Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, Ay’a iniş ile ilgili ciddi bir uyarıda bulundu: İnsanlar Ay tozunun sebep olduğu felç edici hastalık riski ile karşı karşıya. Ay’a son ayak basan astronot diyor ki; “İnsan, Ay tozuna alerjik olabilir.”
1935 doğumlu emekli NASA astronotu Harrison ‘Jack’ Schmitt, 1972’de Ay’a giden son Apollo görevinde yer aldı. Şu an Ay’a gitmiş son sağ astronot ünvanını koruyan Schmitt, uydumuzda yürüme şansına sahip tek bilim adamıydı.
Ay yüzeyinde saatlerce çalışıp hem toz hem de yüzeyden birçok örnek topladı. İniş kapsülüne döndüğünde, çalışmaları sırasında uzay elbisesine yapışan tozları soluyunca anında tepki verdi.
Zürih Starmus Uzay Festivali’nde “Burnumun içi kabardı ve alerjik reaksiyon sesimdeki değişimden belliydi” diye belirtti ve şu sözlerle devam etti, “Ben fazla etkilenmedim, ya da hemen alıştım ve bir süre sonra hatta tam olarak ifade edersek dördüncü nefesten sonra reaksiyon vermedim.’ Ama aynı şey uçuş doktoru için geçerli değildi, “Apollo 17 iniş yaptıktan sonra Doktor elbiseleri topladı ancak öyle bir reaksiyon verdi ki kendisi elinde ne varsa bıraktı ve bir süre kalakaldı.”
“AY’A GİTMELİYİZ”
“Eğer Ay’a gidecek insanlar Ay tozuna kronik seviyede maruz kalacaklarsa nasıl reaksiyon verebileceklerini araştırmamız gerekir. Önerim Ay tozuna maruz kalmamaları; bunu başarmak için kabin ve elbiseleri tozdan koruyacak bir sürü mühendislik çözümleri mevcut aslında.” Yani problemin çözümü mühendislerin elinde.
NASA’nın endişesi bir sonraki Mars ve Ay görevlerinde solunacak tozun silikoz gibi sağlık problemlerine yol açması.
Minik taş parçacıklarının solunması halinde akciğerlere gömülmesi mümkün ve hem sıyrıklara sebep olup hem de iltihaba yol açabilir.
Yapay Ay tozu ile yapılmış deneyler ve diğer bilimsel araştırmalar tozun insan ciğerine yerleştiğini gösterdi.
Araştırmacıların endişe duyduğu bir diğer nokta ise Mars tozu çünkü bu toz hem daha keskin hem de aşındırıcı özelliğe sahip olması. Pudra halinde cam diye tarif ettikleri bu tozun zehirli olma olasılığı da yüksek.
ABD, Çin ve Avrupa Uzay Ajansı 5 ile 10 yıl arasında hem Ay ziyareti hem de burada üs kurmak sözlerini bol bol kullanmaya devam ederken, İlk İngiliz resmi astronotu Tim Peake de şunları ekledi: “Ay’a gitmeliyiz, hem araştırma hem de yerleşim için. Astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yaptığı gibi uzun süreli kalacakları bir Ay üssünü Ay yüzeyinde de görmek isterim. Bu bize Güneş Sistemi’nin geri kalan yerlerini incelemek için müthiş bir atlama noktası olur.”
