Dernek Tarafından Yetki Verilmeyen Kişi Para Toplayamaz

5253 sayılı Dernekler Kanunu’na muhalefet etmekten kabahatli … hakkında … Kaymakamlığının 22/07/2020 tarihli ve 63485207-450-E.2838 sayılı idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan 1.586,19 Türk lirası idari para cezasına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin … Sulh Ceza Hâkimliğinin 07/10/2020 tarihli ve 2020/2962 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 30/12/2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 29/01/2021 tarihli ve KYB. 2021/6580 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.

Mezkür ihbarnamede;

Dosya kapsamına göre, dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılan alındı belgelerinin üzerinde ödenti veya bağışta bulunan gerçek kişilerin T.C. kimlik numaralarının ve tüzel kişilerin vergi numaralarının yazılmadığından bahisle idari para cezası uygulanmasına karar verildiği anlaşılmakta ise de;

5253 sayılı Kanununun 17. maddesinde yer alan “Derneklerin iş ve işlemlerinde, bu Kanun ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ile bunlara dayanılarak çıkarılan yönetmeliklerin hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde, konusu suç teşkil etmeyen hata ve noksanlıkların mülkî idare amirinin yazılı istemi üzerine, ilgili dernek tarafından otuz gün içerisinde giderilmesi zorunludur.” şeklindeki düzenleme uyarınca, eksiklikler bakımından ilgili derneğe hata ve noksanlıkların giderilmesi için belirtilen süre verilmesine rağmen hata ve eksikliğin giderilmemesi halinde idari yaptırım kararı verilebileceği, inceleme konusu dosyada kabahate konu eksiklik ile ilgili mülki idare amirinin bu şekilde bir bildiriminin olmadığı,

5253 sayılı Kanunun 32/d. maddesinde “Derneğe ait tutulması gereken defter veya kayıtları tutmayan veya tasdiksiz defter tutan dernek yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu defter ve kayıtların usulüne uygun tutulmaması halinde dernek yöneticilerine ve defterleri tutmakla sorumlu kişilere beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Adına yetki belgesi düzenlenmediği halde gelir toplayanlar ile bilerek bu şekilde gelir toplanmasına izin veren yönetim kurulu üyelerine bin Türk Lirası idarî para cezası verilir” ve Dernekler Yönetmeliğinin 45. maddesinde yer alan “Alındı belgeleri, sabit boyalı sert veya sivri uçlu tükenmez kalemle okunaklı bir biçimde silintisiz ve kazıntısız olarak doldurulur.” şeklinde yer alan düzenlemelere nazaran, gerçek kişilerin T.C. kimlik numaralarının, tüzel kişilerin de vergi numaralarının alındı belgelerinde yer almasının zorunlu olduğuna dair bir hüküm bulunmadığı gibi yer almamasının da yaptırıma bağlanmadığı; alındı belgesinde doldurulması gereken kısımlara dair açık bir düzenlemeye yer verilmediği, sadece alındı belgesinin şeklen nasıl doldurulacağına ilişkin yönteme dair açıklamaya yer verildiği, ayrıca bağışçı olan ve dernek kayıtlarında kişisel bilgileri sınırlı bir şekilde bulunan şahıslara ilişkin özel bilgi mahiyetindeki T.C. kimlik ve vergi numaralarına ulaşılmasının hayatın olağan akışına da uygun olmadığı gözetilmeden başvurunun kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;

Dosya içerisinde idari para cezasına konu makbuzlar bulunmamakta ise de, idari para cezasına dayanak denetim raporu tarihinin dahi, Dernekler Yönetmeliği’nin 45. maddesine eklenen 4. fıkranın yürürlük tarihi olan 09.07.2020 tarihinden önce olduğu anlaşılarak yapılan incelemede;

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden … Sulh Ceza Hakimliği’nin 07/10/2020 tarihli ve 2020/2962 değişik iş sayılı kararının CMK’nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, muteriz hakkında uygulanan idari para cezasının kaldırılmasına, 18.04.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.