Gelişen ekonomilerin ihtiyaç duyduğu bilişimcilerin Türkiye’deki yoğunluğu yüzde 1’i geçemiyor. Üstelik, bunların büyük kısmını tamir elemanları oluşturuyor.
Ekonomideki yapısal dönüşüm ve verimlilik artışında ön planda olması beklenen Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) uzmanlarının çalışanlar içindeki oranı 5 yılda ancak yüzde 0.17 arttı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) “Dijital Ekonomi Görünümü 2017” raporundaki verilere göre, 2011’de Türkiye’de çalışanların yalnızca yüzde 0.89’u BİT uzmanıyken, 2016 itibarıyla bu oran yüzde 1.06’ya çıktı.
Türkiye bu oranla, yeterli veri sağlanabilen 29 OECD ülkesi içinde Slovakya, Polonya, Letonya ve Yunanistan gibi ülkelerin de gerisinde kalarak sonuncu oldu. OECD genelinde ise BİT uzmanlarının çalışanlar içindeki ortalama oranı yüzde 3.65 olarak kaydedildi.
KURULUMCU-TAMİRCİ BOL
Türkiye’de BİT uzmanları içinde en büyük grubu, elektronik-telekom kurulumcu ve tamircilerinin oluşturduğu belirlendi. Bu grubun bütün çalışanlar içindeki oranı yüzde 0.30 olarak tespit edilirken, BİT profesyonellerinin yüzde 0.27’lik, BİT teknisyenlerinin yüzde 0.25’lik, elektroteknoloji mühendislerinin yüzde 0.20’lik, BİT servis müdürlerinin ise yüzde 0.04’lük kesimi oluşturduğu ifade edildi.
Diğer yandan, OECD genelinde bu dağılımın tam tersi şekilde olduğu görüldü; BİT profesyonelleri yüzde 1.78, BİT teknisyenleri yüzde 0.70, elektroteknoloji mühendisleri yüzde 0.47, servis müdürleri yüzde 0.30’luk oranlara ulaşırken, kurulum ve tamirciler yüzde 0.40’ta kaldı. BİT uzmanları içindeki cinsiyet eşitsizliğinin ise Türkiye’de OECD ortalamasının altında kaldığı ifade edildi. “OECD ülkelerinde erkek çalışanların yüzde 5.5’ini BİT uzmanları oluştururken, kadın çalışanlarda bu oran yalnızca yüzde 1.4” denilen raporda, Türkiye’de ise bu oranın erkeklerde yüzde 1.39, kadınlarda ise yüzde 0.33 olduğu not edildi.
BİT ARAŞTIRMACISI AZALDI
OECD raporunda, “Yeni bilgi, ürün, işlem, yöntem ve sistemlerin kavranması ve yaratılmasıyla uğraşan ve doğrudan projelerin yönetimindeki profesyoneller” diye tanımlanan araştırmacılar arasındaki BİT uzmanlarının oranının Türkiye’de 2009’dan sonra düşüşe geçtiği belirlendi. Türkiye’de 2009’da bütün araştırmacılar içindeki BİT uzmanı oranı yüzde 45’i bulurken, 2014’te bu oran yüzde 40’a geriledi.
ÜNİVERSİTE MEZUNLARI DA ÇOK AZ
OECD verilerine göre, kuruluşa üye ülkelerdeki üniversite mezunları içinde bilgisayar, iletişim ve elektronik bilimleri öğrenimi görmüş olanların oranı yüzde 3.5 olarak tespit edildi. Bu oranın OECD üyesi olmayan Endonezya’da yüzde 8.5’i, Hindistan’da yüzde 7’yi bulması dikkat çekerken, OECD üyeleri içinde en düşük oranlar yüzde 1.9 ile Türkiye, yüzde 1.7 ile Meksika, yüzde 1.2 ile Portekiz ve yüzde 1.1 ile Belçika’da kaydedildi. Raporda, önümüzdeki 5-15 yıl içinde ülkelerin çoğunluğunda BİT uzmanı açığı oluşacağı tahminleri hatırlatıldı.
Kaynak: Sözcü Gazetesi-Engin Esen
