27 Ekim 2018 Tarihli Resmî Gazete
Sayı: 30578
Ticaret Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, transit rejimi çerçevesinde eşyanın denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin olarak uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 84 ilâ 92 nci maddeleri ve 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 236 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Hareket gümrük idaresi: Eşyanın transit rejimine tabi tutulduğu ve basitleştirme izni kapsamında transit beyanı olarak kabul edilen bilgilerin sunulduğu gümrük idaresini,
c) İzin: Eşyanın denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin verilen izni,
ç) İzin sahibi: Eşyanın denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin izin verilen kişiyi,
d) Kanun: 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununu,
e) Varış gümrük idaresi: Transit rejimine tabi tutulan eşyanın, rejimin sonlandırılması için sunulması gereken gümrük idaresini,
f) Yönetmelik: 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hususlar
Başvuru koşulları ve istenilen belgeler
MADDE 4 – (1) Eşyanın denizyolu ile taşınmasına ilişkin basitleştirme izni verilebilmesi için başvuru sahibinin Yönetmeliğin 230 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen koşullara ilave olarak, aşağıdaki özel koşulları sağlaması gerekir:
a) Başvuru tarihi itibarıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü) tarafından verilmiş olan Gemi Acenteliği Yetki Belgesine sahip olmak,
b) Manifesto ve konşimento kayıtlarını elektronik ortamda tutmak ve bu bilgilerin gümrük idaresinin sistemine iletilebilmesi için gerekli elektronik altyapıya sahip olmak.
(2) Birinci fıkranın uygulanmasında, başvuru sahibi tarafından, başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük son bir yıl içerisinde Türkiye Gümrük Bölgesindeki deniz limanları arasında denizyoluyla 500 konteyner kapsamı eşyanın transit edilmiş olması durumunda da, Yönetmeliğin 230 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendindeki koşul sağlanmış olarak değerlendirilir.
(3) Birinci fıkrada belirtilen genel ve özel koşulları karşılayan başvuru sahiplerinin, Yönetmeliğin 232 nci maddesi uyarınca ibraz edilecek belgelere ek olarak;
a) Ek-1’de yer alan örneğe uygun olarak doldurulmuş denizyolu basitleştirmesi için başvuru formunu,
b) Şirketi temsile yetkili kişilerce imzalanmış Ek-2’de yer alan beyan ve taahhüt metnini,
c) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü) tarafından verilmiş olan Gemi Acenteliği Yetki Belgesinin bir örneğini,
sunması gerekir.
Başvuru yeri
MADDE 5 – (1) Eşyanın denizyolu ile taşınmasına ilişkin basitleştirme izni için başvuru yeri ve izin makamı Gümrükler Genel Müdürlüğüdür.
Basitleştirme izninin verilmesi
MADDE 6 – (1) Basitleştirme izni, yurtdışından Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen veya Türkiye Gümrük Bölgesinden yurtdışı edilecek olan, konteynerle taşınan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içerisindeki deniz limanları arasında denizyoluyla taşınmasında kullanılmak üzere verilir.
(2) İzin makamı, basitleştirmeden yararlanma başvurusu üzerine yapılacak değerlendirme neticesine göre izni verir veya başvuruyu reddeder.
(3) Yönetmeliğin 233 üncü maddesi kapsamında, aranan belgelerin bir kısmının başvuru dosyasında yer almadığının veya eksik bilgi içerdiğinin tespit edilmesi halinde, başvuru sahibine bildirilen eksiklikler bunlara ilişkin bildirimin yapıldığı tarihi müteakip en geç altmış gün içinde tamamlanır. Bu süre içerisinde tamamlanmayan başvuru yapılmamış sayılır.
(4) Başvuru kabul edildiğinde Ek-3’te yer alan izin belgesi düzenlenerek başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.
(5) Başvurunun reddi başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvurunun reddi durumunda gerekçe de belirtilir.
(6) Basitleştirme izni, Yönetmeliğin 225 inci maddesi kapsamına giren eşyanın ve Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 22.08 ve 24.02 pozisyonlarında yer alan eşyanın taşınmasında kullanılamaz.
Transit beyanı olarak gümrük idaresine iletilecek bilgiler
MADDE 7 – (1) İzin sahibi tarafından, basitleştirme izni kapsamındaki işleme konu eşyanın kayıtlı bulunduğu manifestolar, gümrük idaresinin sistemine elektronik ortamda iletilmiş olmalıdır.
