rasyonel bir politika demetini seçmiş olamaz mı? İnsanların her yaşta, her koşulda değişebileceğine dair inancımı hiç kaybetmedim. Belki de Erdoğan tarihte yerini kaybettiğini anladı ve köklü bir fikirsel rönesansa karar verdi.
Fakat, buna ikna olmak için bir takım kanıtlar görmeliyiz. Mesela?
- Muhalefeti şeytanlaştırmak değil, uzlaşma aramak. İmamoğlu’nun istinafta beraati nasıl olur?
- Bir şekilde F-16’ları Kongre’ye onaylatmak, hatta F-35 programına geri dönmek.
- Bahçeli’yle araya mesafe koyup, Kürt sorununun çözümü için kalıcı adımlar atmak.
- Ve eninde sonunda, AB’yle siyasi ve ticari ilişkileri düzeltmek için Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala başta, siyasi tutukluları serbest bırakmak.
Reis becerebilir mi bunları? Becermek ister mi? Ben hayır anlamında kafamı sallayıp, Erkan ve Şimşek’e Türkiye’de Noel planı yapmamalarını öneririm.
