Bilim adamları ilk kez ölümün yol kat edişini gözlemlemeyi başardılar. Dalga halinde ilerleyen ölüm dakikada 30 mikrometre yol kat ediyor. En azından yumurta hücresinde durum böyle.
Çok hücreli canlılarda hücreler bedenin iyiliği için kendilerini feda ederler. Öncelikle hücre içindeki çalışan birimler kendilerini kapatır, daha sonra hücre tamamen ölür ve dağılır. Bazı hücreler içinse ölüm önceden programlanmıştır. Bu sayede parmaklarımız anne karnında birbirinden ayrılır. Yine bu hayati mekanizma sayesinde virüslerin vücudumuzda yayılması ve kanser engellenir.
Stanford Üniversitesi’nden bilim adamı James Ferrell, programlanmış hücrede ölüm başladığında sinyalin hücre içinde hızlıca yayıldığını, ancak bu yayılmanın nasıl olduğunun daha önce hiç araştırılmadığını söylüyor.
Ferrell ve meslektaşı Xianrui Cheng hücre içinde ölümün bir kimyasalla yayılmasından ziyade bir “tetik dalgası” halinde ilerlediğini, bir bölümün kendini yok etmesinin hücredeki diğer bölümü tetiklediğini gözlemlemişler. Tetik dalgasına örnek olarak orman yangınının ilerleyişi verilebilir.
İkili, kurbağa yumurta hücresinin sitoplazmasını çıkararak ince bir tüpe almış. Tüpün diğer ucuna da kırmızıyla boyanmış, programlı ölümü başlayan hücreler yerleştirilmiş. Sitoplazma içindeki yeşil proteinler ölüm ilerledikçe yok olmaya ve görünmemeye başlamış. Yeşil noktaların yok olma hızı, kırmızı boyanın yayılma hızından daha yüksek olarak kaydedilmiş. Bilim adamları ölüm dalgasını kayda almayı başarmışlar.
Önceki bir çalışmasında hücre bölünmesinin de tetik dalgasıyla ilerlediğini ortaya koyan Ferrell, bu dalgaların sanıldığından daha yaygın olduğunu düşündüğünü ifade ediyor.
Kaynak: donanimhaber.com
