2018 yılı ilk ekonomi toplantısı Kastamonu Valisi Yaşar Karadeniz başkanlığında İl Genel Meclisi toplantı salonunda dün yapıldı. Toplantıda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kastamonu Bölge Müdürlüğü’nün ilimiz hakkında hazırlamış olduğu ayrıntılı rapor görüşüldü.
TÜİK raporunda ilimize 16 yılda 1 milyar 982 milyon lira teşvik verildiği, 2017 yılında 131 işletmenin açılıp 22 işletmenin kapatıldığı, son 15 yılda ihracatın 106 milyon lira, ithalatın ise 194 milyon lira arttığı belirtildi.
Diğer taraftan raporda Kastamonu’nun bölgesel işgücü göstergelerinin iyi olduğu ve 2017 verilerine göre en düşük işsizlik oranı olan 2’nci il, en yüksek işgücüne katılım oranı olan 3’üncü il ve en yüksek istihdam oranı olan 1’nci il olduğu 2017’de Türkiye’nin işsizlik ortalaması 10.9 iken, Kastamonu’da bu oranın 4.6 olarak ölçüldüğü belirtildi.
Raporu toplantıda katılımcılara sunan TÜİK Bölge Müdür Vekili Taner Tekeli şunları söyledi; “Havayolu taşımacılığı da yıllar içerisinde özellikle son 5 yıl içerisinde bir artış gösterdi. Her ne kadar 2016’dan 2017’ye geçişte ufak bir düşüş olsa bile 2016 yılında toplam yolcu kapasitesi 100 bini aşmıştır. Kastamonu Havalimanı’nda 2017 yılında ise toplam 91 bin 330 yolcu taşınmıştır. Ve 910 adet sefer gerçekleştirilmiştir.
Diğer konu başlığımız turizm. 2016 yılında ilimizde toplam 3 bin 752 yatak kapasiteli 83 adet tesis bulunmaktadır. 2013 yılında bu rakam 4 bin yatak kapasitesinin üzerine çıkmış olsa da 2016 yılında tekrar 3 binli civarlara düşmüştür. İlimizde genelde yurt içinden kendi vatandaşlarımız gelmiştir. Yurt dışından gelen vatandaşların oranı çok düşüktür. Pınarbaşı’ndaki tesislerin doluluk oranı 2017 yılında yüzde 40 olarak belirlenmiş, merkezde ise doluluk oranı yüzde 30 olarak karşımıza çıkmaktadır.
“15 YILDA İHRACAAT 106 MİLYON, İTHALAT İSE 194 MİLYON TL ARTTI”
Kastamonu ihracatı son 15 yılda 20 milyon dolardan, 126 milyon dolara, ithalat ise 23 milyon dolardan 217 milyon dolara yükselmiştir. 2002-2008 yılları arasında artış gösteren dış ticaret, 2008’den sonra sert bir düşüş yaşayıp 2010’da ihracat en düşük seviyeye gerilemiştir. 2010’da 7 milyon dolara kadar gerileyen ihracatımız yıllar içerisinde artış göstermiş ancak 2010’dan sonra dış ticaret açığı maalesef artmıştır. 2008’de ihracatı arttıran lokomotif sektör 229 milyon dolarla demir çelik dışındaki ağır metal sanayi olmuştur. İthalatı arttıran en önemli ürünler ise makineler, kompresör, musluk ve vanalar grubu olmuştur. 2017 yılında Kastamonu 5 kıta, 56 ülkeden ithalat yapılmıştır. İtalya ithalatta ilk sırada yer alırken, toplam ithalat hacmi 217 milyon dolar olarak hesaplanmıştır. İthalatta ikinci sırayı ise Almanya almıştır. Ülkelere göre ihracatta ise Bulgaristan başı çekmektedir. 2017 yılında Bulgaristan’a yaklaşık 47.5 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. İhracatta ikinci sırayı ise Çin almıştır. İthalatta başı makine ve techizat çekmektedir. 2017 yılında 117.6 milyon dolarlık makine ve teçhizat ithalatı yapılmıştır. İhracatta ise başı madencilik çekmektedir. 2017 yılında Kastamonu’dan 79.9 milyon dolarlık maden ihracatı yapılmıştır.
“131 İŞLETME AÇILDI, 22 İŞLETME KAPANDI”
2016 yılında ilimizde kayıtlı toplam 16 bin 638 işletme bulunmaktadır. Bunların çoğunluğunu toptan ve perakende ticaret sektörü oluşturmaktadır. İkinci sırada ulaştırma, üçüncü sırada ise imalat sektörü yer almaktadır. 2017 yılında 131 yeni işletme kurulmuş, 17 işletmenin tasfiye edilmiş, 22 işletme ise kapanmıştır.
