Beş kanser türünü semptom göstermeden birkaç yıl öncesine kadar tespit edebilen bir kan testi geliştirildi. Çin’de yürütülen araştırma, kanser hastalığında erken teşhis ümitlerini artırdı.
Bilim insanları, PanSeer adı verilen testlerin, örnekler alındığında herhangi bir semptom göstermeyen ve daha sonra kanser teşhisi konulan katılımcıların yüzde 95’inde kanseri tespit etmeyi başardığını açıkladı.
Araştırmacılar, Nature Communications dergisinde yayımlanan makalelerinde, “DNA metilasyonuna dayanan kan testinin 5 kanser türünü, teşhis konulmadan 4 yıl öncesine kadar tespit edebildiğini açığa çıkardık” dedi.
Guardian gazetesinin haberine göre bu yeni araştırma kanserin kan testiyle erken teşhis edilebildiğini gösteren ilk çalışma değil. Ancak araştırmayı yürüten bilim insanları hastaların belirti göstermeden kanseri teşhis edebilmesi açısından önemli olduğunu söylüyor. Bu ise şimdiye kadar çok az sayıda çalışmada başarılabildi.
Kan testi, Çin’de 2007-2014 yılları arasında alınan plazma örnekleri incelenerek geliştirildi. Araştırmada plazma örneği alınan 605 kişiden 191’ine ileriki 4 yılda mide, yemek borusu, kalın bağırsak, akciğer ya da karaciğer kanseri teşhisi kondu. Diğer 414 kişi ise örnek alındıktan sonra beş yıl içerisinde kanser belirtisi göstermedi. Bu beş kanser türüne dair teşhis konulmuş olan 223 hastadan da araştırma için örnekler alındı.
Geliştirilen PanSeer adı verilen testlerin, örnekler alındığında herhangi bir semptom göstermeyen ve bir süre sonra kanser teşhisi konan katılımcıların yüzde 95’inde, kanseri tespit etmeyi başardığı belirtildi.
Kanser hastalığına yakalanmayanların yüzde 96’sını da test doğru bir şekilde tanımladı. Test, kanserli hastalarda ise hastalığı yüzde 88 oranında tespit etti.
Testin, tümörlü hücrelerin kana bıraktığı çok küçük DNA parçalarını (ctDNA) tespit ederek kanseri saptadığı ifade edildi.
Ama test bir kişinin hangi tür kansere yakalandığını belirleyemedi.
‘Nihai hedef testin yıllık sağlık kontrollerinde rutin yapılması’
Araştırmacılar, PanSeer testinin ileride kanser hastalığına yakalanabilecek hastaları tespit edemediğini, bunun yerine kanser hastalığına yakalanmış ama hastalığın erken aşamasında olduğu için belirti göstermeyen ve mevcut yöntemlerle henüz teşhis konulamayan hastaları tespit ettiğinin altını çiziyor.
Araştırmacılardan California Üniversitesi’nde görevli Profesör Kun Zhang testin daha geniş katılımlı çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini ifade ederek, “Nihai hedef, yıllık sağlık kontrollerinde bunun gibi kan testlerinin rutin yapılması” diye konuştu ve şöyle devam etti:
“Ancak ilk aşamada odak noktamız aile sağlığı geçmişi, yaş ve diğer bilinen risk faktörleri altındaki kişileri test etmek.”
Son yıllarda erken teşhis amacıyla yürütülen kanser araştırmaları likit biyopsi adı verilen kan testi ile kanserin varlığını gösterecek biyolojik moleküllerin keşfedilmesi üzerine yoğunlaşıyor.
