Yapay bir rahmin içerisinde çeşitli tüpler ve sıvılarla büyümesine yardımcı olunan bir kuzu düşünün. Kulağa bilimkurgu gibi geliyor değil mi? Ancak çoktan gerçeğe dönüştü bile. Araştırmacılar gebeliğin son evrelerindeki kuzuları plastik bir kap içerisinde beslemenin ve korumanın mümkün olduğunu gösterdiler. Bu sonuç oldukça önemli çünkü söz konusu çalışma önümüzdeki yıllarda risk altındaki prematüre bebekler için bir cankurtaran olabilir.
Nature Communications’da yayımlanan çalışmada araştırmacılar 105 ila 120 günlük (insanlarda 23-24 haftalığa eşdeğer) kuzuları alıp yapay bir rahmin içerisine yerleştirdiler.
Yapay rahim; içindeki amniyotik sıvının görevini yerine getiren bir elektrolit çözeltisi ile dolu olan kapalı ve steril halde bir torbadan oluşuyor. Kuzunun kalbi kanı göbek bağı aracılığıyla torbanın dışında bulunan gaz değişimi makinesine pompalıyor.
Aşağıdaki diyagram sistemin çalışma şekli hakkında fikir verebilir.
Sistemin önümüzdeki yıllarda insanlar üzerinde çalışabilecek biçimde uyarlanması büyük önem taşıyor. Çünkü 25 hafta ve daha öncesinde doğan bebeklerin hayatta kalma oranları oldukça düşük ve bu şekilde erken doğumlar çeşitli hastalıkların ve bebek ölümlerinin önde gelen nedenlerinden bir tanesi.
Philedelphia Çocuk Hastanesi’nde kritik durumdaki prematüre bebekler üzerine çalışan doktor Emily Partridge bu durumu, “Onlara baktığınızda, henüz dünyaya gelmek için hazır olmadıklarını hemen fark ediyorsunuz” şeklinde ifade ediyor.
Bebeklerin gelişimine devam etmesini sağlayan bir yapay rahim aracılığıyla –sadece birkaç haftalık ek büyüme süresi ile dahi- birçok sağlık probleminde iyileşme sağlanabilir ve görece daha sağlıklı bebeklerin dünyaya gelmesi mümkün olabilir.
“Bu bebekler annelerin rahmi ile dış dünya arasında bir köprüye ihtiyaç duyuyor” diyor araştırmayı yürüten ekipten Alan Flake ve ayrıca şunu belirtiyor: “Eğer büyümeye ve organların olgunlaşmasına birkaç hafta destek olabilecek bir sistem geliştirebilirsek çok erken doğan bebekler için olumlu sonuçlar elde edebiliriz.”
Bu çalışmada görüldüğü üzere, en azından kuzularda yapay rahim başarıyla çalıştı. Sadece dört hafta sonra kuzuların beyinlerinde ve akciğerlerinde gelişme sağlandığı görülebiliyordu. Üstelik kuzuların yün gelişimi gösterdikleri, kıpırdayabildikleri, gözlerini açtıkları ve yutma yeteneği kazandıkları kaydedildi.
Alan Flake NPR’a yaptığı açıklamada alınan sonucu, “Kuzular için yaptığımız modelde rahim şartlarını sağlamakta başarılı olduk. Kuzular normal büyüklükte ve akciğer gelişimleri normal seviyede. Ölçebildiğimiz her yönden normal durumda olduklarını söyleyebiliriz” şeklinde ifade etti.
Bu araştırma her ne kadar inanılmaz derecede umut verici olsa da henüz çok heyecanlanmak için biraz erken. Bizim türümüze, bebeklere bu sistemi uyarlamak için önemli bir çalışma süreci gerekecek.
Uzmanlar daha önce başarısız yapay rahim girişimleri olduğunu hatırlatarak olası problemler konusunda uyarıyor. Kuzuların göbek bağı damarları insanlarınkiyle aynı şekilde çalışmayabilir, ayrıca belirtilen gelişme aşamasında kuzular insan fetüslerinden önemli ölçüde daha büyüktür.
Bütün bunlara rağmen eğer her şey yolunda giderse araştırmacılar üç ila beş yıl içerisinde cihazı prematüre bebeklerde test edebilmeyi umuyorlar.
Kaynak: rasyonalist.org