(2) Basitleştirme izni kapsamında gümrük idaresine, her bir taşımaya ilişkin olarak;
a) Taşımayı gerçekleştiren gemi acentesinin vergi numarası,
b) Taşımanın gerçekleştirileceği geminin IMO ve sefer numarası,
c) Hareket tarihi,
ç) Hareket ve varış gümrük idareleri,
d) Konşimento numaraları,
bilgileri elektronik ortamda iletilir.
(3) İkinci fıkra kapsamında ilgili konşimento numarasının karşısında;
a) Serbest dolaşımda olmayan eşya için “T” kodu,
b) Serbest dolaşımda olmayan ve daha önceki bir sefer ile taşınan eşyanın devamı niteliğindeki eşya için “TD” kodu,
c) İhracata konu eşya için “X” kodu,
ç) İhracata konu olan ve daha önceki bir sefer ile taşınan eşyanın devamı niteliğindeki eşya için “XD” kodu,
kullanılır.
(4) İzin sahibi, gümrük idaresince talep edilmesi halinde, belirli bir tarih aralığında basitleştirme izni kapsamında gerçekleştirmiş olduğu işlemlere ilişkin bilgileri liste halinde gümrük idaresine ibraz eder.
(5) Dördüncü fıkrada belirtilen ve gümrük idaresine ibraz edilecek listede ikinci fıkrada belirtilen bilgiler ile her bir konşimento için asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir:
a) Konşimentodaki alıcı,
b) Konşimentodaki gönderici,
c) Kap adedi,
ç) Eşyanın tanınması için gerekli tüm bilgileri içeren normal ticari tanımı (Eşyanın gruplandırılmış olması durumunda, eşya tanımı yerine “konsolide” ifadesi kullanılır),
d) Brüt ağırlık,
e) Konteyner numarası.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşlemler
Hareket gümrük idaresinde yapılacak işlemler
MADDE 8 – (1) Türkiye Gümrük Bölgesine denizyoluyla getirilen ve giriş gümrük idaresinden Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde bir başka gümrük idaresine denizyoluyla sevk edilecek eşyaya ilişkin olarak giriş özet beyanda bu yönde bilgiye yer verilir.
(2) Eşyanın hareket gümrük idaresinden varış gümrük idaresine sevkinde basitleştirme izni çerçevesinde işlem yapılabilmesi için 7 nci maddenin ikinci fıkrasında yer alan bilgiler geminin hareketine kadar izin sahibi tarafından gümrük idaresinin sistemine elektronik veri değişimi sistemi ile iletilir ve konşimento bilgileri, 7 nci maddenin üçüncü fıkrasında sayılan kodlar kullanılarak eşyaya ilişkin özet beyan ya da beyanname kayıtları ile ilişkilendirilir. Söz konusu bilgilerin gümrük idaresinin sistemi tarafından kabul edilmesi ile birlikte izin sahibine kayıt numarası bilgisi iletilir.
(3) Basitleştirme izni kapsamında taşıma yapmak üzere 7 nci maddede yer alan bilgileri gümrük idaresinin sistemine elektronik olarak ileten izin sahibi, taşıma işlemleri için rejim hak sahibi olur.
(4) İzin sahibi tarafından gümrük idaresinin sistemine iletilen bilgilerde değişiklik yapılmak istenirse, hareket gümrük idaresince sistemde gerekli işlemler ikmal edilinceye kadar, değişiklik bilgileri ilgili kayıt numarası kullanılarak gümrük idaresinin sistemine elektronik veri değişimi sistemi ile iletilir.
(5) Hareket gümrük idaresince, basitleştirme izni kapsamında sevk edilecek eşyaya ilişkin kontroller, 7 nci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki bilgilerin giriş özet beyan ya da beyanname kayıtları, elektronik ortamdaki manifesto bilgileri ve konşimentolarla karşılaştırılması suretiyle gerçekleştirilir. Yapılan kontroller neticesinde herhangi bir uygunsuzluğun tespit edilmemesi halinde, ikinci fıkrada belirtilen kayıt numarası üzerinden sistemdeki işlemler ikmal edilir. Yapılan kontroller neticesinde 7 nci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki bilgilerin yanlış beyan edildiğinin ya da bu bilgilerin giriş özet beyan ya da beyanname kayıtları ile ilişkilendirilmesinde hata yapıldığının tespit edilmesi halinde, sistemdeki işlemler ikmal edilmeden önce izin sahibinin söz konusu bilgileri düzeltmesine izin verilir.
(6) Hareket gümrük idaresi, risk analizlerinden de yararlanmak suretiyle, gerekli gördüğü hallerde beyanı kontrol veya eşyayı muayene edebilir ve bu amaçla manifesto ve manifesto içeriği konşimentoların çıktıları ile eşyaya ve taşımaya ilişkin ilgili diğer belgelerin sunulmasını isteyebilir.
