Freiburg Üniversitesi’nden bilim insanları, elektrik akımı yardımıyla yaraların iyileşmesini 3 kata kadar arttıran bir biyo-çip geliştirdi. Normalde elektrik akımıyla cilt hücrelerinin hareketlerinin yönlendirilebileceği biliniyor. Hatta insan vücudu kendi başına bir elektrik alan üretiyor. İşte bilim insanları bu etkiyi arttırmak için yeni bir çalışma gerçekleştirdi.
Özellikle diyabet hastaları gibi hastalarda zayıf kan dolaşımı nedeniyle yaraların veya ülserlerin iyileşmesi zaman alabilir. Bu yaralar ve kesikler iyileşmediğinde giderek büyüyerek enfekte olabilir.
İsveç’teki Freiburg Üniversitesi ve Chalmers Teknoloji Üniversitesi’nden biyoelektronik bilimci Maria Asplund, “Kronik yaralar, aslen çok duyurulmayan büyük bir toplumsal sorundur. Yaraları üç kata kadar daha hızlı iyileştirebilen bir yöntem keşfetmemiz, diğerlerinin yanı sıra, genelde kolay iyileşmeyen yaralardan büyük ölçüde mustarip olan diyabetik ve yaşlı insanlar için bir oyun bozan teknoloji olabilir.”
Elektriğin yaralarda iyileşmeye yardımcı olduğu bilinse de, elektrik alanının şiddeti ve yönü bugüne kadar pek araştırılmamıştır.
Bundan dolayı araştırmacılar keratinosit adı verilen hücreleri kullanarak, iyileşme prosesini inceleyen bir biyoelektronik platform geliştirdiler.
Ayrıca yaranın bir tarafındaki elektrik alanlarının uygulanmasını, yaranın her iki tarafındaki değişken alanlarla karşılaştırdılar.
Hem sağlıklı keratinositler, hem de diyabetli kişilerinkine benzeyecek şekilde tasarlanmış keratinositler, herhangi bir elektriksel müdahale olmayan deri hücrelerine göre üç kata kadar daha hızlı göç etti. Elektriksel itiş kullanılan hücrelerin en verimli şekilde ve zarar görmeden bölgeye göç ettiği keşfedildi.
Asplund, “Hücrelerdeki diyabeti taklit ettiğimizde çip üzerindeki yaraların çok yavaş iyileştiğini gördük. Ancak, elektrik stimülasyonu ile, diyabetten etkilenen hücrelerin sağlıklı cilt hücreleri gibi olması için iyileşme hızını artırabiliriz.”
Yaralar yavaş iyileştiğinden, enfeksiyon riski artıyor ve iyileşme sürecini geciktirebiliyor. Ciddi vakalarda ampütasyona bile yol açtığından, hastaların yaralarının hızla iyileşmesi büyük önem taşıyor.
Araştırmacılar sonraki adımda, insanlar üzerinde denemeler yapmak istiyor. Gerçek dünya koşullarında ucuz ve piyasada mevcut materyallerle pratik uygulamalar geliştirilebilir.
Asplund, “Gerçekçi bir yaraya bir adım daha yaklaşmak için şimdi farklı cilt hücrelerinin stimülasyon sırasında nasıl etkileşime girdiğine bakıyoruz. Yaraları ‘taramak’ ve stimülasyonu her bir yaraya göre uyarlamak için bir konsept geliştirmek istiyoruz.”
“Gelecekte yavaş iyileşen yaraları olan bireylere etkili bir şekilde yardım etmenin anahtarının bu tedavi olduğuna inanıyoruz.”
Araştırma Lab on a Chip’te yayınlandı . Kaynak : https://www.sciencealert.com/scientists-use-electricity-to-make-wounds-heal-3x-faster
Oğuz Sezgin
