YARGITAY
DOKUZUNCU HUKUK DAİRESİ
| Esas | : 2022/5703 |
| Karar | : 2022/6472 |
| Tarih | : 25.05.2022 |
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı Sağlık Bakanlığına bağlı …Devlet Hastanesinde alt işveren nezdinde radyoloji teknisyeni olarak 17.07.2006-27.10.2014 tarihleri arasında çalıştığını, ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen işe başlama tarihinin 29.11.2006 olduğunu, davacıya son olarak net 1.450,00 TL ücret ödendiğini, bu ücretin asgari ücret tutarındaki kısmının bankadan bakiyesinin ise elden ödendiğini, çalışma saatlerinin haftanın beş günü 08:00-17:00 saatleri arasında olduğunu, üç günde bir 24 saatlik nöbet tuttuğunu, bu çalışma şekline göre şua izninin kullandırılmadığını, iş sözleşmesinin ihale bitimi nedeniyle feshedildiğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, ücretlerinin de ödenmediğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile birlikte bir kısım işçilik alacağının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Sağlık Bakanlığı vekili, davalı Şirket ile aralarında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, bu nedenle Bakanlığa husumet yöneltilemeyeceğini, şua izninin sadece devlet memurlarına tanınan bir hak olduğunu, davacının ise devlet memuru olmadığını, hakkın kullanımının ancak kanunda ve yönetmelikte belirtilen belirli bir oranın üzerinde radyasyona maruz kalan personele tanındığını, bu iznin sadece yıl içerisinde kullanılabilen bir izin olduğunu, bir sonraki yıla devredilemeyeceğini, çalışanın sağlığını korumaya yönelik önlem niteliğinde olması sebebiyle fiilen kullandırılması gereken bir izin olduğu dikkate alındığında paraya çevrilmesi ve parasal bir talep olarak ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Şirket cevap dilekçesi sunmamıştır.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı Bakanlık tarafından temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 22.11.2018 tarihli ve 2017/17914 Esas, 2018/25197 Karar sayılı ilâmıyla davacının dava dilekçesinde şua izni alacağı bakımından davanın belirsiz alacak davası türünde açıldığı, ancak davacının çalışma süresini, kendisine en son ödenen aylık ücret miktarını, hak kazandığı izin süresini, çalışma süresi boyunca varsa kullanmadığı veya karşılığı ödenmeyen izin sürelerini belirleyebilecek durumda olduğu, şua izin ücreti alacağının gerçekte belirlenebilir alacak olduğu ve dolayısıyla belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceği nazara alınarak anılan alacağa yönelik talebin dava şartı yokluğundan usulden reddi gerektiği; kısmi dava olarak açılan ihbar tazminatı ve yıllık izin alacağı bakımından faizin dava ve ıslah tarihinden itibaren uygulanması gerekirken dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiş, Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda hesaplama biçimine dikkat edilmeksizin yıllık izin alacağının kabulüne şua izni alacağının usulden reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında hüküm altına alınan yıllık izin ücretinin miktarı uyuşmazlık konusudur.
Somut olayda davacı dava dilekçesinde yıllık izin ve şua izni konusunda ayrı ayrı talepte bulunmuştur. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda yıllık izin alacağı hesaplanırken işçi olan davacının hem şua izni hem de yıllık izin alacağına aynı anda hak kazanamayacağı bunun memurlar için düzenlenmiş bir hak olduğu değerlendirilerek şua izninin işçi lehine olduğu gerekçesiyle yıllık 28 günden 8 yıllık çalışma süresine göre 224 gün yıllık izin ücreti alacağı hesaplanmıştır.
3153 sayılı Radyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi, Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanuna tabi işçiler de yıllık izinden ayrı olarak şua izni alacağına hak kazanırlar.
Bozma ilâmına göre Mahkemece şua izni alacağı yönünden belirsiz alacak davası açılamayacağından usulden ret kararı verilmesi isabetli ise de bozma öncesi yıllık izin ücreti adı altında hüküm altına alınan (28×8=224 günlük ücret tutarındaki) miktarın içinde şua izni alacağı da bulunmaktadır. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda şua izni alacağı yönünden davanın usulden reddine karar verildiğine göre, yapılması gereken şey sadece davacının hak kazandığı ve kullanmadığı yıllık izin süresine isabet eden yıllık izin ücretinin hüküm altına alınmasıdır. Somut uyuşmazlıkta davacının çalışma süresine göre hak kazandığı ve kullanmadığı izin süresi (14X5 + 20X3=) 130 gündür. Öncelikle Mahkemece yıllık izin ücreti olarak hüküm altına alınan miktar davacının 130 gün karşılığı izin ücretini aşmakta olup karar bu yönüyle yerinde değildir.
Ayrıca bozma ilâmına uyulmakla bozma doğrultusunda yargılama yapılarak hüküm kurulması zorunluluğu doğar. Mahkemece şua izni alacağının usulden reddi gerektiği yönündeki bozma ilâmına uyulmasına rağmen, şua izni alacağını da kapsayacak şekilde yıllık izin ücretine hükmedilmesi hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı Görsel Özel Sağlık Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.’ye iadesine, 25.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
