Bilindiği üzere, her yılın kasım ayında yeniden değerleme oranı belli olur ve gazeteler “Yeni yılda vergiler zamlandı” diye başlıklar atar. Bu yıl da, gelenek değişmedi. Ancak bu yılın bir özelliği var. Yılın başından başlayarak döviz kurlarındaki ve faizlerdeki artışlar nedeniyle enflasyonun yükselmesi yeniden değerleme oranının yüksek çıkmasına neden oldu.
ORAN NASIL BELİRLENİYOR?
Yeniden değerleme oranı; Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesinin (B) fıkrasında “Yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın ekim ayında (ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) üretici fiyatları endeksinde (ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye Bakanlığı’nca Resmi Gazete ile ilan edilir” hükmü çerçevesinde belirlenmektedir.
Yukarıdaki düzenlemeye göre hesaplandığında; 2018 yılı yeniden değerleme oranı yüzde 23.73 olarak belirlenmiştir. Bu oran aynı zamanda 2018 yılına ait son geçici vergi dönemi için de uygulanacaktır.
HANGİ VERGİLER ARTIŞTAN ETKİLENECEK?
Belirlenen yeniden değerleme oranı, yeni yılda aşağıda bazılarına yer verdiğim vergi, resim, harç, ceza ve istisna tutarlarında yüzde 23.73 oranında artışa neden olacaktır:
– Motorlu taşıtlar vergisi
– Maktu damga vergileri ve damga vergisine ilişkin üst sınır
– Çeşitli harç tutarları (pasaport, ehliyet v.b.)
– Gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan gelir vergisi dilimleri
– Konut olarak kiraya verilen gayrimenkullere ilişkin istisna tutarı
– Yemek yardımı istisnası
– Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen; fatura kullanma mecburiyeti, usulsüzlük, özel usulsüzlük cezaları gibi çeşitli had ve miktarlar
– Yıllık KDV iadeleri için geçerli asgari iade tutarları
– 24.04.2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; Gelir Vergisi Kanunu’nun mülga Ek: 1-6. maddeleri çerçevesinde başlanılmış yatırımlarda, kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili yılında uygulanamayan yatırım indiriminin, izleyen yıllarda yeniden değerleme oranında artırılması
– Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesine istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere, kalan yatırıma katkı tutarının, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması.
ENFLASYON ORANI VERGİLERE AYNEN YANSITILMAMALIDIR
Yeniden değerleme oranındaki artışın zamlı hale getirdiği vergilere bakıldığında; nüfusun neredeyse tamamını ilgilendiren bir artış olduğu görülmektedir. Yeniden değerleme oranının geçen yıl yüzde 14.47 iken, bu yıl yüzde 23.73 olarak ortaya çıkmasında tüketicilerin ve vatandaşların hiçbir kusuru yoktur.
Enflasyonla topyekün mücadele kampanyası yürüten hükümetin, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan “Bakanlar Kurulu, bu suretle tespit edilen had ve tutarları % 50’sine kadar artırmaya veya indirmeye yetkili olduğu hükmü” çerçevesinde yetkisini kullanarak; söz konusu vergilerin yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılacağına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımlamasında, sayısız fayda olduğunu düşünüyorum.
Emlak vergisinde 2018 yılında ödenen vergilerin, 2019 yılında yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılarak ödeneceği yasal düzenlemesini hatırladığımızda; 26 milyon emlak sahibine tanınan bu avantajın, 2019 yılına münhasır olmak üzere, bütün tüketicilere ve mükelleflere tanınması hakkaniyete uygun olacaktır.
Kaynak: Sözcü Gazetesi-Nedim Türkmen