(7) İzin kapsamında taşınacak eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girmesinin belli kurumların kontrolüne tabi olması durumunda varış gümrük idaresine sevkinden önce giriş gümrük idaresinde eşyaya ilişkin gerekli kontroller yapılır.
(8) Hareket gümrük idaresince gerek görülmesi halinde, belirli bir tarih aralığında izin kapsamında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak tarama veya yoklama yöntemiyle kontroller gerçekleştirilir.
Varış gümrük idaresinde yapılacak işlemler
MADDE 9 – (1) Basitleştirme izni kapsamında taşımanın gerçekleştirildiği geminin varış limanına ulaştığının gümrük idaresince tespit edilmesi üzerine, 8 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kayıt numarası üzerinden varış işlemi gerçekleştirilir.
(2) Birinci fıkra uyarınca yapılan varış işlemi ile birlikte;
a) Serbest dolaşımda olmayan eşya için giriş özet beyanda ilgili taşıma senedinde kayıtlı eşya bilgileri varış gümrük idaresindeki kayıt ile ilişkilendirilir ve eşyaya ilişkin varış gümrük idaresindeki işlemler söz konusu kayıtlar üzerinden yürütülür.
b) Yurtdışı edilmek üzere varış gümrük idaresine sevk edilen ihracat eşyası için 8 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kayıtlarla ilişkilendirilen ihracat beyannamelerinin çıkış bildirimine kaydedilmesine sistem tarafından izin verilir ve geminin Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesinden sonra çıkış bildirimine ilişkin işlemler tamamlanır.
(3) Varış gümrük idaresi, risk analizlerinden de yararlanmak suretiyle, gerekli gördüğü hallerde beyanı kontrol veya eşyayı muayene edebilir ve bu amaçla manifesto ve manifesto içeriği konşimentoların çıktıları ile eşyaya ve taşımaya ilişkin ilgili diğer belgelerin sunulmasını isteyebilir.
(4) Varış gümrük idaresinde tespit edilen beyana aykırılıklar için Yönetmeliğin 239 ilâ 242 nci maddeleri çerçevesinde işlem yapılır.
(5) Varış gümrük idaresinde yapılan kontrol neticesinde, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununu ihlal eder nitelikte bir fiil tespit edilmesi durumunda, izin sahibinin denizyolu ile eşya taşımacılığına ilişkin olarak uluslararası ve ulusal mevzuat ile düzenlenmiş sorumlulukları da göz önünde bulundurularak, ilgili hükümler uyarınca gerekli işlemler yapılır.
(6) Varış gümrük idaresince gerek görülmesi halinde, belirli bir tarih aralığında izin kapsamında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak tarama veya yoklama yöntemiyle kontroller gerçekleştirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İznin Askıya Alınması ve İptali
İznin askıya alınması
MADDE 10 – (1) Yönetmeliğin 234 üncü maddesi çerçevesinde, izin koşullarından herhangi birinin artık karşılanmadığının izin sahibince bildirilmesi veya gümrük idaresince tespit edilmesi durumunda, eksikliklerin düzeltilmesi ve/veya durumun açıklanmasını teminen bildirim tarihinden başlamak üzere otuz gün süre verilir. Bu süre, izin sahibinin eksikliklerin giderilebileceğine dair inandırıcı bilgi ve belge sunması kaydıyla otuz gün süreyle uzatılabilir.
(2) İzin sahibi, birinci fıkrada belirtilen durumları verilen süre içinde düzeltmezse izin makamı, izin sahibinin durumu düzeltmek üzere gerekli önlemleri almasına imkân vermek amacıyla izni otuz gün süre ile askıya alır ve durumu izin sahibine bildirir. Otuz günlük askıya alma süresi izin sahibinin talebi üzerine altmış gün daha uzatılabilir. Verilen ek süreler içinde de gerekli düzeltme yapılmazsa bu Tebliğin 11 inci maddesi kapsamında izin iptal edilir.
(3) Bu Tebliğde belirtilen hükümlerden herhangi birine aykırı hareket edildiğinin anlaşılması halinde, mevzuattaki cezai hükümler saklı kalmak üzere, izin sahibi ilk iki seferde yazılı olarak uyarılır. Bir takvim yılı içerisinde iki kez yazılı olarak uyarılmasına rağmen aynı hükmün üçüncü kez ihlal edilmesi durumunda izin, otuz gün süreyle askıya alınır.
(4) Kamunun emniyet ve güvenliğine, kamu sağlığına veya çevreye karşı tehdidin niteliği veya seviyesi itibarıyla gerek görüldüğünde izin askıya alınır.
