25 Aralık 2019 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30989 (Mükerrer)
Tarım ve Orman Bakanlığından:
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; gıda ile temas etmekte olan, gıda ile temas etmesi beklenen veya gıda ile temas etmesi muhtemel olan plastik madde ve malzemelerin; üretim, işleme ve dağıtım aşamalarında uyulması gereken kuralları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ hükümleri;
a) Sadece plastikten oluşan madde ve malzemelere ve bunların parçalarına,
b) Yapıştırılarak veya başka bir şekilde birleştirilen çok katmanlı plastik madde ve malzemelere,
c) (a) veya (b) bentlerinde yer alan ve baskılı ve/veya bir kaplama malzemesi ile kaplanmış madde ve malzemelere,
ç) Kapak ve kapatma elemanlarındaki contaları oluşturan plastik katmanlar veya plastik kaplamalar ve bunlarla birlikte iki veya daha fazla katmanlı farklı malzemelerden meydana gelen kapak ve kapatma elemanlarındaki plastik katmanlar veya plastik kaplamalara,
d) Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve malzemelerdeki plastik katmanlara,
uygulanır.
(2) Bu Tebliğ hükümleri, iyon değiştirici reçineler, kauçuklar ve silikonlara uygulanmaz.
(3) Bu Tebliğ hükümleri baskı mürekkepleri ve yapıştırıcılar veya kaplamalara ilişkin kuralları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve 5/4/2018 tarihli ve 30382 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Çok katmanlı plastik: İki veya daha fazla plastik katmandan oluşan madde veya malzemeyi,
c) Çok katmanlı-çoklu malzeme: En az bir katmanı plastik olmak koşuluyla farklı çeşitteki malzemelerin iki veya daha fazla katmanının bir araya gelmesiyle oluşturulmuş madde ve malzemeleri,
ç) Fonksiyonel bariyer/işlevsel engel: Madde veya malzemenin son halinin, bu Tebliğde ve Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan hükümlere uyumlu olmasını sağlayan, herhangi bir türdeki malzemenin bir veya birden çok katmanından oluşan engeli,
d) Gıda benzeri: Gıda ile temas eden malzemelerdeki migrasyonun tespitinde gıdanın yerine kullanılan, gıda gibi davranan test ortamını,
e) Katkı maddesi: Plastiğin üretimi sırasında fiziksel veya kimyasal bir etki gerçekleştirmesi için plastiğe ya da son ürün olan madde veya malzemeye üretim gereği eklenen ve madde veya malzemenin son halinde bulunması beklenen maddeyi,
f) Kendiliğinden geçiş: Malzemenin üretim ve depolama gibi aşamalarında, çeşitli nedenlerle gıda ile temas etmeyen yüzeyin gıda ile temas eden yüzey ile etkileşiminden kaynaklanacak migrasyonunu,
g) Kısıtlama: Bir maddenin kullanımının sınırlandırılmasını, migrasyon limitini veya madde veya malzemenin içerdiği bir maddenin limitini,
ğ) Monomer veya diğer başlangıç maddesi;
1) Polimer üretimi için herhangi bir polimerizasyon işlemine tabi tutulan maddeyi veya,
2) Modifiye edilmiş makromoleküllerin üretiminde kullanılan doğal ya da yapay makromoleküler maddeleri veya,
3) Mevcut doğal ya da yapay makromoleküllerin modifikasyonu için kullanılan maddeyi,
h) Özellik/spesifikasyon: Bir maddenin bileşiminin, saflık kriterini, fiziko-kimyasal karakteristiklerini, üretim sürecine ilişkin detaylarını veya migrasyon limitinin ifade edilmesine ilişkin ayrıntılı bilgileri,
ı) Plastik: Madde ve malzemelerin son halinde temel yapısal bileşen işlevini yerine getirebilen, katkı maddelerinin veya diğer maddelerin eklenebildiği polimeri,
i) Plastik madde ve malzeme: 2 nci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan madde ve malzemeler ile (ç) ve (d) bentlerinde yer alan plastik katmanları,
