YARGITAY
DOKUZUNCU HUKUK DAİRESİ
| Esas | : 2016/280 |
| Karar | : 2019/9178 |
| Tarih | : 18.04.2019 |
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının, davalı … Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitim Kurslarında İş Kanunu’na tabi usta öğretici olarak çalıştığını, asıl işverenin İş Kanunu’na tabi işçi statüsündeki davacıyı taşeron firmaların işçisi olarak ve her sene işe yeniden girip-çıkış yapmış gibi göstererek çalıştırdığını, davacının davalı yanında 7 sene 5 ay 81 gün çalıştığını, asıl işveren olan davalının zaman zaman davacının farklı taşeron firmalara giriş çıkışını yaparak kıdem ve ihbar tazminatı ve senelik izin haklarım ortadan kaldırmak istediğini, davacının işe başlama tarihinin 14.03.2006 işten çıkarılma tarihinin 21.08.2013, son ücretinin net 1.220,00 TL olduğunu, haftada 45 saat çalıştığını, her yıl Haziran ayında (sergi döneminde) bir ay boyunca günde 5-6 saat olmak üzere en az 100 saat fazla mesai yaptığını, Eylül aylarında kayıt döneminde de bir ay boyunca günde 3 saat ayda en az 60 saat fazla mesai yaptığını, davacının Haziran ayında sergi döneminde gece saat 24.00’a kadar çalıştığını, yıllık izin kullanmadığını, davalı işverenin yemek ve yol parası ödemediğini, davalı işverenlerin davacının iş akdini haksız olarak feshettiğini, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, T.C. … İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanlığı Eğitim Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren T.C. … Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitim Kursları (…) halkın talepleri doğrultusunda sosyal ve beşeri alanlarda kişisel gelişimlerini desteklemek ve yetişkinlere yönelik mesleki kurslar vermek amacı ile …’un … İlçesi hariç 38 ilçesinde … Valiliği ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğinde faaliyetlerini hizmet alımı yolu ile yürütmekte olduğunu, …’in Eğitim faaliyetleri ihale yolu ile ve ihale sözleşmesinde yer alan hükümlere göre tüzel kişiliği olan özel firmalara yaptırıldığını, davacının da bu çerçevede farklı firmalarda belirli süreli iş sözleşmesi ile ihale kapsamında çalıştığı, davacı ile davalı idare arasında herhangi bir işçi işveren ilişkisi anlamında hukuki bağın mevcut olmadığı, T.C. …, ihale makamı olarak işi ihale yoluyla tüzel kişiliği bulunan firmalara vermekte olup bu hizmetlerin yürütülmesinde kendi işçilerini iş verdiği firmaların işçilerinin yanı sıra görevlendirmediğini, bu nedenle husumetin davacıyı çalıştıran firmalara yöneltilmesi gerektiğini, davalı idarenin davacıya yönelik olarak bu işlerde, ihaleyle iş verdiği firmalarla birlikte sorumlu olduğunu gösteren bir sözleşme veya benzeri belgenin de bulunmadığını, bu duruma göre davalı idarenin asıl işveren sayılmasının mümkün olmadığı, ihale yoluyla yaptırılmakta olan hizmetlerde işçilerin işe alınması ve işten çıkarılması, özlük haklarının belirlenmesi hususlarında davalının her hangi bir belirleyiciliği olmayıp, bu işlemlerin tamamen ihaleyi alan firma ile işçiler arasında gerçekleştiğini, davacının hizmet akdindeki maddelerden işçinin yararlanabilmesi için hizmet sözleşmesinin belirsiz süreli olmasının gerektiğini, ücret alacakları yönünden zamanaşımı definde bulunduğunu, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, 23.07.2015 tarihli bilirkişi raporundan; davacının davalı …’ye ait …’te usta öğretici olarak aksi ispat edilmeyen SGK kayıtlarına göre 14.03.2006-30.06.2013 tarihleri arasında çalıştığı toplam hizmet süresinin 7 yıl 3 ay 14 gün olduğu, emsal ücret araştırma sonuçları ile tarafların beyanları dikkate alınarak aylık net ücretinin 1.200,00TL brüt ücretinin ise 1.679,00TL olduğu, fazla