16 YILDA 1 MİLYAR 982 MİLYON LİRA TEŞVİK VERİLDİ
Ekonomi Bakanlığı’nca son 16 yılda Kastamonu’da 304 projeye toplam 1 milyar 982 milyon lira teşvik verilmiştir. Bu teşviklerle son 16 yıl içerisinde 10 bin 185 kişiye istihdam sağlanmıştır. Teşviklerin dağılımına baktığımızda ise 2001 ila 2017 yılları arasında en çok yatırım tutarı 528 milyon lirayla orman ürünleri sektörüne yapılmıştır. 53 milyon liralık yatırım teşviğiyle dokuma giyim sektöründe 3 bin 959 kişiye iş imkanı sağlanmıştır.
İSTİHDAMDA BİRİNCİYİZ
Bölgesel işgücü göstergeleri Kastamonu adına sevindiricidir. Kastamonu 2017 verilerine göre en düşük işsizlik oranı olan 2’nci ildir. En yüksek işgücüne katılım oranı olan 3’üncü il ve en yüksek istihdam oranı olan 1’nci ildir. 2017’de Türkiye’nin işsizlik ortalaması 10.9 iken, Kastamonu’da bu oran 4.6 olarak ölçülmüştür. İstihdam en yoğun olduğu sektör tarım sektörüdür.
“KASTAMONU’DA KİŞİ BAŞI GAYRİSAFİ YURTİÇİ HASILA 9 BİN 107 DOLAR”
Bölgelere göre gayrisafi yurtiçi hasılasında ise 26 bölge arasında maalesef Kastamonu-Çankırı-Sinop bölgesi sondan ikinci olmuştur. İl bazında gayrisafi kişi hasılası sıralamasında ise Kastamonu Türkiye genelinde 48’nci sırada bulunmaktadır. Kişi başı gayrisafi yurtiçi hasıla oranlarına bakıldığında ise Kastamonu 9 bin 107 dolar Türkiye genelinde 34’üncü sırada bulunmaktadır. 2017 yılı sonunda bölgemiz Ankara’dan sonra en düşük enflasyona sahip bölge olmuştur. 2017 yıllık enflasyon oranı Türkiye’de 11.92 hesaplanmışken bu oran Kastamonu’da 11.20 olarak hesaplanmıştır.
“TARIM ALANI YÜZDE 25 AZALDI”
Kastamonu’da tarım alanları son 10 yıl içerisinde yaklaşık yüzde 25 azalma göstermiştir ve 2 milyon dekardan 1.5 milyon dekara kadar gerilemiştir. Büyükbaş hayvan varlığı 262 bin olarak tespit edilmiştir. Kastamonu’da 92 bin küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Yıllar içerisinde yerli ve meleze büyükbaş hayvan cins ve ırkalarında azalma olurken, kültür ırkında ciddi bir artış söz konsudur. 2017 yılında Kastamonu’da 370 bin ton büyükbaş süt üretimi, 2 bin 554 ton da küçükbaş süt üretimi sağlanmıştır. Türkiye’de toplam üretilen siyez miktarının yüzde 52’sini Kastamonu karşılamaktadır. Sarımsak yıllar içerisinde düşüş göstersede 2017 yılında ülke genelinde üretilen toplam sarımsağın yüzde 21’i Kastamonu tarafından üretilmiştir. Kestane üretimi önceki yıllarda çok fazla iken 2017 yılına gelindiğinde ülke üretiminin yüzde 5’ini bulmuştur. Diğer önemli tarım ürünleri; kivi, şeker pancarı, ceviz ve çeltiktir. Kişi başı bitkisel üretime bakıldığında Kastamonu’nun Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir.”
Ayrıca toplantıda Belediye Başkan Vekili Eşref Can ve Kastamonu Üniversitesi Rektörü Seyit Aydın’da bir konuşma gerçekleştirdi.
Vali Yaşar Karadeniz’in başkanlık ettiği toplantıya; Milletvekilleri Metin Çelik ile Murat Demir, Belediye Başkan Vekili Eşref Can, Kastamonu Üniversitesi Rektörü Seyit Aydın ile kamu kurum ve kuruluş müdürleri ile bazı sivil toplum kuruluşlarının yetkilileri katıldı.
Kaynak: Açıksöz Gazetesi-Serkan Horuz