j) Polimer: Monomerlerin ya da diğer başlangıç maddelerinin katılım polimerizasyonu veya kondensasyon polimerizasyonu gibi bir polimerizasyon işlemi ya da başka bir benzer işlemle veya doğal ya da yapay makromoleküllerin kimyasal modifikasyonuyla veya mikrobiyal fermantasyonla elde edilen makromoleküler maddeleri,
k) Polimer Üretim Yardımcısı (PÜY): Polimer veya plastik üretimi için uygun ortamın sağlanması amacıyla kullanılan; madde veya malzemenin son halinde bulunma ihtimali olan ancak, madde veya malzemenin son halinde bulunması veya fiziksel ya da kimyasal bir etkisinin olması beklenmeyen maddeyi,
l) Polimerizasyon yardımcısı: Polimerizasyonu başlatan ve/veya makromoleküler yapı oluşumunu kontrol eden maddeyi,
m) Sıcak dolum: Bir malzemenin dolum sırasında sıcaklığı 100 °C’yi geçmeyen bir gıda ile doldurulmasını ve dolum sonrası 60 dakika içine 50 °C’ye veya altına soğutulmasını ya da 150 dakika içinde 30 °C’ye veya altına soğutulmasını,
n) Spesifik Migrasyon Limiti (SML): Madde veya malzemeden gıdaya veya gıda benzerine geçen belirli bir maddenin izin verilen maksimum miktarını,
o) Toplam Migrasyon Limiti (TML): Madde veya malzemeden gıda benzerine geçen uçucu olmayan maddelerin izin verilen maksimum miktarını,
ö) Toplam Spesifik Migrasyon Limiti (SML(T)): Belirtilen maddelerin kısmi miktarlarının toplamı olarak ifade edilen ve gıda veya gıda benzerine geçen, belirtilen maddelerin toplamı için izin verilen maksimum miktarını,
p) Üretim gereği ortaya çıkan maddeler: Üretimde kullanılan maddenin içindeki bir safsızlığı veya üretim aşamasında oluşan tepkime ara ürününü veya parçalanma ya da tepkime ürününü,
r) Yağsız gıda: Migrasyon testinde sadece, 25/12/2019 tarihli ve 30989 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nin ekinde yer alan Gıda Benzeri D1 ve Gıda Benzeri D2 dışındaki gıda benzerlerinin kullanıldığı gıdaları,
ifade eder.
Genel kurallar
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan plastik madde ve malzemeler sadece;
a) Beklenen ya da öngörülen kullanım koşullarında, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan genel kurallar, 13 üncü maddesinde yer alan etiketlemeye ilişkin kurallar ve 15 inci maddesinde yer alan izlenebilirlikle ilgili hükümlerle uyumlu,
b) 3/8/2012 tarihli ve 28373 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzeme Üreten İşletmelerin Kayıt İşlemleri ile İyi Üretim Uygulamalarına Dair Yönetmelikte yer alan iyi üretim uygulamaları çerçevesinde üretilmiş,
c) Bu Tebliğde yer alan diğer özel kurallarla uyumlu,
olması halinde piyasaya arz edilebilirler.
(2) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik katmanların üretiminde sadece Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer alan maddeler kullanılabilir. Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesi;
a) Monomerler ve diğer başlangıç maddelerini,
b) Renklendiriciler dışındaki katkı maddelerini,
c) Çözücüler dışındaki polimer üretim yardımcılarını,
ç) Mikrobiyal fermantasyondan elde edilen makromolekülleri,
içerir.
(3) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesi, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 8 inci, 9 uncu,10 uncu, 11 inci ve 12 nci maddelerine göre değiştirilebilir.
(4) İkinci fıkrada yer alan hükümlere istisna olarak plastik madde ve malzemelerin plastik katmanlarının üretiminde, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelikte yer alan hükümlere uygun olmak koşuluyla renklendiriciler ve çözücüler kullanılabilir.
