Başbakan Binali Yıldırım satışa çıkarılan 14 şeker fabrikası için “Kapatmıyoruz, özelleştiriyoruz” açıklaması yaptı. Ancak, Şeker-İş’in yaptığı çalışma, satışa çıkarılan 14 fabrikadan 10’unun üretime devam etmesinin mümkün olmadığını gösterdi. Şeker-İş Başkanı İsa Gök, “Tek başına rekabet şansı olmayan 10 fabrikayı hiç kimse üretim için satın almaz” dedi.
Gök, 2016-2017 üretim ve maliyet verileri üzerinden yaptıkları hesaplamalara göre, satışa çıkarılan Türkşeker’e ait 14 fabrika içerisinden sadece Afyon, Çorum, Turhal ve Ilgın fabrikalarının kâr edebilecek şekilde üretim yaptığını söyledi.
Gök, Muş, Erzurum, Erzincan, Elbistan, Burdur, Kastamonu Alpullu, Yozgat, Kırşehir ve Bor, şeker fabrikalarının ise tek başlarına piyasa ile rekabet edebilecek maliyetle şeker üretebilecek durumda olmadığını belirtti.
MALİYET, FİYATINDAN PAHALI
Gök, SÖZCÜ’ye şu bilgileri verdi: “Piyasada bir kilogram şekerin KDV’siz fiyatı 2 lira 79 kuruş. Ilgın, Afyon, Turhal ve Çorum’da 2 lira 25 kuruş ila 2 lira 48 kuruş aralığında bir maliyetle üretip 2.79’a satar kâr da edersiniz. Ama Muş’ta 3.45’e, Kastamonu’da 3.23’e Erzurum’da 3.06’ya, Erzincan’da 2.93’e üretip 2.79 liraya nasıl satacaksınız? Örneğin Kırşehir o dönemde 2.21 lira maliyetle 78 bin ton civarında şeker üretmiş. Maliyeti düşük görünüyor. Oysa Kırşehir fabrikası, Türkşeker’in üretim yapılamayan diğer fabrikalarının kotasını kullanıp üretimini artırdığı için maliyeti düşük çıktı. Özelleştirme olunca Kırşehir kendi kotasıyla üretecek, o zaman da maliyeti yükselecek, rekabet şansı azalacak. Kâr edenler dışındaki hiçbir fabrikayı kimse şeker üretmek için almaz, alamaz.”
TEK TEK SATIŞ BÜYÜK HATA
Gök, Türkşeker’in bünyesindeki 25 şeker fabrikasının birbirinin eksiğini, açığını kapatacak şekilde çalıştığını, bu sayede bir denge kurulabildiğini belirtirken, fabrikaların tek tek özelleştirilmesi halinde bu dengenin tamamen kaybolacağını, kotası ve üretim kapasitesi düşük, maliyeti yüksek fabrikaların artık diğer fabrikalar aracılığıyla idare edilemeyeceğini söyledi.
İHALEYE İLİŞKİN ÇOK SORU İŞARETİ VAR
Şeker-İş Başkanı İsa Gök, 14 fabrikanın tek tek satılmasının rekabet kurallarına aykırı olup olmadığı konusunda Rekabet Kurumu’na başvuru yaptıklarını bildirdi. Daha önce fabrikaların tek tek satılmasının doğru olmayacağını savunan Özelleştirme İdaresi’nin (ÖİB) niçin şimdi tek tek satış yönünde karar aldığını anlayamadıklarını belirten Gök, “Satışa çıkarılacak fabrikaların kotalarını değiştirdiler mi, rekabet konusunda Rekabet Kurumu’na haber verdiler mi bilmiyoruz. İhaleye ilişkin bir çok soru işareti var” dedi. Sendika, geçen hafta da Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararı olmadan ihaleye çıkıldığı gerekçesiyle iptal davası açmıştı.
Gök, özelleştirme nedeniyle 2008 yılından bu yana Türkiye’deki şeker fabrikalarında Ar-Ge, teknoloji ve insan gücü yatırımı yapılmadığını, kaliteli tohuma önem verilmediğine de dikkat çekti.
Kaynak: Sözcü Gazetesi
