Horozlar aynada kendini tanıma testini geçerek yunuslar, filler, saksağanlar ve bazı büyük maymunların da bulunduğu hayvanlar listesine katıldı.
İnsan olmayan çok az hayvan aynada kendini tanıma testini geçebildi. Şimdi ise horozlar artık testin değiştirilmiş bir versiyonda başarılı oldu ve bu da bir yansımanın kendi bedenlerini temsil ettiğini anlayabildikleri anlamına gelebilir.
Aynada kendini tanıma yeteneği şu ana kadar filler, yunuslar, büyük maymunlar, bazı balıklar ve kuşlar da dahil olmak üzere az sayıda hayvanda tespit edildi.
Araştırmanın yazarlarından Sonja Hillemacher, aynada kendilerini tanıyabilen hayvanların genellikle daha gelişmiş bilişsel yeteneklere sahip göründüğünü, bunun, sosyal ve duygusal zekanın yanı sıra kişisel farkındalıkla da bağlantılı olduğunu söylüyor.
“Bu yetenek, bilincin temel bir yönü. Aynı zamanda bizim için de temel. Sonuçlarımız tavuklarda hayvan hakları ve refahı konusunda tartışmalara yol açan bir bilinç düzeyini ortaya koyuyor.”
Plos One dergisinde yazan Hillemacher ve meslektaşları, horozların yırtıcı kuş gibi havadan bir tehdit gördüklerinde akranlarına seslenme eğiliminde olduklarını belirtiyor. Ancak horoz yalnız olduğunda, yırtıcı hayvanın dikkatini çekebileceğinden genellikle alarm amaçlı ses çıkarmıyor.
Ekip, ilk deneylerinde kapalı alanın iki bölümünden birine bir horoz yerleştirdi. Diğer bölüme ise ya bir ayna, ya bir horoz daha koydular ya da boş bıraktılar.
Ekip daha sonra uçan bir şahinin siluetini ilk horozun bulunduğu bölümün tavanına yansıttı.
58 horozdan elde edilen sonuçlar, kuşların başka bir horoz gördüklerinde çok daha fazla alarm çağrısı yaptığını ortaya çıkardı; üç testte kuş başına ortalama 1,33 alarm çağrısı, yalnız başına (Ortalama 0,29 çağrı) veya ayna karşısındayken (Ortalama 0,43 çağrı) olduğundan çok daha fazlaydı.
Ekip, aynanın arkasına ikinci bir horozu gözden uzak bir yere yerleştirdiğinde de çağrılarda benzer bir azalma tespit etti.
Ekip, bulguların, ikinci bir kuşun kokusu ve sesi eşliğinde bile kuşların yansımalarını başka bir horoz olarak görmediklerini gösterdiğini söylüyor. Bu, horozların aynada kendilerini tanıyabildiğini gösterse de ekip başka bir olasılığın daha olduğunu söylüyor.
Hillemacher, “Kendi yansımalarını, kendilerinin her hareketini taklit eden tuhaf biri olarak görmeleri ve sinirlenerek alarm vermemeleri de aynı derecede olası.” diyor.
Araştırmacılar ayrıca aynada kendini tanımayı araştırmak için geleneksel bir “işaret testi” kullandılar. Bu deneylerde 18 horozun gagalarının hemen altına, genellikle göremedikleri göğüs bölgesine pembe veya şeffaf toz sürüldü. Daha sonra kuşların tepkileri, bir aynanın varlığında ve yokluğunda, işaretin kendi vücutlarında olduğunu görüp anlamadıklarını araştırmak için kaydedildi. Bu, tipik olarak bir hayvanın işareti inceleme eğilimiyle ölçülen bir keşifti.
Sonuçlar, kuşların kendilerine dokunup kendilerini tımarlarken, bir ayna mevcut olduğunda veya işaretin pembe veya şeffaf olduğunda davranışlarının farklı olmadığını ortaya çıkardı.
Ekip, bu sonuçların, ayna testleri incelenen hayvanın doğal bağlamını dikkate alacak şekilde değiştirilmesi gerektiğini öne sürdüğünü söylüyor.
Ayrıca tavukların kendi yansımalarını tanıma konusunda muhtemelen en az beklenen adaylardan biri olduğu göz önüne alındığında, sonuçların önemli çıkarımlara sahip olduğunu belirtiyorlar.
“Horozlar kendi yansımaları ile bir türdeşin görüşü arasında ayrım yapabiliyorsa, bu bilişsel yeteneğin daha önce varsayıldığından çok daha yaygın olması muhtemel.”
The Guardian. 25 Ekim 2023.
Makale: Sonja Hillemacher et al. 2023. Roosters do not warn the bird in the mirror: The cognitive ecology of mirror self-recognition. Plos One.
