Doğada canlıların, çiftleşme dönemlerinde feromon adı verilen bir koku salgılayarak eşlerini kendilerine çektiği biliniyor.
Bu nedenle araştırmacılar uzun süredir kokuların insan cinselliğindeki olası rolünü de anlamaya çalışıyor.
İlk çalışmalar, başka birinin doğal kokusunu solumaktan hoşlanan kişilerin genel olarak daha fazla cinsel motivasyona sahip olduğunu göstermişti.
Ancak hormonal değişikliklerin bireylerin görünüşünü veya kokusunu doğrudan etkileyip etkileyemeyeceği net olarak bilinmiyordu.
Son yıllarda elde edilen bulgular ise etkileyebildiğine işaret ediyor.
Bekar erkeklerin kokusu
Avustralya’daki Macquarie Üniversitesi’nde 2019’da yapılan bir deney, insanlarda koku ve cinsellik arasındaki bağlantıya dair güçlü kanıtlar sağlamıştı.
Araştırmacılar, 18 ila 35 yaşlarındaki 82 heteroseksüel kadından heteroseksüel erkeklerin vücut kokularını ve görünüşlerini derecelendirmelerini istemişti.
Kadınların yarısı bekarken, diğer yarısının parteri vardı.
Her kadın, 89 anonim katılımcı arasından rastgele seçilen 3 bekar ve 3 evli erkeğe ait tişörtleri kokladı ve vesikalık fotoğraflarını inceledi. Kadınlar hangi erkeğin evli, hangisinin bekar olduğunu bilmiyordu.
Nihayetinde kadınların hepsinin, bekar erkeklerin vücut kokusunu daha güçlü bulduğu görüldü. Ayrıca kokuları ne kadar beğenirlerse görüntülere de o kadar yüksek puanlar veriyorlardı.
“Kadınların koku duyusu muhtemelen daha iyi”
Hakemli bilimsel dergi Frontiers in Pyschology’de yayımlanan araştırmanın yazarlarından Mehmet Mahmut, birkaç hafta önce Newsweek’e konuyla ilgili çalışmalarından bahsettiği bir röportaj verdi.
“Daha güçlü vücut kokusu, daha çok öne çıkmanızı sağlayabilir” diyen bilim insanı, “Muhtemelen baskınlık sinyali veriyorsunuz” ifadelerini kullandı.
Bu tür araştırmaların insanlararası ilişkilerin biyolojik temellerine dair önemli ipuçları verebileceğini ifade eden Mahmut, şöyle ekledi:
“Kadınların muhtemelen daha iyi bir koku alma duyusu var ve etraflarındaki kokularla daha çok ilgileniyorlar.”
Sorunun cevabı testosteron seviyesi mi?
Mahmut ve ekibi, bekar ve evli erkeklerin testosteron seviyelerine göre ayırt edilebileceğini, daha yüksek testosteron seviyelerinin daha güçlü bir kokuyla bağlantılı olduğunu düşünüyor.
Nitekim bu düşünce, konuyla ilgili daha eski araştırmaların bulgularıyla da uyumlu.
ABD’deki Michigan Üniversitesi’nde 2010’da yapılan bir araştırmada bekar erkeklerin daha yüksek testosteron seviyesine sahip olduğunu ortaya koymuştu.
Hakemli bilimsel dergi Hormones and Behavior’da yayımlanan makalede, bu durumun bekarları flört arenasında daha rekabetçi kılabileceği belirtilmişti.
Buna göre yüksek testosteron seviyelerine sahip vücutların doğal kokusu, zindelik ve cinsel uygunluk sinyali veriyor olabilir.
“Daha sosyal bir nedeni de olabilir”
Mahmut da “İlişkisi olan erkeklerin testosteron seviyeleri daha düşük olma eğiliminde” diye konuştu. Ancak ekip, bu geçişin evrimsel açıdan ne zaman gerçekleştiğini henüz bilmiyor.
Ayrıca testosteron ve koku arasındaki bağlantının kesin olarak belirlenebilmesi için daha ayrıntılı çalışmalara da ihtiyaç var.
Zira 2010’daki deneylere katılan kişilerin yaş gibi demografik özellikleri büyük ölçüde göz ardı edilmişti. Bu da sonuçların yanlış yorumlanmasına neden olabilir.
“Yaşlı erkeklerin evli olma olasılığı daha yüksek ve yaşlandıkça testosteron seviyeniz azalır” diyen Mahmut, kokular arasındaki farkın sosyal nedenlerden de kaynaklanabileceğine dikkat çekiyor:
“Mesela partneriniz size ‘Hey, bir gündür duş almadın’ diyorsa, vücut kokunuz seyrelebilir.”
Independent Türkçe, Science Alert, Newsweek, Elsevier
Derleyen: Çağla Üren