(5) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer almayan;
a) İzin verilmiş asitlerin, fenollerin veya alkollerin; alüminyum, amonyum, baryum, kalsiyum, kobalt, bakır, demir, lityum, magnezyum, manganez, potasyum, sodyum ve çinkonun tüm tuzlarına,
b) Bileşenleri arasında kimyasal tepkime olmaması koşuluyla, izin verilen maddelerin karışımlarına,
c) Mikrobiyal fermantasyonla elde edilen makromoleküller hariç, bu Tebliğde yer alan kurallara uygun şekilde katkı olarak kullanılan ve madde veya malzemenin son halinde temel yapısal bileşen işlevine sahip, en az 1000 Da (Dalton) molekül ağırlığındaki doğal ya da yapay polimerik maddelere,
ç) Mikrobiyal fermantasyondan elde edilen makromoleküller hariç, sentezlenmeleri için gerekli monomerler veya başlangıç maddeleri izin verilen maddeler listesinde yer alıyorsa, monomer ya da diğer başlangıç maddeleri olarak kullanıldıklarında prepolimerlere, doğal veya yapay makro moleküler maddelere ve bunların karışımlarına,
yedinci ve sekizinci fıkralar ile 6 ncı, 7 nci ve 8 inci maddelerde yer alan kurallara göre izin verilir.
(6) İzin verilen maddeler listesinde yer almayan üretim gereği ortaya çıkan maddeler ve polimerizasyon yardımcıları da plastik madde veya malzemelerin plastik katmanlarında bulunabilir.
(7) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik katmanların üretiminde kullanılan maddeler, plastik madde ve malzemenin beklenen ve öngörülen kullanım koşulları için uygun teknik kalitede ve saflıkta olur. Maddenin bileşiminin üretici tarafından bilinmesi ve Bakanlığın talep etmesi halinde beyan edilmesi zorunludur.
(8) Plastik madde ve malzemelere ilişkin genel kısıtlamalar Ek-2’de yer almaktadır.
Maddelere ilişkin özel kurallar
MADDE 6 – (1) Plastik madde ve malzemelerdeki plastik katmanların üretiminde kullanılan maddeler için; spesifik migrasyon limiti 7 nci maddede, toplam migrasyon limiti 8 inci maddede, kısıtlamalar ve özel kurallar Ek-1’in 1 inci maddesinde yer alan Tablo 1’in 10 uncu sütununda, detaylı özel kurallar Ek-1’in 4 üncü maddesinde yer almaktadır.
(2) Nanoform maddeler, sadece Ek-1’de yer alan özel kurallarda izin verilmişse kullanılır.
Spesifik migrasyon limitleri
MADDE 7 – (1) Plastik madde ve malzemelerin bileşenlerinin gıdaya geçiş miktarı Ek-1’de yer alan spesifik migrasyon limitlerinden (SML) fazla olamaz. Spesifik migrasyon limitleri, gıdanın her kilogramı için miligram madde (mg/kg) olarak ifade edilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan kurallara istisna olarak, 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği hükümlerine göre ayrıca izin verilmiş olan katkı maddelerinden veya 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliği hükümlerine göre ayrıca izin verilmiş olan aroma vericilerden gıdaya, son üründe teknik olarak etki gösterecek miktarda migrasyon olamaz. Buna ilave olarak;
a) Katkı maddesi veya aroma verici olarak kullanımlarına izin verilmiş olan gıdalar için Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinde veya Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliğinde veya bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan kısıtlamaları aşamaz.
b) Gıdada katkı maddesi veya aroma verici olarak kullanımına izin verilmemiş olan gıda katkı maddeleri veya aroma vericilerin miktarları Ek-1’de yer alan kısıtlamaları aşamaz.
(3) Belirli bir maddenin migrasyonunun olmasına izin verilmediği durumlarda, uygunluk, 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmeliğin 21 inci maddesine göre belirlenmiş tespit limitinin üzerinde migrasyonun olmadığını gösteren bir metotla onaylanır. Özel bir madde veya madde grubu için belirlenmiş bir tespit limiti bulunmuyorsa tespit limiti 0,01 mg/kg olarak uygulanır.
