Yapılan bir araştırmaya göre Avrupa’da nehirlerden sürüklenen çöple deniz kirliliğine en çok yol açan ülke Türkiye. Araştırmacılar deniz kirliliğine yol açan başlıca etkenin ise plastik kullanımı olduğuna dikkat çekti.
Avrupa’daki 42 nehirden okyanuslara giden çöplerin incelendiği bir araştırmadan elde edilen veriler Nature Sustainability adlı bir çevre dergisinde yayınlandı. Sonuçları İngiliz gazetesi The Guardian ve Alman haber portalı Spiegel‘de haberleştirilen araştırmaya göre nehirlerden denize sürüklenen çöpün yüzde 16’sı Türkiye kaynaklı.
Kaynak ülke sıralamasında Türkiye’nin ardından İtalya 11,3’le ikinci, İngiltere yüzde 8,4’le üçüncü ve yüzde 8,21’le İspanya dördüncü sırada yer aldı. Daha az kıyı şeridinin bulunduğu Almanya ise nehirlerden denizlere sürüklenen çöplerin yaklaşık yüzde 2’sinden sorumlu.
Denizlerdeki kirliliğin büyük bir bölümünün plastikten kaynaklı olduğuna dikkat çeken araştırmacı İspanya’daki Cádiz Üniversitesi’nden Daniel González-Fernández, bu kirliliği azaltmak için sadece nehirlerin temizlenmesinin yeterli olmayacağını, çöpün kaynağını kurutmak için plastik kullanımının azaltılması gerektiğini söyledi.
Türkiye’ye plastik atık ithalatı
Greenpeace Akdeniz, Nisan 2021’de açıkladığı raporunda Türkiye’nin 2020 yılında da Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke olduğuna dikkat çekmişti. Rapora göre geçen seneye kıyasla plastik atık ithalatında yüzde 13 artış gerçekleşti ve her gün 241 kamyon dolusu plastik atık Türkiye’ye geldi.
Son 16 yılda ise Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atıklar 196 kat arttı. Greenpeace, Çin’in 2018 yılındaki plastik atık ithalatı yasağının ardından plastik çöplerin yeni adresi olan Türkiye’de her sene plastik atık ithalatının katlanarak artmaya devam etiğine dikkat çekiyor. Plastik atık ithalatının da Türkiye’deki plastik kirliliğinin başlıca nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.
Paket servis plastik atığı artırdı
Aynı üniversitenin yaptığı ikinci bir araştırmaya göre de okyanusları kirleten plastik atıkların en fazla plastik yiyecek ve içecek kutularından kaynaklandığı belirlendi. Her yıl 307 ila 925 milyon bu tür plastik parçanın okyanuslara karıştığına dikkat çeken uzmanlar, tespit edilen en yaygın plastiklerin tek kullanımlık poşetler, plastik şişeler, plastik kaplar ve gıda ambalajları olduğunu belirledi.
Araştırmada okyanus açıklarında ise daha çok balıkçılık faaliyetlerinden kaynaklı 3 santimetreden büyük makro plastikler tespit edildi. Olta, ağ ya da şamandıra gibi balıkçılık malzemeleri makro çöplerin üçte ikisini oluşturuyor.
Öte yandan küresel çapta yapılan araştırmalar ise okyanuslardaki plastik kirliliğinin yüzde 86’sının başta Çin olmak üzere Asya ülkelerinden kaynaklandığına işaret ediyor.
