Bayram bayram dedik, o da geldi geçti. Aylardan Mayıs. Çanlar Emlak Vergisi ödemelerinin ilk taksitleri için çalıyor.
Bu hafta bir değişiklik yapalım, lafa şunu ödeyeceksiniz, bunu istemeden vereceksiniz diye girmeyelim de, kimler ödemeyecek, nasıl olup da ödemeyecek onu anlatalım.
Tabii mecburen ödemeyeceği tarif ederken ödeyecekleri de ortaya koyacağız. Başlıyoruz konumuz 2022 yılı Emlak Vergileri.
EMLAK VERGİSİ SORU VERGİSİ
Eskiden Mayıs ayları yaklaşırken, Mart veya Nisan aylarında şu soru sorulurdu: “Ya, bu emlak vergisini ödeme zamanı ne zamandı? Nisan mıydı Mayıs mıydı? Kaç taksitti? Hepsini birden ödesek olur muydu?”
Artık işin rengi değişti. Kimse vergi ödemeye talip olmadığı için, sorular emlak vergisi ödeyecek miyim ya da emlak vergisi ödememenin bir yolu var mı ya da yararlanabileceğim bir muafiyet var mı şeklini aldı.
EMLAK VERGİSİ ÖNEMLİ VE MİKTARI YÜKSELİYOR
Aslında belediyelerin en önemli gelir kalemlerinden olan emlak vergisi, belediyelerdeki emlak değerleri de yerlerde süründüğü için çok yüksek olmasa da, günün ekonomik şartları zor olduğundan, kaçınılır bir şey halini aldı. Neticede herkes saraylarda oturacak kadar zengin değil tabiî.
Bununla birlikte İdare’nin emlak değerleriyle ilgili belediye, tapu ve banka üçgeninde çapraz kontrolleri de emlak değerlerinin gerçek rakamlarla beyan edilmesine ve emlak vergisinin de yükselmesine neden oldu.
Emlak Vergisi 1. taksitinin son ödeme günleri (31 Mayıs) yaklaşırken, kısaca toparlamaya çalışalım ve 2. taksitin son ödeme gününün 30 Kasım olduğunu da hatırlatalım:
EMLAK VERGİSİ ÖDEMEYECEK OLANLAR
Emlak vergisi ödemeyecek olanlar belli: Gaziler, özürlüler, şehitlerin dul ve yetimleri, hiçbir geliri olmayan ev hanımları, 18 yaşından büyük işsizler, Türkiye’de kurulu bir sosyal güvenlik kurumundan aylık alan emekliler ve bunların dul ve yetimleri, eğer tek bir konut sahibiyseniz ve sahip olduğunuz bu konut 200 m2 yi aşmıyorsa emlak vergisi ödemezler.
200 M2 HESABI NASIL YAPILIYOR?
Önce bunu anlatalım. Bahsedilen 200 m2, brüt alandan bahsediyor. Yani dıştan dışa yüzölçümü. Hol, merdiven boşluğu, sığınak, otopark gibi alanlardan gelen paylar da hesaba katılacak.
KONUT HİSSELİ İSE?
Önce metrekareye bakılacak. Yani hissenize düşene değil, toplam brüt alan dikkate alınacak. Toplam brüt alan 200 m2 yi aşmıyorsa, hissedarlarınızın durumu ne olursa olsun, siz emlak vergisi ödemiyorsunuz. Ama brüt alan örneğin 201 m2 ise ve sizin hisseniz de sadece 10 m2 olsa bile emlak vergisi ödeyeceksiniz.
YURTDIŞINDAN EMEKLİYSENİZ?
Muafiyetten yararlanmanız mümkün değil. Kanun Türkiye’de kurulu sosyal güvenlik kurumundan yararlananlara bir muafiyet tanıyor. Yurtdışı emeklileri Türkiye’de sahip oldukları konutlar için emlak vergisi ödeyecekler.