Toplam migrasyon limiti
MADDE 8 – (1) Plastik madde ve malzemelerin bileşenlerinin gıda benzerlerine geçişi, gıda ile temas eden yüzeyin her desimetrekaresi için 10 miligramı (10 mg/dm2) geçemez. Ancak, 1/11/2007 tarihli ve 26687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliği (Tebliğ No: 2007/50) ile 2/7/2019 tarihli ve 30819 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri ve Devam Formülleri Tebliği (Tebliğ No: 2019/14)’nde tanımlanan küçük çocuk veya bebek gıdalarıyla temas eden veya temas etmesi öngörülen madde ve malzemelerde toplam migrasyon limiti 60 mg/kg’ı geçemez.
Çok katmanlı plastik madde ve malzemeler
MADDE 9 – (1) Çok katmanlı plastik madde veya malzemelerin her bir plastik katmanının bileşimi bu Tebliğ hükümlerine uygun olur. Ancak, katman doğrudan gıda ile temas etmiyor ve gıdadan fonksiyonel bariyerle/işlevsel engelle ayrılmışsa;
a) Vinil klorür monomerler hariç olmak üzere, katmanın Ek-1’de belirtilen kısıtlama ve özelliklerle uyumlu olması gerekli değildir.
b) Katman, Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer almayan maddelerden üretilmiş olabilir.
(2) Birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen maddelerden gıda veya gıda benzerine; 7 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre migrasyon olamaz. 7 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirlenmiş olan tespit limiti; eğer yapısal ve toksikolojik olarak ilişkili ise izomerler veya aynı ilgili fonksiyonel gruba sahip maddeler ya da ilgili olmayan bağımsız maddeler dâhil olmak üzere madde gruplarına uygulanır ve muhtemel kendiliğinden geçişi de içerir.
(3) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer almayan ancak, birinci fıkranın (b) bendine göre kullanımına izin verilen maddeler; 11/12/2013 tarihli ve 28848 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin Ek-1’ine göre kanserojen, mutajen veya üreme sistemi üzerinde toksik etkiye sahip maddeler olarak kabul edilen ya da olmasından şüphelenilen grup içinde yer alamaz ve nanoformda olamaz.
(4) Çok katmanlı plastik madde veya malzemenin son hali; 7 nci maddede belirtilen spesifik migrasyon limitleri ve 8 inci maddede belirtilen toplam migrasyon limitlerine uygun olur.
Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve malzemeler
MADDE 10 – (1) Çok katmanlı-çoklu malzemeden oluşan madde veya malzemelerin plastik katmanlarının her birinin bileşimi bu Tebliğ hükümlerine uygun olmak zorundadır. Ancak katman, doğrudan gıda ile temas etmiyor ve gıdadan fonksiyonel bariyerle/işlevsel engelle ayrılmışsa Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer almayan bir madde kullanılarak üretilebilir.
(2) Ek-1’de yer alan Kullanımına İzin Verilen Maddeler Listesinde yer almayan ancak, birinci fıkraya göre kullanımına izin verilen maddeler; Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliğin Ek-1’ine göre kanserojen, mutajen veya üreme üzerinde toksik etkiye sahip maddeler olarak kabul edilen ya da olmasından şüphelenilen grup içinde yer alamaz ve nanoformda olamaz.
(3) Birinci fıkraya istisna olarak; 7 nci ve 8 inci madde hükümleri çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde ve malzemelerdeki plastik katmanlarına uygulanmaz.
(4) Çok katmanlı-çoklu malzeme yapısındaki madde veya malzemelerdeki plastik katmanlar, vinil klorür monomerler için Ek-1’de yer alan kısıtlamalara uygun olur.