İznin iptali
MADDE 11 – (1) Yönetmeliğin 234 üncü maddesi çerçevesinde, aşağıdaki durumlardan herhangi birinin mevcudiyeti durumunda izin iptal edilir:
a) İznin yanlış bilgilere veya sahte belgelere dayanılarak verildiğinin anlaşılması.
b) Basitleştirme izni için gerekli koşulların artık mevcut olmadığının anlaşılması ve 10 uncu maddede belirtilen süreler içerisinde izin sahibinin eksiklikleri gidermemesi veya durumu düzeltmek için gerekli önlemleri almaması.
c) Yönetmeliğin 230 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan kişilerden herhangi biri hakkında aynı bentte sayılan kanunlara muhalefetten dolayı kesinleşmiş yargı kararının verilmiş olması durumunda hakkında yargı kararı verilmiş kişinin 60 gün içerisinde firma ile ilişiğinin kesilmemiş olması.
(2) İznin iptali bildirim tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Bununla birlikte, izin sahibinin haklı talepleri söz konusu olduğunda izin makamı, iptalin yürürlüğe giriş tarihini erteleyebilir. Bu durumda, kararın yürürlüğe gireceği tarih belirtilir.
(3) Birinci fıkradaki iptal işlemini müteakip bir yıl içerisinde yapılan izin başvuruları reddedilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İzin Sahibinin Yükümlülükleri ve Sonradan Kontrol
İzin sahibinin yükümlülükleri
MADDE 12 – (1) İzin sahibi;
a) Basitleştirme izni kapsamında taşıma yapılacak deniz limanlarına ilişkin değişiklik söz konusu olduğunda, söz konusu değişiklikleri, taşımaların başlamasının planlandığı tarihten en geç 15 gün öncesinde Bakanlığa bildirmekle,
b) 7 nci maddede yer alan bilgileri gümrük idaresinin sistemine elektronik veri değişimi sistemi ile iletmekle,
c) Belirli bir tarih aralığında izin kapsamında gerçekleştirmiş olduğu işlemlere ilişkin bilgileri, gümrük idaresince talep edilmesi halinde, liste halinde gümrük idaresine ibraz etmekle,
ç) Hareket veya varış gümrük idarelerince talep edilmesi halinde, manifestonun ve manifesto içeriği konşimentoların çıktıları ile eşyaya ve taşımaya ilişkin ilgili diğer belgeleri sunmakla,
d) İzin kapsamında taşınacak eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girmesinin belli kurumların kontrolüne tabi olması durumunda varış gümrük idaresine sevkinden önce giriş gümrük idaresinde eşyaya ilişkin gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamakla,
e) Kayıtlarında, izin kapsamı sevkiyatlara konu eşyanın statüsüne ilişkin gerekli ayrımı sağlamakla,
f) Ticari ve taşımaya ilişkin kayıtlarını, gümrük idaresince yapılan ve özellikle sonradan kontrol kapsamında yapılacak denetimlerin sağlıklı ve etkin bir şekilde yapılmasına olanak verecek, bilgi ve kayıtların gerçekliğini koruyan şekilde ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakla ve elektronik haberleşme güvenliğini sağlamakla,
g) Sevkiyatın ayniyetini sağlamak üzere gerekli tedbirleri almakla,
ğ) Rejim hak sahibine ilişkin tüm yükümlülükleri yerine getirmekle,
h) Gümrük idaresinin yapacağı gümrük kontrolleri için gerek duyulan uygun ortamı sağlamakla,
ı) Her türlü usulsüzlük ve uyuşmazlıkları hareket ve varış gümrük idarelerine bildirmekle, aynı zamanda usulsüzlük ve uyuşmazlıkları araştırma konusunda hareket ve varış gümrük idareleri ile işbirliği yapmakla,
i) İzin şartlarına ilişkin durumunda bir değişiklik olması halinde, en geç otuz gün içerisinde izin makamına durumunu bildirmekle,
yükümlüdür.
Basitleştirme izni kapsamındaki işlemlerin sonradan kontrolü
MADDE 13 – (1) İzin sahibince gerçekleştirilen işlemler, 27/10/2008 tarihli ve 27037 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında sonradan kontrole tabi tutulur.
(2) Yürütülen sonradan kontrol sırasında izin sahibinin izne ilişkin koşulları taşımaya devam edip etmediği de kontrol edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yetki
MADDE 14 – (1) Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü), bu Tebliğin uygulanmasını temin etmek amacıyla gerekli göreceği her türlü tedbiri almaya, denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınacak eşyaya sınırlama getirmeye, özel ve zorunlu durumlar ile bu Tebliğde yer almayan hususları inceleyip sonuçlandırmaya yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