YENİ EMEKLİ OLDUYSANIZ?
2021 yılında emekli olduysanız bu yıla ait Emlak Vergisi’ni ödeyeceksiniz. Çünkü muafiyetiniz emekli olduğunuz tarihi izleyen yıldan itibaren başlıyor.
EŞİNDEN DOĞRU EMEKLİ AYLIĞI ALANLAR?
Bu emekli aylığı Türkiye’de kurulu bir sosyal güvenlik kurumundan alınıyorsa, sorun yok. Emlak vergisi ödenmeyecek.
EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞIYORSANIZ?
Bu sizin bir geliriniz olduğunu gösterir. Dolayısıyla emekli olsanız dahi, geliriniz olduğu için muafiyetten yararlanamazsınız.
FAİZ GELİRİ OLANLAR?
Emeklilik gelirinizin dışında ayrıca faiz geliriniz de olabilir. Eğer bu geliriniz 53.000 TL.’yi aşmıyorsa yine bu muafiyetten yararlanıp emlak vergisi ödemezsiniz. Başkaca geliriniz olmadığını, faiz geliriniz varsa da bunun 53.000 TL. altında olduğunu belgelemek zorunda olan da sizsiniz.
BİRDEN FAZLA KONUTUNUZ VARSA?
Muafiyet sadece tek konutu olanlar için geçerli. Bu konutta oturup oturmamanız bir fark yaratmıyor ama, bu konutun dışında başka bir konutta diyelim ki % 1 hisseniz var ise, her iki konut için de emlak vergisi ödemek zorunda kalıyorsunuz.
KENDİ EVİNİZDEN KİRA GELİRİ ELDE EDİP, SİZ DE KİRALIK EVDE OTURUYORSANIZ?
Kira alıp kira veriyor olmanız sizin 1 tane eviniz olmasını değiştirmiyor. Konu ile ilgili tebliğ ve özelgeler bizzat oturma şartı olmadığını açıkça ortaya koyuyor. Fakat işin garip tarafı, evinizi kiraya verip, bir aile üyenizin evinde kira vermeden oturuyorsanız o zaman muafiyetten yararlanamıyorsunuz.
BİR EVİNİZ BİR DE YAZLIĞINIZ VARSA?
Yani aslında 2 tane konutunuz var. Birine ev birine yazlık diyen sizsiniz. Dolayısıyla bir muafiyet söz konusu değil. Ama bunlardan birini ev hanımı olan karınızın üzerine yaparsanız, o da yılın tamamını o adreste geçirirse, bir taşla iki kuş vurmuş olursunuz.
BİR EVİNİZ ON TANE DE İŞYERİNİZ VARSA?
İşyerlerinden elde ettiğiniz bir gelir yoksa konutla ilgili muafiyetiniz devam ediyor.
SALGIN DOLAYISIYLA ÜCRETSİZ İZİNDE OLANLAR?
Henüz bu konuda yerleşik bir görüş yok. Örneğin doğum sebebiyle ücretsiz izne çıkan birinin bu muafiyetten yararlanabileceği ile ilgili özelgeler var. Ancak diğer başka sebeplerle ücretsiz izne çıkanların durumu çok net değil.
MUAFİYETİ BİLMEDEN ÖDENEN EMLAK VERGİSİ GERİ ALINABİLİR Mİ?
5 yıl geçmişe kadar bu emlak vergilerini, bağlı olduğunuz ilçe belediyesine başvurarak geri alabilirsiniz. Belediyenin konuyla ilgili düzeltme dilekçesi ve belki bazı ek belgeler isteyeceği kesin.
Hal böyle. Sorular çoğaltılıp çeşitlendirilebilir. Ancak ana nokta emeklilik maaşınız dışında bir geliriniz var mı yok mu, konut sayınız 1 mi 1 den fazla mı? Belediyelerin ilgili müdürlükleri gerisini getirecektir.