Uygunluk beyanı ve belgeleme
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki madde ve malzemeler için yapılacak uygunluk beyanına ilişkin hükümler aşağıda yer almaktadır.
a) Perakende dışındaki pazarlama aşamalarında; plastik madde ve malzemelerin üretiminin ara basamaklarındaki ürünler ile bu madde ve malzemelerin üretiminde kullanılacak maddeler için, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 14 üncü maddesine uygun yazılı beyan bulundurulur.
b) (a) bendinde belirtilen yazılı beyan, işletmeci tarafından Ek-3’te yer alan bilgileri içerecek şekilde düzenlenir.
c) (a) bendinde belirtilen yazılı beyan, üretimin ara basamaklarından başlayarak maddelerin veya malzemelerin kolaylıkla tanımlanmasını sağlar. Madde veya malzemenin bileşiminde veya üretim şeklinde migrasyonu etkileyecek bir değişim olduğunda veya yeni bilimsel verilerin ortaya çıkması halinde bu beyan yenilenir.
(2) Bakanlığın talep etmesi halinde, madde ve malzemenin, bunların üretiminin ara basamaklarındaki ürünlerin, madde ve malzemenin üretiminde kullanılacak maddelerin bu Tebliğ hükümleri ile uyumlu olduğunu gösteren belgelerin işletmeci tarafından beyanı zorunludur. Bu belgeler;
a) Test koşulları ve sonuçlarını,
b) Hesaplamaları,
c) Matematiksel modellemeleri,
ç) Diğer analizleri,
d) Güvenilirliğine ilişkin kanıtları veya uygunluğun ispat edilmesinde kullanılan yöntemin muhakeme sistemini,
içerir.
(3) İkinci fıkrada yer alan belgelerin hazırlanmasında, 12 nci, 13 üncü ve 14 üncü maddelerde belirtilen deneysel yöntemlere ilişkin kurallar uygulanır.
Migrasyon testi sonuçlarının ifade edilmesi
MADDE 12 – (1) Uyumu kontrol etmek üzere spesifik migrasyon değerleri, gerçek veya öngörülen kullanım koşullarındaki gerçek yüzey/hacim oranı uygulanarak “mg/kg” olarak ifade edilir.
(2) Birinci fıkraya istisna olarak, aşağıdaki durumlarda migrasyon değeri, gıdanın her kilogramı için 6 dm2’lik yüzey/hacim oranı uygulanarak “mg/kg” olarak ifade edilir:
a) Dolum kapasitesi, 500 mL veya 500 g’dan az veya 10 L’den fazla olan kaplar veya kap benzeri malzemeler.
b) Gıdayla temas halinde olan yüzey alanı ile temas ettiği gıda miktarı arasında şeklinden dolayı ilişki kurulamayan madde ve malzemeler.
c) Henüz gıda ile temas etmemiş film ve levhalar.
ç) İçerdiği gıdanın miktarı 500 mL veya 500 g’dan az veya 10 L’den fazla olan film veya levhalar.
(3) Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliği (Tebliğ No: 2007/50) ve Türk Gıda Kodeksi Bebek Formülleri ve Devam Formülleri Tebliği (Tebliğ No: 2019/14)’nde tanımlanan bebek ve küçük çocuk gıdalarıyla temas etmesi muhtemel veya temas eden madde ve malzemeler hakkında ikinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
(4) Birinci fıkraya istisna olarak, kapaklar, contalar, tıpalar ve benzeri kapatma elemanları için spesifik migrasyon değeri;
a) Malzemenin kullanım amacı biliniyorsa; kapatılmış kabın ve kapatma malzemesinin toplam temas yüzeyine göre kabın gerçek içeriği üzerinden ikinci fıkrada yer alan hükümler de dikkate alınarak, “mg/kg” olarak,
b) Maddenin kullanım amacı bilinmiyorsa; “mg/madde” olarak,
ifade edilir.
(5) Kapaklar, contalar, tıpalar ve benzeri kapatma elemanları için toplam migrasyon değeri;
a) Malzemenin kullanım amacı biliniyorsa; kapatılmış kabın ve kapatma elemanının toplam temas yüzeyi üzerinden “mg/dm2” olarak,
b) Maddenin kullanım amacı bilinmiyorsa; “mg/madde” olarak,
ifade edilir.