çalışma ücret alacağı hususunda ispatın yapılmadığından bu kalem alacak talebinin reddinin gerektiği, yıllık izinlerinin kullanıldırıldığı veya ücretlerinin ödendiği hususunda ispat yükünün davalı işverende olduğu ancak yıllık izinlerinin kullandırıldığına veya ücretlerinin ödendiğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığından çalıştığı hizmet süresi boyunca 110 gün ücretli izin alacağının bulunduğu, yine kıdem ve ihbar tazminatı alacak iddialarına karşılık ispat yükünün davalı işverende olduğu, iş akdinin haklı nedenle feshedildiği hususunun ispatlanmadığı iş akdinin haklı bir neden olmaksızın ve bildirimde bulunulmaksızın davalı işveren tarafından feshedildiğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatını almaya hak kazandığı kanaatine varıldığı, dosyada sözleşmenin feshine ilişkin bir fesih bildirimi bulunmamakla birlikte SGK sigortalı işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılma nedeni olarak iş bitimi gösterilmiş olması ayrıca davacının, işyerinde başka birimde çalıştırılmak üzere kendisine teklif yapılmadığı, bu nedenlerle davacının kıdem tazminatını hakettiği, taraflar arasında bulunan iş sözleşmesine göre sözleşmenin belirli süreli iş sözleşmesi olduğu dikkate alınarak ihbar tazminatı hakkının bulunmadığının anlaşıldığı, yapılan yargılamanın sonunda tarafların beyanları, sunulan özlük dosyası, bilirkişi raporu, SGK kayıtları ile tüm dosya münderecatından; yukarıda açıklanan gerekçeler doğrultusunda bilirkişi raporu da dikkate alınarak, davacının davalı bünyesinde 14.03.2006-30.06.2013 tarihleri arasındaki çalışmalarının karşılığında hakettiği alacakları hesap raporunda belirtilen miktarlar üzerinden davacı tarafça sunulan ıslah dilekçesi de gözetilerek davanın kısmen kabulüne hükmedildiği gerekçesi ile karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1-Mahkeme’nin gerekçeli karar başlığında davalının adının “T.C. …” şeklinde yazılması gerekir iken gerekçeli karar başlığında davalı olarak “kursun” adının yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3-Somut uyuşmazlıkta, davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarına esas hizmet süresinin nasıl hesaplanacağı uyuşmazlık konusudur.
Davacının hizmet akti ve yapılan iş de dikkate alındığında taraflar arasındaki iş aktinin belirsiz süreli olduğu, ancak, kısmi süreli çalışma içerdiği görülmektedir.
Bu tür çalışmalarda hizmet süresi iş akitlerinde belirtilen tarihler arasındaki süredeki takvim gününe göre hesaplanmalıdır.
Örnek olarak, 01.09.2008-30.06.2009 tarihleri arası için kabul edilmiş bulunan iş aktindeki hizmet süresi 10 ay olup, bu tarih aralığı için 10 ay çalıştığı kabul edilmelidir.
Davacının iş akitlerinde belirtilen çalışma tarih aralığı içinde örnek olarak 1 gün içinde 1 saat de çalışmış olsa o gün tam çalıştığı kabul edilecektir. İş akitlerinde belirtilen çalışma tarih aralığı arasında hizmet döküm cetvelinde eksik bildirilen günler hizmet süresinden düşülmemeli, iş aktinde belirtilen tarih aralığında hizmet dökümünde bildirilen prim gün sayısı 30 günden az olsa da tam prim bildirilmiş gibi kabul edilmelidir. Tüm iş akitleri bu şekilde değerlendirilmelidir.
Ayrıca, hizmet döküm cetvelinde, davacının iş akitlerinde belirtilen çalışma tarih aralıkları haricinde davalı nezdinde çalışması bildirilmiş gün olup olmadığı kontrol edilerek var ise hizmet süresine eklenmelidir.
Yukarıda belirtilen hususlar gözetilmeksizin davacının işe giriş ve işten çıkış tarihleri arasında davacı aralıksız çalışmışçasına hesaplama yapılması hatalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.04.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.
