İstanbul’da vapura binilince akla gelen en popüler aktivitelerden biri martıları simitle beslemek. Toplum olarak kuş gördüğümüzde camın önüne ekmek ufalamaya da alışkınız.
Ancak uzmanlar, ekmek ve mayalı ürünlerin kuşlar için en zararlı yiyeceklerden biri olduğunu vurguluyor. Egzotik hayvan veterinerlerine göre, bu durum sadece yabani kuşlar için değil, evde beslenen kuşlar için de büyük tehlikeler yaratıyor.
Ekmek kuşlar için neden zararlı?
Ekmek, kuşları hızlıca doyuran karbonhidratlar ve boş kalorilerle dolu. Bu, kuşların sağlıklı besinler tüketmesini engellerken, onlara neredeyse hiçbir besleyici değer sağlamıyor. Vahşi doğada kuşlar, böcekler, taze bitkiler, balık ve tırtıllar gibi besin açısından zengin yiyecekler tüketiyor. Ancak, sürekli ekmekle beslenen kuşlar yetersiz beslenmeye maruz kalıyor ve gerekli besin maddelerini alamadıkları için zamanla sağlık sorunları yaşayabiliyorlar.
Bir egzotik hayvan veterineri bu durumu şu sözlerle özetliyor: “Evde bakılan kuşların da sağlıklı gelişim için doğada tüketmeleri gereken çeşitli yiyeceklere ihtiyaçları vardır. Yaygın inanışın aksine, kuşları sadece tohumla beslemek yeterli değildir. Beslenmelerinin yüzde 70’i peletlerden oluşmalı, geri kalanı ise sebzeler ve meyvelerden karşılanmalıdır.”
Aksi takdirde kuşlarda yetersiz beslenmeye bağlı olarak ortaya çıkan ve sindirim sistemini etkileyen ciddi bir hastalık olan megabakter enfeksiyonu görülebiliyor.
Ekmek, kuşlar için insanlardaki abur cubur etkisine benzer bir etki yaratıyor. Onları hızlıca doyuruyor ama besleyici olmadığından uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. Özellikle yavru kuşlar, ekmekle beslendiklerinde büyümeleri olumsuz etkileniyor ve yeterli besin alamadıkları için zayıf kalabiliyorlar. Ayrıca, sürekli ekmekle beslenen kuşlar, kendi başlarına nasıl yiyecek bulacaklarını öğrenemiyor ve bu da doğal yaşam döngülerini bozuyor.
Yabani kuşlar ve kaçak ticaret
Klinik veteriner, hastalarının yüzde 70’inin muhabbet kuşları olduğunu belirterek, onları Jako papağanları ile Sultan papağanlarının takip ettiğini söylüyor.
“Bu kuşların ana vatanı genellikle Avustralya ancak Türkiye’de güvercinler ve kargalar gibi doğal ortamlarda yaşayan yabani hayvanlar. Farklı ülkelere yasa dışı yollarla taşınan bu kuşlar, sağlıksız koşullarda üretiliyor.”
Petshoplarda satılan hayvanlar, genellikle dar kafeslerde, bir arada yaşamak zorunda kalıyor. Bu durum, kuşların hareket özgürlüğünü ciddi şekilde kısıtlayarak hijyenik olmayan, karanlık ve sağlıksız ortamlarda yaşamalarına neden oluyor. İstanbul’da bu sorunun en kötü örneklerinden biri Kapalıçarşı’da satılan hayvanlar.
Veteriner, yasa dışı egzotik kuş ticaretinin durdurulamadığını vurgulayarak, “Bu döngü, satın almalar ve talepler nedeniyle durdurulamıyor. Bu küçük dostlara hastalıklar konusunda elimizden geldiğince yardım etmeye çalışıyoruz,” diye ekledi.