Migrasyon limitlerine uygunluğun değerlendirilmesi için kurallar
MADDE 13 – (1) Hali hazırda gıda ile temas etmekte olan madde ve malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine uygunluğunun doğrulanması için Ek-4’ün birinci bölümünde yer alan kurallar uygulanır.
(2) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine uygunluğunun doğrulanması için gıdada veya Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nde yer alan gıda benzerlerinde, Ek-4’ün ikinci bölümünün 2.1 inci maddesinde yer alan kurallar uygulanır.
(3) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve malzemelerin spesifik migrasyon limitlerine uygunluğunun taranmasında Ek-4’ün ikinci bölümünün 2.2 nci maddesinde belirtilen kurallara göre tarama yaklaşımları kullanılabilir. Madde veya malzemenin bu yaklaşımla incelenmesi sonucunda uygunsuzluğun belirlenmesi halinde, bu uygunsuzluk ikinci fıkrada belirtilen kurallara göre doğrulanır.
(4) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve malzemelerin toplam migrasyon limitlerine uygunluğunun doğrulanması, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nde yer alan gıda benzerleri kullanılarak ve Ek-4’ün üçüncü bölümünde yer alan kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir.
(5) Henüz gıda ile temas etmemiş madde ve malzemelerin toplam migrasyon limitlerine uygunluğunun taranmasında Ek-4’ün üçüncü bölümünün 3.4 üncü maddesinde belirtilen kurallara göre tarama yaklaşımları kullanılabilir. Madde veya malzemenin bu yaklaşımla incelenmesi sonucunda uygunsuzluğun belirlenmesi halinde, bu uygunsuzluk dördüncü fıkrada belirtilen kurallara göre doğrulanır.
(6) Gıda ile yapılan spesifik migrasyon testlerinden elde edilen sonuçlar, gıda benzerleri ile elde edilenlere göre daha güvenilir kabul edilir. Gıda benzeri ile yapılan testlerden elde edilen sonuçlar ise tarama/inceleme yaklaşımları ile elde edilenlerden daha güvenilir kabul edilir.
(7) Spesifik ve toplam migrasyon testi sonuçları ile migrasyon limitleri karşılaştırılmadan önce bu sonuçlara, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testinde Kullanılan Gıda Benzerleri Listesi Tebliği (Tebliğ No: 2019/43)’nde ve Ek-4’ün dördüncü bölümünde yer alan kurallar çerçevesinde belirlenmiş düzeltme faktörleri uygulanır.
Eklerde yer almayan maddelerin değerlendirilmesi
MADDE 14 – (1) 5 inci maddenin dördüncü ve altıncı fıkraları ile 10 uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen Ek-1’de yer almayan madde ve malzemelerin Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinde yer alan genel kurallara uygunluğuna, uluslararası kabul görmüş bilimsel prensiplere dayalı güvenilirlik veya risk değerlendirmesi yapılarak karar verilir.
(2) Avrupa Birliğinin ilgili mevzuatına eklenen yeni madde ve malzemelere ilişkin mevzuat güncellemeleri için birinci fıkra uygulanmaz.
Avrupa Birliği mevzuatına uyum
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ, 14/1/2011 tarihli ve (AB) 10/2011 sayılı Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemelere İlişkin Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
İdari yaptırım
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ hükümlerine aykırı davrananlar hakkında, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 17 – (1) 17/7/2013 tarihli ve 28710 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ kapsamında faaliyet gösteren işletmeciler, 31/12/2020 tarihine kadar bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır.
(2) Bu Tebliğin yayımından önce faaliyet gösteren işletmeciler için, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayıncaya kadar 17 nci madde ile yürürlükten kaldırılan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Plastik Madde ve Malzemeler Tebliği (Tebliğ No: 2013/34) hükümleri uygulanmaya devam edilir.
Yürürlük
MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.
