Yeni araştırmalar, binlerce yıllık insan bağımlılığının kedinizin beynini küçülttüğünü gösteriyor.
Royal Society Open Science dergisinde 26 Ocak’ta yayınlanan bir çalışmada, araştırmacılar modern ev kedilerinin kafatası ölçümlerini (beyin boyutunun bir indeks sayısı olarak (göstergesi) ) en yakın iki vahşi ataları olan Afrika yaban kedileri( Felis lybica) ve Avrupa yaban kedilerinin ( Felis silvestris ) ki ile karşılaştırdı. Ekip, evcil kedilerde kafatası boyutunun ve dolayısıyla beyin boyutunun, vahşi atalarına kıyasla son 10.000 yılda önemli ölçüde küçüldüğünü buldu.
Uysallığa Öncelik Vererek İstemeden Kedilerinizin Beyninde Değişiklik Göstermiş Olabilirsiniz
Bu, tekirinizin bir yaban kedisinden daha aptal olduğu anlamına gelmez. Ancak, bir hipoteze göre, araştırmacılar, evcilleştirilmiş hayvanlarda uysallığa öncelik vermenin, bu hayvanların beyinlerinin gelişme şeklini istemeden değiştirmiş olabileceğini gösteriyor.
Bu değişiklikler muhtemelen hayvanın embriyonal döneminde omurgalılara özgü özel bir hücre türü olan nöral krest hücrelerini (nöral kordonun her iki dış yan tarafında şerit şeklinde uzanan hücre kümesi) geliştirmeye başladığı dönemde başlar. Nöral krest hücreleri embriyoda diğer gelişimlerin yanı sıra sinir sisteminin gelişiminde kritik bir rol oynar.
Araştırmacılar, çalışmalarında, “Hayvanların evcilleştirilmesinde uysallık seçiliminin nöral krest kökenli hücrelerin hareket ederek farklılaşmalarının katkısı ile oluşması nedeniyle hücre yüzeyinde bulunan reseptörlerde bir azalmaya neden olarak, uyarılabilirliğin ve korkunun azalmasına yol açmış olabilir” diye belirttiler. “Ancak, bu hücre yüzeyinde bulunan reseptörlerdeki azalma aynı zamanda morfoloji, stres tepkisi ve beyin boyutu ile ilişkili değişikliklere neden olabilir.”
Bu hadise diğer birçok evcil hayvan türünde de görülüyor
Yeni çalışmalarında, araştırmacılar, 1960’lar ve 1970’lerde evcil ve vahşi kedilerin kafatası boyutlarını karşılaştıran bazı eski araştırmaları tekrarladılar. Bu eski araştırmalar, evcil kedilerin yıllar içinde beyin boyutlarında önemli bir azalma gördüğü fikrini destekledi – ancak bu çalışmaların bazıları, modern kedileri yalnızca artık doğrudan ataları olarak kabul edilmeyen Avrupa yaban kedisi ile karşılaştırdı.
Yeni makalenin yazarları, ev kedilerini, genetik araştırmacılar tarafından modern evcil kedilerin en yakın yaşayan atası olduğu kabul edilen Afrika yaban kedisi ile karşılaştırarak geçmiş araştırmayı güncellemek istedi.
Ekip, Afrika ve Avrupa yaban kedilerine kıyasla ev kedilerinin kafatası büyüklüğünde %25’e varan azalma gösterdiğini eski araştırmanın hala geçerli olduğunu buldu. Araştırmacılar ayrıca bir dizi melez yabani/evcil kedi türünü incelediler ve bu kafatası ölçümlerinin vahşi ve evcil türler arasında da aynı şekilde olduğunu buldular.
Bütün bunlar, evcilleştirmenin son birkaç bin yılda kedilerin evrimi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu gösteriyor – Bu hadise diğer bir çok evcil hayvan türünde de görülmektedir.
Araştırmacılar, ”Koyun, tavşan, köpek ve daha birçok evcil hayvan türü arasında kafatası hacmindeki değişiklikler detaylı araştırmalar tarafından kanıtlanmıştır” diye belirtti.
Araştırmacılar tarafından bulunan bu çalışmalar yalnızca evcilleştirmenin vahşi hayvanlarda meydana getirdiği bazı gelişimsel değişikliklere ışık tutmakla kalmayıp, aynı zamanda “evcil hayvanlarla melezleşme tehdidi altındaki” vahşi türler hakkında endişeleri de artırdığı sonucuna varıyor.
